آیا قیمت منفی وجود دارد؟ بله. یک لیوان پلاستیکی مصرف شده را تصور کنید. احتمالا تنها متقاضی این لیوان شرکت های بازیافت باشند. با این حال اگر هر لیوان را بخواهیم به این شرکت ها بفروشیم باید وقت زیادی را برای جمع کردن این لیوان ها گذاشته و مکانی برای انبار کردن آن پیدا کنیم. معمولا کسی این کار را نمی کند و اگر تعداد این لیوان ها زیاد شود ما به شخص دیگری (ماشین های بازیافت) پول می دهیم که مارا از شر این لیوان ها خلاص کند.
به طور خلاصه زباله و مواد اضافی مانند لیوان های پلاستیکی ارزش منفی دارند. نگه داشتن زباله ارزش پولی ندارد، جای اضافی را پر می کند، به سلامتی آسیب می رساند و بعضی مواقع جمع کردن بیش از اندازه ی آن غیر قانونی است. پس ما به شهرداری پول می دهیم که این زباله را از ما گرفته و در جای دیگری انبار کند.
نفت در حالت عادی مواد اولیه شماره یک بیشتر کشورهای مدرن جهان است اما در حال حاضر ارزش نفت چیزی شبیه نزدیک به یک لیوان پلاستیکی شده است. اتفاقاتی مانند ویروس کرونا، عدم رسیدن به توافق بین روسیه و گروه اوپک، جنگ نفتی بین روسیه و عربستان و بسته شدن بازار بزرگترین مصرف کننده های نفت در جهان از عوامل اصلی کاهش تقاضا و بالارفتن شدید عرضه و بالطبع کاهش شدید قیمت نفت شده اند.
زمانی که خریدار نباشد، عرضه کننده مجبور است قیمت را پایین بیاورد تا خریدار ترغیب به خرید شود. این کار تا زمانی که خریدار جنس را بخرد ادامه دارد. اما بعضی مواقع آنقدر تقاضا پایین می آید که هیچ خریداری وجود ندارد. در این شرایط تولید یک محصول و نگه داری آن نه تنها هیچ سودی ندارد، بلکه تولید کننده را متحمل ضرر نیز می کند.
دقت کنید که نفت دستمال توالت نیست که بتوان به راحتی آن را انبار کرد. نفت سمی است و حجم زیادی را اشغال می کند و نیازمند انبارکردن بسیار دقیقی است.
و اما این قیمت منفی نفت در واقع فقط محصول پیش بینی تریدرهایی است که در آمریکا قرارداد های فیچرز می بندند و نه چیز دیگری!
به طور خلاصه قرارداد های فیوچرز یعنی مثلا شخصی از یک کمپانی نفتی 1000 بشکه نفت به قیمتی توافقی (قیمتی که شخص خریدار فکر می کند در آن سودی کسب خواهد کرد) در چند ماه آینده خریداری می کند و بعدا این قرارداد را می فروشد و در صورت به وقوع پیوستن پیش بینی های قیمتی آن شخص او سود خوبی کسب می کند.
این یعنی این که قیمت های منفی فقط بر روی کاغذ منفی هستند. زیرا تمام این افرادی که این قرارداد های فیوچرز را بسته بودند، به صورت هیجانی برای جلوگیری از انبار شدن نفت فیزیکی در خانه هایشان قرار داد های نفتی خود را فسخ و آن را به اشخاص دیگری فروختند و چون تقاضا برای نفت پایین بود آن ها مجبور شدند پولی بپردازند تا این قرار داد ها را از دستشان خارج کنند. اگراین قرارداد ها را نفروشند شرکت های نفتی موظف هستند نفت ها در دم خانه ی شخص انبار کنند!
به هر حال این روزی تاریخی بود که ما آن را تجربه کردیم. در حال حاضر قیمت نفت وست تگزاس آمریکا به کف 18 دلار باز گشته و دیگر خبری از قیمت منفی زباله ای نفت نیست.
