اختصاصی طرفداری - در این قسمت از بخش «نکته فنی» در رسانه طرفداری به یکی از جذاب ترین خریدهای تابستان امسال از لحاظ فنی می پردازم. شارل دکتلار، پدیده جوان فوتبال بلژیک و باشگاه بروخه، در انتقالی فرسایشی سرانجام در آستانه پیوستن به میلان قرار گرفته و به نظر می رسد که اصرار پائولو مالدینی روی خرید این بازیکن به نتیجه رسیده است.
از شارل دکتلار با توجه به سن و سالش و لیگی که در آن فوتبال بازی کرده، در محافل و رسانه های فنی فوتبال دنیا مطالب زیادی به چشم نمی خورد و هواداران فوتبال در سراسر دنیا اطلاع فنی چندانی از توانایی ها و نوع فوتبالی که دکتلار بازی می کند، ندارند. همین مسئله باعث شد تا مطالعه ای فنی روی وضعیت این بازیکن صورت دهم تا مشخص شود دکتلار چه نوع بازیکنی است، به چه نوع فوتبالی علاقه دارد و در چه ابعادی می تواند به میلان در فصل آینده کمک کند. پروفایل و رزومه فنی دکتلار در سطح اول فوتبال اروپا طی دو فصل گذشته و علی الخصوص فصل گذشته در لیگ بلژیک شکل گرفته است. او بخش اعظم فصل گذشته را در آرایش های پایه مختلف فیلیپ کلمنت و آلفرد شرودر، در پست مهاجم نوک به میدان رفت. با این حال دکتلار یک مهاجم نوک کلاسیک نیست و نقش های متفاوتی را به عنوان مهاجم طی دو فصل گذشته عهده دار شده است. البته باید توجه داشت که دکتلار طی دو فصل اخیر در تمامی پست های خط جلو برای بروخه به میدان رفته. از پست شماره 10 گرفته تا بازی به عنوان بازیکن کناری خط جلو علی الخصوص در سمت چپ و همچنین بازی در سیستم های دو مهاجمه به عنوان مهاجم دوم و یا مجددا مهاجم نوک. با این حال غالب پروفایل فنی او طی دو فصل گذشته در پست مهاجم شکل گرفته، البته با نقش هایی متفاوت.
کار را از مطالعه داده های فنی پیشرفته شروع می کنم. طی دو بخش 7 داده فنی پیشرفته را که به منظوری خاص انتخاب شده، مطالعه و تحلیل خواهم کرد که بسیاری از مسائل را می تواند درباره دکتلار مشخص و عیان کند. مطابق روال همیشه داده های فنی پیشرفته را روی نمودارها بر اساس «Percentile» (صدک) مشخص کرده ام. به عنوان مثال وقتی می گوییم دکتلار از حیث داده فنی «NP xG» در صدک 61 اُم قرار دارد، به این معنی است که این بازیکن از 61 درصد بازیکنان هم پستش در پنج لیگ مطرح اروپایی (مهاجمان) وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته است.
در بخش اول سه داده فنی پیشرفته را مطالعه و سپس تحلیل می کنم. داده نخست مقدار «xG» (توضیح مفصل فنی) به ازای هر ضربه به سمت دروازه است. داده فنی پیشرفته ای که مشخص می کند هر ضربه به سمت دروازه حریف توسط یک بازیکن مشخص، از لحاظ موقعیتی که منجر به زدن ضربه شده، چه کیفیتی داشته است. داده فنی پیشرفته دوم «NP xG» است. داده ای که مشخص می کند یک بازیکن در جریان بازی و بدون محاسبه ضربات پنالتی، چه مقدار «xG» نسبت به دروازه حریف ثبت کرده است. در نهایت داده سوم نیز مقدار شوت های به سمت دروازه در جریان بازی است (ضربات شروع مجدد لحاظ نمی شود).
حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت شارل دکتلار را در فصل گذشته رقابت های لیگ بلژیک در این سه داده فنی پیشرفته نسبت به دیگر مهاجمان در پنج لیگ معتبر اروپایی نشان می دهد. دکتلار از حیث داده فنی پیشرفته مقدار «xG» در هر ضربه به سمت دروازه، با مقدار 0.16 در هر بازی در صدک 64 اُم قرار گرفته و از 64 درصد مهاجمان لیگ های مطرح اروپایی بهتر عمل کرده است. دکتلار در هر بازی به طور متوسط مقدار 0.4 را از لحاظ داده فنی پیشرفته «NP xG» از خود ثبت کرده و از 61 درصد مهاجمان در لیگ های مطرح اروپایی بهتر عمل کرده است. در نهایت نیز می بینیم که دکتلار در هر بازی مقدار 1.87 ضربه به سمت دروازه (در جریان بازی) زده و در صدک 44 اُم خود را جای داده است.
