مطلب ارسالی کاربران
تاریخچه جایزه نوبل
مهندس و شیمیدان سوعدی (الفرد برنارد نوبل) در ۱۸۳۳ در شهر استکهلم در خانواده ای فقیر متولد شد،برای ادامه تحصیل به امریکا رفت و پس از چهار سال از امریکا بازگشت و به شهر پترزبورگ رفت و در انجا به تحصیل و کارآموزی در رشته مهندسی پرداخت.در سال ۱۸۵۹ به سوعد بازگشت و در انجا یک کاراگاه جهت پژوهش در فراورده های شیمیایی بر پا کرد.نوبل متوجه اهمیت خاصیت انفجاری تری گلیسیرین و کاربردهای ویژه ان شد و ان را به صورت یک فراورده بازرگانی برای مصارف عام المنفعه اراعه داد.در سال ۱۸۶۴ بر اثر انفجار کارگاه یکی از برادرانش کشته شد.با وجود مخالفت دولت کاراگاه دیگری تاسیس کرد.در سال ۱۸۷۰ موثرترین نوع دینامیت را اختراع کرد.او دینامیت را به منظور مصرف عام المنفعه(راه سازی،ایجاد تونل،استخراج معدن و غیره)ابداع کرده بود،ولی متوجه شد که برخی از متخصصین نااگاه جهت ارضای امیال غیر انسانی سردمداران جامعه خویش کاربرد ان را به بیراهه کشانده و از ان برای مقاصد تخریبی و کشتار افراد جامعه استفاده میکنند.از این رو او دچار عذاب وجدان شد و از اینکه اختراع وی وسیله ای برای کشتار و خانمان سوزی شده است،احساس شرمساری کرد.از این رو برای جبران کارش تمام ثروتش را به کسانی که در راه بشریت بیشترین پژوهش ها و خدمت ها را اراعه دهند،به صورت جوایزی که به جوایز نوبل شهرت یافته است و به پنج زمینه زیر تقسیم میشود،واگذار کند:
۱-نوآوری در زمینه فیزیک۲-کشف و نواموزی در زمینه پزشکی و علوم و علوم وابسته به ان۳-نواوری در زمینه ادبیات و علوم انسانی۴-تامین وحدت فکری بین جوامع و صلح جهانی
این امر وی به عهده موسسه سوعدی و یک کمیته نروژی که توسط مجلس نروژ تعیین میشوند،واگذار شد.یاداور میشود که این وصیت نامه جنبه رسمی نداشت.از این رو مورد اعتراض برخی از وابستگان وی قرار گرفت.چون ثروت نوبل در هشت کشور پراکنده بود،تحقق و اجرای این امر تا حدودی با دشواری روبه رو بود.سرانجام برای اجرای ان موسسه ای به نام بنیاد نوبل به صورت هیعت‌مدیره ای جهت اداره اموال و سرمایه نوبل در سال ۱۹۰۵ تاسیس شد و اساسنامه ای تصویب شد که بر اساس ان اعطای جوایز نوبل بر عهده چهار هیعت به شرح زیر واگذار شد:۱-فرهنگستان سلطنتی علوم برای رشته شیمی و فیزیک۲-موسسه پزشکی سلطنتی کارولین برای رشته پزشکی و فیزیولوژی۳-فرهنگستان سلطنتی سوعد برای رشته ادبیات۴-کمیته نروژی نوبل وابسته به مجلس نروژ برای صلح...به علاوه برای هریک از جوایز پنجگانه یک کمیته متشکل از سه تا پنج عضو به وجود امد که در باره تعیین برندگان جوایز و هرنوع تصمیمگیری در این زمینه میتوانند از اندیشمندان دارای صلاحیت برای مشورت دعوت نمایند.جوایز نوبل که در اول دسامبر هر سال مصادف با سالگرد تولد نوبل به برندگان اعطا میشود عبارتند از:یک مدال طلا،یک دیپلم سپاسو جایزه نقدی در حدود ۸۰ هزار دلار.درصورتی که این جوایز به بیش از یک نفر تعلق گیرد،به تساوی بین انها تقسیم میشود.چناچه برنده از دریافت جایزه خودداری کند،ان جایزه به نفع موسسه نوبل ضبط خواهد شد.به افتخار نوبل عنصر جدول تناوبی را نوبلیم نام نهادند.
