درباره عربستان سعودی:
عَرَبِستانِ سَعودی با نام رسمی پادشاهی عربستان سعودی کشوری در شبهجزیرهٔ عربستان در غرب آسیا است. این کشور دارای مساحتی در حدود ۲٬۱۵۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۸۳۰٬۰۰۰ مایل مربع) است که آن را به پنجمین کشور پهناور در آسیا، دومین کشور پهناور در جهان عرب و پهناورترین کشور در غرب آسیا تبدیل میکند. عربستان از غرب با دریای سرخ هممرز است. اردن، عراق، و کویت در شمال آن قرار دارند؛ خلیج فارس، قطر و امارات متحده عربی از سوی شرق با عربستان مرز مشترک دارند؛ عمان از جنوب شرقی، و یمن از جنوب با عربستان هممرزند. بحرین کشوری جزیرهای در ساحل شرقی این کشور است. خلیج عقبه در شمال غربی، عربستان را از مصر جدا میکند. عربستان سعودی تنها کشوری است که دارای خط ساحلی در امتداد دریای سرخ و خلیج فارس است و بیشتر اراضی آن از صحرای خشک، دشت، استپ و کوهستان تشکیل شدهاست. پایتخت آن و بزرگترین شهرش ریاض است. این کشور میزبان مکه و مدینه، دو مکان مقدس در اسلام است.
عربستان پیش از اسلام،سرزمینی که عربستان امروزی را تشکیل میدهد، محل چندین فرهنگ و تمدن باستانی بودهاست. دوران پیشاتاریخی عربستان برخی از اولین آثار فعالیت انسانی در جهان را نشان میدهد. دومین دین بزرگ جهان، اسلام، در جایی که اکنون عربستان سعودی نامیده میشود ظهور کرد. در اوایل سدهٔ هفتم میلادی، پیامبر اسلام محمد جمعیت شبهجزیرهٔ عربستان را متحد کرد و یک نظام دینی واحد اسلامی ایجاد کرد. پس از مرگ او در سال ۶۳۲، پیروان او به سرعت قلمرو تحت حاکمیت مسلمانان را فراتر از عربستان گسترش دادند، تسخیر بخشهای عظیم و بیسابقهای از قلمروها (از شبهجزیره ایبریا در غرب تا بخشهایی از آسیای مرکزی و جنوب آسیا در شرق) در عرض چند دهه. سلسلههای عرب برخاسته از عربستان امروزی، راشدین (۶۳۲–۶۶۱)، امویان (۶۶۱–۷۵۰)، عباسیان (۷۵۰–۱۲۵۸) را تأسیس کردند.
منطقهٔ عربستان سعودی امروزی قبلاً شامل چهار منطقهٔ تاریخی متمایز بود: حجاز، نجد، و بخشهایی از سرزمین بحرین (الاحساء) و عربستان جنوبی (عسیر).[۱۶] پادشاهی عربستان سعودی در سال ۱۹۳۲ توسط ملک عبدالعزیز (معروف به عبدالعزیز بن عبدالرحمن آل سعود) تأسیس شد. او در سال ۱۹۰۲ با تسخیر ریاض، چهار منطقه را در یک کشور واحد از طریق یک سلسله فتوحات متحد کرد. عربستان سعودی از آن زمان یک پادشاهی مطلقه بودهاست، که در آن تصمیمات سیاسی بر اساس مشورت میان پادشاه و شورای وزیران اتخاذ میشود. جنبش مذهبی فوق محافظهکار وهابیت در اهل سنت به عنوان «ویژگی غالب فرهنگ سعودی» توصیف شدهاست، اگرچه قدرت تشکیلات مذهبی در دههٔ ۲۰۱۰ به میزان قابل توجهی از بین رفتهاست. عربستان سعودی در قانون اساسی خود را به عنوان یک حکومت اسلامی مستقل عرب معرفی میکند، که زبان عربی، زبان رسمی آن است.
نفت خام در ۳ مارس ۱۹۳۸ کشف شد و توسط چندین مورد دیگر در استان شرقیادامه یافت. عربستان سعودی از آن زمان به دومین تولیدکنندهٔ بزرگ نفت جهان (پس از آمریکا) و بزرگترین صادرکنندهٔ نفت جهان تبدیل شدهاست، و دارای دومین ذخایر نفتی جهان و چهارمین ذخایر بزرگ گاز است. این پادشاهی به عنوان یک اقتصاد پردرآمد طبقهبندی میشود و تنها کشور عربی است که عضوی از گروه ۲۰ است.
