|
تورنمنت‌های تابستانی، چیزی بیشتر از مسابقات قهرمانی فوتبال برای مشخص کردن تیم قهرمان است. بازیهای جام جهانی و یورو، بخشی جدایی ناپذیر از زندگی ماست. به صحبت‌های ماندگار دکتر صدر عزیز فکر می‌کنیم. پیوند سالهای تلخ و شیرین زندگی، ازدواج، فارغ التحصیلی، مرگ عزیزان و... با مسابقاتی که در ژوئن و جولای/ خرداد و تیر برگزار می‌شوند.
ما، جام‌های جهانی دهه‌ی 70 میلادی را با سالهای پیش از انقلاب به یاد می‌آوریم. عصر پرزیدنت کارتز و محمد علی. دوران بیتل‌ها و گادفادر. دهه‌ی 80، مصادف با سالهای جنگ است. سالهای ندیدن. سالهای فوتبال زیر پتو. آنتن‌های قدیمی و تلویزیون‌های سیاه و سفید لامپ تصویری. دوران مگی تاچر و صدام حسین. جام جهانی 1990، نقطه عطفی با فشن‌شوی سن سیروست. بازهم چیزهایی که ما نمی‌بینیم. و پنالتی مضحک دایانا رز در ایالات متحده. و جشن 1998 و این‌بار یک نقطه‌ی چرخش برای ما....
تورنمنت‌ها، با ریزترین خاطرات ما گره می‌خورند، معنا می‌یابن، رنگ و بویی می‌گیرند و بی اهمیت‌ترین بازیها، روزی مثل زنگ یک ساعت قدیمی، از چرت رخوت انگیز تابستانی، با شور و شوق هشیارمان می‌کنند. کافیست نامها به هر بهانه‌ای مقابل هم قرار گیرند. کافیست حتی در پایان فصل فوتبال و در چارچوب تورنمنتی مزخرف به اندازه‌ی لیگ ملتهای اروپا نام اسپانیا و کرواسی در مقابل هم قرار گیرند. فینالی (مسخره‌ترین مسابقه‌ای که می‌تواند لقب پرطمطراق یک فینال ملی را بگیرد) در روز 18 ژوئن. صدای زنگ آن ساعت شماطه دار به گوش تو می‌رسد. 18 ژوئن. اسپانیا کرواسی.... عقربه‌ها به عقب می‌چرخند. سال 2012. 11 سال قبل.... روز نفسگیر پایانی گروه C در یورو 12. روز سرنوشت ایتالیا، اسپانیا، کرواسی و جمهوری ایرلند...
|
خاطرات روز 18 ژوئن 2012/ 28 خرداد 1391
نمایش شب قبل ژرمن‌ها کوبنده و قاطع است. صعود 9 امتیازی پسران یوگی لوو از گروهی که هلند، پرتغال و دانمارک هم در آن حاضرند. و در رقابت بزرگ دومی آن گروه، پرتغال با غرش کریستیانو رونالدو و دو گل او به دور دوم رسیده. بازیهای امشب اما داستان دیگری دارد: اسپانیای 4 امتیاز، کرواسی 3 امتیازی، ایتالیا با 2 امتیاز و جمهوری ایرلند بدون امتیاز.
عاشق سر زدن به کتابچه‌ی قوانین تورنمنت‌ها در صبح بازیهای گروهی و گشودن گره‌ها هستی. حتما طعمش را چشیده‌اید:
"اگه اسپانیا و کرواسی مساوی بشن، اگه ایتالیا با دو گل ببره...."
اسپانیا و کرواسی می‌توانند با یک مساوی موجبات حذف ایتالیا را فراهم سازند. سایتها و روزنامه‌ها، به سراغ بازی 8 سال پیش دانمارک و سوئد می‌روند. مساوی وایکینگ‌ها و حذف ایتالیا از یورو 2004. اگرچه دلبوسکه پیش از بازی دست روی نقطه‌ی حساسی می‌گذارد و تردیدها را رفع می‌کند:
"من آن محاسبات را انجام ندادم. هم ما و هم کرواتها ورزشکار هستیم و برای برد به میدان خواهیم رفت. "
روز تعطیلی کسل کننده‌ای است. دوشنبه، وسط هفته به مناسبت مبعث. عید مبعث. آقای رییس جمهور، از سفر آمریکای لاتین بازگشته. اگر نام کشورها را فراموش کردید، اخبار این روزهای سفر ابراهیم رییسی کمکتان خواهد کرد. بولیوی، نیکاراگوئه، کوبا و چشم و چراغ آنها ونزوئلا. دور اول مذاکرات هسته‌ای در مسکو برگزار می‌شود. تا ژنو 5 و 6 و لوزان و وین و ... راه درازی باقی مانده... رهبر در روز عید با مسئولین از توقعات بیجای دشمن می‌گوید. و هاشمی رفسنجانی به مناسبت عید جوابهایی را آماده و نثار محمود احمدی‌نژاد در سال آخر ریاست جمهوری 8 ساله می‌کند می‌کند. در ممالک همسایه هم احتمالا ما خوشحال‌تر از مصری‌ها پیروزی اخوان المسلمین در انتخابات را جشن خواهیم گرفت. و تنش‌های سعودی به خاطر مرگ ولیعهد. و اوضاع وخیم در یونان... روز کسل کننده‌ای است. به سراغ محاسبات خودت می‌روی.
