سنت هلن(به انگلیسی: Saint Helena سینت هلینا) جزیره‌ای در جنوب اقیانوس اطلس و یکی از سرزمین‌های فرادریایی بریتانیا است. نام فارسی آن دخیل از انگلیسی است. دریانورد پرتغالی ژوانیو دا نووا (João da Nova) این جزیره را در ۱۵۰۲ کشف کرد و نام سنت هلنا مادر امپراتور روم کنستانتین بزرگ را برآن نهاد. انگلستان سال‌ها از این جزیره به عنوان تبعیدگاه استفاده می‌کرده‌است. معروف‌ترین زندانی این جزیره ناپلئون بناپارت بود که تحت نظارت دولت بریتانیا سالهای واپسین عمر خود را در این جزیره در تبعید بود.
در طی سرشماری سال ۲۰۰۸ جمعیت جزیره سنت هلن، چهار هزار و ۲۵۵ نفر اعلام شد در حالی که ده سال پیش ۵٬۰۰۸ نفر در این جزیره زندگی می‌کردند. بالاترین قدرت اجرایی در سنت هلن به الیزابت دوم اعطا شده‌است که از سوی او فرماندار سنت هلن انتخاب می‌شود. نظام قانون‌گذاری سنت هلن برخلاف انگلستان، تک مجلسی است. این هیئت عالی مقننه دارای پانزده کرسی است که وظیفه اجرا و ادراه قوانین را بر عهده دارند. رای‌گیری هیئت عالی مقننه هر چهار سال یک‌بار انجام می‌پذیرد که در این رای‌گیری ۱۲ نماینده به صورت مستقیم توسط مردم برگزیده می‌شوند، سه نماینده دیگر را فرماندار انتخاب می‌کند. این سه عضو به ترتیب، دبیرکل، وزیر دارای و دادستان کل هستند. ریاست هیئت عالی مقننه نیز بر عهده فرماندار کل سنت هلن می‌باشد.
اکثریت ساکنان سنت هلن را پیروان کلیسا انگلیکن تشکیل می‌دهند که بخشی از قلمرو اسقف‌نشین سنت هلن را شامل می‌شود. از دیگر مذاهب مسیحیت در این کشور می‌توان به پیروان کلیسای کاتولیک (از سال ۱۸۵۲)، سپاه رستگاری (از ۱۸۸۴)، باپتیست (از ۱۸۴۵)، کلیسای منتظران ظهور روز هفتم و شاهدان یهوه اشاره کرد.سنت هلن اقتصادی ضعیف دارد، به نحوی که تقریباً به صورت کاملاً پایدار به کمک‌های دولت بریتانیا وابسته است. تنها بخش فعال اقتصادی این کشور تولیدات ناخالص ملی به میزان ۵۰٪ و نیز بخش گردشگری است. مهم‌ترین محصول صادراتی این کشور قهوهٔ به نام سوییت ماریا است که گرانترین قهوه در دنیا نیز می‌باشد. یکی دیگر از محصولات صادراتی این کشور، نوشیدنی به نام تونگی اسپریت است که از عصاره گلابی خاردار کاکتوس یا اپونیتا فیکوس ایندیکا (تونگی نام محلی این کاکتوس است) گرفته می‌شود.تا سال ۲۰۱۷، رفت‌وآمد به سنت هلن تنها با کشتی ممکن بود که هر سه هفته یک‌بار از کیپ تاون به سمت سنت هلن حرکت می‌کند که برای پیمودن این مسیر دریای پنج روز در راه است. در سال ۲۰۱۷ دولت بریتانیا فرودگاهی احداث کرد که رفت‌وآمد به سنت هلن را تسهیل می‌کند. از اهداف احداث این فرودگاه کمک به استقلالِ اقتصادِ سنت هلن، از طریق رونق گرفتن گردشگری است.
