
یکی از عواملی کلیدی که این نظرسنجی مد نظر قرار میدهد نظام حکومتی کشورها است که به سه مقوله دستهبندی میشوند: نظام حکومتی موثر، مردمسالاری و مشارکت سیاسی، و حاکمیت قانون. موسسهی لگاتوم این متغیرها را از طریق بررسی مواردی نظیر شمار رایدهندگان، استقلال قوهی مقننه، و شمار زنان در مجلس قانونگذاری مورد ارزیابی قرار میدهد.
با اینکه کشورهای اروپایی رتبههای برتر این فهرست را از آن خود کردهاند، تعدادی انگشتشمار از کشورهای آن سوی اقیانوس اطلس نیز در میان رتبههای بالا به چشم میخورند.
در ادامه، به ۱۷ کشور برتر این فهرست اشاره میکنیم.
۱۷. ژاپن
ژاپن تنها کشور آسیایی است که در میان ۱۷ کشور برتر جهان از لحاظ نظام حکومتی قرار دارد.
این کشور به صورت پادشاهی مشروطه اداره میشود که امپراتور در آن عمدتا وظایف تشریفاتی دارد.
۱۶. بلژیک
بلژیک در کنار اینکه مقر اصلی اتحادیهی اروپا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، به عنوان دارندهی یکی از بهترین نظامهای حکومتی در جهان شناخته میشود.
این کشور تحت نظام سیاسی فدرال اداره میشود که مناطق مختلف آن دارای قدرتی قابلتوجه هستند.
۱۵. اتریش
جایگاه این کشور که مردماش به زبانی آلمانی صحبت میکنند، نسبت به سال گذشته تغییر نیافته است.
۱۴. ایرلند
ایرلند دارای نظام مردمسالاری مجلسمحور (پارلمانی) است.
مجلس این کشور اویریچتاس نام دارد که توسط فردی منتخب به نام تایسیچ یا همان نخستوزیر اداره میشود.
۱۳. استرالیا
استرالیا یکی از معدود کشورهای غیراروپایی است که نامشان در این فهرست به چشم میخورد.
۱۲. ایسلند
این کشور که در قلمروی نوردیکها است، تنها کمی بیش از ۳۲۰،۰۰۰ نفر جمعیت دارد؛ ایسلند برای دومین بار پیاپی است که در فهرست لگاتوم، به عنوان یکی از ۱۷ کشور دارای بهترین نظام حکومتی، قرار گرفته است.
۱۱. بریتانیا
یکی از قدیمیترین کشورهای مردمسالار در جهان، امسال در میان ۱۰ کشور برتر این فهرست قرار ندارد. اعضای مجلس بریتانیا در ناحیهی وستمینستر شهر لندن گرد هم جمع میشوند.
۱۰. آلمان
این کشورِ اروپایی غربی یکی از اعضای با نفوذ و قدرتمند اتحادیهی اروپا است و البته، به تنهایی نیز یکی از کشورهای دارندهی بهترین نظام حکومتی در جهان است. آلمان از نظر اقتصاد و محیط زیست طبیعی نیز در رتبههای بالا قرار دارد.
۹. کانادا
نام این کشور که در نیمهی شمالی آمریکای شمالی قرار دارد، در میان کشورهای دارندهی بهترین نظام حکومتی جهان به چشم میخورد، ولی ظاهرا در این میان از همسایهی دیوار به دیوارش، ایالات متحده، خبری نیست. کانادا در حال حاضر توسط نخستوزیر آزادیخواهاش، جاستین ترودو اداره میشود.
۸. لوکزامبورگ
لوکزامبورگ که به عنوان یکی از گریزگاههای مالیاتی در جهان مشهور است، در شاخص بهترین نظامهای حکومتی، رتبهای بالا را به خود اختصاص داده است. این کشور همچنین از لحاظ آزادیهای فردی و سلامت در سطحی بالا به سر میبرد و همهی اینها باعث شدهاند، در شاخص کلی دارای یکی از بالاترین امتیازات باشد.
۷. دانمارک
دانمارک علیرغم رقبای سرسخت و فراوان اسکاندیناوی خود، در رتبههای بالای این فهرست قرار گرفته است. مجلس ملی این کشور فلکتین نام دارد، که به معنی “مال مردم” است.
