1) جنگاوری و سرسختی
کردها تاکنون طعم و مزه تلخ جنگ را بسیار چشیده اند و همیشه در این نبردها از خود شجاعت و سرسختی وصف نشدنی نشان داده اند.
" گزنفون " تاریخ نویس یونانی در نوشته های خود که از بازگشت 10 هزار یونانی به میهن شان در سال 401 پیش از میلاد یاد کرده است، از آسیب های زیادی که ارتش یونانی از سربازان کرد (کردوئن ها) خورده اند مطالبی را نوشته و دلاوری و جنگاوری سربازان کرد مورد ستایش قرار داده. بخشی از نوشته های او :
" یونانیان شب خوشی را با خوراک فراوان گذرانیدند، گفت و گو ها درباره جنگ هایی بود که از سر گذرانیده بودند و رتج کشیئه بودند. زیرا از میان سرزمین «کاردوها» (کردها) گذشته بودند و در سراسر این روزها جنگیده بودند و رنج کشیده بودند. آسیب هایی که یونانیان از کاردوها خوردند از شاه ایران و سردارش تیسافرن، هم نخورده بودند. "
نویسنده دیگری نیز به نام " دیودوروس " در باره کردها اینگونه مطالبی را نوشته است :
" کرد ها در دژهای کوهستانی خود برای ارتش و امپراتوری های بیگانه مزاحمت و آزاری بیش از انداره فراهم می کردند. باید با جنگ و نبرد یا بستن پیمان آن ها را از این کار باز می داشتی "
پس از فتح ایران توسط عرب ها، آن ها جرات گذشتن شب هنگام از کنگاور به خاطر خطر و ترس از یورش کردهایی که در کمینشان نشسته بودند را نداشتند. عرب ها آن جایگاه را «قصر الصوص» می نامیدند.
از این روحیه و ویژگی کردها، حس میهن دوستی و مرزداری به وجود آمده است، آنان در تمام طول تاریخ از نگاهبانان این سرزمین بوده اند و یکی از دلایل آن همبستگی و انسجام زیاد بین آن ها است.
2) مهمان نوازی
این خصیصه اخلاقی و رفتاری را به حد افراط می توان در میان کرد ها مشاهده کرد. در میان کردهای اهل حق « بان زرده » و « دالاهو »، بارها پیش آمده که قاتل فرزند را به خاطر مهمان بودن و خوردن نان و نمک بخشیده اند!
در میان برخی از کردها رسم بر این است که تا 40 روز نباید چیزی را از مهمان خود پرسید که از آن بوی تعجب از آمدن مهمان به مشام برسد زیرا یک کرد همیشه باید در انتظار و پذیرنده مهمان باشد.
3) جوانمردی و پهلوانی
جوانمردی از ویژگی های کردان است که به نوبه خود ریشه در#آیین های ایران باستان مانند کیش مهر دارد. بسیاری از عیاران نام آور، کرد بوده اند، کردها در نهضت عیاران صفاری به یازی یعقوب لیث شتافتند و در نبرد با دشمنان ایران او را یاری دادند. هنوز مردم اهل حق خود را یارسان می نامند و کیش خود را آیین یاری می دانند.
در جریان جنگ های صلیبی فرمانده مسلمانان، صلاح الدین ایوبی از کردهای ایوبی بود که چندین مرتبه مسیحیان را شکست داد. طی یکی از نبردها، ریچارد شیردل سردار جنگجویان صلیبی اسیر صلاح الدین شد، صلاح الدین با فرمانده اسیر شده با جوانمردی رفتار کرد که پس از گذشت سده ها همچنان زبان زد غربی ها است.
#تاریخ ایران نیز از جوانمردی های پهلوانان کرد از قبیل آقا سید حسن رزاز کرمانشاهی حکایت های بسیاری دارد و هنوز زورخانه های کرمانشاه و سنندج به تربیت پهلوانان شهرت دارند.
د) شاد زیستی
زندگی کردها به صورت ویژه ای با رقص، موسیقی و برپایی جشن های مختلف پیوند خورده است. آن ها هر زمانی که فرصتی برای شادی پیدا شود از آن زمان بهره می برند و در کل می توان کردها را ملتی شاد و شاد زیست به حساب آورد.