اختصاصی طرفداری - در قوانین کنونی بسیاری از ورزشها محدودیت سنی برای حضور در مسابقات المپیک در نظر گرفته شده است. این محدودیت که در ورزشهای مختلف متفاوت است، امکان حضور ورزشکاران 11 و 12 ساله را در مسابقات المپیک به حداقل ممکن میرساند. برای مثال حداقل سن یک ژیمناست زن برای حضور در المپیک توکیو 16 سال است و در ورزش کشتی نیز نفراتی با سن کمتر از 17 سال و نیم اجازه شرکت در مسابقات را ندارند. با این وجود همچنان ورزشهایی بدون محدودیت سنی در برنامه المپیک حاضر هستند که امکان حضور کودکان 11 ساله را نیز در بزرگترین رویداد ورزشی جهان فراهم میکنند.
نگاهی داریم به جوانترین ورزشکاران، مدالآوران و قهرمانان تاریخ المپیک، لازم به ذکر است که سن تمامی ورزشکاران بر اساس عدد ثبت شده در مدارک رسمی آنان در نظر گرفته شده که ممکن است در برخی موارد دقیق نباشد.
جوانترین المپینهای تاریخ
بر اساس مدارک موجود دیمیتریوس لوندراس از یونان که هنگام مسابقه 10 ساله بود، جوانترین ورزشکار تاریخ المپیک است. 10 ورزشکار جوان تاریخ المپیک مطابق جدول زیر هستند، سهم عمدهای از کودکان حاضر در تاریخ المپیک به زنان و مخصوصا به ورزش اسکیت نمایشی اختصاص دارد.
ورزشکار |
سن |
سال |
ورزش |
کشور |
جنسیت |
دیمیتریوس لوندراس |
10 سال و 216 روز |
1896 تابستانی |
ژیمناستیک |
یونان |
مرد |
سیسیلیا کالج |
11 سال و 73 روز |
1932 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
بریتانیا |
زن |
مگان تیلور |
11 سال و 107 روز |
1932 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
بریتانیا |
زن |
بئاتریس هوشتیو |
11 سال و 159 روز |
1968 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
رومانی |
زن |
کارلوس فرونت |
11 سال و 251 روز |
1992 تابستانی |
روئینگ |
اسپانیا |
مرد |
لیو لویانگ |
11 سال و 256 روز |
1988 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
چین |
زن |
سونیا هنیه |
11 سال و 295 روز |
1924 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
نروژ |
زن |
لویجینا جاووتی |
11 سال و 301 روز |
1928 تابستانی |
ژیمناستیک |
ایتالیا |
زن |
آراتی ساها |
11 سال و 306 روز |
1952 تابستانی |
شنا |
هندوستان |
زن |
مارسله متیوس |
11 سال و 306 روز |
1960 زمستانی |
اسکیت نمایشی |
افریقای جنوبی |
زن |
جوانترین مدالآوران تاریخ المپیک
نام دیمیتریوس لوندراس از یونان به عنوان جوانترین مدالآور تاریخ مسابقات المپیک نیز به ثبت رسیده است، این کودک 10 ساله یونانی در نخستین دوره مسابقات المپیک در کشورش در ماده "پارالل تیمی" در حالی به همراه یک تیم باشگاهی از یونان به مقام سوم رسید که تنها سه تیم در مسابقات حاضر بودند! اسامی 5 مدالآور جوان تاریخ المپیک در جدول زیر درج شده است، نفر دوم این لیست لویجینا جاووتی 11 ساله، جوانترین زنی است که در مسابقات المپیک موفق به کسب مدال شده اما مدال نقره وی نیز در المپیک 1928 آمستردام در بخش تیمی و با کمک سایر نفرات به دست آمده است. افتخار جوانترین مدالآور مسابقات المپیک در یک ماده انفرادی به یک شناگر دانمارکی تعلق دارد، اینگه سورنسن در حالی در المپیک 1936 برلین به مدال برنز رسید که تنها 12 سال سن داشت!
