بررسی تصاویر مغز آلبرت اینشتین توسط عصب‌شناسان نشان می‌دهد قشر مخ او با انسان‌های عادی تفاوت چشمگیری دارد و مغز او در بخش‌هایی که مسئول تفکر انتزاعی و محاسبات هستند، پیچیده‌تر از دیگر انسان‌هاست.
آلبرت اینشتین یکی از باهوش‌ترین انسان‌های روی زمین بود، به همین دلیل کنجکاوی محققان در بررسی ساختار مغز او طبیعی به نظر می‌رسد. البته همگی این محققان شانس بررسی مغز این دانشمند بزرگ را مدیون توماس هاروی هستند که تصمیم گرفت عیلرغم خواست اینشتین، مغز او را در فرمالدئید نگهداری کند، از آن عکس بگیرد و سپس این مغز استثنایی را به ۲۴۰ قسمت برش داده، از این برش‌ها اسلایدهای میکروسکوپی تهیه و آنها را برای محققان بسیاری ارسال کند. بررسی دقیق‌تر این تصاویر و برش‌ها نشان می‌دهد مغز اینشتین بیشتر از آنچه تاکنون گمان می‌کرده‌ایم با مغز انسان‌های عادی متفاوت است.
به گزارش نیچر، این تصاویر که اندکی پس از مرگ اینشتین تهیه شده و به تازگی با دقت و تفصیل مورد بررسی قرار گرفته‌اند، نشان می‌دهند مغز او دارای چندین ویژگی غیرمعمول است که مسیر را برای توانایی‌های ذهنی فوق‌العاده اینشتین هموار کرده‌اند.
توماس هاروی، آسیب‌شناس بیمارستان پرینستون هنگام کالبدشکافی این فیزیکدان بزرگ مغز او را عیلرغم درخواست اینشتین پیش از مرگ از بدن او جدا و در فرمالدئید نگهداری کرد. او تعدادی عکس سیاه‌وسفید از این مغز گرفت و سپس آنرا به ۲۴۰ قطعه برش داد. از هر یک از این قطعه‌ها برش‌هایی میکروسکوپی تهیه و آنها را برای بهترین آسیب‌شناسان عصبی جهان ارسال کرد. این کار به قیمت اخراج شدن از کار برای هاروی تمام شد.
اما کالبدشکافی مغز اینشتین در ابتدا چندان امیدوارکننده نبود. بررسی‌ها نشان می‌دادند مغز او کوچکتر از یک مغز متوسط است و از تغییراتی که با افزایش سن در هر مغزی رخ می‌دهد، در امان نمانده است. با این وجود هاروی این قطعات را در یک شیشه دهان‌گشاد حاوی فرمالدئید در دفتر خود نگهداری کرد و سال‌ها بعد آنها را در اختیار محققان دیگری قرار داد که به بررسی مغز اینشتین علاقمند بودند و موفق شدند با بررسی مجدد این نمونه‌ها به ویژگی‌های غیرمعمول متعددی پی ببرند.
تحقیقی که در سال ۱۹۸۵/۱۳۶۴ انجام شد، نشان می‌داد در دو بخش از مغز اینشتین تعداد سلول‌های غیرعصبی موجود در مغز (که گلیا نام دارند) به ازای هر نورون به شکل چشمگیری بیشتر از دیگر افراد است. پژوهش دیگری که یک دهه بعد منتشر شد نشان می‌داد لوب آهیانه او فاقد یک شیار و ساختار دیگری است که سرپوش آهیانه نامیده می‌شود. شاید عدم وجود این شیار باعث شده اتصالات عصبی در این ناحیه که وظیفه درک بهتر فضایی و مهارت‌های ریاضی متعددی مانند محاسبات را به عهده دارد، افزایش پیدا کند.
در حال حاضر دین فالک، انسان‌شناس دانشگاه ایالتی فلوریدا در تالاهاسی و همکارانش ۱۲ عدد از عکس‌هایی را که توسط هاروی تهیه شده از موزه ملی سلامت در سیلور اسپرینگ، مریلند به امانت گرفته و طرح چین‌ها وشیارهای مغز اینشین را با ۸۵ مغز دیگر که متعلق به تحقیق دیگری بود، مقایسه کرده‌اند.
بسیاری از این تصاویر از زوایای غیرمتعارفی گرفته شده‌اند و ساختارهایی را نشان می‌دهند که در تصاویر پیشین قابل‌رؤیت نبوده‌اند.