قبل از آن که فرودگاه سنت هلن ساخته شود، تنها راه رسیدن به جزیره ۵ روز کشتی سواری از کیپ تاون بود. در آن زمان، این جزیره در سال تنها ۳۵۰۰ بازدیدکننده داشت که به نسبت دور بودن و دشواری دسترسی آمار بدی به نظر نمی رسد. از دهه ۱۹۳۰ دولت بریتانیا در مورد ساخت یک فرودگاه در جزیره صحبت می کرد. اما پیدا کردن زمینی مسطح و هموار برای باند فرودگاه در این جزیره سنگلاخی کار آسانی نبود. یکی از زمین های مسطح در این جزیره برای پرورش پرنده در حال انقراض جزیره سنت هلن به نام سلیم مورد استفاده قرار می گرفت، به همین دلیل ساخت فرودگاه در این منطقه ممکن بود نسل این گونه پرنده را به خطر بیندازد. در نهایت، در بالای یک دره، نقطه جدیدی برای ساخت فرودگاه پیدا کردند.کار ساخت فرودگاه در سال ۲۰۱۶ تمام شد، اما موانعی مثل جریان های باد قوی و خطرناک مانع از فرود هواپیماهای مسافربری بزرگ به این جزیره می شد. همچنین خطرات امنیتی پرواز هواپیماها را به تاخیر انداخت. از همان موقع بود که لقب «بی مصرف ترین فرودگاه دنیا» بر سر زبان ها افتاد. البته این مسائل تا حد زیادی حل شدند و بالاخره در سال ۲۰۱۷ اولین پرواز تجاری با ۶۸ سرنشین با موفقیت در باند فرودگاه به زمین نشست.تا ماه اکتبر ۲۰۱۷ که بالاخره اولین هواپیمای تجاری در فرودگاه سنت هلن فرود آمد دولت بریتانیا ۳۸۰ میلیون دلار برای این فرودگاه هزینه کرده بود! مسئولین امیدوار بودند با ساخت فرودگاه و راه اندازی مسیر پروازی به سنت هلن، گردشگران را به این جزیره دورافتاده بکشانند. اما با توجه به اولین پرواز تجاری که به این جزیره انجام شد چندان امیدی به آینده گردشگری این جزیره وجود ندارد. هواپیما ظرفیت ۱۰۰ مسافر را داشت، اما به دلیل محدودیت وزنی تنها ۶۸ مسافر توانستند سوار هواپیما شوند. این هواپیما متعلق به شرکت هواپیمایی ایرلینک ژوهانسبورگ بود و پس از ۷ ساعت پرواز و با یک توقف سوخت گیری در نامبیا بالاخره به جزیره رسید. هواپیماهای تجاری تنها یک بار در هفته می توانند به این جزیره پرواز کنند. با توجه به هزینه های بالایی که صرف ساخت و نگهداری این فرودگاه شده و با در نظر گرفتن آمار ضعیف گردشگران عنوان «بی مصرف ترین فرودگاه جهان» به این فرودگاه داده شده است!
با این حال گردشگرانی که به فرودگاه سنت هلن می آیند می توانند مطمئنا از زیبایی های این جزیره دورافتاده غافلگیر خواهند شد. خانه تاریخی ناپلئون یکی از اصلی ترین جاذبه های این جزیره است و محل زندگی و مرگ امپراطور بزرگ فرانسوی پس از شکست در نبرد واترلو است. علاوه بر این، جزیره سنت هلن چشم اندازهای طبیعی منحصربفردی دارد؛ از بیابان های سنگلاخی و تپه های پوشیده از کاکتوس گرفته تا جنگل های سرسبز که جاده ها را در دل خود پنهان می کنند. علاوه بر این، غواصی و قایق رانی نیز فرصت تماشای نزدیک کوسه ها، نهنگ و سایر موجودات دریایی را به بازدیدکنندگان می دهد. این جزیره در بیشتر ماه های سال آب و هوایی ملایم دارد و میانگین دما معمولا بین ۲۰ تا ۲۷ درجه سانتیگراد است. از آنجا که زبان رسمی این جزیره هم انگلیسی است، گردشگران در سفر به این جزیره مشکل برقراری ارتباط نخواهند داشت.
