جهاننیوز در واکنش به سخنان اخیر عباس عراقچی نوشت: چند ماهی است که فضای سیاسی کشور دچار کشمکش درونی میان طرفداران FATF و منتقدان این سازمان است. طرفداران مطرح میکنند که برای اینکه مشکلات اقتصادی کشور حل شود حتما ایران بایستی به این سازمان بپیوندد. البته وزیر خارجه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این موضوع که هیچ تضمینی درباره این لایحه نمیدهد گفت: « نه من و نه رئیسجمهور تضمین نمیدهیم که با تصویب CFT مشکلات حل شود.»
این درحالی است که «عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه نیز- ۵ اسفند ۹۷- در جلسه با فراکسیون مستقلین مجلس گفته بود: «برای عبور از تحریمها، باید به FATF بپیوندیم»! عراقچی پیش از این- فروردین ۹۴- هم گفته بود: «با برجام تمامی تحریمها لغو میشود و نه تعلیق».
دولتمردان از یکسو تاکید دارند که «تضمینی برای حل مشکلات اقتصادی به واسطه تصویب FATF وجود ندارد» و «از FATF انتظار معجزه نداشته باشید» و از سوی دیگر مدعی هستند که برای رفع مشکلات اقتصادی باید FATF را تصویب کنیم!
اخیرا معاون وزیر امور خارجه کشورمان که برای حضور در نشست کمیسیون مشترک برجام به وین رفته بود، اظهار داشت: «مکانیسم مالی اینستکس در ابتدای راه خودش است و ما هنوز نمیدانیم که این ساز و کار چگونه میتواند مشکلگشا باشد و چگونه کار کند.»
جالب است که اینهمه فشار و هزینهای که در داخل کشور برای رسیدن به FATF صورت میگیرد برای اینستکس و کانال ناقص مالی است که هنوز دیپلماتهای تراز اول کشورمان هم نمیدانند، چیست؟ البته در جریان برجام هم که عایدی کشور از آن «تقریبا هیچ» بود نیز همین اتفاق افتاد و ما هنوز با توجه به سخنان مسئولان که یک روز لغو تحریمها و یک روز سایه جنگ و ... را دستاورد برجام قلمداد میکردند و میکنند به دستاورد ملموسی در این عرصه نرسیدهایم. حتی بیم آن میرود که برجام کنار گذاشته شود و کشورمان را به کانالهای ناقصی مانند اینستکس مشغول کنند.اگر اینستکس عملی هم شود نباید انتظار خاصی از آن داشت. چرا که اولاً اینستکس بیانگر نفت در برابر غذا و دارو و اقلام کشاورزی و پزشکی است. ثانیاً مگر ایران با اتحادیه اروپا چه قدر رابطه تجاری دارد که این ارتباط باعث شود که شما بگویید اروپا با اینستکس خود را به نفع ایران در برابر آمریکا قرارمیدهد.
در تحلیل نهایی اروپا زیر چتر آمریکاست. بنابراین اینکه تصور کنیم اینستکس راه بیافتد وضع مملکت خوب خواهد شد چنین نیست.
از سویی در بحث فنی اینستکس هم خود آقای عراقچی اظهار نظر کرده و گفته است ما خودمان نیز نمیدانیم که این چی است؟ وقتی مذاکرهکننده ایرانی میگوید نمیدانیم سازوکار اینستکس چیست تکلیف مشخص است.
فرانسه، انگلیس و آلمان اکنون نزدیک به وزارت دارایی فرانسه یک مکانی با هزینه سه هزار یورو سرمایه تأسیس کردهاند و نام آن را دفتر اینستکس پاریس گذاشتهاند و یک بازنشسته وزارت دارایی فرانسه و چند نفر کارمند نیز استخدام کردهاند تا اینستکس را راه بیاندازد. از این طرف هم باید بانک مرکزی ایران سازو کاری دراین زمینه راه بیاندازد که معلوم نیست چه زمانی این اتفاق بیافتد. اینستکس هم چیزی نیست که امروز فردا راه بیافتد واگر راه بیافتد قرارنیست کاری کند. فراموش نکنیم در حال حاضر ایتالیا و یونان هم که معافیت داشتند دیگر از ایران نفت نمیخرند.
یادآور میشود کانال موسوم به SPV، مدعی مبادله غذا و دارو با نفت بود. اما در اینستکس، خرید نفت ایران توسط اروپا نیز حذف و استثنا شده است!