طرفداری | ریوالدو ویتور بوربا فریرا (Rivaldo Vítor Borba Ferreira) ملقب به ریوالدو، زاده 19 آوریل 1972 در شهر رسیف برزیل است. ریوالدو در پست‌های هافبک نفوذی، وینگر چپ و مهاجم دوم بازی می‌کرد. او در یکی از فاولاهای رسیفه بزرگ شد؛ جایی که ریوالدو با فقر و سوتغذیه دست و پنجه نرم کرد و به دلیل این مهم، چندین دندانش را از دست داد. او فوتبالش را از 11 سالگی در باشگاه سانتاکروز شروع کرد و سپس در 16 سالگی در تیم جوانان پائولیستانو حضور پیدا کرد. ضعف بدنی ناشی از فقر در ریوالدو، باعث شده بود تا خیلی مورد توجه مربیانش قرار نگیرد. او در سال 1989، پدرش را بر اثر یک سانحه رانندگی از دست داد. با این وجود، ریوالدو دست از تلاش نکشید و توانست به سانتاکروز بازگشته و در سال 1990 به تیم اصلی این باشگاه منتقل شود.
نخستین بازی ریوالدو برای سانتاکروز در فصل 1991 سری‌ب برزیل به ثبت رسید. او در 18 بازی فصل برای این باشگاه، هشت گل زد. ریوالدو شش ماه از فصل 1992 برزیل را در سانتاکروز بازی کرد و آمار هشت بازی و یک گل را ثبت کرد. او به همراه سانتاکروز به قهرمانی در مسابقات پرنامبوکانو دست یافت. در میانه‌های فصل 1992، ریوالدو به باشگاه موجی میریم پیوست تا در ادامه فصل و مسابقات منطقه‌ای، آمار 31 بازی و 13 گل را ثبت کند. در سال 1993، این بازیکن با قراردادی قرضی راهی کورینتیانس شد تا برای نخستین بار در بالاترین سطح فوتبال کشورش بازی کند. او در هشت مسابقه خود در سری‌آ، دو گل زد و سپس آمار 14 بازی و 9 گل را در لیگ‌های منطقه‌ای به دست آورد. استعداد ریوالدو از چشمان استعدایاب‌های باشگاه پالمیراس دور نبود تا این باشگاه در سال 1994، مبلغی معادل با 2.5 میلیون یورو را برای جذب این بازیکن هزینه کند. او در فصل نخست حضورش در پالمیراس، آمار 29 بازی و 14 گل را ثبت کرده و به همراه این باشگاه، قهرمان سری‌آ شد. او دو فصل دیگر در پالمیراس ماندنی شد و به آمارهای 34 بازی و 24 گل در فصل 1995 و 34 بازی و 22 گل در فصل 1996 رسید.
سال 1996، سال ورود این مهاجم اهل رسیفه به فوتبال اروپا بود زیرا باشگاه دپورتیوو لاکرونیای اسپانیا، مبلغی معادل با شش میلیون یورو را به حساب باشگاه پالمیراس واریز کرد تا ستاره نوظهور این باشگاه را به اسپانیا بیاورد. نخستین حضور ریوالدو در ترکیب تیم جدیدش، دیدار هفته نخست لالیگا برابر رئال مادرید بود. ماشین گلزنی ریوالدو از هفته سوم و دیدار برابر اتلتیکو مادرید روشن شد تا در پایان فصل، این بازیکن با ثبت آمار 44 بازی، 22 گل و یک پاس گل، یکی از ستارگان باشگاه لاکرونیا و چهارمین گلزن برتر لالیگا شود. چهار میلیارد پستا، رقم آزادسازی ریوالدو از باشگاه لاکرونیا بود؛ رقمی که باشگاه بارسلونا حاضر به پرداخت آن شد تا این ستاره برزیلی را به خدمت گیرد. ریوالدو در ابتدا تمایل داشت در لاکرونیا بماند اما بارسلونا، به هر قیمتی حاضر به جذب این بازیکن بود.
