سلام
حتما خیلی هاتون اسم جوکر به گوشتون خورده یا طرفدار پر و با قرص جوکر هستید . ولی اصلا تا به حال فکر کرده اید که جوکر کیست ؟
جوکر واقعی کیه ؟
باب کِین، یک نویسنده و طراح کتاب کامیک اهل آمریکا بود که به همراه بیل فینگر، ابرقهرمان مشهور دی‌سی کامیکس یعنی "بتمن" را ساخت. باب کین، خالق داستان مصور بتمن، در سال ۱۹۴۰، شخصیت جوکر را وارد داستان خود کرد. جری رابینسون، یک کارت جوکر و تصویر کنراد وایت (بازیگر فیلم صامت "مردی که می‌خندد") را به او نشان داد و این، منبع الهام شخصیت جوکر شد. داستان مردی که می‌خندد، روایت کودکی است که توسط کومپراچیکوها یا همان خریداران بچه معلول شده است و با زخمی که بر صورت دارد گویی همیشه می‌خندد. دوره‌گردی کودک را می‌یابد و با او یک گروه نمایش خیابانی راه‌اندازی میکند. اولین ایفای نقش جوکر، در نخستین جلد بتمن بود. باب کین هیچ وقت درباره زندگی‌نامه جوکر حرفی نزده است. اما این را باید در نظر داشت که شخصیت جوکر الهام گرفته شده از شخصیت جویین پلین از رمان مردی که می خندد اثر نویسنده و شاعر بزرگ فرانسوی ویکتور هوگو است. کین در نوامبر سال ۱۹۹۸، در سن ۸۳ سالگی به مرگ طبیعی فوت کرد.
جوکر ۲۰۱۹
بحث ساخت فیلم مستقلی بر پایه شخصیت جوکر از سال ۲۰۱۶ آغاز شد. بعد از آنکه در اوت ۲۰۱۷، برادران وارنر و دی‌سی فیلمز برای خلق یک دنیای مشترک سینمایی به نتیجه رسیدند، فیلیپس برای هدایت پروژه انتخاب شد. فیلیپس علاقه‌مند بود که فیلم به فضای آثار کلاسیک مارتین اسکورسیزی نزدیک باشد و برای همین از آثاری همچون راننده تاکسی، گاو خشمگین و .. برای نوشتن متن الهام گرفت. حتی در ابتدا قرار بود اسکورسیزی هم به عنوان تهیه‌کننده در ساخت این فیلم نقش داشته باشد، اما در نهایت این اتفاق رخ نداد. طرح اصلی داستان که ریشه شخصیت جوکر را به تصویر می‌کشد نیز از کتاب مصور بتمن: شوخی مرگبار اقتباس شد. فینیکس ابتدا نسبت به پذیرفتن نقش تردید داشت اما در نهایت در فوریه ۲۰۱۸ به پروژه پیوست.
اسم واقعی جوکر
در بیشتر داستانهای مصور بتمن، نام اصلی جوکر ذکر نشده‌است. در چند شماره از داستانهای مصور بتمن، زمانی که جوکر مجرم شناخته می‌شود، او به نام "رد هود" شناخته می‌شد. البته علت این نام برای جوکر در هر کدام از آن‌ها متفاوت است. در داستان «تسویه حساب» و چند شماره دیگر از داستانهای مصور دی‌سی کامیکس، گفته می‌شود که نام او، «جک» بوده است. در فیلم بتمن (۱۹۸۹)، نام جوکر، «جک ناپیر» است. در فیلم شوالیه تاریکی (۲۰۰۸)، رئیس پلیس گوردون، در مورد جوکر می‌گوید: «نه اسمی دارد نه اسم مستعار دیگری.» در فیلم جوکر (۲۰۱۹) نام جوکر «آرتور فلک» است.