اینشتین یک ویولن‌نواز فوق‌العاده بود. شاید توسعه بیش از حد بخشی از مغز او که با دست چپ در ارتباط بوده (قشر حسی‌پیکری نیمکره راست مغز) این مهارت خیره‌کننده را باعث شده است.
فالک می‌گوید: «برجسته‌ترین بخش مشاهدات ما به پیچیدگی و الگوی چین‌ها در بخش‌های خاصی از قشر مخ اینشتین برمی‌گردد، این پیچیدگی‌ها مخصوصا در قشر پیش‌پیشانی، لوب آهیانه و قشر بینایی بسیارمتفاوتند. قشر پیش‌پیشانی او برای تفکر انتزاعی که اینشتین برای رسیدن به تئوری نسبیت به آن تکیه کرده، به اندازه کافی پیچیده بوده است. احتمالا این پیچیدگی فضا و گسترش عصبی کافی را در اختیار این ناحیه از مغز او قرار داده تا بتواند به این توانایی استثنایی دست پیدا کند».
فالک و همکارانش علاوه بر این متوجه یک ویژگی غیرمعمول در قشر حسی‌پیکری راست مغز اینشتین شدند که اطلاعات حسی را از بدن دریافت می‌کند. در این بخش از مغز، ناحیه‌ای که با دست چپ در ارتباط بود گسترش قابل‌ملاحظه‌ای داشت و می‌توانست عامل موفقیت چشمگیر اینشتین در نواختن ویولن باشد.
ساندرا ویترسون، عصب‌شناس رفتاری دانشگاه مک‌مستر در همیلتون، کانادا که کشف کرد مغز اینشتین فاقد سرپوش آهیانه است و باعث شد بررسی‌های دیگر آغاز شود، می‌گوید: «این مطالعه می‌تواند جایگاه و امکان دستیابی به عکس‌ها و برش‌های متعدد مغز اینشتین را فراهم کند و در نهایت باعث شود محققان دیگری به تفاوت‌های دیگر آناتومیک مغز او با انسان‌های دیگر پی ببرند».
اکنون دانشمندان چینی نیز به تحقیق درباره مغز انیشتین ملحق شده اند، طی یک مقاله علمی که هفته گذشته در مجله علمی مغز منتشر شد یک گروه از دانشمندان از دانشگاه نرمال شرق چین در شانگهای تصاویر مغز انیشتین را تحلیل کردند و به یک تفاوت مهم رسیدند که تاکنون به آن توجه نشده بود.
براساس نتایج این تحقیق جدید، نیمکره های چپ و راست مغز آلبرت انیشتین به طور غیر عادی دارای ارتباطهای خوبی با یکدیگر بودند که ممکن است این ویژگی علت نبوغ وی باشد.
“ویوی من” از دپارتمان فیزیک دانشگاه نرمال شرق چین تکنیک جدیدی برای انجام این تحقیق ابداع کرده است و برای نخستین بار جسم پینه‌ای مغز انیشتین را با جزئیات بررسی کرده است. جسم پینه ای(corpus callosum) بخشی از مغز پستانداران است که وظیفه پیوند دو نیمکره مغزی راست و چپ را دارد. این بخش گسترده ترین بخش سفید مغز است که از ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون نورون ساخته شده است.
“دین فالک” انسان شناس تکاملی در دانشگاه ایالتی فلوریدا و یکی از نویسندگان این تحقیق اظهار داشت: این تحقیق بیشتر از سایر تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده به واقع داخل مغز انیشتین را بررسی کرده است. این تحقیق اطلاعات جدیدی ارائه کرده که به اطلاعات دانشمندان درباره سطح مغز انیشتین معنا می دهد.
وی افزود: این تکنیک باید مورد توجه سایر محققانی که ارتباطات داخلی مهم مغز را مطالعه می کنند، قرار گیرد.
در سال ۱۹۵۵، چند ساعت پس از درگذشت انیشتین یک پاتولوژیست به نام تواس هاروی در دانشگاه پیرنستون با انجام یک کالبد شکافی مغز انیشتین را به امید اینکه محققان آینده بتوانند روی رازهای نبوغ وی تحقیق کنند از بدنش خارج کرد. اگرچه وی برخی قسمتهای مغز انیشتین را برای تحقیق خود برش زد اما در کل این مغز به طور مناسبی تا امروز حفظ شده است. در سال ۲۰۱۰ بقایای مغز انیشتین به موزه ملی بهداشت و پزشکی آمریکا اهدا شد.
