سوران مرکز سیب و سوران
سوران شهری که مرکز شهرستان سیب و سوران استان سیستان و بلوچستان ایران است. محصول عمدهٔ این شهر و پیرامون آن جو، گندم، ذرت و خرما است. انگور و انار نیز در این منطقه کشت میشود. بیشتر آبادی‌های منطقه از کاریز آبیاری می‌شوند. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۱۳٬۵۸۰ نفر (۳٬۳۵۷ خانوار) بوده‌است.
شهرستان سیب و سوران
شهرستان سیب و سوران، یکی از شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان است. مرکز این شهرستان، شهر سوران است. شهرستان سیب و سوران در تاریخ ۴ دی ۸۶ از شهرستان سراوان جدا شد و مستقل گردید. شهرستان سیب و سوران، از شمال به شهرستان خاش از شرق به شهرستان سراوان،از جنوب و غرب به شهرستان مهرستان منتهی می شود. جمعیت شهرستان سیب و سوران طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ برابر با ۸۵،۰۹۵ نفر بوده‌است.
مختصات جغرافیایی شهرستان سیب و سوران در نقشه 62 درجه و 5 دقیقه طول شرقی و 27 درجه و 14 دقیقه عرض شمالیمی باشد. مساحت شهرستان 6780 کیلومتر مربع ودارای چهار دهستان (پسکوه، سیب و سوران، هیدوچ و کنت) و دو مرکز شهری شامل سوران و هیدوچ می باشد. مسافت این شهرستان تا تهران 1950 کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا 1131 متر می باشد. آب و هوای شهرستان سیب و سوران گرم و خشک می باشد و میانگین بارش سالانه در این شهرستان حدود 105.7 میلی متر است.
از مهمترین مناطق کوهستانی می توان به دامنه جنوبی کوه بیرک که در شهرستان سیب و سوران واقع است و نیز بخش هیدوچ اشاره نمود که منطقه ای کوهستانی است. رودخانه ماشکید در 8 کیلومتری شرق کوهک از مرز خارج شده و به کشور پاکستان وارد میشود. شاخه‌های اصلی این رودخانه عبارتند از سیمیش، روتک و ماشکید که شاخه های ماشکید و روتک در آبادی شهرستان سیب و سوران نقش مهمی دارند.
سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی شهرستان سیب و سوران بالغ بر 10 هزار هکتار است از این مقدار 45 درصد به کشت باغات و 55 درصد به زراعت های سالانه اختصاص دارد. عمده ترین محصول باغی شهرستان، خرما می باشد با تولید سالانه 21 هزار تن که 81 درصد آن از نوع مضافتی بعنوان مرغوبترین خرمای کشور است. محصولات عمده زراعی شهرستان یونجه، جو ، گندم و ذرت میباشد.
شهرستان سیب و سوران همچنان که از ترکیب نام آن پیدا است از دو منطقه بنام روستای سیب و شهر سوران تشکیل شده است که قدیمیترین بافت شهرستان می باشد و قدمت روستای سیب به اواسط دوره صفویه بر می گردد. این منطقه به استناد آثار تاریخی و باستانی فراوانی که وجود دارند بعنوان یکی از کهن ترین مناطق زیستی محسوب میشود. آثار باستانی این شهرستان نظیر قبرستان قدیمی سیب ، میل مارو، پیر کهور و کله برزاد به قبل از اسلام برمیگردد. قلعه خشتی و گلی روستای سیب با ارتفاع 30 متر بلند ترین بنای خشتی و گلی ایران و جهان میباشد. دو قلعه کنت و هیدوچ واقع در بخش هیدوچ نیز از بناهای مهم تاریخی این شهرستان محسوب می شوند.
از آداب و رسوم مردم ساکن شهرستان سیب و سوران می توان به میهمان نوازی یا همان پناه دادن، حشر و مدد و بجار اشاره نمود. بجار مراسمی است که با هدف کمک به زوج های جوان، کلیه بستگان و آشنایان کمک های نقدی خود را برای تشکیل زندگی جدید به خانواده داماد تقدیم میکنند. از انواع غذاهای رایج شهرستان سیب و سوران میتوان به تنورچه، تباهگ یا تباهه، انواع آش ها ، خورشت ها و نانهای محلی اشاره کرد.
