صنعت فیلمهای ترسناک تا به امروز ژانرهای زیادی به خود گرفته، اما وقتی که این ژانر با فانتزی تلفیق میشود همه چیز دچار تحول میگردد. فیلمهای ترسناک فانتزی مانند «جنایات آینده» که در ۳ جون ۲۰۲۲ اکران شد، ثابت میکنند که لازم نیست همواره در ژانر ترسناک شاهد دیوانههای نقابدار و یا مردانی با لباسهای هیولا باشیم که لرزه بر اندام مخاطبان میاندازند.
گاهی آزمایشهای وحشتناکی که در آیندهای تاریک و رو به زوال انجام میشوند میتوانند به خوبی مخاطبان را جذب کنند. بنابراین در کل این صنعت عظیم دارای هزاران ژانر فرعی است که میتوانند در نوع خود جذاب باشند و داستانهای تخیلی و ترسناک یکی از زیر ژانرهای محبوبی هستند که همواره مخاطبان را سرگرم کردهاند. بنابراین این مطلب به فیلمهای ترسناک فانتزیای اختصاص داده شده که نه تنها رتبهی بالایی را کسب کردهاند بلکه در نوع خود فیلمهای برجستهای به حساب میآیند.
فیلمهای ترسناک فانتزی به ندرت ساخته میشوند، آن هم تنها به این دلیل که این داستانها در مقایسه با سایر داستانهای ترسناک مفاهیم عمیقتری را در خود جای میدهند. با این حال، چندین فیلم وحشتناک در مورد جادوگران، هیولاها و موجودات افسانهای وجود دارد که پرداختن به آنها خالی از لطف نیست.
۱۰. جادوگر (The Witch)
کارگردان: رابرت اگرز
بازیگران: آنیا تیلور جوی، رالف اینسون، کیت دیکی
تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۰ از ۱۰۰
اولین فیلم رابرت اگرز که بر اساس داستانهای عامیانه آمریکایی مهیا شده، به داستانهای موجود در رابطه با جادوگران سنتی جنگل پیچ و تابی بیمارگونه داده است. تمام کسانی که پیشتر داستانهایی مانند هانسل و گرتل یا سفید برفی را خوانده باشند، قطعا با تصویر پیرزنی با شنل سیاه که در جایی از جنگل زندگی میکند و منتظر خوردن بچههاست یا با یک جارو پرواز میکند آشنا هستند.
جادوگری که در این فیلم ترسناک دیده میشود نه تنها طلسمهای شیطانیای منزجر کنندهای بلد است، بلکه نوزادی را به موجودی عجیب تبدیل میکند، پسر جوانی را جادو میکند و خانوادهای مسیحی را که سعی میکنند در قلمروی او خانه بسازند به فلاکت میکشاند. البته فیلم «جادوگر» یکی از آن فیلمهای ترسناکی است که بیشتر طرفداران دوست دارند تنها یکبار آن را تماشا کنند.
۹. کنستانتین (Constantine)
کارگردان: فرانسیس لارنس
بازیگران: کیانو ریوز، ریچل وایس، جایمن هانسو
تاریخ انتشار: ۲۰۰۵
امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰
زمانی که ژانرهای فانتزی و ترسناک با هم تلفیق میشوند، همه چیز عالی به نظر میرسد، اما وقتی کتابهای کمیک هم با این دو ژانر ترکیب گردند همه چیز استثناییتر از قبل میشود. اگر به تماشای فیلم «کنستانتین» بنشینید قطعا با مجموعهای از شیاطین، فرشتگان و جادوگران زنجیر کشی رو به رو خواهید شد که میتوانند قلمروهای بین بهشت و جهنم را در هم نوردند. این فیلم که از نظر برخی یک فیلم شکست خورده به حساب میآید، در نوع خود یکی از جذابترین فیلمهای ترسناک و تخیلی است که میتوانید به تماشایش بنشینید.
