اگر در Deflection به دنبال دور کردن مهره مد نظر از یک خانه خاص بودیم، در Decoy به دنبال کشاندن مهره به خانه های خاص هستیم تا به وسیله آسیب به آن مهره پیروز شویم. Decoy همواره با قربانی در حرکت اول دنبال میشود.در نگاه اول، این حرکت اشتباهی فاحش به نظر میرسد اما حرکت بعدی عمق ترکیب را آشکار میکند.
به مثال زیر توجه کنید:
حرکت با سفید
در این وضعیت که سیاه وزیر و سفید دو سوار سبک و یک پیاده دارد، سیاه اسب سفید را مورد حمله قرار داده و تهدید به گرفتن آن دارد. در اینجا حرکت طبیعی دفاع از اسب به وسیله فیل است، اما سفید ایدهی جالبتری در سر دارد:
Bb5
سفید وزیر حریف را آچمز میکند.(فلش آبی رنگ) در نگاه اول این حرکت بیفایده است، وزیر به راحتی فیل را میزند و از آچمزی خلاص میشود. اما حرکت پس از گرفتن فیل:
Nc7
سفید با این کیش و حمله همزمان، وزیر سیاه را از بازی خارج میکند. ابزار مورد استفاده سفید برای کشیدن وزیر به خانه b5، تاکتیک Decoy بود.
این نمونه زیبا اهمیت Decoy در هنگام حمله به شاه را نشان میدهد:
برگرفته از تقابل مشهور رتی - تارتاکوور
با توجه به وضعیت نامناسب شاه سیاه و آمادگی سوار های سفید، میشود انتظار یک حمله ماتی را داشت. ریچارد رتی اینجا به زیبایی و با کمک Decoy حریف صاحب نامش را مات میکند.
قبل از رفتن به عکس بعدی روی وضعیت تامل کنید و سپس پاسخ خود را چک کنید
Qd8
یک قربانی وزیر زیبا برای کشاندن شاه به ستون d. در صورتی که سیاه وزیر را بگیرد ( که در حقیقت چارهای هم جز این ندارد ) شاهش غیر مستقیم در مسیر حمله رخ قرار خواهد گرفت(فلش های قرمز رنگ را دنبال کنید) حرکت بعدی ارتباطی با Decoy ندارد اما بررسی آن خالی از لطف نیست:
Bg5
شاه سیاه از دو جهت کیش شده(فلش های قرمز رنگ) و از آنجایی که امکان دفع در کیش با یک حرکت وجود ندارد شاه باید حرکت کند. تنها امکان سیاه حرکت دادن شاه به خانه های d8 یا c7 است (فلش های سبز رنگ )که در هردو صورت مات میشود. به عنوان یک مینی-تمرین مات کردن شاه به خود خواننده واگذار میشود.
این تاکتیک آخری "کیش دوگانه" (Double check) نام داشت که در پست های آینده به آن پرداخته خواهد شد.
Decoy Trap
اکنون با Decoy آشنا شدهایم و میدانیم واژه "Trap" هم به معنای "تله گذاری" است. اما Decoy Trap دیگر چیست؟
نسخه غیرتحمیلی تاکتیک Decoy. بله درست خواندید، غیرتحمیلی. به عبارتی حریف اگر نخواهد نمیتوانید Decoy را روی او اجرا کنید (!). در حقیقت شما با استفاده از فریبکاری و تله گذاری خود حریف را به دام میاندازید و در وضعیتی گرفتار میکنید که بتوانید تاکتیک را روی او استفاده کنید. Decoy Trap بعدا در بخش " تاکتیک های غیر تحمیلی" بررسی خواهد شد بنابراین در اینجا تنها به ذکر یک نمونه کوچک بسنده میکنیم:
حرکت با سیاه
در این وضعیت بازیکن سیاه در مقابل حریف قدرتمند خود ( ریتینگ +2600 ) سه پیاده و حدودا 50 دقیقه زمان عقب افتاده است. حمله به پیاده g2 به علت حضور فیل (فلش سبز رنگ) بی فایده است و اگر سیاه چارهای نیاندیشد سفید به زودی برتری قوای خود را به برد تبدیل خواهد کرد. او در اینجا دامی زیرکانه پهن میکند:
Qh4
با هدف گرفتن فیل مدافع. دقت کنید که در شرایط فعلی پیاده g2 آچمز شده (فلش آبی رنگ) و قادر به دفاع از فیل نیست. پاسخ های متفاوتی وجود دارد، اما سفید حرکتی را برمیگزیند که به نظر از بقیه ایمنتر است:
Kh2
شاه بالا آمده، از فیل دفاع میکند و پیاده از آچمزی خارج میشود. در اینجا سفید میدانست بعد از Qg3 میتواند به سادگی شاه را به خانه h1 ببرد و پس از Rg3، با کیش زیبای Nf5 وزیر حریف را از بازی خارج کند. تا اینجا Kh2 بی نقض و حتی زیرکانه به نظر رسیده، اما در حقیقت سفید در دام افتاده است!
در وضعیت تامل کنید و سعی کنید قبل از رفتن به عکس بعدی زخیرهی نجات بخش سیاه را بیابید. (به همین علت از آوردن فلش های بررسی خودداری کردم)
R×g2
یک ضربه ناگهانی. سفید انقدر غرق در زیرکی نهفته در حرکت Kh2 شده بود که این پاسخ ساده را ندید. در حقیقت غرور او باعث شد در دام بیافتد و در Decoy Trap هدف ما استفاده از همین غرور حریف است. (به عبارتی دیگر Decoy Trap مقابل حریف مغرور به شدت جواب میدهد). سفید چارهای جز گرفتن رخ ندارد که در آن صورت:
Qg3
بعد از این کیش شاه سفید ناچارا به خانه h1 خواهد رفت (فلش آبی) که در پاسخ به آن سیاه فیل را خواهد گرفت (فلش قرمز) و با استفاده از خانه های h3 و g3 کیش دائم میدهد.
یک نمونه خوب از تبدیل وضعیت بازنده به مساوی.
تمرین ۱
حرکت با سفید - Decoy
در این وضعیت افسارگسیخته که سیاه تهدید به گرفتن رخ h1 دارد، با ترکیب کردن حمله و دفاع و با استفاده از Decoy حرکت برنده را بیابید.
تمرین ۲
حرکت با سیاه - Decoy و Deflection
چیگورین در اینجا بردی اجباری را از دست میدهد تا بازی در نهایت به تساوی برسد. آیا میتوانید با ترکیب Decoy و Deflection حمله ماتی علیه شاه سفید ترتیب بدهید؟
نکات آخر
بخش مربوط به Decoy Trap از کتاب "هنر فریبکاری در شطرنج" برداشته شده بود که خواندن آن به همه علاقهمندان توصیه میشود و در پست های بعدی هم از این کتاب اقتباس خواهیم داشت.
اگر کاربری تاکتیکی را در بازی شطرنج خود پیاده کرده بود، در صورت تمایل به نویسنده پست اطلاع دهد تا با ذکر نام کاربر در پست های بعدی برای آموزش از تاکتیک او استفاده شود.