|
بخش Dr. Sport حزب دکتران تقدیم می‌کند
|
در ماه سپتامبر سال 2020 میلادی، نیمار جونیور (به انگلیسی: Neymar Junior)، ستاره برزیلی باشگاه فوتبال پاری سن-ژرمن (به انگلیسی: Paris-Saint German F.C) فرانسه، دنیای فوتبال را با ترک اسپانسر قدیمی خود، یعنی نایکی (به انگلیسی: Nike) و پیوستن به کمپانی پوما (به انگلیسی: Puma) شوکه کرد. پس از پانزده سال همکاری با نایکی، این تصمیم او واقعاً تعجب‌انگیز بود. نایکی، زمانی که نیمار تنها 13 سال داشت با او قرارداد بست. حال این سؤال پیش می‌آید که چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ در این بخش از آموزش‌های ویتارو ما قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم و هدف نیمار و نایکی را از این فسخ قرارداد ناگهانی بیان کنیم.
تصمیم ناگهانی نایکی و نیمار
تصمیم نیمار مبنی بر ترک شرکتی که به آن اعتقاد داشت و سال‌ها برایش زحمت‌کشیده و سرمایه‌گذاری کرده بود، جرقه مناظره‌های بسیاری را در انجمن‌های فوتبالی دنیا زد. این موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم بازیکنان مطرح دیگری مانند سرجیو راموس، رحیم استرلینگ و حتی بازیکن سال فیفا، رابرت لواندوفسکی نیز قراردادهای خود را با نایکی فسخ کردند.
این موضوع در انجمن‌های فوتبالی مطرح است که چرا نیمار باید از نایکی جدا شود و اصلاً چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ آیا بزرگ‌ترین کمپانی ورزشی دنیا دیگر توانایی نگه‌داری از بهترین بازیکنان فوتبال را ندارد؟ یا همه این‌ها بخشی از طرح و برنامه‌ای عظیم‌تر است؟
نایکی، معتبرترین برند ورزشی دنیا
قبل از بحث در مورد بازیکنان به‌صورت فردی، ابتدا باید در مورد تصویر بزرگ‌تر صحبت کنیم. برندهای ورزشی مانند آدیداس (به انگلیسی: Adidas) و نایکی به بازیکنان مشهور و حرفه‌ای پول می‌دهند که از کفش‌های ورزشی آن‌ها استفاده کنند. سپس، این کفش‌ها توسط میلیون‌ها مصرف‌‌کننده دیده می‌شود؛ درنتیجه این مصرف‌کننده‌ها نیز برای خرید کفش ورزشی بازیکن موردعلاقه‌شان اقدام می‌کنند.
کشورهای انگلستان، اسپانیا، ایتالیا، آلمان و فرانسه از مهم‌ترین کشورهای هدف برای کمپانی‌های ورزشی است؛ زیرا آن‌ها میزبان پنج لیگ مطرح اروپایی هستند که در فوتبال هم ازنظر تعداد بینندگان و هم ازنظر عملکرد رقیب ندارند. بنابراین پای بازیکنان این پنج لیگ نیز جزء باارزش‌ترین بیلبوردها برای برندهای مختلف هستند. با این توصیف چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ مگر نیمار برندی مشهور در فرانسه و برزیل نیست؟
در سال 2021، نایکی با اختلاف بزرگ‌ترین سهم از بازیکنان را در این پنج لیگ بزرگ اروپایی در اختیار گرفته است. 53% از بازیکنان در این پنج کشور کفش‌های نایکی را می‌پوشند. آدیداس با 36% و پوما با 7% در رده‌های دوم و سوم این مسابقه تبلیغاتی قرار دارند. اما همیشه این‌طور نبوده و نایکی درگذشته رقابت سختی را با دو کمپانی ورزشی مشهور و بانفوذ آدیداس و پوما پشت سر گذاشته است.
