اختصاصی طرفداری | مدت‌ها است مطلبی حی‌وحاضر در باره فصل مصیبت‌بار آژاکس آمستردام در میان فایل‌هایم چشمک می‌زد. هیچگاه فرصت مناسبی برای ارائه آن پیش نیامده بود. انتقال ناباورانه و ناگهانی جوردن هندرسون به آژاکس تیر خلاص را زد و بهانه خوبی برای عرضه آن شد. البته با توجه به جنبه‌های جالب و متعدد این انتقال مجبور شدم سر و روی این مطلب را که صرفاً در مورد آژاکس بود را به یکباره با بحث جدیدی کاملاً تغییر دهم.
امیرحسین صدر
۲۱ ژانویه ۲۰۲۴
درس‌های ریاض
در زندگی، اگر بخواهید می توانید نامش را پشیمانی یا خطا بگذارید، اما اشتباه است اگر از آنها درس نگیرید و من چیزهای زیادی در عربستان یاد گرفتم.
این جملات جوردن هندرسون کاپیتان سابق لیورپول است، بازیکنی که ناگهان تصمیم گرفت جاه و جلال فوتبال اروپا را رها کند و به عربستان برود. اما در طول فقط شش ماه، فرار را به قرار ترجیح داد، جاییکه تعداد تماشاگران در بعضی از مسابقات از تعداد دیدارهای زمین‌های خاکی و چمن محلی هم کمتر است. از خیر دستمزد ۳۵۰ هزار پوندی گذشت، به آمستردام آمد و به پرافتخارترین تیم هلند پیوست.
کنفرانس مطبوعاتی؛ وجهه‌ای که خدشه‌دار شده است؟!
هنگامی که هندرسون در مورد انتخابش برای پیوستن به آژاکس مورد سوال قرار گرفت، در پاسخ خود صریح بود، و شایعات مطبوعات را مبنی بر دلایل مالی کاملا بی ربط دانست.
آنچه در مطبوعات می خوانید را باور نکنید! این یکی از بزرگترین باشگاه های جهان است. بزرگترین باشگاه هلند. شخصا احساس می‌کنم فرصتی عالی است تا به یک باشگاه بزرگ بیایم. استقبال در اینجا باورنکردنی است، بسیار غافلگیر شدم که این فرصت به من داده شده است تا در این باشگاه معروف حضور داشته باشم. همه چیز در فوتبال به سرعت تغییر می کند و من خوشحالم این تصمیم را گرفتم. این فرصت بزرگی بود و امکان رد آن وجود نداشت
آژاکس و هندرسون؛ تضمین موفقیت؟
نام آنها جرئت رؤیاپردازی به شما می‌دهد، و بازی در استادیوم آنها الهام‌بخش است. در عین عقب ماندن از غافله غول‌های فوتبال اروپا، با حضور در کلاس‌های فوتبالی این تیم درک می‌کنید؛ رؤیاپردازی و تلاش بی‌شائبه بخشی از فرهنگ تیم است.
«بزرگ فکر کن و گرنه به جایی نخواهی رسید»
آژاکس آمستردام، با آن پیراهن‌های سفید و قرمز نمادین خود، فلسفه مشهوری دارد. با فهرست بلندبالایی از اسطوره‌های واقعی و کم‌نظیر، باشگاهی پرافتخار که روزگاری هر فوتبالیستی آرزوی بازی در آن را داشت.
اینک جوردن هندرسون سومین بازیکن انگلیسی تاریخ خواهد بود که به آژاکس آمستردام پیوسته است. ولی روزگار دیگری است و این روزها فوتبال در آمستردام وادی بی آب و علف و سرد و بی‌صاحبی است. با افتضاح مارک اوومارس بازیکن سابق آرسنال، بیماری ادوین فان سار و…نظم همیشگی و سنتی آژاکس کاملاً برهم ریخت و با مربیان بی‌تجربه و نالایق و انتخاب‌های نامناسب در تمامی سطوح باشگاه، در این فصل بحران شدیدی تیم آمستردام را فراگرفت که پیش‌ازاین شاهد آن نبودیم. شاخ همه در آمده بود؛ برای نخستین‌بار پس از ۶۰ سال آژاکس در قعر "Eredivisie" قرار داشت. در فصل ۶۵-۱۹۶۴ و در اولین بازی یوهان کرایف در دسته اول، آژاکس در مقام چهاردهم بسیار به منطقه سقوط نزدیک شد، اما در آن زمان رقابت‌ها شامل شانزده تیم بود. اوضاع تا حدودی بهبودیافته است و با حضور فان اسخیپ یکی دیگر از بازیکنان قدیمی تیم، آژاکس به رده‌های بالاتر صعود کرده است.
