مصیری مرکز شهرستان رستم
مصیری یک شهر در شهرستان رستم استان فارس ایران است که در ۱۸ کیلومتری شمال شهر نورآباد ممسنی قرار دارد. مردم شهر مصیری لرتبار هستند. نزدیک‌ترین روستاها به آن از سمت شرق موردک میرخیرالله و شوسنی و ضامنی از شمال بردکوه و حاجی کوهی و از غرب روستای گوراب و دهستان بابامیدان و… می‌باشد.
در مسیر تاریخ مصیری دارای روندی ناپیداست. شهر خفرک که از شهرهای باستانی است در غرب این شهر واقع بوده که آثاری از آن هنوز پابرجاست. آثاری نیز از شهر یا روستایی بزرگ در شمال شرق مصیری معروف به دره «کره تول باقری» در اول جاده روستای حاجی کوهی وجود دارد. البته آثار اصلی سهر نشینی شهرستان رستم در نزدیکی دهستان در شرف شهر شدن، بابامیدان قرار دارد، آثاری چون چهار بازار و تل اسپید که نشان از شهر انشان پایتخت چهار هزار ساله ایلام باستان دارند.
اقوام گوناگونی در این شهر سکونت دارند: ساکنین اصلی و اولیه این شهر از لحاظ جمعیت و خانوار از قوم لر طایفه رستم می‌باشند. لرهای اصلی مصیری همان طایفه شاه حسنی یا «مصیری» که طایفه عبداللهی شرف الدینی و اولاد کا جان احمد، اولاد کابابری، اولاد کاولدی و اولاد کارحیمی می‌باشند، هستند که در کنار خود گروه‌های دیگری را در گذر زمان پذیرفته‌اند و با گذشت زمان و ارتباطات و قومیت‌های نسبی با مردم مصیری یکی شده‌اند. این گروه‌ها عبارتند از: «مهبه ای‌ها»، «تیر تاجی‌ها»، «گوهرکانی‌ها» و افراد متفرقه‌ای از طوایف گنجه‌ای و غیره که در این شهر ساکنند. علاوه بر اینها در مصیری گروهی از سادات شاه قاسمی در بخش غربی شهر ساکنند که قبل از اصلاحات ارضی به این مکان آمده و در اصلاحات ارضی زمین نیز در مصیری بدان‌ها تعلق گرفت.
گروه‌های دیگر: سادات فخر (امامزاده علی) که قبلاً در حاجی کوهی در شمال مصیری زندگی می‌کردند در سال ۱۳۵۸ خورشیدی به تدریج در چند سال به شمال مصیری کوچ کرده و ساکن شدند.
بردکوهی‌ها: روستای بردگوه در ۷ کیلومتری شرق حاجی کوهی قرار داردکه دردو دهه قبل اینها نیز به شرق مصیری مهاجرت کرده و در بین خود اقوامی چون اردکانی‌ها، رئیس‌های کهگیلویه و سادات عنا را جای داده‌اند.
ترک‌ها اغلب با گوهر قشقایی دختر محمد حسین خان برادر صولت الدوله قشقایی هنگان ازدواج با حسینقلی خان رستم، بدین منطقه آمدند و در محله‌ای که به نام تیره آنها مشهور شد یعنی «عمله» سکنی گزیدند. فارسها را نیز اردکانی‌ها (سپیدانی‌ها) ی مهاجر و نیز کازرونی‌ها و برخی متفرقه دیگر تشکیل می‌دهند. علاوه بر اینها گروه‌های دیگیری نظیر مطربها (مهترها) و دلاکها (خطیرها) و آهنگران نیز در این شهر سال‌ها است که ساکنند. اخیراً نیز با مرکز شهرستان شدن مصیری روستاهای باقری، شوسنی و ضامنی در شرق و جنوب شرقی این شهر جزء شهر محسوب می‌گردند. ضمناً روستاهای کراشوب و گوراب از بدو تأسیس تاکنون به دلیل قرابت فامیلی با مردم مصیری از توابع اصلی مصیری محسوب می‌شوند.
