مطلب ارسالی کاربران
تحریمهای آمریکا یکی از عوامل بازگشت روسیه به آفریقاست
اندیشکده فرانسوی ایفری (موسسه فرانسوی روابط بین المللی) اعلام کرد تحریمهای آمریکا و الزامات اقتصادی - سیاسی جدید، مسکو را در یافتن زمین بازی جدیدی همچون آفریقا مصمم کرده و این امر از عوامل بازگشت روسیه به این قاره است. اندیشکده ایفری میافزاید، آمریکا، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای متحد آمریکا همچون ژاپن، استرالیا و کانادا برای مجازات روسیه به خاطر اقداماتش در مساله اوکراین بسته تحریمهای علیه مقامهای روس و شرکتها و موسسات مالی دولتی این وضع کرده اند. در ۲۴ فروردین سال گذشته آمریکا، کانادا و اتحادیه اروپا در واکنش به تنش دریایی میان روسیه و اوکراین، تحریمهای جدیدی را علیه برخی اتباع و نهادهای روس وضع کردند. در پی این اقدام ۶ فرد و ۸ نهاد نظامی روسیه از سوی آمریکا تحریم شدند. همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز گزارش داد که اتحادیه اروپا، ۸ مقام روسی را به دلیل آنچه که «مصادره کشتیهای اوکراینی» خوانده، هدف تحریم قرار داده است. این فهرست شامل مقامهای ارشد گارد امنیت مرزی روسیه و فرماندهان سه کشتی روسی است. این حادثه موجب افزایش تنش میان مسکو و غرب شد که لغو دیدار رییسان جمهوری آمریکا و روسیه نیز پیامد آن بوده است. تحریمهای جدید علیه روسیه، تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که پارلمان اروپا با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که دیگر مسکو را به عنوان یک «شریک راهبردی» به حساب نمیآورد. این گزارش همچنین بر لزوم توقف پروژه خط لوله گاز «نورد استریم ۲» که قرار است از روسیه به آلمان کشیده شود، تاکید کرده بود. مسئولان روس معتقدند تحریم، به سیاست اصلی آمریکا دربرابر این کشور تبدیل شده است، بنابراین آنان باید به گونهای برنامه ریزی کنند که بتوانند در مقابل تحریمهای بلند مدت واشنگتن مقاومت کنند. روسیه از نظر تعداد بستههای تحریمی آمریکا و اروپا که از مرز ۶۰ بسته تحریمی فراتر رفته است، شاید در سطح جهانی رکورد دار باشد. این وضعیت نشانگر اهمیت فراوان جلوگیری از توسعه طلبی روسیه برای استراتژیستهای کاخ سفید است و واشنگتن برای این منظور به هر بهانهای متوسل میشود. با این وجود تحریمهایی که علیه روسیه اعمال میشود با تحریمهایی که آمریکا علیه سایر کشورها وضع میکند متفاوت است. مارشال بلینگسلی دستیار وزیر خزانه داری آمریکا دلیل این امر را شکل و ماهیت اقتصاد روسیه دانسته واعلام کرده است که اقتصاد روسیه بزرگ است و بخوبی به سیستم مالی و تجاری بین المللی پیوند خورده است. «دمیتری مدودف» نخست وزیر روسیه به تازگی گفته است که اقتصاد این کشور در ۶ سال آینده با دشواری مواجه خواهد بود، چرا که مسکو با جنگ اقتصادی و تحریمهای بی سابقهای روبه رو است. به گفته وی، روسیه سیاست اقتصادی خود را به گونهای اجرا میکند که اولا در شرایط نامساعد هم پیشرفت و توسعه یابد و دوم اینکه سطح زندگی مردم ارتقا پیدا کند. نخست وزیر روسیه با بیان اینکه سال آینده برای اقتصاد روسیه، سال سازش با شرایط کنونی خواهد بود، اضافه کرد: بسته تازه تغییرات ساختاری، اقتصاد کشور را به مسیر بالاتری ارتقاء خواهد داد. مدودف خاطرنشان کرد که روسیه به سیاست جایگزین سازی کالاهای داخلی با محصولات وارداتی و سرمایه گذاری در بخشهای اقتصادی کشور برای پیشبرد این هدف ادامه میدهد. در کنار این تمهیدات اقتصادی داخلی، باز کردن جای پای جدید در قاره بزرگ آفریقا بخشی از سیاست مقابله مسکو با تحریمهای غرب است. از این رو روسیه سیاست توجه بیشتر به آفریقا و همکاری اقتصادی و اجتماعی با کشورهای این قاره را در اولویت قرار داده و برای گسترش روابط سیاسی نیز برنامه ریزی میکند. حمایت سیاسی و برجسته ساختن نقش دول آفریقایی بخشی از سیاست مطلوب مسکو است که میتواند دولتهای ضعیف این قاره را به ادامه همکاریهای با مسکو دلگرم سازد. «ولادیمیر سافرونف» معاون نماینده دائم روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل درباره اصلاحات شورای امنیت، میگوید: کشورهای در حال توسعه آسیایی و آفریقایی باید نخستین گروهی باشند که در زمره اعضای در حال افزایش شورای امنیت قرار میگیرند. خبرگزاری ایتارتاس به نقل از سافرونف نوشت: اطمینان دارم این دولتها از توان کافی برای ایفای سهمی بسزا در روند تامین صلح و امنیت بین المللی برخوردارند. عامل دیگر بازگشت بزرگ روسیه به آفریقا، جنبه نظامی دارد. مسکو به دولتهای عربی- آفریقایی وعده داده است که میتواند با حضور نظامی خود به ثبات سیاسی و امنیت بین دولتی کشورهای ضعیف این قاره کمک کند. در مقابل لیبی، سودان و مصر سه کشور عربی آفریقا هستند که آمادگی خود را برای حضور نظامی و یا تاسیس پایگاه ازسوی روسیه اعلام کردند. پیشتر «خلیفه حفتر» فرمانده نیروهای نظامی موسوم به ارتش ملی لیبی پیشنهاد استقرار پایگاه نظامی روسیه در بنغازی دومین شهر بزرگ این کشور را به مسکو ارائه کرده بود. حفتر همچنین در گفتگو با «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه تاسیس این پایگاه را باعث برتری در جنوب دریای مدیترانه و در نزدیکی کشورهای عضو ناتو دانسته بود. سودان نیز کشور دیگری است که یکی از بنادر خود را برای تاسیس پایگاه نظامی در اختیار روسها قرار خواهد داد. در کنار مسائل نظامی، روسیه سعی میکند با متغییر «اقتصاد» نیز رویکرد بازگشت به آفریقا را تحکیم بخشد. در این راستا مسکو اعلام کرده است که طلب ۲۰ میلیارد دلاری خود از کشورهای آفریقایی را در چارچوب همکاریهای خود برای بهبود شرایط اقتصادی این کشورها و مشارکت در مبارزه با فقر، خواهد بخشید. با وجود چنین تغییراتی در بازیگری روسیه، اکنون کارشناسان اروپایی- آمریکایی با یک سوال مهم مواجه هستند؛ و آن اینکه آیا تحریمهای مسکو نتایج عکسی به بار نخواهد آورد؟ چنین احتمالی و نیز تکاپوی مسکو برای یافتن میدانهای جدیدی از بازیگری و افزایش نفوذ خارجی تردید کارشناسان و مقامات اروپایی درباره اثربخشی واقعی این تحریمها را بیشتر کرده است.