ارتش جاویدان یا جاویدانان ایرانی نامی است که هرودوت، تاریخنگار شهیر یونانی، به گردان نخبه ده هزار نفری پیادهنظام سنگین اسلحه ارتش هخامنشی دادهاست. یونانیان از این جهت آنان را «جاویدان» میخواندند که برخلاف روال معمول این واحد همیشه تعداد آنان ده هزار نفر بوده است . همچنین نیروهای نظامی گارد جاویدان هیچگاه اجساد جنگجویان خود را در میدان جنگ رها نمیکردند . این واحد نخبه یک واحد ده هزار نفری بود که تمام آنها از بین اشراف زاده های جوان و برومند ایرانی انتخاب شده و از ۵ سالگی آموزش هایی سخت نظامی رو دیده و در سن ۲۵ سالگی تبدیل به یک ابر سرباز جهان باستان میشدند.
از زمان کوروش بزرگ سپاه ده هزار نفری مخصوص محافظت از شاه بوده که در زمان داریوش اول این واحد به گارد جاویدان تبدیل شده که در زمان صلح وظیفه آنها حفاظت از پایتخت ها بوده و د جنگ نقش واحد ضربتی را ایفا میکردند
گروه ده هزار نفری که از ۵ سالگی آموزش دیده و در سن ۲۰_۲۵ سالگی تبدیل به یک ابر سرباز جهان باستان شده آموزش های اونها از جمله استفاده از سلاح ها مختلف،شکار حیوانات وحشی و رام کردن اسب ها بوده افراد گارد جاویدان مهارت استفاده از تمامی سلاح های ارتش هخامنشی از جمله (تبرزین،نیزه،آکیناک،تیر و کمان و......)رو داشتند
افراد ارتش هخامنشی از بین ایرانیان بوده و طبق نوشته برخی مورخین این واحد به دستور داریوش اول تاسیس شده و این واحد در زمان ساسانیان نیز تشکیل شده.
یکی از اشتباهات رایج در بین افکار عمومی اینه که گارد جاویدان رو با همان لباس هایی که در سنگ نگاره ها بوده یکی میدونند اما در اصل این لباس مخصوص جشن ها و مراسمات بوده و لباس اونها در نبرد متفاوت بوده