با خرید فوری و گران‌قیمت هندرسون که بنا به اصول تیم بسیار غیرمنتظره است، رکورددار قهرمانی در هلند به دنبال رهبری باتجربه برای کنترل اوضاع آشفته و نامتعادل تیم همیشه جوان آمستردام است.
اما این انتقال به اینجا ختم نمی‌شود. هندرسون با موافقت برای فسخ قرارداد سه ساله با باشگاه الاتفاق عربستان سعودی مبالغ پرداختی میلیونی به اداره مالیاتی خواهد داشت. کاپیتان سابق لیورپول که به بخت خود در حضور در تیم فعلی کلوپ پشت پا زد، دلایل خانوادگی، مشکلات با آب‌وهوا، و سطح لیگ عربستان را بدون اشاره مستقیم اعلام کرد. ولی شک نداشته باشید، هندرسون همچنین نگران از دست دادن جایگاه خود در تیم انگلیس برای یورو ۲۴ در تابستان امسال هم هست. جایی که هافبک‌های بزرگ تیم، جود بلینگام و دکلان رایس در تابستان امسال با دو انتقال بزرگ به رئال مادرید و آرسنال پیوستند و نقشی کلیدی را در دو تیم پایتخت اسپانیا و انگلستان بر عهده دارند.
آژاکس، راهی برای تثبیت جایگاه در تیم ملی
چندین باشگاه انگلیسی تمایل خود را برای جذب هندرسون ابراز کرده بودند، اما تنها به دلیل قوانین سود و پایداری لیگ برتر، انتقال فقط به‌صورت قرضی ممکن بود. ازاین‌رو از خیر آن گذشتند.
انتقال به آژاکس شامل کاهش قابل‌توجهی در دستمزد ۳۵۰ هزار پوندی هفتگی هندرسون خواهد بود درحالی‌که قبض‌های میلیونی اداره مالیاتی به طور حتم بالانس حساب بانکی او را تغییر خواهد داد، چرا که او اکنون موظف به پرداخت مالیات شش‌ماهه اول قراردادش با «الاتفاق» است.
هندرسون پیش از این به آمستردام آمده است. هنگامی که لیورپول در اکتبر ۲۰۲۲ در لیگ قهرمانان اروپا مقابل آژاکس قرار گرفت
از حمایت گوش‌خراش هوادران متعصب محلی، مراسم اهتزاز پرچم، با نوری خیره‌کننده در قبل از شروع بازی کمی متعجب شده بودم
در آن روز لیورپول در میانه فرم و فصلی ناامیدکننده قرار داشت؛ اما در نهایت به پیروزی دست یافت. تاریخ و شهرت در آن شب هیچ کمکی به آژاکس نکرد و در ۱۶ ماه پس از آن، تمام آنچه در سال‌های پر افتخار به دست آمده بود، تنها بار سنگین و غیرقابل‌تحملی بر دوش آنها بشمار می‌رفت.
اکنون هندرسون با فسخ قراردادش با الاتفاق و پیوستن به آژاکس دست به ریسک بزرگی زده است؛ تفاوت بین گذشته و حال بسیار آشکار و عیان است. باشگاهی که او تا ژوئن ۲۰۲۶ با آن قرارداد امضا کرده است رسماً آش‌ولاش است و مهاجرت از عربستان سعودی به هلند تضمینی برای موفقیت نیست.
آژاکس در فصلی زمستانی و یخ زده!