گذشته واقعی جوکر
اغلب اطلاعات زیادی در مورد گذشته جوکر فاش نمی‌شود. در «شوخی مرگبار»، او از شغلش به عنوان یک مهندس کارخانه مواد شیمیایی، استعفاء داده و در شغل فعلی خود، که یک مجری نمایش کمدی است، ناموفق است و کسی به شوخی‌های او نمی‌خندد. او به همراه یک دسته خلافکار، قصد دزدی از آن کارخانه مواد شیمیایی میکند و در همان شب زن او، جنی، اشتباهی می‌میرد. دزدی نیز ناموفق می‌شود و با حضور بتمن، او از ترس خود را به درون مواد شیمیایی میاندازد، هر چند در انتهای داستان، در مورد گذشته‌اش می‌گوید: گاهی آن را یک جور به یاد می‌آورم و گاهی یک جور دیگر… اگر قرار باشد که من گذشته‌ای داشته باشم، ترجیح می‌دهم یک انتخاب چند گزینه‌ای باشد!
داستان جوکر و همسرش
در "بتمن: مردی که می‌خندد" نیز اطلاعاتی راجع به این که چرا چهره او، چنین شده‌است داده می‌شود. در فیلم شوالیه تاریکی (۲۰۰۸) به دو نفر دو داستان متفاوت درباره تبدیل شدن خود به جوکر می‌گوید: اول: پدر او مردی معتاد به الکل بوده و وقتی مست می‌شده به سمت همسر و فرزند خود حمله‌ور می‌شود و وقتی چهره پسر خود را که غمگین به نظر می‌رسید را می‌بیند با چاقو صورت او را به شکل لبخند زخمی میکند و به او می‌گوید:پسر چرا آنقدر جدی هستی؟ دوم: او یک همسر زیبا داشت که قماربازی می‌کرد پس از بدهی‌های سنگینی که بالا میاورد طلبکاران صورت او را زخمی می‌کنند و جوکر هم برای اینکه عشقش را به همسر خود بفهماند، و اینکه زخم‌های صورتش برای او اهمیتی ندارد، صورت خود را به شکل لبخند زخمی میکند.
جوکر ۲۰۱۹ چه‌کاره است؟
اما در فیلم جوکر (۲۰۱۹) شخصیت جوکر دارای گذشته ای بسیار واقع گرایانه‌تر بوده که متاثر از آثار مخرب شکاف طبقاتی در جوامع مدرن است. جوکر، مرد میانسالی با نام واقعی "آرتور فلک" است که با همراه مادر خود "پنی" در شهر گاتهام زندگی میکند. آرتور به عنوان دلقک در مهمانی‌های مختلف ظاهر شده و خرج خود را اینگونه درمی‌آورد. گاتهام با جرم و جنایت‌های سازمان‌یافته مواجه شده و فقر و بیکاری مردم شهر از جمله آرتور را آزار می‌دهد. آرتور به یک اختلال عصبی ناخویشتن‌داری عاطفی دچار است و در مواقعی که کنترل خود را از دست می‌دهد، به شکلی عصبی می‌خندد. آرتور که در وضعیت بدی به سر می‌برد، بعد از وقایع متعدد از جمله مورد حمله قرار گرفتن توسط سارقان گاتهام، تصمیم می‌گیرد که زندگی خود را تغییر دهد. این اقدامات او به مرور منجر به شورش مردم فقیر علیه ثروتمندان در گاتهام می‌شود.
اساسا فیلم جوکر (۲۰۱۹) تنها اثری است که منحصرا به گذشته این شخصیت ابرشرور پرداخته و به طور کامل از کلیشه های فانتزی بعد از جنگ جهانی دوم در خصوص جهش های ژنتیکی ایجادشده در جوکر به وسیله مواد شیمیایی فاصله می گیرد. "تاد فلیپس"، نویسنده و کارگردان اثر تلاش کرده تا ریشه‌های شخصیت جوکر را با خلع های موجود در طبقه های ضعیف و آسیب‌پذیر جوامع بشری امروز پیوند زند. به عبارت ساده‌تر، جوکرِ "تاد فلیپس" بیشترین میزان همخوانی با منشاء الهام خود، یعنی رمان "مردی که می خندد" اثر ویکتور هوگو را دارد.