تحلیل داده ها به ما چه می گوید؟ همان طور که گفتم علی رغم اینکه دکتلار فیزیک یک مهاجم نوک کلاسیک را با توجه به قد و قامتش دارد، اما از لحاظ سبک بازی شبیه به مهاجمان نوک کلاسیک نیست. همان طور که می بینید او در هر بازی کمتر از 2 بار به سمت دروازه حریفان در فصل گذشته رقابت های لیگ بلژیک ضربه زده. کیفیت ضرباتی که به سمت دروازه حریف زده از لحاظ موقعیت ایجاد شده، تقریبا متوسط بوده. دکتلار همچنین در هر بازی نسبت به دیگر مهاجمان لیگ های مطرح اروپایی نیز عملکردش از حیث کیفیت موقعیت های گلی که خودش را در آن قرار داده تقریبا متوسط بوده که همگی نشان می دهد پدیده بلژیکی یک مهاجم نوک کلاسیک نیست. مهاجمانی مانند روبرت لواندوفسکی، روملو لوکاکو، ارلینگ هالند و یا دوشان ولاهوویچ. دکتلار مرتبا به عنوان مهاجم نوک در موقعیت گلزنی قرار نمی گیرد، به سمت دروازه حریفان به شکل متعدد ضربه نمی زند و اساسا توانایی های کلاسیک یک مهاجم نوک را از خود نشان نداده است. اما پس دکتلار به عنوان یک مهاجم در چه زمینه هایی توانسته خودش را مطرح کند؟
برای پاسخ به این سوال چهار داده فنی پیشرفته دیگر را از فصل گذشته رقابت های بلژیک انتخاب کرده ام. داده نخست «Deep Touch» است که مشخص می کند دکتلار به عنوان یک مهاجم چند بار تا فاصله حداکثر 25 متر نسبت به دروازه حریف لمس توپ داشته است. داده فنی دوم مقدار «xA» (توضیح مفصل فنی) در جریان بازی است. داده ای که مشخص می کند پاس های یک بازیکن تا چه اندازه توانسته هم تیمی هایش را در موقعیت گل با کیفیت قرار دهد. داده سوم «Progressive Pass» است. «Progressive Pass» داده فنی پیشرفته بسیار ارزشمندی است که معرفی کامل آن مفصل است و در جزئیات نیز تعاریفش در کمپانی های مرجع مختلف کمی متفاوت است. با این حال به طور کلی، به پاس های اطلاق می شود که حداقل 5 یارد طول داشته باشد (4.57 متر) و حداقل 25 درصد از مسافت باقی مانده تا دروازه حریف را طی کند. این داده فنی پیشرفته چرا بسیار ارزشمند است؟ به این دلیل که می تواند مشخص کند پاس های کدام بازیکنان در راستای بازیسازی، حرکت تیم رو به جلو و رساندن تیم به دروازه حریف، از کیفیت خوبی برخوردار است. این داده فنی پیشرفته می تواند مشخص کند که چه بازیکنی یک متخصص در حوزه بازیسازی (علی الخصوص بازیکنان خط عقب) از طریق ارسال پاس رو به جلو و با کیفیت است. در نهایت نیز داده فنی پیشرفته چهارم «Padj DefAct» است. داده فنی پیشرفته ای که مشخص می کند هر بازیکن چه مقدار کنش تدافعی به عنوان مهاجم در راستای بازپس گیری توپ انجام داده است.
