روزه داری عملی است که قدمت آن به قرنها پیش باز میگردد و در بسیاری از فرهنگها و آیینها نقشی اساسی دارد. به عنوان پرهیز از مصرف همه یا بعضی از غذاها یا نوشیدنیها برای مدت زمان مشخص، روشهای مختلفی برای روزه داری وجود دارد. به طور کلی، اکثر انواع روزهها طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت گرفته میشوند. ثابت شده است که روزه داری فواید زیادی برای سلامتی دارد، از کاهش وزن گرفته تا عملکرد بهتر مغز. برای آشنایی بیشتر با تاثیرات مثبت روزه بر حفظ سلامت بدن، در ادامه فواید روزه داری را که از نظر علمی مورد تایید قرار گرفته است، بررسی میکنیم.
کمک به کنترل قند خون
چندین مطالعه نشان داده است که روزه داری میتواند کنترل قند خون را بهبود بخشد، که به ویژه برای افراد در معرض دیابت میتواند مفید باشد. در حقیقت، یک مطالعه روی ۱۰ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که روزه داری به طور قابل توجهی سطح قند خون را کاهش میدهد. در همین حال، یک بررسی دیگر نشان داد که روزه به در کاهش مقاومت به انسولین موثر هستند. کاهش مقاومت به انسولین میتواند حساسیت بدن شما به انسولین را افزایش داده و به شما این امکان را میدهد که گلوکز از جریان خون به سلولهای شما منتقل شود. همراه با اثرات بالقوه کاهش قند خون در روزه داری، این امر میتواند به ثابت نگه داشتن قند خون کمک کرده و افزایش میزان قند خون جلوگیری کند.
مبارزه با التهابات
از دیگر فواید علمی روزه داری، مبارزه با التهابات است. در حالی که التهاب حاد یک روند ایمنی طبیعی است و برای کمک به مقابله با عفونتها استفاده میشود، التهاب مزمن میتواند پیامدهای جدی برای سلامتی شما داشته باشد. تحقیقات نشان میدهد که التهاب ممکن است در ایجاد بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، سرطان و آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) نقش داشته باشد. برخی مطالعات نشان دادهاند که روزه داری میتواند به کاهش سطح التهاب و ارتقا سلامتی کمک کند.
بهبود سلامت قلب
بیماری قلبی دلیل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان در نظر گرفته میشود، که تقریبا 5/31 درصد مرگ و میرها در جهان را به خود اختصاص میدهد. تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی یکی از موثرترین راهها برای کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است. برخی تحقیقات نشان دادهاند که روزه میتواند بهطور خاص برای سلامت قلب مفید باشد. یک مطالعه کوچک نشان داد که هشت هفته روزه داری سطح کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید خون را به ترتیب 25٪ و 32٪ کاهش میدهد.
جلوگیری از نورودژنراتیو
چندین مطالعه نشان داده است که روزه داری میتواند تأثیر مهمی بر سلامت مغز داشته باشد. از آنجا که روزه داری ممکن است به تسکین التهاب نیز کمک کند، میتواند در جلوگیری از اختلالات تخریب عصبی (نورودژنراتیو) نیز موثر باشد. به طور خاص، مطالعات نشان میدهند که روزه داری میتواند از عواقب بیماریهایی مانند بیماری آلزایمر و پارکینسون جلوگیری کرده و آنها را بهبود بخشد.
کمک به کاهش وزن
بسیاری از رژیم های غذایی به دنبال راهی سریع و آسان برای کاهش وزن هستند. از نظر تئوری، پرهیز از مصرف همه یا برخی غذاها و نوشیدنیها باید کالری دریافتی شما را کاهش دهند و همین موضوع میتواند منجر به کاهش وزن در دراز مدت شود. برخی تحقیقات همچنین نشان دادهاند که روزه داری کوتاه مدت میتواند با افزایش سطح انتقال دهنده عصبی نوراپی نفرین، متابولیسم را تقویت کرده و باعث کاهش وزن شود. در حقیقت، یک بررسی نشان داد که روزه داری در کل روز میتواند وزن بدن را تا ۹٪ کاهش داده و چربی بدن را در طول ۱۲ تا ۲۴ هفته به طور قابل توجهی کاهش دهد. علاوه بر این، مشخص شده که روزه داری نسبت در مقایسه با محدودیت کالری دریافتی، در افزایش از دست دادن چربی ضمن حفظ همزمان بافت عضلانی موثر است.
افزایش ترشح هورمون رشد
هورمون رشد انسانی (HGH) نوعی هورمون پروتئینی است که در بسیاری از جنبههای سلامتی شما حیاتی است. در حقیقت، تحقیقات نشان میدهد که این هورمون در رشد، متابولیسم، کاهش وزن و قدرت عضلات نقش دارد. چندین مطالعه نشان داده است که روزه داری به طور طبیعی میتواند سطح HGH را افزایش دهد. بعلاوه، روزه داری میتواند به حفظ سطح قند خون و انسولین ثابت در طول روز کمک کرده و سطح HGH را بهینه کند، زیرا برخی تحقیقات نشان دادهاند که حفظ سطح انسولین باعث کاهش سطح HGH میشود.
کمک به پیشگیری از سرطان
مطالعات نشان داده که روزه داری میتواند برای درمان و پیشگیری از سرطان مفید باشد. در حقیقت، این بررسیها حاکی از آن است که روزه داری به جلوگیری از تشکیل تومور کمک میکند. روزه داری به اندازه شیمی درمانی در به تاخیر انداختن رشد تومورهای سرطانی موثر است و اثر داروهای شیمی درمانی را برای جلوگیری از گسترش سلولهای سرطانی افزایش میدهد.
ایمنی و عوارض جانبی
با وجود لیست طولانی از مزایای سلامتی احتمالی مرتبط با روزه داری، ممکن است انجام این کار برای همه مناسب نباشد. اگر از دیابت یا قند خون پایین رنج میبرید، روزه داری میتواند منجر به افزایش سطح قند خون شده و عوارض خطرناکی برای شما به همراه داشته باشد. اگر بیماریهای زمینهای دارید یا قصد دارید بیش از ۲۴ ساعت روزه بگیرید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید. علاوه بر این، روزه داری به طور کلی بدون نظارت پزشکی برای بزرگسالان مسن، نوجوانان یا افرادی که دارای وزن کم هستند، توصیه نمیشود. اگر تصمیم دارید روزه بگیرید، حتما در طول سحری یا افطار به خوبی هیدراته باشید و رژیم خود را با غذاهای غنی از مواد مغذی پر کنید تا مزایای بالقوه سلامتی را به حداکثر برسانید. علاوه بر این، سعی کنید فعالیت بدنی شدید را به حداقل برسانید و استراحت کافی داشته باشید.
نتیجه گیری
از جمله فواید علمی روزه داری میتوان به کاهش وزن و همچنین کنترل قند خون، سلامت قلب، عملکرد مغز و پیشگیری از سرطان اشاره کرد. انواع مختلفی از روزه داری وجود دارد که تقریبا با هر نوع سبک زندگی متناسب است. اگر همراه با رژیم غذایی مغذی و سبک زندگی شما نیز سالم باشد، روزه گرفتن میتواند برای سلامتی شما مفید باشد.