آتش سوزی ها پس از اجرای طرحهای خروج دام از مرتع در عرصه ها افزایش یافته / خروج دام از مراتع تفکر غلطی است
داوود صادقي کارشناس کشاورزي و محيط زيست با حضور در برنامه «يه روز تازه» شبکه پنج سيما به بررسي علل مختلف بروز آتش سوزي هاي گسترده در مراتع پرداخت. در ادامه به مهم ترين گزاره هاي مطرح شده توسط اين کارشناس پرداخته ميشود.
باورغلطي در بين مسئولين رواج يافته که دام عامل تخريب مراتع محسوب مي شود. چراي دام چه به صورت عشاير چه به صورت روستايي، عامل تخريب مراتع عنوان شده و تلاش مي شود دام ها از مراتع خارج شوند. اين تفکر غلط پيش از انقلاب تا به امروز خارج شدن دام ها از مراتع شد به طوريکه در برنامه سوم، چهارم و ششم توسعه بعد از انقلاب هم به اين موضوع اشاره شد. براي مثال در قانون افزايش بهرهوري کشاورزي آمده است که سالانه 3ميليون واحد دامي بايد از مراتع خارج بشود.
طرح تعادل دام و مرتع، عملا طرح حذف دام از مرتع بود. در عمل طرح تعادل دام و مرتعي تبديل به طرح خروج دام از مرتع شد و وقتي دام از مرتع حذف شد هزينه دامپروري بالا رفت و مجبور به واردات غذاي دام شديم. به طور مثال در سال 98، 9ميليون تن ذرت، 4 ميليون تن جو و 2 ميليون تن کنجاله سويا به ارزش دلاري 4 ميليارد دلار وارد کردهايم.
مديريت امور مرتبط با کشاورزي و مراتع بايد واحد باشد. متاسفانه مديريت کشاورزي در کشور ما واحد نيست. در زماني که بحث گرفتن بودجه ميشود سازمانهاي متولي زيادي براي بودجه گرفتن ميآيند اما هنگام آتشسوزي و وقتي زمان عمل بايد پيشگيري و مقابله صورت بگيرد سازمانها از گردن خود باز ميکنند. البته نظارت اجراي قانون با مجلس شوراي اسلامي است که اميدواريم مجلس يازدهم نظارت کند.
عامل انساني، راه فرار مسئولين از پاسخگويي مقابل آتش سوزي ها است . در بحث کلان اين موضوع در کشور به اين شکل است که هر جا آتشسوزي اتفاق ميافتد ، عنوان مي شود که عامل انساني بوده و چند نفر بازداشت و بعد مدتي هم آزاد مي شوند ولي علت اصلي به فراموشي سپرده ميشود.
تا آخر تابستان و پاييز ما باز هم آتشسوزيها را خواهيم داشت. در استانهاي مختلف با توجه بارشهاي خوب و مراتعي که به شدت خوب رشدکردهاند، احتمال آتش سوزي خواهيم داشت. در جايي که از دولت نااميد ميشويم و اصلاح قوانين هم زمان بر است، دست کمک را به سمت خود مردم دراز ميکنيم و اينکه خود مردم، گروهاي مردمي، فعالان محيط زيستي، گروههاي جهادي و انجمنهاي محيط زيستي با شناخت خوبي که از مناطق مستعد آتش سوزي پيدا مي کنند، مي توانند اقدامات پيشگيرانه را طراحي کرده و از وقوع آتش سوزي هاي گسترده جلوگيري کنند.