بد نیست یادآوری از اینكه این فصل چقدر بد پیش رفته داشته باشم؛
در ماه سپتامبر، بازی مقابل رقیب منفور، فاینورد روتردام پس از هجوم هواداران آژاکس به کرایف آرنا در اعتراض به عملکرد بد و تصمیمات غلط باشگاه، با پرتاب آلات آتش‌زا و ضربه و صدمه زدن به درها و سکوها متوقف شد.
خرابکاری در یوهان کرویف آره‌نا به دست طرفداران خودی آژاکس در بازی با فاینورد
چهار روز پس از آن، اسون میسلنتات که زمانی در کادر آرسنال بود به دلیل سؤالاتی بی‌جواب در مورد خرید تعدادی از بازیکنان از سمت مدیر فوتبال برکنار شد.
ماه بعد از آن، زمانی که آژاکس به‌سوی منطقه سقوط لغزید، موریس اشتاین از کار خود اخراج شد. او فقط چهار ماه بود که این مسئولیت را بر عهده داشت! غیرقابل‌باور بود. اوضاع بسیار وحشتناک به نظر می‌رسید؛ اما بدتر از آن هم در راه بود!
هرکولس، یک باشگاه آماتور با تعداد زیادی محصل و دانشجو در تیم خود، آژاکس را از جام حذفی هلند حذف کرد.
این یکی از باورنکردنی‌ترین نتایج در تاریخ فوتبال کشور بود. روزنامه پر فروش De Telegraaf، احساسات خشمگینانه و اندوه‌بار هواداران را بیان کرد و با تیتری عالی، عصبانیت و خجالت آنها را فریاد زد:
آژاکس عمیقاً از این رسوایی شرمنده است.
باشگاهی که "توتال فوتبال" جهان را به ارمغان آورده بود برای مدت طولانی به یک "توتال باشگاه آشفته" تبدیل شده است.
انتقال هندرسون قطعاً از سوی آژاکس تا حد زیادی با بوی ناامیدی همراه است، تلاشی از سر استیصال.
آژاکس به هر قیمتی قصد دارد نشان دهد در حال مرگ نیست و می‌تواند به اوضاع سروسامان دهد، و دقیقاً به همین دلیل است با بزرگترین قرارداد مالی در تاریخ اردیویسه موافقت کرده است، چیزی که در این فصل «باید» به دست بیاید، صعود به لیگ قهرمانان است. این قرارداد گلوله‌ای است که صرفاً به همین منظور و برای دستیابی به هدف مشخص، شلیک شده است.
اسف بار تر از این نمی‌شد، شکست برابر تیم نیمه آماتور هرکولس
هیچ شانسی برای کسب عنوان قهرمانی آژاکس وجود ندارد. پی اس وی آیندهوون با ۱۷ پیروزی از ۱۷ بازی، در بالای تپه و در دوردست‌ها قرار دارد. تنها شانس که مأموریتی ساده هم به نظر نمی‌رسد قرارگرفتن در جمع سه تیم برتر است.
آژاکس در سه بازی اخیر خود پیروز شده است؛ اما با توجه به اینکه سؤالات زیادی در مورد ترکیب تیم وجود دارد. هیچ تضمینی نیست که قادر باشند کسری امتیازات را جبران کنند.
اینجاست که این انتقال برای هندرسون به یک چالش بزرگ تبدیل می‌شود. کسی که بعد از ری کلارک، نوک حمله خوب دهه ۷۰، و چوبا آکپوم که چهره‌ای آشنا در رختکن است، سومین مرد انگلیسی است که لباس آژاکس را بر تن می‌کند.
هندرسون در آژاکس، از محبوبیت تا ماموریت
در آمستردام در مورد ورود او هیجان زیادی وجود دارد، پیراهن های با نام او، فروش سرسام‌آوری داشته است و هزاران پیراهن به‌زودی وارد بازار خواهد شد، اما باور كنید، انتظارات زیادی نیز وجود دارد:
بازار لباس شماره 6 آژاکس داغ داغ است
هندرسون کاتالیزوری برای احیای تیم به‌حساب می‌آید، مردی که باید باانرژی و کاراکتر و خصوصیات جنگجویانه خود همه را به‌سوی جلو سوق دهد.