ریوالدو در سال 1997 با چهار میلیارد پزوتا یا 24 میلیون یورو به بارسلونا پیوست تا خط حمله این باشگاه را قوی‌تر از قبل کند. او در نخستین بازی خود برابر سوسیداد، بریس کرد و سپس تا بازی هفته نهم برابر رئال مادرید، چهار گل دیگر را به ثمر رساند تا خط و نشان جدی برای باشگاه رقیب بکشد. او نخستین گل ال کلاسیکوی نخستش را به ثمر رساند تا با گلش مقدمه پیروزی شیرین تیمش را برابر رقیب فراهم کند. ریوالدو در پایان فصل، آمار 51 بازی، 28 گل و پنج پاس گل را ثبت کرده و به همراه تیمش به قهرمانی در لالیگا و کوپادل‌ری رسید. او در این فصل برای نخستین بار در لیگ قهرمانان اروپا به میدان رفت. درخشش ریوالدو در دومین فصل همکاری با بارسلونا، او را به توپ طلای 1999 و بهترین بازیکن سال فیفا رساند. آمار این بازیکن در این فصل، 48 بازی، 29 گل و 18 پاس گل بود. او در این فصل موفق به گلزنی در لیگ قهرمانان اروپا شد و برابر منچستر یونایتد، بریس کرد. 24 گل ریوالدو در لالیگا، یکی از مهم‌ترین عوامل قهرمانی بارسلونا در لالیگای این فصل بود.
او در فصل 00-1999، ستاره بارسلونا در لیگ قهرمانان اروپا بود و با ثبت 10 گل در این تورنمنت، آقای گل شد. بریس برابر فیورنتینا (2)، پورتو و چلسی به همراه گلزنی برابر آرسنال و پورتو، از جمله 10 گل این بازیکن در لیگ قهرمانان بود. او در این فصل بر سر پست بازی خود با سرمربی وقت تیم، لوئیس فن خال دچار اصطحکاک‌هایی شد اما در نهایت، این فن خال بود که پس از سال 2000 از بارسلونا جدا شد. آمار ریوالدو در این فصل، 50 بازی، 23 گل و شش پاس گل بود. او دو فصل دیگر در بارسلونا باقی ماند و به آمارهای 48 بازی، 34 گل و 10 پاس گل در فصل 01-2000 و 38 بازی، 16 گل و هشت پاس گل در فصل 02-2001 رسید. هت‌تریک ریوالدو در آخرین بازی فصل 01-2000 برابر والنسیای مقتدر اوایل هزاره نوین میلادی، از جمله لحظات مهم او در بارسلونا بود. ریوالدو در این مسابقه گل‌های بسیار زیبایی را به ثمر رساند؛ از ضربه کاشته دیدنی تا گل سوم در دقیقه 87 با حرکت قیچی برگردون که به تیتراژ بسیاری از برنامه‌های ورزشی تبدیل شد. مجموع 130 گل در پیراهن بارسلونا، این بازیکن را به یکی از مهاجمان مهم تاریخ این باشگاه تبدیل کرد.
این بازیکن در سال 2002 راهی میلان شد تا بالاخره همانند بسیاری از ستارگان هم عصر خود، بازی در سری‌آ را تجربه کند. نخستین بازی ریوالدو با پیراهن میلان، دیدار این باشگاه برابر اسلووان لیبرچ در مرحله مقدماتی لیگ قهرمانان اروپا بود. او به همراه میلان به قهرمانی در این دوره از لیگ قهرمانان رسید و در راه کسب این مهم، یک گل سه امتیازی به لوکوموتیو مسکو و تک گل شکست برابر رئال مادرید در مرحله گروهی را به ثمر رساند. ریوالدو در مسابقه فینال، نیمکت‌نشین بود و حتی یک دقیقه نیز به میدان فرستاده نشد. او در سری‌آ نیز برابر تیم‌هایی مثل اودینزه، رجینا، آتالانتا، پیاچنزا و لاتزیو گل زد و در مجموع به آمار 37 بازی، هشت گل و شش پاس گل دست یافت. ریوالدو که فصل نخست چندان موفقی را در ایتالیا سپری نکرده بود، شش ماه دیگر در میلان باقی ماند و پس از ثبت دو بازی و تجربه قهرمانی در سوپرجام اروپا، میلان را در نقل و انتقالات زمستانی 2004 ترک کرد. او در ادامه فصل راهی کروزیروی برزیل شد تا با واندرلی لوکزامبورگوی معروف همکاری کند اما دوران عضویت ریوالدو در این باشگاه به دلیل جدایی لوکزامبورگو، چندان طولانی نبود. ریوالدو، پس از شش ماه حضور در این باشگاه و ثبت دو گل در 10 بازی، تیمش را عوض کرد.
