فرانس پوشکاش (2 آوریل 1927 تا 17 نوامبر 2006) با عناوین پوشکاش فرانس یا فرانس پوشکاش بیرو یک اسطوره ی فوتبال مجارستان و یکی از برترین فوتبالیست های تاریخ است . او رکورد شگفت انگیز 84 گل در 85 بازی ملی را برای مجارستان به ثبت رساند و 514 گل در 529 بازی باشگاهی در اسپانیا و مجارستان به ثمر رساند .
پوشکاش در یک نگاه :
نام کامل : فرانس پوشکاش بیرو ** تاریخ تولد : 2 آوریل 1927 ** محل تولد : بوداپست مجارستان ** تاریخ مرگ : 17 نوامبر 2006 ** پست : فوروارد
باشگاه ها ی عصر بازیگری : کیس پست ، هان ود (1943 تا 1956) :: 349 بازی و 358 گل :: ، اسپانیول {مهمان} (1957) ، رئال مادرید (1958 تا 1966) :: 180 بازی و 156 گل ::
عرصه ی ملی : مجارستان (1945 تا 1956) :: 85 بازی و 84 گل :: ، اسپانیا (1961 تا 1962) :: 4 بازی بدون گل ::
عرصه ی مربیگری : هرکولس (1967) ، ونکوور رویال (1968) ، آلاوز (1968 تا 1969) ، پاناتینایکو (1970 تا 1974) ، مورسیا (1975) ، کولو کولو (1975 تا 1976) ، عربستان سعودی (1976 تا 1977) ، آاک آتن (1978 تا 1979) ، المصری (1979 تا 1982) ، سول ده آمه ریکا (1985 تا 1986) ، سرو پارتنیو (1986 تا 1989) ، هلاس ملبورن جنوب (1989 تا 1992) ، مجارستان (1993)
زندگی در مجارستان :
سالهای اولیه :
پوشکاش در فرانس پورژلد در بودابست متولد شد و در کیس پست روستایی نزدیک این شهر پرورش یافت. امروز کیس پست در حوزه ی بوداپست است . او ده ساله بود که پدرش سر فرانس نام خانوادگیشان را به پوشکاش تغییر داد . تیم محبوبش آرسنال بود و در آغاز فوتبالش بازیکنان محبوبش تد دریک و ریکاردو زامورا بودند . او فوتبال حرفه ایش را با تیم آث کیس پست آغاز کرد جایی که پدرش نیز پیشتر در آن توپ می زد و در آن زمان مربی آن بود . او از اسم مستعار میکولوس کواش استفاده کرد تا سن پایینش (تنها 12 سال داشت) مورد توجه قرار نگیرد . همبازی او در این تیم ژوزف بوژیک بود که بعد ها در تیم طلایی با او همبازی شد . او اولین بازی اش را برای کیس پست در نوامبر 1943 انجام ذلذ در یک بازی برابر نگی وایراد .
کیس پس جایزه برتربن خط دفاع را در سال 1949 برنده شد و این تیم به سربازان مجاری تعلق گرفت و از ان پس با نام هان ود فعالیت کرد و از آن پس به بازیکنان درجات نظامی تعلق گرفت و پوشکاش به “مهاجم کبیر” ملقب شد . از ان پس هان ود برترین تیم مجارستان شد و بازیکنانی همچون سلطان ژیبور و ساندور کوشیس به این تیم ملحق شدند .
پوشکاش به هان ود کمک کرد تا پنج بار لیگ را ببرد و همچنین در سالهای 1948 و 1950 و 1951 و 1953 به ترتیب با 50 ، 31 ، 25 و 27 گل برترین گلزن لیگ شد و در سال 1948 نیز برترین گلزن اروپا شد .
مجارهای مقتدر :
پوشکاش کار خود را با مجارستان در 20 اگوست 1945 آغاز کرد و در پیروزی 5-2 برابر اتریش گلزنی کرد . او در 85 بازی خود برای تیم ملی مجارستان 84 گل به ثمر رساند . رکورد گلزنی ملی او شامل هت تریک برابر اتریش ، لوکزامبورگ ، و 4 گل در پیروزی 12-0 برابر آلبانی می شود . با وجود سلطان ژیبور و ساندور کوشیس و ژوزف بوژیک و نادور هیدگ کوتی و فرانس پوشکاش نسل طلایی مجارستان طلوع کرده بو . این تیم توانست رکورد 32 بازی ملی بدونت شکست را از خود به جای بگذارد .
در طی این حرکت آنها در بازیهای المپیک 1952 یوگسلاوی را در فینال هلسینکی 2 بر صفر مغلوب کردند . پوشکاش در این مسابقات 4 گل به ثمر رساند که یک از گلها شامل فینال می شود . همچنین آنها به انگستان دو بار درس فوتبال دادند . در 1953 آنها انگلیس را 6-3 شکست دادند و اولین تیم غیر انگلیسی بودند که این تیم را در ویمبلی مغلوب کردند . در ملاقات بعدی مجارها انگلستان را 7 بر یک در بوداپست مغلوب کردند جایی که انگلیس سنگین ترین شکست تاریخ ملی اش را تجربه کرد . پوشکاش در هر کدام از این دو بازی دو بار گلزنی کرد . فوتبالی که مجارها بازی می کردند فوتبالی بود که 20 سال به فوتبال هلندی معروف شد .