هندرسون در فرم بدنی خوبی است، اما با نزدیک شدن به تولد ۳۴ سالگی، باید نشان دهد هنوز به‌اندازه کافی بنزین در باک خود دارد.
ترک لیورپول یک اشتباه بود؛ اما تمایل و شوق بی‌اندازه برای بازی و حضور در میدان به تصمیم فوری او دامن زد. او دیگر نمی‌توانست شروع ثابت و دائمی در ترکیب اصلی یورگن کلوپ داشته باشد و این مورد در بهار گذشته به او گوشزد شده بود، اما احتمالاً او در این فصل حداقل می‌توانست بیش از ۱۵ بازی برای قرمزها انجام داده باشد و گذر زمان مشخص کرد، تصمیم جدایی از لیورپول باعجله گرفته شده است و بازگشت سریع او از عربستان به اروپا بر این امر صحه می‌گذارد.
قابل‌اشاره است؛ مردی که لیورپول را به اولین قهرمانی خود در ۳۰ سال گذشته رساند و کاپیتان آنها در سه فینال لیگ قهرمانان اروپا بود، به جای تمام کردن ۱۲ ماه پایانی قراردادش و خداحافظی درست‌وحسابی از آنفیلد و هواداران، در ماه می امسال، از در پشتی باشگاه خارج شد و به‌سادگی همه آنچه که حتی مربی بزرگ او در الاتفاق با لیورپول به دست نیاورده بود را نادیده گرفت.
روزهای لیورپول؛ زمانی که جرارد کاپیتان هندرسون بود
از جولای گذشته اتفاقات زیادی افتاده و حرف های زیادی زده شده است. از اینجا به بعد نیز چنان خواهد ماند و هر حرکت هندرسون از چشم رسانه های انگلیسی و هلندی و سعودی زیر ذره بین قرار خواهد گرفت!
برنده و بازنده کیست؟
به طور خلاصه، جردن هندرسون از انتقال خود به عربستان سعودی دفاع کرد، و مدعی بود انتقال هفته‌ای ۳۵۰ هزار پوند یک «تصمیم فوتبالی» بوده است. از انتقاد به لیگ عربستان امتناع کرد، عذرخواهی کرد و سپس به آژاکس پیوست؟!!
مشاهده وضعیت و توضیحات هندرسون در کنفرانس خبری، از جایگاه و نقطه‌نظر شخص او طبیعی است؛ تمرکز روی شهرتی که خدشه‌دار شده است، زمانی که کوهی از پول نقد را پذیرفت و به‌سوی صحرا راهی شد. اما گذر از اسکناس‌ها و آمدن به آمستردام آن‌قدر فوری بود که تمامی طرفین را کمی حیرت‌زده کرد. این امر شاید از بسیاری جوانب کمی اعتبار برای هندرسون ایجاد کند، مردی که معتقد به تغییرات اجتماعی است، اما برای کسانی که او به آنها پشت کرده، اصلاً و ابداً خوشایند به نظر نمی‌رسد.
رونالدو، نابغه پرتغالی که تقریباً به پایان دوران فوتبال خود رسیده همچنان سعی دارد برای جلوه بخشیدن به رکورد گل‌های خود دائماً از سطح خوب لیگ عربستان صحبت کند. جایی که که مدعی شد؛
لیگ عربستان سطحی بالاتر از لیگ ۱ فرانسه دارد!
اگرچه این حرف‌ها در کَتِ دوستداران واقعی فوتبال نمی‌رود.
و این در حالی است که غرولند بسیاری از بازیکنان خارجی لیگ سعودی در خفا ادامه دارد و انعکاس زیادی در مطبوعات و رسانه‌ها نمی‌یابد.