نشان ملی سنت هلنا در 30 ژانویه 1984 به تصویب رسید. یک سپر در این نشان قرار دارد که در یک سوم بالایی آن تصویر پرنده ملی آنها یعنی سلیم سنت هلنا Saint Helena plover قرار دارد. در دو سوم پایین سپر نیز چشم انداز ساحلی این جزیره است. یک کشتی قایقرانی با خدمه و یک کوهستان در این چشم انداز هستند. همچنین در کشتی پرچم انگلیس نیز قرار دارد. شعار ملی آنها وفادار و تزلزل ناپذیر است که در نشان ملی نیز دیده می شود. بالای سپر زنی قرار دارد که در یک دستش گل و در دست دیگر صلیب دارد. این زن همان سنت هلنا مادر کنستانتین بزرگ که جزیره به نام وی نامگذاری شده است، می باشد. وجود صلیب به آن دلیل است که این بانو صلیب واقعی حضرت عیسی مسیح که در آن مصلوب شد ، را یافته بود.
بیشتر گزارشات حاکی از آن است که این جزیره توسط کاوشگران گالیسیایی به رهبری یواو دنوا João da Nova در 21 می 1502 کشف شده است. او این جزیره را به نام مادر امپراطور روم نامید. سِینت هلنا (که جزیره به نام او است) شهبانوی رومی و کاشف مشهور صلیب مقدس عیسی مسیح است. هلنا با امپراتور روم -کنستانتیوس کلوروس- وصلت کرد، که همواره او را به دلایل سیاسی سرزنش میکرد. زمانی که پسرش - کنستانتین یکم یا کنستانتین کبیر - به سلطنت رسید، تحت تأثیر او به مسیحیت گروید، در واقع کنستانتین به مادرش آزادی های دینی و شخصی کاملی را داده بود و اجاره دسترسی نامحدود و تام الاختیاری در خزانه های امپراتوری برای استفاده به او داده بود، کنستانتین بعد از به قدرت رسیدن کامل در شرق و غرب روم مادرش را امپراتریس و اگوستا خواند که قدرت سیاسی قابل توجه ای را به او اعطا کرد به همین خاطر هلنا در دربار پسرش دشمنان زیادی را یافت که خواستار ضربه زدن به او بودند. ادعا می‌شود،که در دوران پیش از سال ۳۳۷ میلادی و زمانی که به دستور کنستانتین، کلیسایی در اورشلیم(بیت المقدس) بنا می شد، به ناگاه صلیبی که مسیح بر آن مصلوب شده بود، پیدا شد؛ در طول یکصد سال بعد داستانهای بسیاری ساخته شد و کشف صلیب را هم به هلنا نسبت دادند. نام وی را بر جزیره سنت هلن از مستملکات ماوراء بحار بریتانیا در اقیانوس اطلس نهاده‌اند.
درباره تاریخ کشف این جزیره اختلافات زیادی است و مورخان حتی 3 می را هم به جای 21 می ارائه داده اند. در 12 ماه می 1589 فردی به نام لینشوتن Linschoten در این جزیره حکاکی هایی را دید که از سال 1510 قدمت داشته اند. گفته می شود پرتغالی ها درختانی را در این جزیره کاشته بودند تا بتوانند با حکاکی ورودشان را ثبت کنند. دیگر احتمالات درباره کشف جزیره را نیز مورخ قرن شانزدهم گاسپار کوریا Gaspar Correia روایت کرده است. روایت او حاکی از آن است که دریانورد پرتغالی به نام گارسیا دورونیا Garcia de Noronha در اواخر سال 1511 این جزیره را در میانه سفرش به هندوستان مشاهده کرد. گفته می شود پرتغالی ها بعد از آنکه این جزیره را خالی از سکنه یافتند ، به دلیل وجود آب شیرین در آن با خود دام ، گیاهان زراعی و درختان میوه وارد کردند و این جزیره را به توقفگاهی برای کشتی های خود تبدیل کردند. دریانوردانی که دچار بیماری یا جراحت می شدند نیز در این جزیره قرنطینه می شدند تا بعد از بهبود خود با کشتی های بعدی به شهر برگردند.