این فیلم ترسناک که نقش اصلی آن را کیانو ریوز بر عهده داشته و بر اساس کمیکهای هلبلیزر ساخته شده، به روایت داستان کارآگاه جن گیری میپردازد که با نیروهای جهنمی مبارزه میکند و سعی دارد از ظهور شیطان بزرگ جلوگیری کند. آنچه که مخاطب در پایان مشاهده میکند یک فیلم ترسناک فرا طبیعی و تا حدودی گیج کننده است که میتواند سرگرم کننده به نظر برسد. بهعلاوه، پیتر استورمار در نقش لوسیفر، بازی فوقالعاده هیجانانگیزی را در این فیلم از خود به یادگار گذاشت.
۸. کلبهای در جنگل (The Cabin In The Woods)
کارگردان: درو گودارد
بازیگران: کریستین کانلی، کریس همسورث، آنا هاچیسون
تاریخ انتشار: ۲۰۱۱
امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
اگر فیلمی وجود داشته باشد که بتوان آن را بهترین فیلم ساخته شده در ژانرهای عاشقانه، علمی تخیلی و ترسناک دانست، آن فیلم قطعا فیلمی نیست جز «کلبهای در جنگل» که کار تهیه کنندگی آن را جاس ویدون بر عهده داشت. در حقیقت این فیلم ترسناک به واسطهی داستان جالب خود که در آن موجودات ترسناک زیادی به چشم میخورند توانسته همهی ژانرها و داستانها را در خود جای دهد و بدین واسطه با مخاطب هدف ارتباط برقرار کند.
در این فیلم میتوان تمام هیولاهای ترسناکی که حتی فکرش را هم نمیتوانید بکنید مشاهده کرد، از روانپریش نقابداری که همه را سلاخی میکند گرفته تا پری دریایی و اسب شاخداری که چندان مهربان به نظر نمیرسند. به عبارت سادهتر، این فیلم یکی از آن فیلمهای ترسناکی است که اگر میخواهید آن را درک کنید باید به تماشایش بنشینید.
۷. دکتر استرنج در چند جهانی دیوانگی (Doctor Strange And The Multiverse Of Madness)
کارگردان: سم ریمی
بازیگران: بندیکت کامبربچ، الیزابت اولسن، بندیکت وانگ
تاریخ انتشار: ۲۰۲۲
امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۰ از ۱۰۰
برخی از مخاطبان، فیلم «دکتر استرنج در چند جهانی دیوانگی» را دنبالهای برای «کلبه وحشت» میدانند و حرفشان نیز چندان ناعادلانه و نامعقول نیست. فقط به این دلیل که این فیلم یکی از محصولات مارول است نمیتوان گفت که نباید آن را به عنوان یک فیلم ترسناک فانتزی در نظر بگیریم. از این گذشته، جادوگرانی مانند جادوگر اسکارلت در این فیلم حضور دارند و حضورشان بر زیبایی فیلم افزوده است.
بهعلاوه جلوههای بصری بینظیر، مضامینی در رابطه با تسخیرهای شیطانی و استفاده از داستانهای ترسناک روانشناختی بر زیبایی فیلم افزودهاند. به جرات میتوان گفت «دکتر استرنج در چند جهانی دیوانگی» فیلمی است که به خوبی افکار و راه و روش سم ریمی را به مخاطبان نشان میدهد.
۶. شکل آب (The Shape Of Water)
کارگردان: گیلرمو دل تورو
بازیگران: سالی هاوکینز، مایکل شنون، ریچارد جنکینز
تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
قطعا وقتی فیلمی در رابطه با یک هیولا برندهی جایزهی بهترین فیلم اسکار میشود، نمیتوان به همین سادگیها از آن گذشت و این کاری است که فیلم «شکل آب» گیلرمو دل تورو به زیبایی توانسته آن را انجام دهد. در حقیقت این فیلم به خوبی ژانرهای عاشقانه تخیلی و فانتزی و ترسناک را در هم آمیخته و مضمونی بدیع را ارائه کرده است. البته مطمئنا با خودتان میگویید که صحنههای ترسناک این فیلم آنقدرها زیاد نیستند.
