زماني كه بازيكنان بزرگ فوتبال جهان مانند، مارادونا، باتيستوتا، باجو و همين اواخر رونالدو و مسي ضربات پنالتي را از دست دادند، سوالي كه مطرح شد اين بود كه چگونه بازيكناني كه بارها از فواصل دورتر و شرايط به مراتب سخت‌تر موفق به گلزني شده‌اند نمي‌توانند از فاصله 11 متري اين كار ساده را انجام دهند؟
زماني كه بازيكنان بزرگ فوتبال جهان مانند، مارادونا، باتيستوتا، باجو و همين اواخر رونالدو و مسي ضربات پنالتي را از دست دادند، سوالي كه مطرح شد اين بود كه چگونه بازيكناني كه بارها از فواصل دورتر و شرايط به مراتب سخت‌تر موفق به گلزني شده‌اند نمي‌توانند از فاصله 11 متري اين كار ساده را انجام دهند؟
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، زدن ضربه‌ي پنالتي روي كاغذ آسان‌ترين كار در دنياي فوتبال است. گل كردن توپ 450 گرمي از فاصله 11 متري مقابل دروازه‌اي كه 7 متر و 32 سانتي متر طول و 2 متر و 44 سانتي متر ارتفاع دارد نبايد كار سختي باشد. آن هم در شرايطي كه قد يك دروازه بان نهايت دومتر است! اما شمار پنالتي‌هاي فراوان از دست رفته خصوصا در پايان بازي، نشان مي‌دهد كه اين همه‌ي ماجرا نيست. ايستادن پشت ضربه پنالتي يكي از پرفشارترين و استرس زاترين لحظه‌هاي فوتبال است. پنالتي زدن به همان اندازه كه به مسايل جسماني وابسته است، نوعي بازي رواني است.
در يكي از آخرين ديدارهاي كه ضيافت پنالتي‌ها تكليف تيم برنده را مشخص كرد، بايرن مونيخ در زمين رئال مادريد اين تيم را شكست داد. نكته جالب اين كه از 9 ضربه پنالتي تنها 4 مورد به گل تبديل شد كه آماري كمتر از 50 درصد بود. در حالي كه آمار پنالتي‌هاي وسط بازي چيزي حدود 80 درصد است. اين افت آمار كاملا معنادار است و دلايل خاص خود را دارد. دلايلي كه مطمئنا به مهارت فوتبالي بازيكنان يا جادوي دروازه‌بان ها ربطي ندارد!
هنگامي كه پشت كه ضربه پنالتي مي‌ايستيد بايد به مسايل مختلفي توجه داشته باشيد. اول از همه نبايد اعتماد به نفس بيش از حد داشته ، اما بايد از توانايي‌هاي خود آگاه باشيد. دوما اين كه سعي نكنيد از روانشناس معكوس استفاده كند، چون دروازه‌بان هم احتمالا همين كار را مي‌كند.
پنالتي مسي به تير دروازه خورد تا چلسي فيناليست ليگ قهرمانان اروپا شود
تحقيقات نشان‌داده اند كه بهترين پنالتي‌ها را كساني مي‌زنند كه به عكس العمل دروازه‌بان توجهي ندارند. اين افراد كساني هستند كه موقعيت دروازه‌بان را در نظر نمي‌گيرند و با سبك و استراتژي خودشان به توپ ضربه مي‌زنند. در نهايت موضوعي كه اهميت زيادي دارد، اين است كه بازيكن با حركات چشم و بدن خود باعث لو رفتن مسير توپ نشود. با اين حال گفتن اين حرف‌ها از انجام دادنش آسان‌تر است. به كمك دستورالعمل زير بازيكنان مي‌توانند دقت ضربه‌هاي پنالتي خود را افزايش داده و احتمالا تيمشان را نجات دهيد.
1ـ تفاوت پنالتي حين بازي و ضربات پنالتي آخر بازي
ضربه پنالتي حين بازي از نظر ماهيت مشابه ضربات پنالتي آخر بازي است، ولي از حيث قوانين با يكديگر تفاوت دارند. با اين حال اين دستورالعمل براي هر دو نوع ضربه صدق مي‌كند و از استراتژي‌ها و تاكتيك‌هاي آن مي‌توان هم در ضربه پنالتي حين بازي و هم در ضربات پنالتي آخر بازي استفاده كرد.
* ضربه پنالتي حين بازي بر اساس قانون 14 ضربه پنالتي زده مي‌شود. اين ضربه نوعي ضربه آزاد است كه از فاصله 12 ياردي ( 11 متري) خط دروازه زده مي‌شود و فقط دروازه‌بان تيم مدافع بين زننده ضربه پنالتي و دروازه خودي قرار مي‌گيرد.