سر فرانسیس دریک Sir Francis Drake در ادامه ماجراجویی های خود این جزیره را به انگلیسی ها نیز معرفی کرد و بعد از او هم وطنانش نیز راهی این جزیره شدند. انگلیسی ها نیز بعد از شناخت این جزیره در آن کشتی جنگی قرار دادند تا بتوانند به کشتی های پرتغالی از این طریق حمله کنند. به مرور هلندی ها نیز رفت و آمد خود را به این جزیره آغاز کردند و بعد از انصراف اسپانیا و پرتغال از مالکیت این سرزمین در سال 1633 ادعای مالکیت بر آن را کردند. با این وجود بعد از تسلط هلندیان بر دماغه امید نیک، آنها از ادامه ادعای خود منصرف شدند.
در سال 1658 کمپانی هند شرقی بریتانیا تصمیم به تسلط بر این جزیره گرفت و با همراهی مهاجران انگلیسی همانند قربانیان آتش سوزی بزرگ لندن در سال 1666 ، این جزیره را آباد کرد. اولین فرماندار جزیره به نام کاپیتان جان داتون John Dutton توسط انگلیسی ها منصوب شد. بدین ترتیب این جزیره به مستملکات فراسرزمینی انگلستان ضمیمه شد. کمپانی هند شرقی در مرکز این جزیره قلعه ای ساخت و در کنار آن با ساختن خانه های مختلف آن را به یک شهر تبدیل کرد. این شهر و قلعه به نام دوک یورک(پادشاه جیمز) ، جیمزتاون نامیده شد.
بین ژانویه و می 1673 ، کمپانی هندشرقی هلند به این جزیره آمد و آن را تصرف کرد اما کمی بعد نیروهای انگلیسی آن را بازگردانی کردند و از نظر نظامی آن را تقویت کردند. دولت انگلیس چندین شهروند خود را راهی این جزیره کرد و به آنها زمین کشاورزی داد تا بتوانند در این جزیره امرار معاش کنند. با وجود تبلیغات کمپانی هند شرقی اما به تعداد کافی مهاجرین برای ورود به این جزیره جمع نشد. تا سال 1670 ، جمعیت جزیره فقط به 66 نفر رسید که بیشترشان برده بودند. در میان ساکنین نیز عصیان ها و ناآرامی هایی روی داد. مشکلات زیست محیطی مانند خشکسالی و حیوانات موذی و فرسایش خاک نیز در این جزیره به وجود آمد. به همین دلیل فرماندار سنت هلنا دستور داد تعدادی از جمعیت به مستعمره موریس فرستاده شوند. به دلیل وجود میخانه ها و مشکلات اخلاقی، کلیسای جامع در خارج از شهر این جزیره احداث شد.
در قرن هجدهم فرمانداران با کاشت درخت ، اصلاح استحکامات ، از بین بردن فساد ، ساخت بیمارستان ، مقابله با بی توجهی به محصولات زراعی و دام ، کنترل مصرف الکل و معرفی اصلاحات قانونی سعی بر اصلاح امورات این جزیره داشتند. این جزیره از حدود سال 1770 یک دوره طولانی رونق را تجربه کرد. کاپیتان جیمز کوک در آخرین مرحله جهانگردی خود در سال 1775 از این جزیره بازدید کرد. ادموند هالی بعد از ترک دانشگاه آکسفورد در 1676 به این جزیره آمد و رصدخانه ای با یک تلسکوپ هوایی به طول 7.3 متر (24 فوت) در سنت هلنا به وجود آورد. او قصد داشت ستاره های نیمکره جنوبی را بررسی کند. در طول آن دوره ، سنت هلنا بندری مهم برای کمپانی هند شرقی بود.واردات برده ها در سال 1792 غیرقانونی اعلام شد با این وجود تعدادی از برده ها ماندنی شدند و در جمعیت این جزیره ادغام شدند.