شغل ساکنین اکثراً کشاورزی است. مصیری یکی از شهرهایی است که دارای زمین‌های مساعد کشاورزی آبی است که از رودخانه فهلیان مشروب می‌شوند. این زمین‌ها در جلگه‌ای به نام رستم واقع شده‌اند. مصیری روستای خان‌نشین بوده‌است و شاید حضور خان از رستم دو به این منطقه را بتوان به وجود زمین‌های مرغوب جلگه (صحرای) شاه حسنی دانست که از رودخانه فهلیان مشروب می‌شوند. در قدیم، کاشت پنبه، چغندر قند، برنج، گندم و برخی غلات دیگر مرسوم بوده‌است اما به تدریج این غلات محدود گردیده و به گندم و برنج محدود گردید و اخیراً نیز ذرت و گاه سویا، کنجد، ماش و… نیز کاشته می‌شود.
شهرستان رستم یکی از مناطق دارای منابع غنی مختلف می‌باشد. از جمله این منابع میتوان به جنگل‌ها و مراتع و سایر منابع اشاره نمود.
۶۰ درصد خاک کل منطقه ممسنی را درخت تشکیل می‌دهد که ۵۰ درصد درختان از نوع بلوط ایرانی باواریته‌های متفاوت است. از جمله گیاهان دیگری که در این شهرستان وجود دارد میتوان به افرا، ارژن، پسته وحشی (بنه)، کلخنگ (از خانوده بنه)، انجیر کوهی، کنار (سدر)، رملک (از خانواده کنار)، گیلاس کوهی، انواعی از گون، بادام، بادام شیرین، انگور، و گیاهچه‌هایی چون لیزک، پیاز، کارده، گندمیان، و سایر گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی که در اطراف این منطقه می‌رویند.
گیاهان دارویی در این منطقه بسیارند که از این دسته میتوان مواردی را برشمرد: انجیر کوهی، انجدان، بابونه، بادام، بارهنگ، بلوط، بنه، بولاغ اودی (بولاغ اوتی)، بومادران، پرسیاوشان، مرورشک، پنیرک (توله)، پونه، الپه، پیاز، تاجیری، تهم شربتی، ترب، تنگس، رازیانه، دینشت، سدر، سگ چیل، سیرکوهی، شاه تره، شکروشک، شنبلیله، عدس تلخ، شوید، شیره بنه، قارچ کوهی، کارده، کاسنی، گیاه کبر، ملخنگ، کنگر، کیالک، گازرک، گاهک، گل دیشک، گل گاوزبان، مرزنجوش یا مرزنگوش، مورد، هندوانه ابوجهل و بسیاری دیگر که برخی از اینها جنبه خوراکی و صنعتی هم دارند.
خوراکی: گیاهان خوراکی به صورت دانه و برخی، ریشه و بعضی نیز برگ و ساقۀ آنها به صورت خام یا پهته مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از این گیاهان یک یا دو یا سه جنبه را در خود دارند. از جمله گیاهان خوراکی میتوان بدین موارد اشاره کرد: بلوط، پسته وحشی، کلخنگ، کارده، لیزک، گیلاس کوهی، پیاز کوهی، کاهو کوهی، خارخنگو، بادام، شگروشک (شیره خشک شده آن)، کنگر، نگور، انجیر، کنار، رملک، کیالک، ارژن، و برخی از گیاهان و گیاهچه‌های دیگر که در این منطقه می‌رویند.
صنعتی: گیاهان صنعتی در منطقه وجود دارند، اما متأسفانه از آنها استفادۀ کمتری می‌شود. برخی از این گیاهان عبارتند از: گیاه بلوط، پسته وحشیَ، گز، ارژن، گون (کتیرا)، سریش، شیره بنه، کیالک، کنار (سدر)
شهرستان رستم
شهرستان رستم یکی از شهرستان‌های لرنشین استان فارس می‌باشد که در سمت شمال غربی این استان واقع شده‌است. مرکز این شهرستان شهر مصیری می‌باشد. این شهرستان قلمرو طایفه بزرگ رستم از ایل ممسنی است و دارای دو بخش مرکزی و سورنا می‌باشد که پیش تر بخشی از شهرستان ممسنی بوده است. این منطقه از نظر آب و هوایی دارای سه نوع آب و هوای سرد و معتدل و گرم است. دارای سه جلگه بزرگ رستم ۱ و رستم دو و رستم سه است که دارای زمین‌های بسیار حاصلخیز می‌باشد. این شهرستان از شمال به استان کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب به بوشهر، از شرق به منطقه کلانشهری شیراز و از غرب نیز به استان کهگیلویه و بویراحمد منتهی می‌گردد. شهرستان رستم دارای کوه‌های بلند و برفگیر(رشته کوه زاگرس) و گیاهان جنگلی به ویژه گیاه بلوط می‌باشد که دارای خواص خوراکی، درمانی، رنگرزی، چرم سازی و غیره می‌باشد. این شهرستان از نظر گیاهان دارویی بسیار غنی است. در شهرستان رستم در یک نوبت و در تابستان کشت برنج صورت می‌گیرد که از بهترین و طبیعی‌ترین برنج‌های ایران است و در زمستان به طور عمده گندم کشت می شود.