در سال 1953 آنها قهرمان اروپای مرکزی شدند . مجارستان قهرمانی را با 11 امتیاز برد . پوشکاش این تورنمنت را با 10 گل به پایان برد و بهترین گلزن این بازی ها شد و در بازی ایتالیا که در استادیوم المپیک بود و ایتالیا 3-0 مغلوب شد دو بار گلزنی کرد .
پوشکاش در جام جهانی 1954 ذر اولین مرحله ی بازیها 3 گل به ثمر رساند . آنها کره جنوبی را 9-0 و سپس آلمان غربی را 8-3 دیفیت کردند . در مرحله ی بعدی با تکلی که ورنر لیبریش انجام داد پوشکاش مصدوم شد و تا بازی پایانی در مصدومیت به سر برد . پوشکاش در بازی یک چهارم برابر برزیل که به نبرد برن مشهور شد حضور نداشت اما بعد از بازی به عنوان یک تماشاگر بطری را به سر پینیه رو بازیکن بزریل پرتاب کرد یعضی اعتقاد دارند که این امر کار پوشکاش نبوده است .
پوشکاش در فینال جام جهانی 1954 برابر آلمان غربی قرار گرفت . هر چند که هنوز سلامت کاملش را بدست نیاورده بود . علیرغم این او چهارمین گلش را در این تورنمنت به ثمر رساند تا مجارستان 6 دقیقه پس از شروع بازی به ثمر برساند و ژیبور نیز دو دقیقه بعد گل دیگری به ثمر رساند . به نظر می رسید که محبوبان پیش تورنمنت بتوانند قهرمانی را کسب کنند اما پیش از پایان نیمه اول آلمان غربی هر دو گل را پاسخ گفت و همه چیز از نو آغاز شد . با شروع نیمه دوم به نظر می رسید که مجارها بازی را از دستمرفته می دیدند و درست شش دقیقه پس از شروع بازی آلمان غزبی گل پیروزی را به ثمر رساند . دو دقیقه مانده به پایان بازی پوشکاش گل تساوی را یه ثمر رساند اما این گل به خاطر آفساید غیرقابل قبول واقع شد . مجارستان 3-2 باخت و رکورد بی شکستی نیز به پایان رسید …
تور جهانی هان ود :
هانود در سال 1956 وارد جام اروپایی شد و در مرحله اول مقابل بیلبائو متوقف شد . هانود بازی رفت را در باسک 3-2 مغلوب شد اما پیش از ان که بتواند بازی برگشت را در خانه انجام دهد آشوب مجارستانی در بوداپست رخ داد . بازیکنان تصمیم گرفتند که این بازی را در استادیوم هایسل بروکسل انجام دهند . پوشکاش به گلهای متوالش اش سبب شد که این بازی 3 بر 3 به پایان رسد اما در مجموع بیلبائو با نتیجه ی 6-5 راحی مرحله ی بعد شد تا بازیکنان مجاری راهی برزخ شوند . آنها توسط خانواده هایشان در بوداپست احضار شدند اماعلیرغم مخالفت فیفا و فدراسیون مجارستان آنها برنامه ی یک تور جهانی به ایتالیا ، پرتغال ، اسپانیا و برزیل را ریختند . بعد از بازگشت به اروپا بازیکنان هر کدام راهی را پیش گرفتند . مثلا بوژیک به مجارستان بازگشت و ژیبور و پوشکاش چند باشگاه در غرب اروپا یافتند .
زندگی در اسپانیا :
رئال مادرید
بعد از رد بازگشت به مجارستان پوشکاش چند بازی غیر رسمی برای اسپانیول ، بوونتوس و میلان انجام داد بدون این که با آنها قرارداد ببندد . اما او با محرومیت 2 ساله از سوی یوفا برای بازی در اروپا مواجه شده بود . او ابتدا به اتریش و سپس به ایتالیا رفت . بعد از پایان محرومیتش تلاش کرد که به ایتالیا برود اما نتوانست تیم بالاجدولی خوبی را متقاعد کند که او را به خدمت بگیرد . اکثر مربیان ایتالیایی به سن و وزنش ایراد می گرفتند . بهر حال در 1958 به رئال مادرید پیوست و در 31 سالگی راهی دومین تیم دوران بازیگری اش شد .
در طی لالیگا پوشکاش سه بار هت تریک کرد که یکی از آنها شامل دومین بازی اش در لیگ برابر اسپورتینگ گیجون در 21 سپتامبر 1958 بود . در بازی مقابل لاس پالماس در 4 ژانویه 1959 پوشکاش و آلفردو دی استفانو در برد 10 بر یک هت تریک کردند . در طی فصل 61-1960 پوشکاش 4 بار برابر الخ و در ادامه ی فصل 5 گل برابر تیمهای دیگر به ثمر رساند .