نایکی به دلیل تأخیر در وارد شدن به این رقابت، باید با آدیداس و پوما هم بر سر کمیت و هم بر سر کیفیت رقابت می‌کرد. 53% از بازیکنانی که در حال حاضر با نایکی قرارداد بسته‌اند، محصول استراتژی کمیت در کنار کیفیت نایکی است. اگر نیمی از بازیکنان از کفش‌های نایکی استفاده کنند، پس مطمئناً برند نایکی همیشه دیده خواهد شد.
با این استراتژی، نایکی جاپای خود را در میان معتبرترین برندهای ورزشی دنیا محکم کرد. بسیاری از بزرگ‌ترین ستاره‌های فوتبال مانند کریستیانو رونالدو (به انگلیسی: Cristiano Ronaldo) پرتغالی توسط نایکی اسپانسر می‌شوند. خیلی‌ها ازجمله خود کمپانی نایکی، نیمار را جانشین کریستیانو رونالدو می‌دانستند. با این توصیفات، پس چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟
چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟
پاسخ ساده، پول است. نایکی علاقه‌ای نداشت دستمزد درخواستی نیمار را پرداخت کند. شاید دلیل دیگر این باشد که نیمار دیگر نمی‌خواست بازیکن شماره دو باشد. زمانی که نیمار باشگاه فوتبال بارسلونا (به انگلیسی: F.C Barcelona) را به مقصد پاری-سن ژرمن ترک کرد، گفت که نمی‌خواهد در سایه کسی بازی کند.
نایکی کریستیانو رونالدو و آدیداس لیونل مسی (به انگلیسی: Lionel Messi) را در اختیار داشت. بنابراین پوما با آغوشی باز نیمار و دستمزد درخواستی‌اش را پذیرفت تا بتواند با این رابطه برد-برد به عرصه رقابت بازگردد.
نایکی احتمالاً به پیامدهای مالی قراردادی که تا سال 2021 با نیمار داشت، نگریست و دقت داشت که نیمار دیگر جوان‌تر نمی‌شود. پس تصمیمش را گرفت و مقداری پول ذخیره کرد. حال می‌توان به سؤال چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ پاسخ نسبتاً بهتری داد. اما باز این سؤال پیش می‌آید که چرا نایکی بازیکن جوان و آینده داری را مانند رحیم استرلینگ (به انگلیسی: Raheem Sterling) از دست داد؟
رحیم استرلینگ هم جوان‌تر از نیمار است، هم تازه به اوج رسیده و هم به برندی برای موضوعات اجتماعی، مانند مقابله با نژادپرستی برای نایکی تبدیل‌شده بود. پس چرا او با ترک نایکی به شرکت نیو بالانس (به انگلیسی: New Balance) پیوست؟ به نظر می‌رسد بازهم پای پول در میان باشد. رقم درخواستی استرلینگ با اهداف نایکی در تضاد بود؛ بنابراین نیو بالانس مبلغ درخواستی او را تقبل کرد.
شاید دلیل دیگر این باشد که نایکی در حال حاضر سخنگوی سیاسی-اجتماعی دیگری در اختیار دارد؛ یعنی مارکوس رشفورد (به انگلیسی: Marcos Rashford) انگلیسی، بازیکن باشگاه فوتبال منچستریونایتد (به انگلیسی: Manchester United F.C). پس شاید نایکی مارکوس را به دلیل جوان‌تر بودن از استرلینگ ترجیح داده است.
به نظر می‌رسد نایکی استراتژی محافظه‌کارانه‌تری را در سرمایه‌گذاری در فوتبال در پیش‌گرفته است. مدیران این کمپانی دیگر از بودجه خود مانند آب‌پاش برای بستن قرارداد با همه بازیکنان استفاده نمی‌کنند. اما چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ چرا نایکی بیشتر از قبل به فکر پس‌انداز سرمایه افتاده است؟
پاندمی ویروس کووید-19
بازیکنان دیگری مانند رابرت لواندوفسکی (به انگلیسی: Robert Lewandowski) و سرجیو راموس (به انگلیسی: Sergio Ramos) هم از نایکی جدا شدند، یا به‌زودی جدا خواهند شد. حتی گفته می‌شود زلاتان ابراهیموویچ (به انگلیسی: Zlatan Ibrahimovic) هم قصد جدایی از نایکی را دارد. شاید یکی از پاسخ‌هایی که بتوان به سؤال چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد داد، ویروس کووید-19 یا همان ویروس کرونا باشد.
