تائو ته چینگ ساده ولی پیچیده است. کوتاه است، اما بهاندازۀ عمر هستی وسعت دارد. نامفهوم است، ولی عمقی از معنا دارد. یک بازیگر اصلی دارد اما تمام هستی را توضیح میدهد.
پیشینۀ نویسنده
لائوتزو نام نویسندۀ این کتاب است که در حدود ۲۵۰۰ سال پیش در چین باستان میزیست. همدورۀ کنفسیوس بوده اما مدارک محکمی از زمان حیات وی وجود ندارد. او پایهگذار مکتب «دائوئیزم» بوده که سه گنجینه برای سعادت بشر را معرفی میکند. این سه گنجینه عبارتاند از:
گنجینۀ اول: شفقت
۱۹. تقدس و خرد را فراموش کنید
و مردم هزار بار شادتر میشوند.
عدل و اخلاقیات را فراموش کنید
و مردم تنها آنچه را درست است انجام میدهند.
گنجینۀ دوم: اعتدال
۵۹. نشانۀ انسان میانهرو
رهایی از ایدههای شخصی است؛
شکیبا چون آسمان،
همهگیر چون تابش خورشید،
استوار چون کوه،
انعطافپذیر چون درختی در باد؛
هدفی در نظر ندارد و همهچیز را بهکار میگیرد.
گنجینۀ سوم: فروتنی
۳۸. فرزانه تلاش نمیکند قدرتمند شود؛
بنابراین قدرتمند حقیقی است.
انسان عادی در تلاش برای رسیدن بهقدرت است؛
بنابراین هرگز قدرت کافی بهدست نمیآورد.
فرزانه هیچ نمیکند،
بااینوجود چیزی را ناتمام باقی نمیگذارد.
انسان عادی همیشه مشغول کارهای مختلف است،
بااینوجود کارهای ناتمام زیادی دارد.
تائو ته چینگ
این کتاب در ۸۱ دفتر یا نوشتههای کوتاه در دو بخش نوشتهشده است. بخش اول آن تائو چینگ (از فصل ۱ تا ۳۷) به عالم مافوق و بخش دوم آن ته چینگ (از فصل ۳۸ تا ۸۱) به سلسلهمراتب وجود میپردازد. کلیات نوشتهها بر اساس متافیزیک محض است و بیآنکه ریشهای در دین و مذهب داشته باشد دربارۀ اصل زندگی، سیاست و حتی اقتصاد توضیح میدهد.
در برگردان (نسخۀ فرشید قهرمانی) این کتاب دو واژۀ تائو و فرزانه تکرار میشوند. تائو به معنی راه و مسیر استفاده میشود و از فرزانه بهعنوان راه جو و آنکسی که دنبال مسیر برای سعادت است، نامبرده میشود.