* ضربات پنالتي آخر بازي در پايان مسابقه‌هاي تورنمنت‌ها اتفاق مي‌افتد، نتيجه اين ضربه‌ها جزء نتيجه بازي محسوب نمي‌شود و تنها در صورتي كه دو تيم مساوي شوند، براي تعيين تيم راه يافته به مرحله بعد است. اگر چه فرايند اين ضربات مشابه پنالتي‌هاي حين بازي است، اما با قانون 14 منطبق نيست و در بخش‌هاي متمم قانون در نظر گرفته شده است.
2ـ در جلسات تمرين روي تمركز و آرامش خود كار كنيد
پيش از اين كه در موقعيت زدن ضربه پنالتي قرار بگيريد، بايد بخشي از تمرين‌هاي خود را به تكنيك‌هاي حفظ خونسردي در شرايط بحراني اختصاص دهيد.
* ياد بگيريد كه چگونه بايد تمركزتان را حفظ كنيد.
* تمرين كنيد تا بتوانيد تحت فشار خونسردي خود را حفظ كنيد. درباره اتفاقات بد احتمالي فكر نكنيد. تمرين‌هاي ذهني روزانه به شما كمك مي‌كند در شرايط بحراني بتوانيد احساساتتان را كنترل كنيد.
* سعي كنيد موضوعات مثبتي را در ذهن خود مجسم كنيد.
3ـ از نقاط قوت خود آگاه شويد
قبل از اين كه پشت ضربه پنالتي قرار بگيريد، حتما لازم است براي زدن پنالتي تمرين كنيد. از قبل بايد از نقاط قوت خود در ضربه هاي پنالتي آگاه باشيد و روي آن‌ها تمرين كنيد. وقتي تحت فشار هستيد، در صورتي كه قبلا تمرين پنالتي كرده باشيد، كارتان خيلي راحت‌تر مي‌شود .
در ذهن خود روي نقطه‌اي كه مي‌خواهيد توپ را به آنجا بفرستيد متمركز شويد ولي از چشمتان استفاده نكنيد
4ـ از تصور دروازه‌بان نسبت به تاكتيك‌هايتان آگاه شويد.
دروازه‌بان‌ها بلدند كه چطور با درك حركات پنالتي زن، ضربه پنالتي را مهار كنند.
* دروازه‌بان از سبك بازي شما آشنا است و بر اساس بازي‌هاي قبلي، مي‌تواند حدس بزند كه چگونه پنالتي مي‌زنيد. با اين حال ، او هنوز بايد چند لحظه قبل از زدن ضربه از روي حركات شما مسير توپ را حدس بزند. به همين دليل بايد مراقب حركات چشم و پاي خود باشيد، چون دروازه‌بان به دقت مراقب شما است.
* اگر دروازه‌بان قبل از زدن ضربه مي‌خواست با شما حرف بزند، توجهي نكنيد. به ياد داشته باشيد كه دروازه‌بان سعي مي‌كند حواستان را پرت كند.
* اگر دروازه‌بان كاري مي‌كند كه حواستان را پرت كند، به او نگاه نكنيد، اين يك تاكتيك آگاهانه براي از بين بردن تمركز شما است. از جمله نمونه‌هاي معروف اين تاكتيك مي‌توان به رقص پاي بروس گرابيلار دروازه‌بان ليورپول در رقابت‌هاي ليگ قهرمانان سال 1984 اشاره كرد.
* سعي نكنيد با نگاه كردن به زاويه مخالف دروازه‌بان را گول بزنيد، دروازه‌بانان به خوبي از اين حقه مطلع هستند و اين استراتژي به شكست مي‌انجامد.
* حواستان باشد كه دروازه‌بان زاويه پاهاي شما را زير نظر دارد. كريس جونز كارشناس ورزشي مي‌گويد اگر پاهاي زننده ضربه در وضعيت زاويه بسته باشد، بازيكن راست پا توپ را به سمت راست دروازه‌بان (سمت چپ خودش) مي زند و اگر همين بازيكن راست پا، مستقيم به سمت توپ برود، ضربه را به سمت چپ دروازه‌بان (راست خودش) ارسال مي‌كند.
5ـ وقتي داور توپ را روي نقطه پنالتي قرار مي‌دهد ، جايگيري كرده و تاكتيك خود را مرور كنيد.
بسيار مهم است كه ضربه پنالتي را طوري بزنيد كه منطبق با توانايي‌هاي شما باشد. علاوه بر اين، بايد كمي «علم ورزش» را هم در ضربه خود لحاظ كنيد. به سرعت تصميم بگيريد كه كدام يك از رويكردهاي زير در اين لحظه مناسب شما است:
* شوت پر سرعت
سرعت ضربه پنالتي مورد بررسي قرار گرفته و به نظر مي‌رسد كه اگر ضربه به سرعت و با قدرت مناسب زده شود، عنصر غافلگيري را به پنالتي اضافه مي‌كند . اگر بتوانيد ظرف سه ثانيه پس از سوت داور، يك ضربه خوب و سريع به توپ بزنيد، احتمال موفقيت بالا مي‌رود.