پاندمی کرونا به‌احتمال فراوان ضربه سختی به صنعت ورزش وارد خواهد کرد؛ مخصوصاً زمانی که رویدادهای بزرگ ورزشی به تعویق بیفتند یا به‌کل لغو شوند. پس برندها بایستی به هر طریقی که بتوانند، سعی کنند بودجه خود را با کاهش هزینه‌ها مدیریت نمایند.
اما این پاندمی احتمالاً تنها یک تسریع‌کننده است و نه علت اصلی تغییر. این موضوع زمانی روشن‌تر می‌شود که بدانیم نایکی، در حال حاضر و در این شرایط کرونایی، با چه بازیکنانی قرارداد جدید می‌بندد. برای مثال ارلینگ هالند (به انگلیسی: Erling Haaland)، ستاره آینده دار نروژی یکی از فوتبالیست‌هایی است که این کمپانی بر روی آن تمرکز کرده است.
استراتژی نایکی چیست؟
مهم نیست که رابرت لواندوفسکی، بهترین مهاجم حال حاضر دنیا، قرارداد خود را با نایکی فسخ نماید؛ زیرا این کمپانی رابرت را با بهترین مهاجم احتمالی آینده دنیا، یعنی ارلینگ هالند معامله کرده است. مهم‌تر از هالند، نقش کیلیان ام‌باپه (به انگلیسی: Kylian Mbappe) فرانسوی در نایکی است؛ نقشی که ممکن است در آینده جای رونالدوی پرتغالی را پر کند. این ممکن است یکی از پاسخ‌های سؤال چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ باشد.
باکمی دقت در لیست بازیکنان آینده‌داری که نایکی بر روی آن‌ها شرط بسته متوجه می‌شویم که استراتژی نایکی تسخیر آینده است. قراردادهای اسپانسرینگ و تبلیغاتی معمولاً تا سال‌ها ادامه دارد؛ بنابراین این قراردادها به‌نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شوند.
همچنین این موضوع به می‌فهماند که چرا نایکی دیگر علاقه‌ای به بازیکنان مشهور شده ندارد. دلیل اینکه چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ بیشتر حرکتی استراتژیک است تا فشار مالی. پس، به نظر می‌رسد نایکی از قبل برای این حرکت برنامه‌ای داشته و پاندمی کرونا تنها به این امر سرعت بخشیده است.
امیدواریم از مطلب چرا نایکی نیمار را نمی‌خواهد؟ چیز جدیدی آموخته و از آن لذت برده باشی. نایکی به‌خوبی از ارزش نیمار و لواندوفسکی آگاه است. مدیران این کمپانی با آنالیز و بررسی داده‌ها و اطلاعات آماری و روانشناسی بازیکنان به‌راحتی می‌توانند ارزشی را که یک بازیکن برای کمپانی به ارمغان می‌آورد تخمین بزنند. آن‌ها با دقت همه جوانب را تحلیل کرده و متوجه شدند که نگه‌داشتن نیمار با دستمزد درخواستی‌اش ارزشی ندارد. به نظر تو تصمیم نیمار، تصمیم درستی بود؟ آیا استراتژی و قمار بزرگ نایکی جواب خواهد داد؟ دیدگاه خود را با ما در بخش نظرات همین پست در میان بگذار. نظرات، انتقادات و پیشنهادها تو نه‌تنها عامل اصلی پیشرفت ماست، بلکه انگیزه قدرتمندی برای ادامه کار در ما ایجاد می‌کند.
به نظر تو متشکریم که با ما همراه بودی، تا بعد.