در سال 2004، ریوالدو به فوتبال اروپا بازگشت و با المپیاکوس یونان قرارداد بست. یک ضربه ایستگاهی قوس‌دار در هفته 10 برابر پاناتینایکوس به همراه یک ضربه ایستگاهی گل‌شده دیگر در لیگ قهرمانان اروپا برابر لیورپول، از لحظات مهم ریوالدو در نخستین فصل حضورش در فوتبال یونان بود. این بازیکن به قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی یونان رسید و آمار 38 بازی، 15 گل و هفت پاس گل را ثبت کرد. ریوالدو که در یونان احیا شده بود، در دو فصل بعدی خود در المپیاکوس به آمارهای 30 بازی، 11 گل و چهار پاس گل و 33 بازی، 17 گل و 12 پاس گل رسید. سه قهرمانی لیگ و دو جام حذفی یونان، ثمره حضور این بازیکن در المپیاکوس بود. او پس از قطع همکاری با المپیاکوس در 35 سالگی، تصمیم گرفت همچنان در فوتبال یونان بماند و به باشگاه سابقش ثابت کند که بالارفتن سن به کاهش کیفیتش منتهی نشده است. او راهی آاِک آتن شد و در یک فصل حضورش، آمار 43 بازی، 15 گل و 15 پاس گل را ثبت کرد. او در بازی برگشت تیمش برابر المپیاکوس، دو پاس گل داد و پس از پیروزی 0-4 آاِک، عدد چهار را به تماشاگران تیم سابقش نشان داد تا به نوعی انتقام جدایی خود را بگیرد.
در سال 2008، این مهاجم برزیلی، اهالی فوتبال را با باشگاه جدیدی آشنا کرد. بنیادکار ازبکستان که تصمیم داشت نام خود را در فوتبال آسیا مطرح کند، یک میلیون دلار هزینه کرد تا ریوالدوی معروف را به فوتبال آسیا بیاورد. ریوالدو در نخستین فصل حضورش در ازبکستان به آمار 17 بازی و 9 گل رسید. او در دومین فصل همکاری با بنیادکار، پس از ثبت 20 گل در لیگ برتر ازبکستان، آقای گل این لیگ شد. 40 بازی و 22 گل در فصل 2009 و 19 بازی و 11 گل در فصل 2010، کارنامه ریوالدو در ازبکستان بود. او به همراه بنیادکار در دو دوره لیگ قهرمانان آسیا حضور داشت. تک گل ریوالدو در مرحله یک‌هشتم نهایی فصل 2009 لیگ قهرمانان آسیا برابر باشگاه پرسپولیس در تهران، بنیادکار به مرحله یک‌چهارم نهایی این تورنمنت رساند؛ جایی که ریوالدو و یارانش برابر پوهانگ استیلرز کره جنوبی شکست خوردند. او در فصل 2010 رقابت‌های آسیایی نیز موفق به گلزنی برابر الاتحاد عربستان و الوحده امارات شد. پس از پایان ماجراجویی در آسیا، ریوالدو به موجی میریم، باشگاهی که ریاست آن را برعهده گرفته بود، بازگشت اما طولی نکشید تا با پیشنهاد سائوپائولو، به صورت قرضی راهی این باشگاه شود. ریوالدو به همراه سائوپائولو به قهرمانی کوپاسودامریکانا رسید و آمار 46 بازی، هفت گل و سه پاس گل را ثبت کرد. ریوالدو سپس راهی آنگولا شد و در یک فصل بازی برای کابوسکورپ این کشور، آمار 11 بازی و شش گل را ثبت کرد. سائوکتانو (19 بازی و دو گل) و بازگشت مجدد به موجی میریم (12 بازی و یک گل)، تجربیات بعدی این بازیکن در فوتبالش بوده است. او در سال 2015، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.