در اصل، این فیلم به روایت داستانی در رابطه با موجودی هیولا مانند میپردازد که در آبها زندگی میکند، چندی نمیگذرد که این مرد دو زیست هیولا مانند را به یک مرکز نگهداری میبرند و یک نظافتچی که علامت خاصی بر روی گردنش دارد با کمک دوستانش او را آزاد میکند. آنچه که در نهایت مخاطب میبیند یک فیلم هیولایی عاشقانه است که در آن این نظافتچی عاشق مرد دو زیست میشود و با او به اعماق آبها میرود.
۵. یک گرگینه آمریکایی در لندن (An American Werewolf in London)
کارگردان: جان لندیس
بازیگران: دیوید ناتن، جنی اگاتر، گریفین دان
تاریخ انتشار: ۱۹۸۱
امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰
جان لندیس برای همیشه به عنوان پادشاه فیلمهای کلاسیک دهه ۸۰ در یادها و خاطرهها باقی خواهد ماند، اما فیلمی که او در ژانر وحشت خلق کرد واقعا تحسین برانگیز بود. در واقع تعادلی که او بین ژانرهای ترسناک و کمدی برقرار کرد، توانست جان تازهای به فرمول کلاسیک فیلمهای ساخته شده در رابطه با گرگینهها ببخشد.
پس از اینکه ستارهی فیلم و دوستش با یک کوله پشتی به انگلستان میروند و مورد حمله یک گرگینه قرار میگیرند، یکی از این گردشگران آمریکایی به یک حیوان تبدیل میشود. این فیلم به لطف جلوههای کاربردی فوقالعاده چشمگیرش، توانست مو را به تن مخاطبان سیخ کند و به یکی از بهترین فیلمهای زمان خودش تبدیل شود.
۴. بیتل جوس (Beetlejuice)
کارگردان: تیم برتون
بازیگران: مایکل کیتون، الک بالدوین، جینا دیویس
تاریخ انتشار: ۱۹۸۸
امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
تیم برتون با فیلمهایی مانند «سوار بیسر»، «عروس مرده» و دیگر فیلمهایی که تا به امروز خلق کرده، به خوبی نشان داده که میداند چگونه با ژانرهای فانتزی و ترسناک کار کند. در حالی که اگر بخواهیم فیلمهای او را مورد موشکافی قرار دهیم میتوانیم به مواد زیادی اشاره کنیم، یکی از بهترین کارهای او بیتردید بیتل جوس است که توانسته ژانرهای ترسناک، کمدی و فانتزی را با هم در هم بیامیزد.
ابعاد مختلف، سیارههایی مملو از کرمهای شنی همراه با تیم فوتبال زامبیها، همگی به دور هم جمع شدهاند تا یک فیلم کمدی ترسناک کلاسیک را خلق نمایند. فیلمی که توانست مخاطبان را به شدت به چالش بکشد. قطعا، بیتل جویس در عین پرداختن به مضامین کمدی، خشونت فیلمهای ترسناک را هم در خود جای داده، اما توانسته به ضیافتی تبدیل شود که به مذاق مخاطبان خوش بیاید.
۳. مصاحبه با خون آشام (Interview With The Vampire)
کارگردان: نیل جوردن
بازیگران: تام کروز، آنتونیو باندراس، برد پیت
تاریخ انتشار: ۱۹۹۴
امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
به عقیدهی بسیاری از دست اندرکاران هالیوود، آن رایس کسی بود که توانست ژانر خون آشام و فانتزی تاریک را با مجموعه داستانهای نمادین مجددا تعریف کند و فیلم «مصاحبه با یک خون آشام» که فیلمی بر اساس همین سری داستانهاست تمام ویژگیهای فوقالذکر را دارد. قطعا چیزی در رابطه با خونآشامهای رمانتیک خلق شده به واسطهی آن رایس وجود دارد که سبب شده بسیاری از بینندگان آنها را دوست داشته باشند و برخلاف هیولاهای فیلمهای کلاسیک به این ومپایرهای جذاب عشق بورزند.
