✅سیاوش چنین گفت با شهریار
که دوزخ مرا زین سخن گشت خوار
اگر کوه آتش بود، بسپرم
از این تنگ خوار است اگر بگذرم
مگر آتش تیز، پیدا کند
گنه کرده را زود رسوا کند
چو بخشایش پاک یزدان بود
دم آتش و آب یکسان بود!
⭕️اشتقاق ترکیب«چهارشنبهسوری» یعنی چهارشنبه عیش و عشرت، خود میرساند که این شب برای جشن و سرور بنیان گذاشته شد.این جشنهای ملّی از قدیمترین زمانهای تاریخ در میان ایرانیان بود. نوروز و مهرگان و بهمنجنه و سده در هر زمانی در میان پدران ما بوده است. چهارشنبه نیز در عقاید باستانی ایران جای مخصوصی دارد و آداب خاصی برای آن قائل بودهاند.
⭕️آتش یکی از مقدسات تمام ملل قدیم نژاد آریا بود.در جشنهای خود میبایست آتش بیافروزند و دور آتش جمع شوند و بر آن شادی کنند. هنوز ارمنیان ایران در شب عید سنسیمون که استقبال سیمون از مسیح است و به زبان ارمنی آن را «تیارتان» میگویند و شب ۱۴ ماه فوریه است آتش میافروزند و از آن میجهند و شادی میکنند.
⭕️ایرانیان قفقاز هنوز در شب چهارشنبهسوری هفت تودۀ آتش میافروزند و از آن میجهند.
⭕️نژاد ایرانی در نگاه داشتن آیین باستانی نخستین ملل نژاد آریا بیشتر تعصب ورزیده و بیشتر وفاداری کرده است. به همین جهت تمام آن رسومی که جستهجسته در بعضی ملل دیگر جزئیات آن باقی مانده در ایران مجموعۀ آن چندین هزار سال پشتبهپشت مانده و در زمان ما هنوز برقرار است.