او که رفت و او که ماند
حالا با از دست دادن یک چهره بزرگ که در پوسترهای بزرگ در این طرف و آن طرف و تبلیغات جام جهانی در آینده‌ای نه‌چندان دور به چشم می‌خورد، خروج ناگهانی هندرسون برای سعودی‌ها به‌شدت خجالت‌آور به نظر می‌رسد و همه می‌دانیم آنها از خجالت بیزارند. چیزی که دوست دارند، به‌رخ‌کشیدن قدرت است، عشق به ورزش و فروش تبلیغاتی آن با سرمایه‌های سرسام‌آور.
آنچه آنها مایلند ما تحسین کنیم؛ خرید نیوکاسل یونایتد و ثبات در جدول لیگ برتر است. آنها عاشق بیان این هستند که چگونه کریستیانو رونالدو و نیمار را به بیابان‌ها بردند. آنها دوست دارند ببینیم چگونه بوکس سنگین‌وزن از لاس‌وگاس، نیویورک و لندن به ریاض رفت، چگونه گلف و حتی اسنوکر را به آنجا کشاندند و. جایزه توپ طلایی را برای ماکسیمم ۱۶۷ امتیازی آن ارائه کردند.
وقتی قدرت پول‌های آنها صدایش بلندتر از مخالفت بزرگان تنیس زنان، مارتینا ناوراتیلووا و کریس اورت و انجام فینال تور تنیس زنان در ریاض بود. آنها خریدار نگاه و تفکرات ما هستند، به هر قیمت!
شاید اجتناب‌ناپذیر است، نقدینگی و پول نقد برنده می‌شود، بنابراین عربستان برنده بازی است.
اما برایم، نکته جالب توجه در جریان انتقال هندرسون، چیزی است که سعودی‌ها دوست ندارند و در واقع متنفر از شنیدن آن هستند.
پول هندرسون را برد. اما قادر نبود او را نگه دارد و این مانند شوک فشار قوی خواهد بود که از ته دل آنها را آزار خواهد داد و این چیزی است که آنها دوست ندارند ما ببینیم.
خروج یا در واقع فرار هندرسون ازاین‌حیث بسیار قابل توجه و پراهمیت است. اشاره او به مواردی چون استاندارد لیگ، وسوسه پول و دست‌وپنجه نرم کردن با استایل زندگی و همه آنچه او در این باره به بازیکنان دیگر خواهد گفت.
از دست دادن بازیکنی که ارزشش برای ماشین تبلیغاتی آنها بسیار بیشتر از بقیه بود دردآور است؛ ولی کشنده نیست؛ اما بدون شک ضربه بزرگی است که تحملش برای سعودی‌های دست‌به‌جیب، بسیار دشوار خواهد بود.
سکوهای خالی قابل تحمل نیست
برای سعودی‌ها به دست آوردن او یک کودتا بشمار می‌رفت. قرارداد با یک بازیکن مطرح از یک باشگاه معروف مزایایی زیادی داشت.
آنها بر این تصور بودند؛ اگر هندرسون مایل به آمدن باشد، پس هر که را که بخواهیم به اینجا خواهیم آورد. به‌این‌ترتیب، ازدست‌دادن او بیش از هر کس دیگری جز رونالدو دردسرساز خواهد بود.
مسلماً مورد هندرسون برنامه‌ها، توسعه و قدرت عربستان در فوتبال را متوقف نخواهد کرد و ماهی غول‌آسا در مسیر خود هرآنچه را که مایل است می‌بلعد و عقب‌نشینی هندرسون از دهان ماهی غول‌آسا با همه کبکبه و دبدبه‌اش قابل‌ستایش است.
ازاین‌رو شکی نداشته باشید بازنده اصلی در انتقال اخیر به طور حتم سعودی‌ها هستند، و شاید با عروسی هُل هُلکی هندرسون و آژاکس در آمستردام، به‌زودی همه در یک جناح قرار گیرند؛ بازندگان!
در این میان، مایلم هندرسون و آژاکس متحمل مصیبت و بلای جدیدی نشوند. طبق معمول همیشه «زمان» پاسخ همه سؤالات ما را خواهد داد! زمانی که بی‌محابا و با سرعت می‌گذرد و رحمی به هیچکس و هیچ چیز ندارد!