انشان سرزمینی کوهستانی تمدن ایلام بوده‌است که قبل از مهاجرت آریاییها به ایران و سکونت آنها در مناطق ایران که رستم جزء اصلی انشان یا انزان بوده‌است. اهمیت رستم در این زمان همین بس که تا همین اواخر مورخان تل اسپید را پایتخت انشان می‌نامیدند، در دوره ایلام عصر طلایی آن را پادشاهانی به وجود آورده‌اند که از حوالی فهلیان برخاسته بودند. ورزیده‌ترین و سلحشورترین مردم ایلام در همین منطقه زندگی می‌کردند. هنگام مهاجرت آریاییها به ایران، پارسه در امتداد کوه‌های زاگرس به فارس آمده و آن را به نام خود «پارسه» نامیدند. گروهی از قبایل پارس از جمله آنها قبیله «مردها» در منطقه رستم سکونت گزیدند.
آقای گریشمن (girishmsn) آثار داودور (davdivar) مادر دختر در حسین‌آباد رستم را قبر پادشاهان اولیه سلسله هخامنشی می‌داند. و از آنجا که پادشاهان اولیه هخامنش شاهان آنشان ، آنزان بودند پس بدون شک شهر آنشان در ممسنی بوده و تل ملیان که در محدوده حکومت آریارمنه شاه پارس قرار داشته نمیتواند آنشان باشد و کاخ لیدوما هم با قدمتی بیش از تخت جمشید و پاسارگارد مقر حکومت آنزان بوده است. به تحقیق مشخص است که طایفه مردها از جمله دامداران پارسی بوده که در ممسنی و رستم فعلی سکونت داشته‌اند. مورخ یونانی کت پاس کورش بزرگ را پسر چوپانی از قبیله مردها می‌داند بدین ترتیب ایشان معتقدند که کورش نسبتی به هخامنش و قبیله او نداشته‌است.
در جنگ هخامنش با اسکندر مقدونی در زمان داریوش سوم زبده‌ترین سربازان ایران را قبیله مردها تشکیل می‌دادند و هنگامی که داریوش سوم شکست خورد مردم شهرستان رستم و ممسنی به رهبری آریوبرزن در، دربند پارس «پشتکوه رستم» به مقاومت دست زده و تا همگی کشته نشدند لشکر اسکندر نتوانست به درون پارس وارد شوند. در دوره ساسانیان رستم و ممسنی بازار مهم مناطق دیگر بوده‌است.
در زمانی که سپاهیان مسلمان به ایران آمد به جرأت میتوان گفت که خونین‌ترین مقاومتها و نبرد مسلمانان با ایرانیان در زمان حسن قاضی ممسنی «توز» به وقوع پیوسته‌است. مورخان نوشته‌اند که دفاع از ایران در توز به وسیله کرت‌ها (عشایر) صورت می‌گرفت که گروه، گروه از کوه‌ها برای دفاع سرازیر شده و به دفاع می‌پرداختند. مردم رستم مثل سایر مردم ایران به دین اسلام گرایش پیدا کردند و مذهب آنها تشیع بوده‌است. سال‌ها پس از اسلام به دلیل سکونت قومی لرتبار به نام شولها در رستم و تمام ممسنی این منطقه شولستان نام گرفت. در دوره اتابکان، شولستان مورد حمایت اتابکان فارس بوده و از آن به بعد ممسنی و از جمله رستم تابع فارس شده و با دیگر مناطق لرنشین پیوندی نداشته‌است و در اواخر دوره صفویه و اوایل دوره افشار نام شولستان منسوخ بوده و ممسنی جای شولستان را گرفته‌است. (نام رستم به ۸۰۰سال در تاریخ بدین نام شناخته شده‌است. رستم یادآور پهلوانان ایران و سنبل ملی و جوانمردی منطقه خواهد بود) در دوره صفویه که محمود افغان که محمود افغان به ایران لشکر کشید و شهر اصفهان را به محاصره درآورد، مردم ممسنی و به تبعه آن مردم رستم جان بر کف نهاده و لشکری به سوی اصفهان برای دفاع از کشور تدارک دیدند و اگر عدم کفایت شاه صفوی نبود آنها به همراه دیگر ایرانیان هجوم افغان‌ها را در نطفه خفه می‌کردند و ویرانی‌های بعد به وجود نمی‌آمد.