امتیازات. جدول گروه. ماجراهای ترکیب اسپانیا. تیمی که در بازی برابر جمهوری ایرلند استانداردهای تازه‌ای از فوتبال را به رخ کشیده. بازی با 4 مدافع و 6 هافبک. بی نظیر است. معرکه. درخشان. ژاوی، اینیستا، بوسکتس، داوید سیلوا، ژابی آلونسو و سسک فابرگاس. فقط با این 6 نفر شما حق دارید ب مهاجمان نوک کلاسیک خود استراحت دهید. اگرچه زمزمه‌ها خبر از بازی فرناندو تورز در نوک خط حمله در بازی امشب گدانسک دارد. چرخش دلبوسکه برابر کرواتها تماشایی خواهد بود.دو ساعت مانده به آغاز بازی، چیزهای جدیدی برای فرار از رخوت روز تعطیل می‌کنی. سید لو، نویسنده و ژورنالیست مشهور اسپانیایی از گدانسک پاسخگوی سوالاتی است که از طریق ایمیل برای گاردین ارسال شود. سوالات معرکه و جوابها خواندنی است. از جانشینی دلبوسکه و احتمال حضور پپ گواردیولا روی نیمکت لاروخا تا پرسشی کلیدی درباره‌ی بهترین تیم تاریخ فوتبال باب توجه به کسب یورو و جام جهانی پیایپی توسط اسپانیایی‌ها:
پرسش و پاسخ‌ها را در اینجا بخوانید
سراجام ساعت 23:15. آغاز دو بازی. اتمسفر مسابقاتی که در لهستان برگزار می‌شود، بسیار دیدنی تر از اکراینی‌هاست. برای من. رقصندگان لهستان. سنت‌های لهستانی و رنگ و لعاب استادیوم‌های لهستانی. فضای بصری بازیهای اکراین، تمایل عجیبی به شوروی دارد. استادیوم‌های المپیک با پیستهای دوومیدانی اطراف آن در مقابل جایگاه چسبیده به تماشاگران در لهستان. رنگ تند قرمز لهستانی ها را که اضافه کنیم، چشم‌ها لذت بیشتری خواهند برد و با ورود اسپانیایی‌ها با آن لباس آبی روشن روش روشن در برابر کرواتهای شطرنجی پوش، تابلوی نقاشی تکمیل می‌شود.
انتظار می‌رود اسپانیا با بازیتورز زهردار تر بازی کند اما نفرین انتقال فرناندو از آنفیلد به استمفورد بریج هنوز پابرجاست. خبری از بازی با طراوت هافبک‌های اسپانیایی در بازی با ایرلند و ایتالیا نیست. ترکیب راکیتیچ، ووکویویچ و مودریچ در قلب میدان زنجیروار حرکت می‌کنند. تورز توسط چورلوکا و اشنایدرلین مهار شده و در پایان نیمه‌ی اول، سایمون برادرتون، گزارشگر بی بی سی با سوالی ذهن‌ها را درگیر می‌کند: اسپانیا در این بازی، خسته کننده‌ترین تیم بزرگ تاریخ فوتبال است!؟
در بازی همزمان، ایتالیا با شلیک آنتونیو کاسانو 1-0 پیش افتاده. حالا کرواسی برای زنده ماندن به برد نیاز دارد. و در صورت به ثمر رسیدن گل پیروزی کرواتها، اسپانیا حذف خواهد شد. در نیمه‌ی دوم بازی با تکاپوی بیشتری دنبال می‌شود. کاسیاس با دو مهار خیره کننده خودی نشان می‌دهد. پیکه در مهار مانژوکیچ شب دشواری دارد و دلبوسکه، ناامید از بازی با مهاجم نوک تخصصی، پس از یک ساعت تورز را با ژسوس ناواس تعویض می‌کند. 4-6-0. حالا شد...
خط دفاع کرواسی بی نقص عمل می‌کند. چیزی شبیه نمایش یک ماه قبل چلسی برابر بارسلونا در نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان. مشکل اینجاست که کرواسی با این نتیجه حذف خواهد شد. چه کسی تضمین می‌دهد توپی در پشت دفاع به رامیرز برسد و ضربه‌ی چیپی از بالای دستان والدز وارد دروازه شود؟ سپس فابرگاس به میدان می‌آید. نه کاذب. کرواتها سرانجام به بازی هجومی روی می‌آورند. با ورود پریشیچ، ادواردو و یلاویچ سه بازیکن در خط حمله.... باز شدن لایه‌ها، برای آرتیست‌های اسپانیایی عالیست. 2 دقیقه مانده به پایان بازی، فابرگاس با پاس چیپ درخشان خود کمال بازی اسپانیایی را به رخ می‌کشد. موقعیت تک به تک اینیستا، پاس به دهانه‌ی دروازه و ناواس در دو قدمی دروازه‌ی خالی! گلی نامتعارف در فوتبال چمنی و آشنا برای سالنی بازها. تمام گره‌ها گشوده می‌شود.
اسپانیا، پیروز بازیست و دلبوسکه، بازی مرگ و زندگی را با خونسردی به سود خود به پایان می‌رساند. عبور از تنشی سخت، هجوم افکار و مسائل روانشناختی منفی، آرامش مردی فربه با غبغبی روی چانه و پاسخی به منتقدان بازی اسپانیایی. نمایش دلبوسکه ناخودآگاه بهترین آثار هیچکاک را در ذهن تو زنده می‌کند. پس از یک روز گرم تعطیل، گل ناواس با آن لباس آبی چشم‌نواز بهترین هدیه برای توست. خوب بخوابی آقای هیچکاک...