۶. سوئیس
این جمهوری فدرال اروپایی در ردهبندی بهترین شرایط تحصیلی در جهان در رتبهی اول قرار گرفت، و همچنین از نظر نظام حکومتی نیز در رتبهای بالا قرار دارد. مجلس سوئیس دارای دو بخش است، و همهی ۲۴۶ عضو هر دو مجلس مستقیما توسط مردم انتخاب میشوند.
۵. سوئد
سوئد نسبت به سال گذشته یک پله سقوط داشته است، ولی همچنان به عنوان دارندهی یکی از بهترین نظامهای حکومتی در جهان شناخته میشود.
۴. هلند
این کشور کوچک در غرب اروپا نسبت به سال گذشته در این فهرست صعود داشته است. لاهه که مقر مجلس هلند است، میزبان بیش از ۱۵۰ سازمان بینالمللی نیز هست که به عنوان یکی از معروفترینشان، میتوان به دیوان بینالمللی کیفری اشاره کرد.
۳. نروژ
این کشور حوزهی اسکاندیناوی، در میان شاخصهای دیگر، بالاترین رتبه را در شاخص نظام حکومتی به دست آورده است. ساختمان مجلس نروژ که در حال حاضر خانم ارنا سلبرگ به عنوان نخستوزیر آن را هدایت میکند، به زبان نروژی “استورتینگ“، به معنی “شورای بزرگ” نام دارد.
۲. نیوزلند
این جزیره که در اقیانوس آرام واقع است، جایگاهاش در این فهرست در دو سال پیاپی روند صعودی داشته است. نیوزلند همچنین از نظر بازار آزاد، آزادی، و حس قدرتمند اجتماعی حائز رتبههای بالا است.
۱. فنلاند
شاید جای تعجب نداشته باشد که این کشور نوردیک در صدر این فهرست قرار گرفته است. فنلاند با چهار پله صعود نسبت به سال گذشته، رتبهی اول این فهرست را از آن خود کرده است. نخستوزیر کنونی این کشور یوها سیپیلا نام دارد.

در ادامه فهرست ۷ کشور دنیا که حکومت مذهبی یا الهی دارند آمده است. در این میان ۶ کشور دارای حکومت الهی اسلامی و فقط یک کشور دارای حکومت الهی مسیحیت کاتولیک است.
۷. افغانستان
افغانستان یک کشور اسلامی با حکومتی مذهبی است. در این کشور اسلام دین رسمی است و بنیانهای اصلی نهاد سیاسی افغانستان بر پایهی قانون شریعت اسلامی است. هدف نهایی رژیم بنیادگرای افغانستان متحد کردن مردم افغانستان تحت یک قانون مذهبی مشترک است. کنترل سیاسی تقریبا بهطور انحصاری در دستان رهبران مذهبی این رژیم بنیادگرا است.
۶. ایران
جمهوری اسلامی ایران یک دولت انقلابی مذهبی است. در این کشور قانون اساسی بیان میکند ولی فقیه حائز شرایط تفسیر اسلام است و باید اطمینان حاصل کند مردم این کشور موکدا به اصول اسلامی مذهب شیعه پایبند هستند. برابر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصول حکومت جمهوری اسلامی بر پایه جمهوریت و اسلامیت بنا شدهاست، جمهوریت همان رای و اراده مردم در اداره امور کشور است و اسلامیت یعنی مطابقت داشتن قوانین با دین اسلام است. قبل از شکلگیری جمهوری اسلامی ایران، کشور تحت حکومت محمدرضا شاه پهلوی بود، که به خاطر نگرشهای سکولارش معروف بود. در پی پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ به رهبری آیت الله روح الله خمینی کبیر نظام حاکم بر ایران از نظام شاهنشاهی به جمهوری اسلامی تغییر یافت. آیت الله خمینی یک حکومت مذهبی را بر اساس باورهای سنتی اسلامی در کشور ایران تاسیس کرد. امروز نقش رهبری ایران بر عهدهی آیت الله سید علی خامنهای است.