جغرافیا:
کشور عربستان سعودی در منطقه استراتژیک خاورمیانه و هممرز با خلیج فارس و دریای سرخ است. در جنوب این کشور، یمن جای دارد. همین دسترسی به آبهای آزاد این امکان را برای این کشور به وجود آورده تا از دو سوی آن برای حملونقلهای دریایی و واردات و صادرات استفاده شود. مرز دریایی این کشور را حدود ۲۶۴۰ کیلومتر برآورد کردهاند که بیشترین مرز آبی کشورهای منطقه است.
مساحت این کشور بخش بزرگی از شبه جزیره عربستان یعنی حدود ۸۵ درصد این شبه جزیره را تشکیل میدهد. عربستانسعودی با ۲ میلیون و ۱۴۹ هزار کیلومترمربع برابر با ۸۶۴ هزارو ۸۶۹ مایل مربع پهنا، بزرگترین کشور منطقه خاورمیانه است. این کشور ۳۰٪ بزرگتر از ایران، سه برابر فرانسه و چهار برابر عراق است. این کشور همچنین با عراق، اردن، کویت، عمان، قطر،یمن، امارات متحده عربی مرز یکسان دارد و از طریق پل به بحرین وصل است.
عربستان از نظر هندسی بیشتر به شکل یک مستطیل طولانی است به گونهای که طولانیترین قطر طولی این کشور که از خلیج عقبه شروع و تا بندر جده امتداد مییابد، ۲۲۶۰ کیلومتر است و قطر دیگر آن که عرضی است از بندر ظهران در کنار خلیجفارس در شرق شروع و تا بندر جده در کنار دریای سرخ ادامه دارد ۱۲۶۰ کیلومتر است. ربع الخالی که یکچهارم گستره شبه جزیره عرب را تشکیل میدهد، خالی از مردم است. بلندترین نقطه عربستان سعودی کوه سوداء با سه هزار و پانصد و پنجاه متر بلندی است.
جغرافیدانان، عربستان را بهطور کلی به چهار منطقه و سه ناحیه تقسیم میکنند. ارتفاعات غربی که از خلیج عقبه آغاز و به حجاز و عسیر در جنوب پایان مییابد. منطقه نجد که در مرکز شبهجزیره عربستان است، منطقه احساء که در سواحل جنوبی خلیجفارس قرار دارد و در نهایت منطقه کویری و بیابانی که منطقه قابل توجهی از مساحت این کشور را پوشاندهاست. اما سه ناحیه عربستان را «تهامه» و «نجد» و «حجاز» نامیدهاند که تهامه از سواحل دریای سرخ تا سرزمین نجران است. ناحیه نجد شامل منطقه وسیعی در مرکزیت عربستان است و کانون شکلگیری فرقه وهابیت و دولت سعودی است و سرانجام ناحیه حجاز که از شمال غربی آغاز و تا جنوب غربی کشور امتداد دارد و شهرهای مقدس مکه و مدینه و نیز بندر استراتژیک جده را دربر گرفتهاست.
آب و هوا:
آب و هوای این سرزمین، اقلیم بیابانی است. تفاوت دمای شب و روز زیاد است. بیشتر زمینهای آن را ریگستان تشکیل میدهد. اما حدود ۷۵ درصد از این وسعت را بیابانهای خشک و بیآب و علف پوشاندهاند. سه صحرای بزرگ «صحرای نفوذ»، «بیابان دهنا» و «ربعالخالی» مهمترین کویرهای عربستان هستند.
دمای هوا در روزهای تابستان بهطور متوسط ۴۵ درجه و در شب با اختلاف دمای زیاد نسبت به روز است. در بعضی مناطق کوهستانی حاشیه دریای سرخ و استان عصیر آب و هوا در ۸ ماه از سال نسبتاً مناسب است. اما سرما به ندرت به زیر صفر درجه سلسیوس میرسد. رخدادهای طبیعی چون طوفان شن بسیار روی می دهد.
|