در زمان قاجار، چنان آوازه خان علی خان رستم بالا گرفت که حکومت را به وحشت انداخت به‌طوری‌که فتحعلی شاه قاجار خود برای سرکوبی اهالی رستم تهران را ترک گفت و در اصفهان اجل مهلتش نداد و درگذشت. در قدمت این شهرستان همین بس که در برگیرندهٔ غار بوف یکی از کهن‌ترین زیستگاه‌های انسان نخستین است. این غار که در تنگه یقه سنگر که پیوند دهندهٔ دو دشت رستم یک و دو است، واقع شده دارای قدمتی بیش از ۴۱ هزار سال است. کاوش در این غار در سال ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ منجر به یافت دست افزارهای سنگی مبتنی بر ساخت ریز تیغه مربوط به نخستین انسان‌های مدرن پس از خروج از آفریقا گردید. شهرستان رستم نه تنها یکی از قدیمی‌ترین مناطق باستانی فارس، بلکه یکی از کهن‌ترین منطقه باستانی ایران و بین‌النهرین به‌شمار میرود. بقایای اجساد آثار کشف شده در تپه تل بندو و برابر کاوش‌های صورت گرفته توسط باستان شناسان آثار زندگی در این شهرستان به ۷۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد. تمدن‌های پیش از تاریخ این شهرستان مربوط به هزاره پنجم تا هشتم پیش از میلاد و عصر نو سنگی و همچنین تمدن‌های تاریخی میلادی آن به هزاره سوم پیش از میلاد و تمدن‌های اسلامی آن مربوط به قرون آغازین اسلامی برآورد می‌گردد. یک هزاره پیش از ورود آریائیها به فلات ایران تمدن‌های نیکویی در اقصی نقاط شهرستان رستم پابرجا بودند که میتوان به نقش برجسته کورنگون، سه تلان ایلامی در ۴۴۰۰ سال پیش اشاره کرد. در نوشتار لوحه‌های گلی خزانه تخت جمشید، چندین شهر باستانی در منطقه رستم یاد شده که دو تای آن به نام‌های هوهنوری و یونانی در این لوحه‌های خطوط ایلامی ذکر گردیده‌است که محل فعلی آنان در چهار بازار تل اسپید، دهنو و منصورآباد تعیین شده‌است. بیش از ۵۰ کیلومتر جاده سنگفرشی روزگار هخامنشی، اشکانی و ساسانی از قلب این شهرستان می‌گذشت و یکی از دربندهای مهم پرشیا، پارس محسوب می‌گردید. شهرستان رستم در ازمنه قدیم یکی از مناطق سوق الجیشی و استراتژیکی فارس به‌شمار می‌رفته که میتوان از لشکرکشی اسکندر مقدونی، کراسوس سردار رومی، والرین امپراتور روم را در آن نام برد.
طایفه رستم در حال حاضر در سرزمینی ساکن است که شهرستانی به همین نام است. گفته‌اند کی خسرو پس از کناره‌گیری از پادشاهی و هنگامی که برای گوشه نشینی به کوه دنا می‌رفت، در ممسنی فعلی توقف کرد و به پاس خدمات رستم به ایران این منطقه را به او هدیه کرد و گفت: دشتی پراز زر را به تو می‌سپارم. (همتی، ۱۳۸۸) در قلمرو جغرافیایی رستم تیره‌های بهمیاری (بهمنیاری-بابامیدان)، منگزوری (منگودرزی)، شوسینی (شاه حسینی)، ضامنی، دشتی، غلویی، عوداللهی (عبداللهی بویر احمدی)، مصیری، بختیاری، چوگی، ده تینی، ارجی، نظری، پرینی، تیرتاجی(بویر احمدی) مراسخونی، نوگکی، گنجه‌های بویر احمدی مرزونی، گیوه کش، داوید (داودی)، روسی، پهناکله‌ای، شاه بهرامی، سادات عنا و سادات شاه قاسم(بویر احمدی)، سادات شاهزاده میراحمد (امان‌اللهی uبهاروند، ۱۳۷۱)، سادات مختاری(بویر احمدی)، سادات فخر، جلیل بویر احمدی قرار دارد. بر اساس نوشته محققین کلانتران این طایفه بدین شرح بوده‌است. کاگرجی، خان علی خان، کمال خان، علی قلی خان، خان علی خان، الله قلی خان کوچک، جعفرقلی خان، امام قلی خان، حسین قلی خان (فسایی، ج اول، ۳۰۴)
وجود رودخانه معروف فهلیان، رودخانه تنگ شیو (نوگک) و نقش برجسته کورانگون وجود رودخانه سراب سیاه که این رودخانه دائمی و چهار فصل می‌باشد و پرآب‌ترین رود شهرستان می‌باشد. وجود کوه زیبای زراورد که بخش اعظم این کوه در شهرستان رستم واقع شده‌است.
