حزب سوسیال دمکرات آلمان یا به اختصار یک حزب سیاسی سوسیال دموکرات در آلمان است. این حزب به همراه اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان (CDU) یکی از دو حزب سیاسی مهم معاصر در آلمان به‌شمار میرود.
حزب سوسیال دموکرات آلمان در سال ۱۸۶۳ تأسیس شد و قدیمی‌ترین حزب سیاسی آلمان است که همچنان در بوندستاگ فعالیت می‌کند. بسیاری از بزرگان سوسیالیسم زمانی نقش خود را در این حزب ایفا کرده بودند.برای مثال عصرجدید در واقع ارگان مطبوعاتی و نظری حزب سوسیال دموکرات آلمان محسوب می‌شد و نقش مهمی در نشر اندیشه‌های سوسیالیستی در سطح جهان داشته‌است. این حزب همچنین یکی از اولین احزاب تحت تأثیر مارکسیسم در جهان بود. از دهه ۱۸۹۰ تا اوایل قرن ۲۰، حزب سوسیال دموکرات آلمان بزرگترین حزب مارکسیست اروپا بود و همچنین به‌طور متوالی پرطرف‌دارترین حزب سیاسی آلمان به‌شمار می‌رفت . در طول جنگ جهانی اول، این حزب بین جریان‌های طرفدار جنگ و سوسیال دموکرات ضد جنگ تقسیم شد که برخی از اعضای ضدجنگ آن حزب کمونیست آلمان (KPD) را تشکیل دادند. SPD نقش اصلی را در انقلاب آلمان از ۱۹۱۸ تا ۱۹۱۹ ایفا کرد و مسئولیت اصلی تأسیس جمهوری ویمار را بر عهده داشت. فردریش ابرت، سیاستمدار حزب سوسیال دموکرات به عنوان اولین رئیس‌جمهور آلمان انتخاب شد و حزبش تا سال ۱۹۳۲ پرقدرت‌ترین حزب اروپایی بود. پس از قدرت گرفتن حزب نازی، حزب سوسیال دموکرات آلمان تنها حزبی در رایشستاگ بود که علیه قانون تفویض اختیارات ۱۹۳۳ که به هیتلر اختیارات تام برای تبدیل حکومتش به یک نظام دیکتاتوری می‌داد، رأی داد. حزب سوسیال دموکرات متعاقباً در سال ۱۹۳۳ همراه با همه احزاب غیر از حزب ملی کارگران سوسیالیست ممنوع شد. حزب سوسیال دموکرات بعد از آن در تبعید به فعالیت خود ادامه داد.
پس از جنگ جهانی دوم، حزب سوسیال دموکرات مجدداً در آلمان تأسیس شد. شعبه این حزب در آلمان شرقی مجبور شد با حزب کمونیست آلمان ادغام شود و حزب اتحاد سوسیالیستی آلمان را تشکیل دهد. در آلمان غربی حزب سوسیال دموکرات یکی از دو حزب مهم در کنار حزب اتحادیه (اتحادیه دموکرات مسیحی / سوسیال مسیحی) شد. در برنامه گودزبرگ، حزب سوسیال دموکرات از تعهد خود به مارکسیسم صرف‌نظر کرد و به یک حزب بزرگ با گرایش چپ‌میانه تبدیل شد. این حزب از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۲ و دوباره از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ دولت فدرال آلمان را رهبری کرد. همچنین از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۹ و ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ و همچنین از سال ۲۰۱۳ به بعد در ائتلاف بزرگ با حزب اتحادیه برای تشکیل دولت فدرال شرکت داشت. ساسکیا اسکن و نوربرت والتر بوریانس از زمان انتخابات رهبری حزب در سال ۲۰۱۹ رهبران این حزب هستند. این حزب با کسب ۲۰٫۵ درصد از آرای انتخاباتی در انتخابات فدرال ۲۰۱۷، دومین حزب بزرگ در بوندستاگ با ۱۵۲ از ۷۰۹ کرسی است. در حال حاضر حزب سوسیال دموکرات شریک ائتلافی دولت آلمان به رهبری حزب اتحادیه است که از ۲۰۱۳ تاکنون ادامه یافته‌است. این حزب همچنین در یازده دولت از شانزده دولت ایالتی آلمان حضور دارد و در هفت ایالت حزب اصلی در دولت است.
حزب سوسیال دموکرات آلمان مواضعی طرفدار اتحادیه اروپا دارد و عضوی از حزب سوسیالیستهای اروپا است و تحت گروه حزبی اتحاد پیشرو سوسیالیستها و دموکراتها در پارلمان اروپا به فعالیت مشغول است. این حزب با ۱۶ نماینده پارلمان اروپا سومین حزب بزرگ در این گروه پارلمانی است. حزب سوسیال دموکرات آلمان همچنین از اعضای بنیانگذار انترناسیونال سوسیالیست بود، اما در سال ۲۰۱۳ پس از انتقاد از پذیرش احزاب اقتدارگرا در انترناسیونال سوسیالیسم، از این گروه جدا شد. سپس این حزب اتحاد پیشرو را بنیان نهاد و که احزاب دیگری در سراسر جهان به آن پیوستند. پیش از این، حزب سوسیال دموکرات عضو بنیانگذار انترناسیونال دوم و انترناسیونال بین‌المللی کار و سوسیالیست بود.
