مطلب ارسالی کاربران
👑پادشاه بزرگ:ملکشاه اول🦁
یا حق
نام:سلطان جلال الدوله معز الدنیا و الدین قسیم امیرالمؤمنین ابوالفتح حسن ملکشاه بن محمد آلب ارسلان بن چغری بیگ سلجوقی.
متولد:۱۶ اوت ۱۰۵۵در اصفهان
سلطنت:۱۵ دسامبر ۱۰۷۲ – ۱۹ نوامبر ۱۰۹۲
پیشین:آلپ ارسلان
جانشین:محمود یکم
درگذشت:۱۹ نوامبر ۱۰۹۲ در بغداد(۳۷ سال)
بزرگترین سلطان سلجوقی و فاتح آناتولی بود که به دنبال پیروزی پدرش، آلب ارسلان، در نبرد ملازگرد امپراتوری بیزانس را از آناتولی بیرون راند. آلپ ارسلان برادرزادهٔ سلطان طغرل، بنیانگذار سلسله سلجوقی، است. ملکشاه پادشاهی یکی از بزرگترین امپراتوریهای تاریخ ایران را بر عهده داشت. ماندگارترین میراث وی،تنظیم تقویم جلالی است که به نام او و توسط گروهی از ریاضیدانان برجستهٔ آن زمان به سرپرستی عمر خیام انجام گرفت. ملکشاه قلمرو امپراتوری سلجوقی را تا سوریه و میانرودان (بینالنهرین) گسترش داد.او در پانزدهم ماه شوال ۴۸۵ قمری در بغداد درگذشت.ملکشاه علاقه زیادی به ادبیات، علم و هنر نشان داد. از سلطنت او به خاطر مساجد باشکوه پایتخت خود (اصفهان)، اشعار عمر خیام و اصلاح تقویم (تقویم جلالی) یاد میشود. در دوره پادشاهی وی، مردم او از صلح داخلی و بُردباری مذهبی برخوردار بودند.
|
فرزندان:برکیارق
محمد یکم تپر
احمد سنجر
محمود یکم
احمد شجاع
داوود
ماه ملک خاتون
ستاره خاتون
گوهر خاتون
عصمة خاتون (همسر ابوالعباس احمد المستظهر بالله خلیفه عباسی بیست و هشتم)
همسران:
ترکان خاتون
زبیده خاتون
تاج الدین خاتون صفاریه( همبالین)
|
خاندان:دودمان سلجوق
دین:اسلام اهل تسنن
از کودکی تا شاهزادگی:
ملکشاه در ۱۶ اوت ۱۰۵۵ میلادی متولد و در اصفهان پرورش یافت. وصف شدهاست که وی خوشچهره، دارای قامتی بلند و کمی تنومند بودهاست. پدرش آلپ ارسلان خیلی زود او را به تمرین قدرت و جنگ عادت داد. در سال ۱۰۶۴ میلادی، او در نبردهای آلپ ارسلان در قفقاز شرکت کرد. در سال ۱۰۶۶ او بهطور رسمی توسط پدرش به عنوان جانشین منصوب شد و اصفهان را به عنوان اقطاع دریافت کرد.
پادشاه شدن:
ملکشاه در سال ۱۰۷۲ جانشین پدرش آلپ ارسلان شد. او ابتدا باید بر شورش عموی خود یعنی ملک قاورد در کرمان و حمله قراخانیان بخارا به خراسان فائق میآمد. پس از آن او امپراتوری خود را بیش از جنگ واقعی با دیپلماسی خود تثبیت و گسترش داد. وی شاهنشاهیهای سلطنتی سابق بینالنهرین و آذربایجان را سرکوب کرد، سوریه و فلسطین را به دست آورد، از نفوذ قاراخانیان با قدرت جلوگیری کرد و کنترل مکه، مدینه، یمن و سرزمینهای خلیج فارس را در دست گرفت. سلطه سلجوقیان روم، کنترل وی بر ترکمانان آناتولی را به چالش کشید.