بخش مرکزی(دهستان رستم یک،دهستان رستم دو) شهرها: مصیری و شوسنی و ضامنی
بخش سورنا(دهستان پشتکوه رستم،دهستان رستم سه) شهرها: کوپن
این شهرستان یکی از شهرستان‌های کهن استان فارس می‌باشد که دارای بیش از ۱۲۰ اثر باستانی می‌باشد. آثار شهرستان به سه بخش پیش از تاریخ (قبل از۵۵۰۰) تاریخی بعد از ۵۵۰۰ سال و اسلامی از ۱۴۳۰ سال به بعد تقسیم می‌شود. ۵۸ اثر این شهرستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است. تمدن‌های بیش از تاریخ این شهرستان مربوط به عصر نوسنگی هزاره‌های پنجم تا هشتم پیش از میلاد می‌باشد قبل از ورود آریاییها به فلات ایران تمدن‌های دیگر نیز در اقضی نقاط شهرستان رستم پابرجا بودند که میتوان به تمدن بزرگ و با شکوه ایلام باستان اشاره کرد که آثار این تمدن در شهرستان رستم عبارتند از: نقش برجسته ایلامی گورنگون در روستای منگودرز بخش سه تلان است و در بالای کوهی نقش شده‌است.
شهر ایلامی چهار بازار می‌باشد از لوح نوشته‌های خزانهٔ تخت جمشید از چندین شهر باستانی در منطقه رستم یاد شده‌است که از جمله از شهرهای هوهنوری و یوناری میتوان نام برد. جاده سنگفرشی روزگار هخامنشی و ساسانی در این شهرستان به چشم می‌خورد؛ و یکی از در بندهای پرشیا پارس محسوب می‌گردید این شهرستان یکی از مناطق سوق الجیشی و استراتژیکی فارس به‌شمار میرود که میتوان از لشکر کشی اسکندر مقدونی کراسوس سردار رومی والرین امپراتور روم نام برد.
مردم شهرستان رستم لر هستند. زبان لری رستم با دیگر زبان‌های لری مثل لرستانی، بختیاری و حتی بویر احمدی تفاوت هایی اندکی دارد. لرهای رستم و ممسنی در میانه و آخر واژه ها را به صورت th انگلیسی تلفظ می کنند و این در حالی است که در دویست سال گذشته در بسیاری از مناطق لر نشین تلفظ «د» در میانه و آخر واژه ها به «ی» تغییر یافته است.
جاذبه های رستم
روستای نوگک: این روستا از توابع شهرستان رستم بخش سورنا دهستان پشتکوه رستم که در شمال غرب استان و شهرستان واقع گردیده است، در کنار روستای قدیمی و باستانی گنگون بنا نهاده شده و موقعیت کنونی آن از شمال به کوه مصلا و روستای کناره، از جنوب به روستای زیرگر نوگک، از شرق به رودخانه تنگ شیو و روستای پرین و از غرب به دلی سید محمد (ع) و منطقه جلیل نشین بویراحمد متصل می باشد. این روستا دارای حدود ۱۵۰ خانوار و بالغ بر ۱۲۰۰ نفر جمعیت می باشد.این روستا در ۱۰ کیلومتری جاده شیراز – اهواز (روستای کوپن مرکز بخش سرنا) و ۳۰ کیلومتری مصیری (مرکز شهرستان رستم) و ۴۵ کیلومتری نورآباد ممسنی واقع گردیده است. روستای نوگک ابتدا در شمال شرقی روستای کنونی و در کوهپایه کوه مصلی که در ضلع شمالی روستا قرار گرفته مستقر بود که به آن روستای «گنگون» گفته می شد. هم اکنون نیز اثر هایی از محل حیات و یکی از قبرستان های قدیمی روستا در آنجا قرار دارد که بعدا مردم به مکان فعلی نقل مکان کرده اند. با وجود بنای تاریخی (شاه شوم) و امامزاده سید محمد نیز میتوان به سابقه تاریخی این روستا بیش از پیش پی برد. در کنار بنای تاریخی (شاه شوم) نیز یکی از قدیمی ترین قبرستان های ممسنی و بویر احمد که محل دفن تعداد زیادی از خوانین و بزرگان منطقه بود، وجود دارد. نام روستای نوگک هفت مرتبه در کتاب (اثر های پیش از تاریخ و دوران تاریخی) آمده که خود نشانه اهمیت و قدمت آن دارد.