در سال 1815 و بعد از پیدا کردن ناپلئون بناپارت در جزیره الب ایتالیا که پس از خلع از قدرت توسط متفقین در سال ۱۸۱۴ به آنجا گریخته بود، سنت هلنا مقصد جدید تبعیدی برای بناپارت بود. او را در اکتبر 1815 به جزیره بردند و او در خانه ای به نام لانگوود اقامت گزید. ناپلئون 5 مه 1821 در این جزیره درگذشت. ناپلئون از قهوه های این سرزمین بسیار تعریف میکرد.در سال 1858 ، ناپلئون سوم امپراتور فرانسه ، به نام دولت فرانسه ، خانه لانگوود و زمین های اطراف آن ، آخرین محل اقامت ناپلئون اول (که در آنجا در سال 1821 درگذشت) خریداری کرد. این املاک هنوز متعلق به فرانسه است و تحت اختیار وزارت امور خارجه فرانسه اداره می شود.
بین سالهای 1791 و 1833 ، سنت هلنا محل آزمایشهای مختلفی در زمینه حفاظت ، احیای جنگلها و تلاش برای تقویت مصنوعی بارندگی شد. طبق مفاد جنبش هند در 1833 ، مالکیت این جزیره از کمپانی هند شرقی به پادشاهی انگلستان منتقل شد. به مرور برای پیشرفت بیشتر اهالی این جزیره به کشورهای دیگر مهاجرت کرده و جمعیت سنت هلنا رو به نزول رفت. شکوفایی جزیره پس از سال 1869 و هنگامی که کانال سوئز مسیرهای تجاری را به شمال منتقل کرد، رو به افول رفت زیرا دیگر کشتی ها نیازی به توقف گاه برای سفر از اروپا به آسیا و... نداشتند. تعداد کشتی هایی که به این جزیره مراجعه می کردند از 1100 عدد در سال 1855 به 288 عدد در سال 1889 رسید.
در سالهای 1900 و 1901 ، در طول جنگ دوم انگلیس و بوئرها ، بیش از 6000 زندانی بوئر در این جزیره نگه داشته شدند. جزیره اسنشن در سال 1922 و جزیره تریسان داکونا در سال 1938 به این جزیره ملحق شدند و یک کلنی از سرزمین های فرادریایی انگلستان تبدیل شدند. جنبش ملیت بریتانیا در سال 1981 سنت هلنا و سایر مستعمرات پادشاهی را به عنوان سرزمین های وابسته انگلیس طبقه بندی کرد. بخش توسعه و برنامه ریزی اقتصادی (که هنوز هم فعالیت می کند) در سال 1988 تشکیل شد تا به ارتقا استانداردها در سطح زندگی مردم سنت هلنا کمک کند.
سنت هلنا در اقیانوس اطلس جنوبی در مرز میانی آتلانتیک قرار دارد و بیش از 2000 کیلومتر از خشکی فاصله دارد. جزیره سنت هلنا 122 کیلومتر مربع مساحت دارد و عمدتا از زمین های ناهموار با منشأ آتشفشانی تشکیل شده است (آخرین فوران های آتشفشانی حدود 7 میلیون سال پیش رخ داده است).مناطق ساحلی پوشیده از سنگ های آتشفشانی است و نسبت به مرکز جزیره، گرمتر و خشکتر است. بلندترین نقطه جزیره قله دیانا Diana's Peak نام دارد که ارتفاع 818 متری ((2,684 ft)) دارد.
تحت تاثیر صنعت کتان که توسط نیوزیلند وارد این جزیره شد، بیشتر درختان جزیره را درخت کتان تشکیل داده است. هنگامی که این جزیره کشف شد ، آن را با پوشش گیاهی بومی منحصر به فرد یافتند. در جزیره حتماً یک جنگل گرمسیری انبوه بوده است اما مناطق ساحلی نیز کاملاً سرسبز بوده اند. هیچ پستاندار خشکی زی بومی وجود ندارد اما گاو ، گربه ، سگ ، الاغ ، بز ، موش ، خرگوش ، موش و گوسفند به این جزیره آورده شده بودند. دو گیاه بومی درخت نخی Acalypha rubrinervis و زیتون سنت هلنا به سبب دخالت انسانی در این جزیره منقرض شده اند.
