دانشگاه دولتی تحقیقاتی کمبریج، دومین دانشگاه قدیمی انگلیسی زبان جهان است که بیش از 8 قرن پیش در سال 1209 با گروهی از دانشجویانی که در پی نزاع با مردم محلی به شهر کمبریج گریخته بودند تأسیس شد. این دانشگاه بزرگ یک مرکز علمی بسیار پیشرو در علم و فناوری است و دستاورد‌هایدانشگاه دولتی تحقیقاتی کمبریج، دومین دانشگاه قدیمی انگلیسی زبان جهان است که بیش از 8 قرن پیش در سال 1209 با گروهی از دانشجویانی که در پی نزاع با مردم محلی به شهر کمبریج گریخته بودند تأسیس شد. این دانشگاه بزرگ یک مرکز علمی بسیار پیشرو در علم و فناوری است و دستاورد‌های دانشجویان دانشگاه کمبریج نشان دهنده پیشرفت های برجسته این دانشگاه در حوزه علم و دانش است.
دانشگاه کمبریج طبق آخرین رتبه بندی QS سومین دانشگاه برتر دنیا محسوب می‌شود.
این دانشگاه در کارنامه پربار خود نام بسیاری از فارغ التحصیلان برجسته، از جمله آیزاک نیوتن (که بیشتر عمر خود را در آزمایشگاه‌های این دانشگاه گذراند). فرانسیس بیکن، چارلز داروین، استیون ویلیام هاوکینگ و سران دولت‌های خارج از بریتانیا را به یدک می‌کشد.نود و دو جایزه نوبل و ده مدال در رشته های مختلف به دانشجویان، استادان، کارکنان و یا فارغ التحصیلان دانشگاه کمبریج اهدا شده است.
دانشگاه کمبریج ثروتمندترین دانشگاه در اروپا است. درآمد این دانشگاه توسط دولت انگلیس برای امور آموزشی و تحقیقات علمی به دانشگاه داده می‌شود. در سال ۲۰۰۷ حدود یک سوم درآمد این دانشگاه را دولت انگلستان صرفا برای تحقیق و پژوهش پرداخته کرده بود. انتشارات دانشگاه کمبریج نیز محل خوبی برای کسب درآمدهای بالای این دانشگاه است.
دانشگاه کمبریج از دانشکده، دپارتمان و موسسات گوناگونی تشکیل شده است؛ از جمله 31 کالج و بیش از 150 موسسه آموزشی و تحقیقاتی که در 6 دپارتمان آموزشی این دانشگاه سازمان‌دهی می‌شوند.
فعالیت بیش از 18000 دانشجو از گوشه و کنار جهان، 31 کالج و 150 دپارتمان، دانشکده و دیگر موسسات در دانشگاه کمبریج باعث شده که در این مجموعه هیچ دور روزی شبیه به هم نباشد! قلب کنفدراسیون این موسسات یک تیم ارشد اداره مرکزی است که برخلاف تصور اداره بزرگی نیست. به این دلیل که کالج ها با قوانین و مقررات داخلی خود اداره می‌شوند و کارکنان گروه آموزشی هر کالج سیاست های خود را اجرا می‌کنند. اما ترکیب و به عبارتی آرایش آنها از دانشگاه کمبریج جدایی ناپذیر است.
اولین کالج این دانشگاه با نام پترهاوس (Peterhouse) در سال ۱۲۸۴ تأسیس شد. بعد از آن در قرن‌های چهاردهم و پانزدهم، کالج‌های دیگر تأسیس شدند. تیم ارشد اداری مرکزی این دانشگاه مسئول مدیریت آموزش، تحقیق و پشتیبانی از کار کارکنان در سراسر دانشگاه ها و کالج‌هاست؛ آموزش، تحقیق و پشتیبانی در موفقیت و اعتبار این دانشگاه بسیار مهم بوده است.
شهریه ها در هر کالج متفاوت هستند و بسته به رشته و مقطع تحصیلی از حدود 15 تا 50 هزار پوند در سال می‌باشد. (به طور متوسط 22 هزار پوند)
شش دپارتمان آموزشی، که هر کدام دارای مؤسسات و گروه‌های آموزشی و تحقیقات دیگر هستند، عبارتند از:
هنر و علوم انسانی
علوم زیستی
پزشکی بالینی
علوم انسانی
علوم اجتماعی
علوم فیزیکی و فن آوری
دانشگاه کمبریج بزرگترین دانشگاه خارج از ایالات متحده آمریکا می‌باشد و بعنوان یکی از نشانه‌های بارز تجهیزات و امکانات علمی از 9 موزه علمی، فرهنگی مانند موزه فیتز ویلیام و 15 میلیون عدد کتاب در کتابخانه‌های این دانشگاه می‌توان اشاره کرد.
کمبریج دارای 114 کتابخانه است که اصلی‌ترین آنها کتابخانه دانشگاه کمبریج است که هشت میلیون نسخه کتاب در آن وجود دارد. هر دانشکده دارای کتابخانه مخصوص به خود است، برای مثال دانشکده تاریخ از کتابخانه‌ای به‌نام سیلی برخوردار است که بیش از 100 هزار نسخه کتاب تخصصی در آن یافت می‌شود. دانشکده‌های‌های قدیمی‌تر بیش از یک کتابخانه در اختیار دارند. برای مثال کتابخانه ورن کالج ترینیتی 200 هزار نسخه کتاب موجود است که پیش از سال 1800 چاپ شده‌اند.
از مشهورترین افرادی که در این دانشگاه درس خوانده و به شهرت جهانی رسیده‌اند می‌توان به ایزاک نیوتن، فرانسیس بیکن، چارلز داروین، رابرت اپنهایمر، جان هرشل، استفان هاوکینگ، کریستوفر مارلو، جان میلتون و لرد بایرون اشاره کرد.