نخستین بازی ملی ریوالدو برای تیم ملی برزیل در سال 1993 برابر تیم ملی مکزیک رقم خورد. او پیش از این برای تیم ملی زیر 20 سال برزیل نیز به میدان رفته بود. ریوالدو در المپیک 1996 حضور یافت و به همراه کشورش به مدال برنز این رقابت‌ها رسید. او در پنج مسابقه برزیل در المپیک به میدان رفت. جام کنفدراسیون‌های 1997، تجربه بعدی این بازیکن در تورنمنت‌های ملی بود که با قهرمانی برزیل و دو بازی ریوالدو همراه بود. عملکرد موفق این بازیکن در فوتبال باشگاهی منجر به حضورش در جام جهانی 1998 فرانسه شد. او در دومین بازی مرحله گروهی برابر مراکش، یک گل و یک پاس گل را ثبت کرد و سپس در ادامه راه، در بازی برابر دانمارک در مرحله یک‌چهارم نهایی بریس کرد تا برزیل به جمع چهار تیم نهایی صعود کند. ریوالدو در ضیافت پنالتی نیمه نهایی برابر هلند، پنالتی خود را به گل تبدیل کرد و سهم بزرگی در فینالیست‌شدن کشورش داشت. شکست برابر فرانسه، ریوالدو و هم‌تیمی‌هایش را نایب قهرمان جام جهانی کرد.
درخشش او در رده ملی با آقای گلی‌اش در کوپا آمریکای 1999 و قهرمانی برزیل در این تورنمنت ادامه یافت. ریوالدو ستاره برزیل در فینال کوپا آمریکا برابر تیم ملی اروگوئه بود زیرا دو گل زد و یک پاس گل داد تا برزیلی‌ها با نتیجه 0-3 رقیب خود را شکست داده و قهرمان شوند. او موفق شد تا در جام جهانی 2002 نیز حضور داشته باشد و با گلزنی در پنج مسابقه نخست برزیل در این جام برابر ترکیه، چین، کاستاریکا، بلژیک و انگلستان، بار دیگر کشورش را به فینال جام جهانی برساند. او در بازی فینال، 90 دقیقه بازی کرد و در نهایت جام جهانی را بالای سر برد. دیدار برزیل و اروگوئه در سال 2003، آخرین بازی ملی ریوالدو بود. او با آمار 76 بازی، 35 گل و 17 پاس گل به کارش در رده ملی خاتمه داد. ریوالدو یکی از برترین مهاجمان عصر خود بود که زیرسایه ستارگانی همانند رونالدو و رونالدینیو قرار گرفت. او بسیار چابک بود و با خلاقیت خود در زمین مسابقه و حرکات تماشاگرپسند همانند گلزنی به سبک قیچی برگردان، تیمش را به هر نحوی که شده به گل می‌رساند. او هم‌چنین متخصص گل‌کردن ضربات ایستگاهی و پنالتی بود و معجونی از هنرمندی و کارآمدی یک فوتبالیست بود. ریوالدو سابقه بازیگری در یک فیلم سینمایی ایرانی به نام «من سالوادور نیستم» را داشته و با رضا عطاران هم‌بازی شده است.
از سری خاطرات فوتبالی
آگوستین دلگادو؛ بهترین گلزن مقدماتی جام جهانی 2002 و بازیکن سابق ساوتهمپتون
کریستوفر ره؛ مهاجم محبوب ونگر، گلزن سه امتیازی آرسنال و بازیکن نادیده پرسپولیس
استفانو فیوره؛ آقای گل کوپا ایتالیا و هافبک خلاق پارما، لاتزیو و والنسیا