* شوت باتاخير
در طرف مقابل، اگر بخواهيد دروازه‌بان را با جنگ رواني مغلوب كنيد، مي‌توانيد از زمان به نفع خود استفاده كنيد. چنانچه بيش از 13 ثانيه تاخير داشته باشيد، تمركز دروازه‌بان به هم مي‌خورد.
* منتظر حركت دروازه‌بان بمانيد
در اين صورت بايد آماده باشيد كه به محض حركت دروازه‌بان، واكنش نشان دهيد.
* با «لكنت» به سمت توپ برويد
اين يك نوع حركت «كاذب» است كه باعث مي‌شود دروازه‌بان گيج شود. براي انجام اين كار بايد خيلي مراقب باشيد چون وقتي شروع به حركت مي‌كنيد نمي‌توانيد درست قبل از ضربه زدن به توپ به طور كامل متوقف شويد. در غير اين صورت، داور گل را نمي‌پذيرد.
6 ـ در ذهن خود روي نقطه‌اي كه مي‌خواهيد توپ را به آنجا بفرستيد متمركز شويد ولي از چشمتان استفاده نكنيد.
همان طور كه پيش از اين شرح داده شد، دروازه‌بان چشمان شما را زير نظر دارد و هرچه بيشتر نگران باشيد، بيشتر احتمال دارد كه با چشمان‌تان روي نقطه مورد نظر خيره شويد. نكات زير مي‌تواند براي جلوگيري از اين اتفاق موثر باشد:
* قبل از حركت به سمت توپ، نقطه‌اي را كه مي‌خواهيد توپ را به طرف آن ارسال كنيد در ذهن خود مجسم كنيد.
* به دروازه‌بان نگاه نكنيد. براي راحتي كار مي‌توانيد تصور كنيد كه دروازه‌باني وجود ندارد.
* روي توپ تمركز كنيد. در تمام مدت چشمتان را روي توپ نگه داريد و متمركز باقي بمانيد. اگر تمركزتان را از دست بدهيد، آرامش خود را نيز خواهيد باخت.
7ـ وقتي داور در سوت خود دميد، به توپ ضربه بزنيد.
قبل از اين كار بايد تصميم بگيريد كه آيا در ضربه‌تان اولويت با دقت است يا با قدرت. اين تصميم نوع ضربه شما را مشخص مي‌كند و پس از آن، طبق پيشنهادهاي زير به توپ ضربه بزنيد:
* دقت: اگر مي‌خواهيد كه دقت مقدم بر قدرت باشد، با بخش دروني پا به توپ ضربه بزنيد.
* قدرت: گاهي اوقات يك ضربه پرقدرت براي عبور دادن توپ از دروازه‌بان كافي است. در صورتي كه توپ با سرعت 80 مايل در ساعت (128 كيلومتر در ساعت) شوت شود، ظرف 500 ميلي ثانيه به خط دروازه مي‌رسد در حالي كه دروازه‌بان براي حركت از مركز دروازه‌بان به طرف تيرها به 600 ميلي ثانيه زمان نياز دارد. براي اين منظور بايد با روي پا به توپ ضربه بزنيد.
* تنها چهار تا شش قدم از توپ فاصله بگيرد و مستقيم به سمت آن گام برداريد (بررسي نشان مي‌دهد كه اين موفق‌ترين رويكرد ممكن است). توپ را با ارتفاع كم به فاصله 3 اينچي (7.5 سانتي‌متري) تير دروازه نشان برويد. كريس جونز مي‌گويد كه ضربه‌هاي كم ارتفاعي كه از روي دورخيز كوتاه و مستقيم زده شوند، «غير قابل مهار» هستند.
* هوشيار باشيد
وقتي به توپ ضربه مي‌زنيد تصور نكنيد كه كار تمام شده است. هميشه آماده استفاده از توپ‌هاي برگشتي باشيد ولي مراقب باشيد كه فقط در صورتي كه دروازه‌بان توپ را دفع كند، خودتان مي‌توانيد مجددا به آن ضربه بزنيد. در صورتي كه توپ به تير دروازه برخورد كند، زننده ضربه نمي‌تواند قبل از ساير بازيكنان توپ را لمس كند.
در پايان بايد به اين نكته اشاره كه فارغ از تمام مسائل شانس و اقبال هم بي ترديد در نتيجه‌ي ضربات پنالتي تاثير دارد. چه بسيار ضرباتي كه با خوش شانسي حتي با وجود عكس العمل مناسب از سوي دروازه‌بان به داخل دروازه غلتيده و ضربات زيادي كه با دقت نواخته شده اما به گل تبديل نشده