پوشکاش در سال 1963 دو بار برابر بارسلونا هت تریک کرد . یک بار در برنابئو و یک بار در نیوکمپ . در طی هشت فصل با رئال پوشکاش 180 بار در لالیگا بازی کرد و 156 گل به ثمر رساند . او 20 یا بیشتر در 6 فصل از حضورش در لیگ اسپانیا به ثمر رساند و چهار بار پی چی چی را برد . در 1960 ، 1961 ، 1963 و 1964 به ترتیب 26 ، 27 ، 26 و 20 گل به ثمر رساند . او به رئال کمک کرد تا پنج بار پیاپی بین سالهای 1961 تا 1965 لالیگا و در 1962 کوپا دل جنرالیسمو را ببرد . او هر دو گل پیروزی 2-1 برابر سویا را در فینال کوپا به ثمر رساند .
همچنین پوشکاش 39 بار برای رئال در جام اروپایی به میدان رفت و 35 گل به ثمر رساند . او با گلزنی در بازی رفت نیمه نهایی برابر اتلتیکو به رئال کمک کرد تا در سال 1959 به بازی فینال راه یابد . اما فینال را بدلیل مصدومیت از دست داد . هر چند که فصل بعد او این را حبران کرد . او جام اروپایی 1960 را با هت تریک در برابر تیم یونس ایش آغاز کرد و در نیمه نهایی برابر بارسلونا او با به ثمر رساندن سه گل در دو بازی رفت و برگشت تیم را راهی فینال کرد . در پرگل ترین فینال تاریخ پوشکاش و آلفردو دی استفانو هر کدام با به ثمر رساندن 3 و 4 گل موجبات برد 7-3 برابر آینتراخت فرانکفورت را فراهم ساختند . در فینال جام بعدی برابر بنفیکا نیز توانست برابر بنفیکا هت تریک کند و رئال با نتیجه ی 5-3 این جام را نیز نصیب خود کند . در هردو بازی برابر فاینورد در دور شروع نسل جدید رئال مادرید او توانست به همراه این تیم جام اروپایی 1966 را کسب کند .
تیم ملی اسپانیا
در 1962 پوشکاش ملیت اسپانیایی را پذیرفت و چهار بار برای اسپانیا بازی کرد . سه بازی از این چهار بازی در جام جهانی 1962 انجام شد او در هیچ کدام از این بازیها موفق به گلزنی نشد .
عصر مربیگری :
بعد از بازنشستگی به عنوان یک بازیکن ، پوشکاش یک مربی شد و تیمهای اروپا ، شمال آمریکا ، جنوب آمریکا ، آفریقا ، آسیا و استرالیا را هدایت کرد . نقطه اوج مربیگری او رهنمون ساختن پاناتینایکو به فینال جام اروپایی بود . این در طول تاریخ تنها بازی بود که یک باشگاه یونانی توانست به فینال جام اروپایی راه یابد . بعد از شکست اورتون در یک چهارم نهایی با حساب گل در خانه ی حریف به مرحله ی بعد راه یافتند . در مرحله رفت بازی نیمه نهایی با یک بازی دراماتیک 4 بر یک مغلوب ستاره سرخ بلگراد شدند اما در بازی برگشت در خانه 3 بر صفر برنده شدند و دوباره با احتساب گل زده در خانه حریف به فینال را یافتند . فینال ذر استادیوم ویمبلی انجام می شد و پوشکاش پس از سالها به ویمبلی بازگشت . پاناتینایکو چند موقعیت گل داشت اما همه آنها را از دست داد و 2-0 مغلوب یوهان کرایف آژاکسی شد . در طی پنج سال حضورش در پاناتینایکو دو بار قهرمانی یونان را برد موفقیت های او در یونان موجب شد که هواداران پاناتینایکوس او را مربی محبوب خود بنامند .
بر خلاف انتظار پوشکاش نتوانست موفقیت دوران بازیگرش اش را در دوران مربیگری اش نیز ادامه دهد . پس از مسافرتهای فراوان به قاره های مختلف او به استرالیا رفت و به تیم هلاس ملبورن جنوب توانست عنوان برترین باشگاه اقیانوسیه را در سال 1991 ببرد .
افتخارات :
مدال طلای المپیک 1952 هلسینکی با تیم المپیک مجارستان
باشگاهی :
هان ود >> لیگ مجارستان ( 1950 و 1952 و 1955)
رئال مادرید >> لالیگا ( 1961 و 1962 و 1963 و 1964 و 1965)
>> کوپا دل جنرالیسمو (1962)
>> جام اروپایی (1959 و 1960 و 1966) – نایب قهرمانی (1962)
>> جام بین قاره ای (1960)
ملی :
>> قهرمانی المپیک (1952)
>> قهرمانی مرکر اروپا (1953)
>> فینالیست جام جهانی (1954)
فردی :
پی چی چی ( 1960 و 1961 و 1963 و 1964)
مربیگری :
پاناتینایکو >> لیگ یونان ( 1971 و 1972)
>> جام اروپایی {نایب قهرمان} (1971)
هلاس >>فهرمان اقیانوسیه (1991)
>> جام ان اس ال (1990)
>> داچرتی کاپ (1989 و 1991)