ازیگرانی که تابحال نقش جوکر را بازی کرده اند؛ از جک نیکسلون و هیث لجر اسطوره‌ای تا خواکین فینیکس
بازیگران زیادی تاکنون کاندید بازی برای نقش جوکر بوده‌اند. همچنین صداپیشگان بسیاری در نسخه‌های متعدد انیمیشنی و .. به عنوان صداپیشه در نقش جوکر حضور داشته‌اند. "جک نیکسلون" اولین بازیگری بود که این دقلک مجرم را در دنیای سینما به تصویر کشید اما این هیث لجر بود که پس از حدود ۲۰ سال، در سینما و فیلم «شوالیه تاریکی» معنای جدیدی به شخصیت جوکر بخشید. او در سال ۲۰۰۸، نظر بسیاری را در نقش جوکر در فیلم شوالیه تاریکی جلب کرد که جایزه بهترین بازیگر مرد مکمل در اسکار، گلدن گلوب و بفتای همان سال را برای او به ارمغان آورد، جوایزی که فرصت نشد در دستان هیث لجر قرار گیرد.
جان پاپسیدرا، مسئول انتخاب بازیگران برای فیلم شوالیه تاریکی درباره هیث لجر گفته است: «او برای انجام چنین نقش بزرگی کاملاً آماده بود و می‌توانست به خوبی از عهده آن برآید و سازندگان فیلم می‌دانستند برای اجرای این نقش به فردی شجاع نیاز دارند و هیث بهترین گزینه بود. همه بازیگران بعد از نوشتن فیلم‌نامه انتخاب می‌شوند ولی هیث قبل از اینکه فیلم‌نامه‌ای وجود داشته باشد برگزیده شده‌بود.» هیث لجر درباره شخصیت جوکر گفته بود: «یک قاتل کشتار جمعیِ سایکوپاتی و اسکیزوفرنی بی‌رحم که بدون هیچ دشواری دست به جنایت‌های بزرگ می‌زند.»
متاسفانه درخشش این بازیگر جوان زودتر از تصورها با مرگ ناگهانی او پایان یافت. بر اساس گزارش پلیس مرگ او تصادفی، و بر اثر مسمومیت شدید دارویی در نتیجه مصرف هم‌زمان چندین نوع قرص ضداضطراب و مسکن و خواب‌آور اعلام شد. در گزارش مرکز پزشکی نیویورک آمده است که در خون لجر، مقادیری از مسکن‌ها و ضداضطراب‌های دیازپام و الپرزولام پیدا شده‌است.
خنده‌های جوکر؛ از هیث لجر تا خواکین فینیکس
فیلم جدید جوکر ۲۰۱۹ اما به کارگردانی تاد فیلیپس و با نقش آفرینی خواکین فینیکس در نقش جوکر اتفاق افتاد. اتفاقی که اگرچه در ابتدا با استقبال چندانی از سوی مخاطبان روبرو نشد اما بعد از اکران های اخیر این اثر نظرات و بازخورد ها نشان می دهد این بازیگر به خوبی نظر بدبینانه برخی مخاطبان را جلب کرده است. فینیکس پیش از این درباره این شخصیت و خنده‌های جوکر صحبت کرده بود. او در مصاحبه‌ای با یک مجله ایتالیایی به این موضوع اشاره کرد که برای خلق خنده های جوکر به افرادی که از «بی‌ثباتی عاطفی» رنج می‌برند، نگاه کرده است. ناخویشتن‌داری عاطفی یا بی‌ثباتی عاطفی یک اختلال عصبی به‌حساب می‌آید که با گریه کردن بی‌اختیار یا خنده غیرقابل‌کنترل همراه است. این اختلال می‌تواند به دنبال یک بیماری عصبی یا آسیب مغزی به وجود بیاید. در بسیاری از منابع از خواکین فینیکس به عنوان یک بازیگر بااستعداد یاد شده که قادر است نسخه‌ای تراژیک و متفاوت از این شخصیت را به نمایش بگذارد.