تکمیلی:
بسیار دلاور و متهور بود،با تمام سلاحهای زمان خود آشنا، و سوارکار و چوگانباز چالاکی بودهاست. در ابتدای سلطنت با مخالفت عموی خود قاورد،حاکم کرمان، مواجه شده و به قصد جنگ با وی لشکر کشید. در نبردی که در نزدیکی کرج (شهری در نزدیکی اراک کنونی) روی داد قاورد را شکست داده و وی را به اتفاق دو پسرش، ایرانشاه و سلطانشاه، اسیر نمود. به توصیهٔ خواجه نظامالملک قاورد را مقتول و دو پسرش را نابینا نمود. پس از تسلط شروع به توسعهٔ کشور کرده و در سال ۴۸۰ قمری دخترش را به ازدواج المقتدی خلیفه بغداد درآورد. پس از آن به طرف خراسان و ماوراءالنهر شروع به پیشروی و توسعه نمود. در سال ۴۸۱ قمری شهر سمرقند را محاصره و تسخیر و حاکم سمرقند را موظف به رعایت حال سکنهٔ شهر نمود. سپس بطرف دمشق و انطاکیه روی کرده و آن مناطق را نیز منضم به قلمرو خود کرد. در کلیهٔ این امور از تدبیر وزیر باکفایت خود، خواجه نظامالملک، سود میبرد. بنا به تاریخ ثبت شده، ملکشاه بسیار منصف و دادگر بوده و در آبادانی و رعایت احوال مردم بسیار کوشیده و شاید که همینها هم به تدبیر وزیر وی بودهاست. در اواخر سلطنت، از توسعهٔ قدرت و محبوبیت خواجه نظامالملک بیمناک شد و قدرت و سلطنت خویش را در خطر دید که در این میان نفوذ و تلقین همسرش ترکان خاتون، (دختر ابوالمظفر عمادالدوله ابراهیم طمغاج بن نصر) که تسلط زیادی بر ملکشاه داشت بیتأثیر نبود. پیشکار ترکان خاتون خسرو فیروز تاجالملک ابوالغنائم بود و ترکان خاتون سعی داشت تاجالملک را به جای نظامالملک به وزارت برساند. انگیزهٔ ترکان خاتون نیز تضمین آیندهٔ سلطنت پسر کوچکش بود که با وجود برکیارق، پسر زبیده خاتون، دختر امیر یاقوتی که مورد تأیید نظامالملک بود این سلطنت سرانجامی نداشت. هرچند تاجالملک پس از نظامالملک خود به مقام وزارت نرسید، منصب «شرفالملک ابوسعد مستوفی» را به «مجدالملک ابوالفضل قمی» و منصب «کمالالدین ابوالرضا عارفی» را به «سدیدالملک ابوالمعالی» داد.
وزیران:
در زمان ملکشاه وزیران لایق و باتجربهٔ ایرانی مانند خواجه نظامالملک طوسی بر ایران نظارت داشتند و از این رو ایران بسیار پیشرفت داشت و در زمینههایی مانند کشاورزی و تقسیم اراضی پیشرفتهایی حاصل شد.
|
لشگرکشی های مشهور سلجوقیان در دوران سلطنت ملکشاه اول و اقدامات مهم وی:
۱)لشکرکشی به کاشغر (غرب چین)
۲)لشکرکشی به انتاکیه (جنوب ترکیه) و حلب (در سوریه)
۳)لشکرکشی به اورشلیم (فلسطین) و دمشق (سوریه)
۴)خراجگزار کردن حجاز و کاهش نفوذ فاطمیون بر آسیا.
در اواسط حکومت ملکشاه، در حدود سال ۴۷۰ ق. سلجوقیان یکی از پهناورترین امپراتوریهای زمان بهشمار میرفتند. به گفتهٔ نیشابوری: ((در جمیع بلاد و دیار، از اقاصی ترک تا نهایهٔ روم و شام و یمن، خطبه و سکه به نام او [ملکشاه] مطرز و مزیّن بود))
پس از مرگ:
ملکشاه سه فرزند به نامهای برکیارق، محمود بن ملکشاه و محمد بن ملکشاه داشت. پس از مرگ وی، برکیارق جانشین او شد.پس از درگذشت ملکشاه امپراتوری سلجوقی تضعیف گشت و رقابت برای قلمرو پهناور آن میان پسران و برادرانش آغاز گشت. قلیج ارسلان سلطنت روم را دوباره بر پا کرد و توتوش اول در سوریه حاکم شد. در ایران سلطان محمود اول با توطئهٔ ترکان خاتون جانشین ملکشاه شد و در مقابل وی برادر بزرگش برکیارق قد علم کرد و با کمک غلامان و امرای نظامیه به قدرت رسید. این عدم اتحاد را دلیلی بر تقویت صلیبیون اول در این دوره دانستهاند.
|
امیدوارم از پست لذت برده باشید
|
کاری از سناتورز سابق و Reza Taghipour