۵. موریتانی
موریتانی، کشوری کوچک در منطقهی مغرب شمال غربی افریقا، یک جمهوری اسلامی با دولتی مذهبی است. سیستم قضایی این کشور بر پایهی قوانین شریعت قرار دارد، و بیشتر نمادهای ملی آن، از جمله پرچم ملی، حاکی از اسلام است. قبل از ۱۹۶۰ موریتانی به عنوان یک نهاد سیاسی مستقل وجود نداشت، اما در پی خروج دولت استعماری فرانسه از این کشور، موریتانی به عنوان نهادی مستقل ساخته و ظاهر شد. موریتانی به همراه آیینهای مذهبی عربی- بربر به وجود آمد. هرچند دولت این کشور در روزهای آغازین خود ساختاری به سبک دولتهای غربی، و موضعی نسبتا آزادیخواه داشت، اما در دههی ۱۹۸۰ اوضاع تغییر کرد. در آن زمان، کلنل محمد خونا ولد هیدالله، فرماندهی نظامی کشور، با معرفی فقه اسلامی سختگیرانه که بر کشور حاکم بود، گرایش این کشور را به قانون شریعت بیشتر کرد.
۴. عربستان سعودی
عربستان سعودی، که یک پادشاهی مذهبی اسلامی است، یکی از پرخفقانترین حکومتهای دنیا است. همچنین این کشور موطن دو مقدسترین مکانهای دنیای اسلام، یعنی شهرهای مکه و مدینه است. از ۱۹۳۲ این سرزمین تحت حکومت انحصاری آل سعود بودهاست، و سیستم قضایی این کشور به شدت در قانون شریعت ریشه دارد. به طوری که حتی قرآن مقدس و مکتب تسنن اسلام مانند قانون اساسی این کشور تلقی میشود. هرچند قانون مستقیما پیروی از دینهای غیر از اسلام را در این کشور ممنوع نمیکند، اما در واقعیت پیروی از دینهای دیگری غیر از اسلام با نفرت جامعهی تحت سلطهی اسلام در عربستان رو به رو میشود. هر کس که در این کشور در حال توهین به اسلام یا تبلیغ دین دیگر دستگیر شود به شدت مجازات میشود، که ممکن است به مرگ نیز منجر شود.
۳. سودان
در سودان، حکومت مذهبی دولت، و تاسیس سیستم قضایی بر اساس قوانین اسلامی، در اصل ابزارهایی هستند که رهبران این کشور به واسطهی آن جمعیت مسلمان را، که حدود ۹۷ درصد کل جمعیت را تشکیل میدهند، بازی میدهند و وادار به تبعیت میکنند. هرچند قانون اساسی سودان از قوانین شریعت سخن میگوید، اما در عین حال برای نگرشهای آزادیخواهانهتر نسبت به پیروان عقایدی غیر از اسلام نیز فضایی را باز گذاشتهاست. این حکومت را قادر میسازد در صورت لزوم تحت عنوان قانون شریعت هر فردی را مجازات کند، و در عین حال خود را از اتهامات نابردباری مذهبی تبرئه کند.
۲. واتیکان
هرچند تمام کشورهای دیگر این فهرست به نحوی تحت حکومت یک دولت مذهبی اسلامی هستند، اما شهر واتیکان تنها کشور دنیا با پادشاهی انتخابی است که با اصول مکتب فکری مذهبی مسیحیت اداره میشود. پاپ در این کشور قدرت مطلق است، و شاخههای اجرایی، قانونگذاری، قضایی را در دولت واتیکان رهبری میکند. همچنین شاید این تنها حکومت پادشاهی در دنیا باشد که ماهیت آن موروثی نیست. این کشور در رده دوم فهرست ۷ کشور دنیا که حکومت مذهبی است.
۱. یمن
یمن در صدر فهرست ۷ کشور دنیا که حکومت مذهبی دارند قرار دارد. در این کشور، قانون شریعت اسلام بر شاخههای اجرایی، قانونگذاری و قضایی دولت آن حاکم است. اخیرا یمن یک دوره آشفتگی سیاسی شدید را نیز پشت سر گذاشتهاست که طی آن کشمکش بین گروههای سیاسی مختلف به جنگ داخلی در این کشور منجر شدهاست. نیروهای اصلی در این درگیری شامل جهادگران شیعهی زیدی (حوثی) در مقابل وفاداران به رییسجمهور برکنارشدهی یمن، عبدالربوه منصور هادی است.
منبع: بیزینس اینسایدر/ worldatlas