جاذبه سیب و سوران
قلعه سب: زیباترین و سالم ترین قلعه ای است که از دوران اسلامی سیستان و بلوچستان به جا مانده است. آیینه تمام نمای این قلعه که حاکمان صفویه و بعد از آن ها است، از جمله 27 بنای تاریخی استان است که هنوز پابرجاست. قلعه سب در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی بوده است. نام قلعه “سب” از نام روستای “سیب” به معنی جایگاهی که در آن آب روان است، گرفته شده است. این واژه به طایفه های کهن در سراوان هم اطلاق می شود.
قلعه کنت: یکی از مهم ترین آثار باستانی روستای کنت قلعه ای است که در ۱۵ کیلومتری بخش هیدوچ و در ۴۵ کیلومتری شهر سیب وسوران قرار دارد.قلعه «کنت» متعلق به دوره افشاریه می باشد. این قلعه روی صخره های طبیعی در سه طبقه ساخته شده است و ورودی آن در قسمت جنوبی قلعه حدود ۱۳متر از سطح زمین فاصله دارد.این قلعه توسط مردم عادی و با زور حاکم قدیم در سه طبقه ساخته شده است. که طبقه اول مخصوص غلامان وکنیزان و محل اسطبل اسب نگاه داری گاو و گوسفند های حاکم بوده است.طبقه دوم وسوم آن حاکم و اقوامش زندگی می کردند. مردم عادی حق زندگی در قلعه را نداشتند این قلعه از خشت وگل خام ساخته شده است.
کوه بیرک: کوه بیرک شهرستان سیب وسوران و ارتفاعات اطراف آن،از مناظر دیدنی و جاذبه های گردشگری این شهرستان است، منطقه حفاظت شده جنگلی بیرک مکانی مناسب برای رویش گیاهان دارویی درمنه، آویشن گلدر و انواع گیاهان است.همچنین این کوه زیستگاه اصلی پلنگ ایرانی می باشد،کوه های سربه فلک کشیده این منطقه به مأمن امنی برای انواع پرندگان و حیوانات وحشی تبدیل شده است.
چشمه های آب درمانی پیر گیابان: یکی از مکان هایی که معمولا سالانه افراد بی شماری جهت درمان امراض پوستی به این مکان مسافرت می کنند، چشمه های آب درمانی «پیر گیابان» در سیب و سوران است.این چشمه ها در دو دهنه کنار هم در تمامی سال های ترآبی و خشک سالی به صورت یکسان فعال هستند که سالانه ده ها نفر جهت مداوای امراض پوستی به این مکان مراجعه می کنند.این چشمه ها با توجه به اینکه در کنار هم قرار دارند اما دارای خواص متفاوتی هستند، به طوری که ابتدا بیمار در یکی از این چشمه ها خود را با آب غسل داده و سپس در چشمه دیگر به صورت کامل آب تنی می کند.
ریگ زرگران: روستای آپاتان در ۱۰ کیلومتری شهرستان سیب و سوران قرار دارد که در نزدیکی این روستا تپه شنی وجود دارد که میان بومیان منطقه به «ریگ زرگران» معروف است.در خصوص این تپه داستان های متفاوتی توسط بومیان منطقه روایات می شود، مشهور ترین روایت این است که گفته میشود به هر میزان ریگ که از این تپه برداشته شود، همان ریگ ها پس از مدتی ناپدید و به محل اصلی خود باز می گردند.اکثر زرگران منطقه در گذشته برای ساخت گوشواره های محلی (در) از ریگ های این تپه استفاده می کردند که پس از گذشت زمان این تپه به تپه ریگ زرگران شهرت یافته است.
دره شیری: امروزه شیری اسم مکانی مسکونی در کوه پایه بیرک شناخته می شود که بیشتر عشایر در آن منطقه سکنا دارند هستند. در گذشته های بسیار دور ساکنین این دره برای در امان ماندن از هر گونه حمله و تجاوز دو شیر شرزه را جهت نگبانی در ورودی این دره با حفر سوراخ هایی عمیق و بزرگ در دل تخته سنگ آنها را غل و زنجیر زده اند. امروز تنها چیزی که از این واقع بجا مانده است سوراخ های حفر شده در دوطرف این دره هست که در موازای همدیگر قرار گرفته اند و مردمانی که این جریان را سینه به سینه نقل کرده اند.
.......................................
آرشیو