مرگ جوکر
شخصیتهای داستانهای مصور، همیشه در حال مردن و زنده شدن هستند، موضوعی که جوکر از ابتدا تا آخر نسخه سینمایی نیز از آن مستثنا نیست. این شخصیت شرور دفعات متعددی در دهه ۴۰ کشته شد ولی باز هم بازگشت تا با شوالیه تاریک مبارزه کند. در سالهای اخیر نیز چندین دفعه تصور شد که او مرده است، خصوصا با انتشار "بتمن: بازی نهایی" در آن داستان، شاهد بودیم که او در کنار دشمن اصلی‌اش، بتمن در حالی که زیر زمین دفن شده‌اند در حال خونریزی است. این فقط یک مثال از بی‌شمار دفعات بوده و جوکر به شکل‌های متفاوت بسیاری در طول ۷۵ سال اخیر کشته شده است. آتش، بمب، جنگ با بتمن بر روی برجی نیمه ساز که صاعقه با او برخورد کرده و او را به سزای اعمالش میرساند و حتی یک بار هم بتمن سهوا او را داخل قفس شیرها میاندازد. او همیشه راهی برای بازگشت پیدا میکند، گاهی با توضیحات لازم، گاهی بدون آن.
دیالوگ‌های ماندگار جوکر
دیالوگ‌هایی که شخصیت جوکر در نسخه‌های سینمایی و به ویژه دو نسخه اخیر خود بیان میکند به دلیل بازی خاصی که با کلمات در مطرح کردن مسائل دارد از محبوبیت زیادی میان تماشاگران برخوردار است. به ویژه آنکه این جملات در رابطه با مسائلی انسانی و در ساده‌ترین شکل بیان می‌شوند، یا درباره رابطه عاطفی او با شخصیت اصلی زندگی اش، مانند، پدر جوکر، همسر جوکر و .. عنوان می‌شود. از آنجا که این مسائل از زندگی مردم عادی دور نیست و منجر به احساس همزاد پنداری قوی میان او و مردم خواهد شد، همین موضوع باعث شده است تا دیالوگ‌های این شخصیت ضدقهرمان اما محبوب، به یکی از محبوب‌ترین و ماندگارترین دیالوگ‌هایی سینمایی تبدیل گردد. در ادامه برخی از دیالوگ‌های جوکر در نسخه‌های اخیر این فیلم سینمایی که بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند را می‌خوانید:
جوکر خطاب به بتمن :
- وقتی یه وضعیت بحرانی پیش بیاد، همین مردم متمدن، حتی حاضر میشن همدیگه رو بخورن!
- اگه تو کاری تخصص داری هیچوقت اون رو مجانی انجام نده..
- این روزا نمیشه به کسی اعتماد کرد، همه کارها رو آدم خودش باید انجام بده.
- من هیولا نیستم، فقط از زمونه جلوترم
جوکر در آستانه رکوردی تاریخی
فیلم «جوکر» ساخته «تاد فیلیپس» همچنان به فروش موفق خود در بازارهای خارجی ادامه می‌دهد و این هفته نیز ۷۷.۸ میلیون دلار به فروش خود اضافه کرد تا مجموع فروش گیشه بین‌الملل و جهانی خود را به ترتیب به ۴۹۰ و ۷۳۷ میلیون دلار برساند.
«جوکر» در کشورها ایتالیا، اسپانیا، روسیه،آرژانتین و مکزیک، پرفروش‌ترین فیلم ساخته بر اساس کامیک بوک‌های «دی‌سی» تاکنون است. این فیلم به زودی و با گذر از فیلم «ددپول» محصول ۲۰۱۶، عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای جهان با درجه محدود R (مخاطبان کمتر از ۱۷ سال باید همراه با یک بزرگتر به تماشای فیلم بنشینند) تبدیل خواهد شد.
فیلم ابرقهرمانی «ددپول» با بازی «رایان رینولدز» با فروش ۷۳۸ میلیون دلاری پرفروش‌ترین فیلم سینمای جهان با درجه سنی R است و حالا «جوکر» کمتر از یک میلیون دلار تا شکستن این رکورد فاصله دارد.