در حالی که لوئیس و لستات زیبا، باهوش و مودب هستند، باز هم در پایان روز به هیولاهایی نیشدار تبدیل میشوند که میتوانند شما را زخمی کنند. اتفاقاتی که در این فیلم فانتزی تاریک روی داده بسیار شبیه افسانههایی است که در رابطه با ومپایرها و دراکولاها روایت میشود و لذا از این حیث توانسته جایگاه منحصربهفردی را به خود اختصاص دهد.
۲. فاوست (Faust)
کارگردان: الکساندر شوکوروف
بازیگران: یوهانس زیلر، آنتون آداسینسکی، هانا شیگولا
تاریخ انتشار: ۲۰۰۰
امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۶۸ از ۱۰۰
ممکن است این فیلم یک فیلم صامت باشد، اما همین فیلم صامت توانست به یکی از قدیمیترین داستانهای ترسناک ژانر فانتزی تبدیل شود و هنوز که هنوز است مخاطبان را در جای خود میخکوب کند. تکنیکهای مورد استفاده در این فیلم سیاه و سفید به شدت وهم آور هستند و با جلوههای بصری اکسپرسیونیستی در هم آمیخته شدهاند و همینها، به فیلم عطر و بویی دلهره آور بخشیده است. در حقیقت این فیلم برای زمانی پیش از اینکه صدا به فیلمها اضافه شود واقعا دلهره آور و ترسناک است.
«فاوست» فیلمی است که بیشتر داستانها و فیلمهای مربوط به معامله با شیطان را در خود جای داده است. در این فیلم دکتر فاوست روح خود را در ازای جوانی و عشق به مفیستوفل میفروشد و بعدها به خاطر کاری که انجام داده به شدت پشیمان میشود. در واقع این فیلم باعث رواج چیزی به نام معامله فاوستی شد که معمولا برای نشان دادن بهایی مورد استفاده قرار میگیرد که باید برای شهرت با هزینه چیزی پرداخت. در حقیقت از منظری میتوان این فیلم را پایه و اساس فیلمهای ترسناک امروزی دانست و لذا از این منظر «فاوست» فیلمی قابل احترام است.
۱. هزارتوی پن (۲۰۰۶)
کارگردان: گیلرمو دل تورو
بازیگران: ایوانا باکرو، سرژی لوپس، داگ جونز
تاریخ انتشار: ۲۰۰۶
امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
گیلرمو دل تورو بار دیگر به واسطهی این فیلم ثابت کرد که مهارتهای او در قلمروی خدایان و هیولاها چیزی نیست که بتوان به همین سادگیها از آن گذشت. اگرچه فیلم به شدت به جنبههای فانتزی تکیه کرده، اما هنوز هم آنقدر ترسناک است که میتواند بینندگان خود را به وحشت بیندازد و مرز بین خیال و واقعیت را در هم نوردد. این فیلم مملو از پریها و جانوران شگفت انگیز و آدمخواران و فاشیستهای سادیستی است که برخی از آنها ریشه در واقعیت اطراف کاراکتر اصلی دارند و برخی دیگر به خیالات او بازمیگردند.در این فیلم صحنههای مربوط به جانوران، پریها و پادشاهان جادویی که در دالانهای زیرزمینی زندگی میکنند تخیلی و فانتزی هستند و هیولاهایی مانند مرد رنگ پریده و کاپیتان ویدال واقعا میتوانند به کابوسهای شبانهتان تبدیل شوند و این ترکیب عناصر هر دو ژانر فانتزی و ترسناک است که فیلم را از لحاظ جنبههای جادویی و هیولایی متمایز میسازد و داستانی را ارائه میکند که توانست به فیلمی برای تمام دورانها تبدیل شود.