حالا به تصویر زیر توجه کنید که وضعیت متفاوت دکتلار را نسبت به بخش اول نشان می دهد. دکتلاز از حیث داده «xA» در جریان بازی با مقدار 0.29 در صدک فوق العاده 98 اُم قرار گرفته و از 98 درصد مهاجمان لیگ های مطرح اروپایی بهتر عمل کرده است. پدیده بلژیکی همچنین به طور متوسط در هر بازی 9.61 بار توپ را تا فاصله حداکثر 25 متر نسبت به دروازه حریفان لمس کرده که او را در صدک 93 اُم جای داده است. همچنین می بینیم که دکتلار در هر بازی پنج «Progressive Pass» به هم تیمی هایش داده که او را در صدک حیرت انگیز 99 اُم جای داده است. به این معنی که تقریبا در فصل گذشته هیچ مهاجمی در لیگ های مطرح اروپایی وجود نداشته که بیشتر از دکتلار «Progressive Pass» در هر بازی ارسال کند. در نهایت نیز از حیث داده فنی پیشرفته «Padj DefAct» نیز می بینیم که دکتلار با مقدار 3.57 در هر 90 دقیقه در صدک بسیار خوب 89 اُم جای گرفته است.
تحلیل داده ها در این بخش بسیار کلیدی است. به معنای واقعی کلمه می بینیم که دکتلار به خوبی توانسته در پست مهاجم نوک نقشی شبیه به یک «False 9» عهده دار شود. او مرتبا در یک سوم تهاجمی توپ را لمس می کند و در جریان بازی تیمش مشارکت دارد. در فواصل مختلف نسبت به دروازه حریف از هم تیمی هایش توپ می گیرد و به خوبی نیز می تواند از طریق توانایی هایش در ارسال پاس های با کیفیت و تاثیرگذار که تیم را به دروازه حریف و همچنین موقعیت گل با کیفیت می رساند، به تیمش کمک کند. توانایی های دکتلار به عنوان مهاجم نوک برای بازی در نقش «False 9» طراحی شده است. فیزیک بدنی منحصر به فرد دکتلار، ناخودآگاه آدم را یاد کای هاورتس در چلسی می اندازد. اگر یک بازیکن را بخواهم به دکتلار تشبیه کنم که هواداران فوتبال از او شناخت خوبی داشته باشند، آن بازیکن کای هاورتس است. از لحاظ تدافعی و کنش های تدافعی نیز می بینیم که دکتلار تا چه اندازه می تواند از بالای زمین به تیمش کمک کند. مسئله ای که می تواند در ارائه فوتبال پر فشار و مبتنی بر بازپس گیری توپ، بسیار حیاتی باشد.
با این شرایط دکتلار چه کمکی به میلان می تواند بکند؟ همان طور که گفتم او در تمامی پست ها و نقش های خط جلو به میدان رفته اما غالب پروفایل فنی اش به عنوان مهاجم نوک و در نقشی نزدیک به «False 9» تعریف شده است. جایی که در میلان حتی اگر زلاتان ابراهیموویچ را نیز حساب نکنیم، دو مهاجم نوک کلاسیک با کیفیت همچون ژیرو و اوریگی در ترکیب وجود دارند. شاید در چنین شرایطی و در حضور بیش از دو مهاجم نوک کلاسیک، منطقی نباشد که استفانو پیولی تیمش را با یک مهاجم نوک شبیه به دکتلار روانه میدان کند. اگر پیولی با دو مهاجم بازی کند، دکتلار می تواند مهاجم دوم تیمش باشد. پستی که متناسب با کیفیت و توانایی هایش است. در عین حال او می تواند در پست 10 نیز به میدان رود و یا یک بازیکن کناری خط جلو در هر دو سمت زمین باشد، اما این پست ها و نقش هایی نیست که دکتلار طی دو فصل گذشته در آن به طور متعدد به میدان رفته باشد و به همین علت نمی توان قضاوت فنی صحیحی از او فعلا در این پست ها و نقش ها داشت.
با تمام این تفاسیر باید گفت که شارل دکتلار، یکی از مهم ترین پدیده های فعلی فوتبال پر از استعداد بلژیک محسوب می شود. بازیکنی که طی دو فصل گذشته توانایی هایش را نشان داده و پتانسیل های بسیار زیادی نیز برای پیشرفت در پست ها و نقش های مختلف در جلوی زمین دارد. پائولو مالدینی زمان زیادی را صرف مطالعه و خرید او کرده و حالا همه چیز به تیم فنی میلان و علی الخصوص استفانو پیولی بستگی خواهد داشت. باید دید دکتلار چگونه می تواند خودش را در رویکرد فنی پیولی نشان دهد و تا چه اندازه نیز می تواند خودش را برای بازی در پست ها و نقش های بیشتر، پیشرفت دهد.
*داده های فنی پیشرفته از کمپانی های مرجع StatsBomb و Opta استخراج شده است.