ورزشکار |
سن |
سال |
ورزش (ماده) |
مدال |
دیمیتریوس لوندراس (یونان) |
10 سال و 216 روز |
1896 تابستانی |
ژیمناستیک (پارالل تیمی مردان) |
برنز |
لویجینا جاووتی (ایتالیا) |
11 سال و 301 روز |
1928 تابستانی |
ژیمناستیک (تیمی زنان) |
نقره |
اینگه سورنسن (دانمارک) |
12 سال و 21 روز |
1936 تابستانی |
شنا (200 متر قورباغه زنان) |
برنز |
اینس ورچزی (ایتالیا) |
12 سال و 216 روز |
1928 تابستانی |
ژیمناستیک (تیمی زنان) |
نقره |
نوئل واندرنوت (فرانسه) |
12 سال و 230 روز |
1936 تابستانی |
روئینگ (4 نفره با سکاندار مردان) |
برنز |
جوانترین قهرمانان تاریخ المپیک
کیم یون می در المپیک زمستانی 1994 لیلهامر با کسب مدال طلا همراه تیم کره جنوبی در مسابقات اسکیت سرعت مسافت کوتاه عنوان جوانترین قهرمان تاریخ المپیک بر اساس مدارک رسمی را به نام خود ثبت کرده است. اما افتخار جوانترین ورزشکار تاریخ المپیک در یک ماده انفرادی به مارجوری گسترینگ از امریکا تعلق دارد. این دختر 13 ساله امریکایی که در المپیک 1936 برلین در مسابقات شیرجه به مدال طلا دست یافت، به عنوان جوانترین قهرمان المپیک تابستانی نیز شناخته میشود.
جدول زیر شامل اسامی 5 ورزشکار جوان طلایی تاریخ المپیک است. دو ورزشکار مرد حاضر در این جدول، هر دو در ورزش روئینگ و به عنوان سکاندار موفق به کسب این افتخار شدهاند. اما کوسو کیتامورا از ژاپن که در 14 سالگی در ورزش شنا قهرمان المپیک 1932 شد، جوانترین پسری است که در یک ماده انفرادی به مدال طلای المپیک دست یافته است.
ورزشکار |
سن |
سال |
ورزش (ماده) |
کیم یون می (کره جنوبی) |
13 سال و 83 روز |
1994 زمستانی |
اسکیت سرعت مسافت کوتاه (3000 متر امدادی زنان) |
مارجوری گسترینگ (امریکا) |
13 سال و 268 روز |
1936 تابستانی |
شیرجه (تخته 3 متر زنان) |
کلاوس زرتا (آلمان) |
13 سال و 280 روز |
1960 تابستانی |
روئینگ (2 نفره با سکاندار مردان) |
هانس بورکین (سوئیس) |
13 سال و 290 روز |
1928 تابستانی |
روئینگ (2 نفره با سکاندار مردان) |
فو مینگشیا (چین) |
13 سال و 345 روز |
1992 تابستانی |
شیرجه (سکوی 10 متر زنان) |
پسر گمنامی که احتمالا جوانترین قهرمان تاریخ است!
تمامی آمارهای قبلی بر اساس مدارک ثبت شده در کمیته بینالمللی المپیک است، اطلاعات کاملی از شرکتکنندگان و حتی برخی مدالآوران ادوار اولیه المپیک در دسترس نیست اما بر اساس تحقیقات به عمل آمده عنوان جوانترین قهرمان تاریخ المپیک احتمالا به پسری 7 تا 10 ساله از پاریس تعلق دارد!
در ورزش قایقرانی روئینگ مسابقات به دو بخش تک پارو و دو پارو تقسیم میشود. در بخش تک پارو در صورت عدم هماهنگی بین نفرات قایق منحرف شده و یا حتی واژگون میشود، به همین دلیل در برخی مواد تک پارو از شخصی با عنوان سکاندار که معمولا بسیار سبکوزن است روی قایق استفاده میشود که با صدای خود نظم پارو زدن قایقرانان هر دو سمت چپ و راست را برقرار کند. در المپیک 1900 پاریس و در دومین دوره المپیک نوین، تیم دو نفره هلند پس از آن که در دور مقدماتی به عنوان تیم دوم به فینال صعود کرد دریافت که تیمهای فرانسوی حاضر در مسابقات از سکانداران بسیار جوان با وزن حداکثر 30 کیلوگرم استفاده میکنند، این در حالی بود که سکاندار تیم هلندی 60 کیلوگرم وزن داشت. به همین دلیل تیم هلند نیز در رقابت نهایی به جای استفاده از سکاندار اصلی خود از یک پسر فرانسوی استفاده کرد و با کمک گرفتن از سبکتر شدن قایق توانست با شکست هر سه تیم فرانسوی به مدال طلا دست پیدا کند.