سراب سیاه منصورآباد: این جاذبه طبیعی در حدود ۲۸ کیلومتری شمال غربی مصیری و در کنار روستای سراب سیاه منصورآباد رستم واقع شده‌است چشم‌انداز این مکان تفرجگاهی چشمه سارهای جوشنده قابل قایق‌رانی و سرگرمی آن شنا و ماهی‌گیری و زیارت امامزاده سید نورالدین و دیدار آثار تاریخی می‌باشد.
چشمه سارهای مراسخون: چشمه سارهای مراسخون یکی از جاذبه های گردشگری طبیعی است. این مکان تفرجگاهی دارای چشمه سارهای جوشنده و محل خوبی برای استراحت و تفریح گردشگران و مسافران نوروزی است. این محل به فاصله 40کیلومتری شمال غربی شهر مصیری و نزدیک به روستای مراسخون سفلی قرار دارد.
آبشار پای تف: یکی دیگر از جاذبه های طبیعی شهرستان رستم آبشار پای تف است که در حدود ۴۵ کیلومتری شمال غربی شهر مصیری نزدیک به روستای سالاری واقع شده است. این آبشار از لحاظ ارتفاع، دومین آبشار استان فارس است که جنگل، کوه، باغهای انار و خانه مسکونی سنتی منظرگاه این نقظه پرصفا است. آبشار زیبای تف در۳۰ کیلومتری بخش کوپن و در دل طبیعت واقع شده است، بعد از گذر از روستای کناره به دشت همواری میرسید که پر از بادامهای وحشی است. در ادامه مسیر به روستای سالاری میرسید و سپس با ادامه مسیر به آبشار پای تف خواهید رسید. ارتفاع آبشار در حدود ۷۰ متر است.
اثر تاریخی داودختر یا دی دوور(مادردختر): این اثر درخور توجه،برخلاف مقابرهخامنشی در تخت جمشید ونقش رستم که همگی ازیک طبقه ساخته شده اند،از دو طبقه عالی ساخته شده است. با توجه به اینکه جلوی دخمه های تخت جمشید ونقش رستم بصورت چلیپا حجاری وستونهای جلوی آنها بصورت خاص خود تعبیه شده که این نوع اعمال حجاری درساخت گور و دخمه داودختر بکاررفته و معماری آن تلفیقی از معماری یونانی و ایران است. درداخل گور دخمه داودختر ازتابوت سنگی همانند تابوتهای سنگی گوردخمه های هخامنشی درتخت جمشید ونقش رستم دیده نمی شود و در این گور دخمه ازتابوتهای چوبی استفاده شده است.بر بالای این ار تاریخی کنگره هایی به سبک کنگره های صفه تخت جمشید به کار رفته و گور دخمه دارای 4 نیم ستون که جفت، جفت در دروازه ،در ورودی قرار گرفته اند. اثر داودختر مربوط به سنوات 550 تا650 پیش از میلاد بوده و به فاصله 35 کیلومتری شمال غربی شهر مصیری نزدیک به روستای مراسخون علیا قرار دارد.
شهر تاریخی خفرک: این آثار مدفون در خاک مربوط به قرون آغازین اسلامی بوده و در500 متری شرق شهرمصیری قرار دارد. نام خفرک درمتون اسلامی قرن چهارم به نام شهرآسمان نام برده شده ومقدسی مورخ قرن چهارم درکتاب احسن التقاسیم فی معرفت الاقالیم ازآن یادکرده است.
جاده سنگ فرشی مراسخون: یکی از مسیر های جاده شاهی دوران هخامنشی _ ساسانی بوده است که چندین کیلومتر طول دارد. این جاده شاهی برفراز کوه مراسخون روبروی کوه عنا محل گور دخمه واوودختر قرار گرفته است. برفراز این کوه آتشکده ایی وجود داشته که احتمال میرود مردم جهت برگزاری مراسم آیینی از طریق جاده سنگفرشی به محل آتشکده می رفته اند.
......................................
آرشیو