آب و هوای این جزیره گرمسیری ، بحری و معتدل است. آب و هوا به طور محسوسی در سراسر جزیره متفاوت است. دما در جیمز تاون مرکز جزیره ، در تابستان (ژانویه تا آوریل) 21-28 درجه سانتیگراد (70-82 درجه فارنهایت) و در مدت باقی مانده 17-24 درجه سانتیگراد (63-75 درجه) است اما دما در مناطق مرکزی به طور متوسط 5-6 درجه سانتیگراد (9.0–10.8 درجه فارنهایت) کمتر است.جیمز تاون بارندگی سالانه بسیار کمی دارد ، در حالی که سالانه 750-1000 میلی متر (30-39 اینچ) در زمین های بالاتر و سواحل جنوبی می بارد و هوا به طور محسوسی ابری تر است.
دین اکثریت ساکنان مسیحی و از فرقه آنگلیکان است که حتی اسقف خاص خود را به همراه جزیره همسایه یعنی اسنشن دارند. از دیگر فرقه های مسیحی در این جزیره می توان به کاتولیک روم (از 1852) ، ارتش نجات (از 1884) ، باپتیست (از 1845) ،ظهور هفتمین روز (از 1949) و شاهدان یهوه اشاره کرد.
سنت هلنا به داشتن پرندگان بومی و گیاهان آونددار معروف است. از نظر سازمان زندگی پرندگان BirdLife International این جزیره منطقه مهمی برای زندگی این جانوران است. پرنده ملی آنها و بومی سرزمینشان یعنی سلیم سنت هلنا هم به دلیل اهمیت حضورش در زیستگاه مختص خودش در نشان های ملی آنها آمده است. تنوع زیستی سنت هلنا شامل مهره داران دریایی ، قارچ ها و گلسنگ ها ، گیاهان بدون آوند و جلبک های دریایی و..... می شود. به دلیل جنگل زدایی و دخالت انسان ، گیاهان و جانوران مختلفی در این جزیره منقرض شده اند.
اقتصاد پیشین این جزیره براساس صنعت تولید کتان نیوزیلندی و فرآوری طناب و نخ از آن بوده است. اقتصاد سنت هلنا اکنون در حال توسعه است و بخش دولتی بر آن مسلط است. این جزیره در تلاش است تا با گردشگری بتواند اقتصاد خود را قوی تر کند. صنعت توریسم این جزیره با اتکا بر ارتقای اقامتگاه ناپلئون و ارزش تاریخی آن، غواصی ، شنا، تماشای حیوانات دریایی و تورهای دریایی رشد خواهد کرد.
سنت هلنا یکی از گرانترین قهوه های جهان را نیز تولید می کنند. تولید و صادرات انجیر تیغی هندی Opuntia ficus-indica که به آن تونگی نیز می گویند و نوشیدنی های الکلی نیز در این جزیره جریان دارد. در صنعت ماهیگری کمی این جزیره ضعیف تر است و معدود ماهی های صادراتی آن، ماهی تن است. سنت هلنا از سال 1976 واحد پولی خود را دارد ، پوند سنت هلنا که با پوند استرلینگ برابری می کند و واحد پول جزیره اسنشن نیز می باشد.
از نظر تاریخی ، کلوپ St Helena Turf اولین رویداد ورزشی تاریخ جزیره را با یک سری مسابقات اسب دوانی در سال 1818 انجام داد. تیم کریکت این جزیره نیز سابقه حضور در بازی های قاره ای آفریقا را دارد. اولین تورنمنت فوتبالی که تیم ملی این جزیره در آن شرکت کرد نیز در سال 2019 بود که از بین ده تیم به مقام نهم دست یافتند.
.......................................
آرشیو