به رغم تحقیقات کمیته بینالمللی المپیک و منابع مستقل دیگر نام و سن دقیق این کودک فرانسوی هیچگاه مشخص نشد و تنها یک عکس از او کنار دو قهرمان هلندی به عنوان مدرک باقی مانده است! گفته میشود وی پس از گرفتن این عکس محل مسابقات را ترک کرده و دو قایقران هلندی نیز حتی تا زمانی که در قید حیات بودند نام این پسر کوچک فرانسوی را به خاطر نداشتند. کارشناسان بر اساس این عکس سن این پسر اهل پاریس را چیزی بین 7 تا 10 سال تخمین میزنند که در این صورت وی نه تنها جوانترین قهرمان تاریخ المپیک است، بلکه جوانترین المپین تاریخ نیز محسوب خواهد شد!
دختر سوری که تاریخساز شد
مسابقات انتخابی المپیک توکیو هنوز به پایان نرسیده و اسامی نفرات حاضر در مسابقات مشخص نیست اما اگر مسابقات طبق برنامه قبلی در تابستان سال 2020 برگزار میشد، یک دختر سوری میتوانست با سنی حدود 11 سال و 200 روز نفر پنجم جدول جوانترین ورزشکاران تاریخ المپیک شود! هند ظاظا که تاریخ تولد وی 2009/1/1 ثبت شده، در ورزش تنیس روی میز و در مسابقات انتخابی منطقه غرب آسیا موفق شد با شکست تمامی حریفان تنها سهمیه این منطقه را به نام خود ثبت کند. اما تعویق یک ساله المپیک فرصت حضور در جمع 5 ورزشکار جوان تاریخ المپیک (بین نفرات ثبت شده) را از وی گرفت. این دختر اهل سوریه که در تابستان سال 2021 دوازده ساله میشود، به احتمال قریب به یقین جوانترین ورزشکار حاضر در المپیک 2021 خواهد بود.
با توجه به اینکه در ادوار اولیه مسابقات المپیک ورزشکاران بدون شرکت در مسابقات انتخابی روانه این رویداد بزرگ ورزشی میشدند، ظاظا که در هنگام مسابقات انتخابی 11 ساله بود جوانترین ورزشکار تاریخ محسوب میشود که موفق به کسب سهمیه المپیک شده است.
جوانترینهای تاریخ ورزش ایران
بر اساس مدارک موجود جمیله سروری تنها ژیمناست زن ایرانی تاریخ المپیک، با 14 سال و 225 روز در زمان برگزاری مسابقات 1964 توکیو جوانترین ورزشکار ایرانی تاریخ المپیک است. هرچند که بر اساس گفته خودش، وی در هنگام برگزاری این مسابقات 16 سال سن داشته است! البته حتی در صورت 16 ساله بودن نیز وی احتمالا عنوان جوانترین المپین تاریخ ایران را در اختیار خواهد داشت. در بین مدالآوران تاریخ ورزش ایران نیز کیمیا علیزاده که در زمان برگزاری المپیک 2016 هجده ساله بود جوانترین مدالیست ورزش ایران در المپیک است، عنوان جوانترین قهرمان تاریخ ایران نیز به سعید محمدپور تعلق دارد که در 19 سالگی در سال 2012 قهرمان المپیک لندن شد، هر چند که وی در زمان دریافت این مدال در سال 2018 در سن 25 سالگی قرار داشت. بدون در نظر گرفتن محمدپور، جوانترین فرد ایرانی که مدال طلای المپیک را بر گردن انداخته حسن یزدانی است که هنگام المپیک 2016 ریو تنها 21 سال سن داشت.
- جوانترین المپین: جمیله سروری (ژیمناستیک) - 14 سال و 225 روز - 1964 توکیو
- جوانترین مدالیست: کیمیا علیزاده (تکواندو) - 18 سال و 30 روز - 2016 ریودوژانیرو - مدال برنز
- جوانترین قهرمان: سعید محمدپور (وزنهبرداری) - 19 سال و 154 روز - 2012 لندن (البته 6 سال بعد با اعلام دوپینگ نفرات برتر، طلا به ورزشکار ایرانی تعلق گرفت)