دانشمندان دانشگاه ساوتهمپتون، با استفاده از لیزرهای پیشرفته توانستهاند فلش مموری قدرتمندی بسازند که هم چگالی اطلاعات ذخیره شده روی آن حیرتانگیز است و هم قابلیت نگهداری طولانی مدت دادهها را دارد. طبق گفتهی دانشمندان، این تکنولوژی میتواند ۵۰۰ ترابایت داده را بر روی حافظهای به اندازهی یک سیدی معمولی ذخیره کند. توسعهدهندگان این تکنولوژی، پیشبینی کردهاند که این حافظه در آینده در موزهها و کتابخانههای بزرگ و همچنین برای نگهداری دادههای دیانای انسانها مورد استفاده قرار گیرد.
تکنولوژی مورد استفاده در این فلش مموری، «حافظهی نوری ۵ بُعدی» نام دارد و دانشمندان مدتها است در حال پیگیری استفاده از آن هستند. آنها در سال ۲۰۱۳ برای اولین بار توانستند با استفاده از این تکنولوژی یک فایل ۳۰۰ کیلوبایتی را ذخیره کنند.
در این روش، دادهها با استفاده از یک لیزر فمتوثانیهای که پالسهای نوری کوتاه ولی قدرتمندی میفرستد، ساختارهای ریزی روی شیشه ایجاد میشود که ابعاد آنها در حد نانو است. این ساختارها حاوی اطلاعاتی در مورد شدت و قطبیت پرتوهای لیزر هستند و در کنار سهبُعدی بودن ساختارها به عنوان یک سیستم پنجبُعدی شناخته میشود.
در سال ۲۰۱۵ محققین نشان دادند که با استفاده از این تکنولوژی توانستهاند کپیهای دیجیتال اسناد مهمی را ذخیرهسازی کنند. حافظههای معمولی در برابر دمای بالا، رطوبت، میدان مغناطیسی و فشارهای مکانیکی آسیبپذیر هستند، در صورتی که حافظهی توسعه داده شده توسط این محققین دارای پایداری حرارتی بالایی است و طول عمر آن در دمای اتاق نامحدود است.
یکی از مسائلی که محققین در تلاش برای رفع آن بودند، سرعت نوشتن داده توسط این تکنولوژی بود. اکنون این محققین ادعا کردهاند که توانستهاند این مشکل را نیز برطرف کنند. آنها به کمک پدیدهای نوری که «تقویت نزدیک میدان» نامیده میشود، توانستهاند نوشتن دادهها بر روی دیسکهای شیشهای را انجام دهند. به کمک این روش، آنها توانستهاند به سرعت نوشتن ۱۰۰ صفحه متن در ثانیه برسند که سرعت قابل قبولی است.
محققین برای نشان دادن عملکرد مناسب این روش، ۵ گیگابایت داده به شکل متن را بر روی یک صفحه به اندازهی یک سیدی مرسوم رایت کردند و ادعا کردهاند که این دیسک میتواند ۵۰۰ ترابایت داده را بر روی خود ذخیره داشته باشد. این چگالی داده در حقیقت ۱۰،۰۰۰ برابر بیشتر از دیسکهای بلو-ری امروزی است.
در حال حاضر سیستمهای ابری ذخیرهی دادهها عموماً برای نگهداری دادهها به صورت موقت استفاده میشوند و بکارگیری ذخیرهی پنجبُعدی داده بر روی شیشه برای نگهداری طولانی مدت دادهها بسیار مناسبتر بهنظر میرسد.
مترجم امید محمدی - مجله علمی ایلیاد