تاریخ :
حزب سوسیال دموکرات آلمان ریشه در انجمن عمومی کارگران آلمان (تأسیس ۱۸۶۳) و حزب کارگران سوسیال دموکرات (تأسیس ۱۸۶۹) دارد. این دو گروه در سال ۱۸۷۵ با هم ادغام شدند و حزب کارگران سوسیالیست آلمان را ایجاد کردند از سال ۱۸۷۸ تا ۱۸۹۰، قوانین ضد سوسیالیستی در آلمان هرگونه تشکیل گروه یا ملاقات با هدف گسترش اصول سوسیالیستی را ممنوع کرد، اما این حزب همچنان در انتخابات مورد حمایت قرار گرفت. در سال ۱۸۹۰ ممنوعیت فعالیت احزاب سوسیالیستی برداشته شد و این حزب دوباره می‌توانست لیست‌های انتخاباتی خود را ارائه دهد، در این زمان حزب کارگران سوسیال دموکرات نام خود را به حزب سوسیال دموکرات آلمان تغییر داد که این نام تاکنون مورد استفاده قرار گرفته‌است. حزب سوسیال دموکرات در آن زمان بزرگترین حزب مارکسیست در اروپا و بعد از آن به‌طور مداوم محبوب‌ترین حزب در انتخابات فدرال آلمان از سال ۱۸۹۰ به بعد بود
در سالهای منتهی به جنگ جهانی اول، حزب سوسیال دموکرات آلمان از نظر ایدئولوژیک حزبی رادیکال باقی ماند، اگرچه بسیاری از مقامات حزب در سیاست‌های کلی حزبی به اعتدال گرایش داشتند. به گفته راجر ایتول و آنتونی رایت، حزب سوسیال دموکرات آلمان به حزب طرفدار اصلاحات تبدیل شد بود که با سیاست‌های مبتنی بر سوسیال دموکراسی نمونه‌ای از «حزبی است که پس از تحول سوسیالیستی جامعه، برای پیشبرد اصلاحات دموکراتیک و اقتصادی تلاش می‌کند». آنها تأکید می‌کنند که این پیشرفت اصلی‌ترین مولفه برای درک سوسیال دموکراسی قرن بیستم است که حزب سوسیال دموکرات آلمان تأثیر عمده ای در آن داشت. در انتخابات فدرال ۱۹۱۲، حزب سوسیال دموکرات آلمان ۳۴٫۸٪ آرا را به دست آورد و سرانجام با ۱۱۰ کرسی بزرگترین حزب در رایشستاگ شد، اگرچه همچنان با موانعی برای تشکیل دولت مواجه بود علی‌رغم موافقت انترناسیونال دوم برای مخالفت با نظامی‌گری، حزب سوسیال دموکرات از درگیر شدن آلمان در جنگ حمایت کرد و به همین دلیل با آتش‌بس مدنی قیصر آلمان موافقت کرده و از دعوت به اعتصاب یا انتقاد از دولت خودداری کرد. انگیزه حزب در این تصمیم، نظر آنان در مورد روسیه تزاری بعنوان بزرگترین دشمن سوسیالیستها و طبقه کارگر بود. مخالفت داخلی در حزب با این سیاست در طول جنگ افزایش پیدا کرد. اعضای ضد جنگ در سالهای ۱۹۱۶ و ۱۹۱۷ از حزب اخراج شدند و این منجر به تشکیل حزب مستقل سوسیال دموکرات آلمان (USPD) شد.
دیدگاه های سیاسی :
حزب سوسیال دموکرات به عنوان یک حزب مارکسیست در سال ۱۸۷۵ تأسیس شد. با این حال سوسیال دموکراتها در برنامه کلی حزبی خود تجدید نظر اساسی کردند، به این معنا که برنامه حزبی سال ۱۹۲۵ (که به برنامه هایدلبرگ معروف بود) و خواهان «تبدیل مالکیت خصوصی ابزار تولید به مالکیت اجتماعی» بود در سال ۱۹۵۹ به برنامه گودزبرگ تغییر پیدا کرد. هدف برنامه گودزبرگ گسترش پایگاه رای‌دهندگان و حرکت موقعیت سیاسی حزب سوسیال دموکرات به سمت مرکز بود. پس از جنگ جهانی دوم، حزب سوسیال دموکرات تحت رهبری کورت شوماخر دوباره خود را به عنوان یک حزب سوسیالیست که منافع طبقه کارگر و اتحادیه‌های کارگری را نمایندگی می‌کرد، تثبیت کرد. با برنامه گودزبرگ، این حزب از یک حزب طبقه کارگر سوسیالیست به یک حزب سوسیال دموکرات مدرن که در درون سرمایه‌داری لیبرال فعالیت می‌کند، تبدیل شد. آخرین برنامه حزب سوسیال دموکرات در سال ۲۰۰۷ در هامبورگ، "سوسیالیسم دموکراتیک را به عنوان نظم اقتصاد، دولت و جامعه توصیف می‌کند که در آن حقوق اساسی مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای همه مردم تضمین شده‌است، همه مردم بدون استثمار، ظلم و خشونت زندگی می‌کنند که به دلیل امنیت اجتماعی و انسانی است "و به عنوان" چشم انداز جامعه ای آزاد، عادلانه و هم‌بسته"، تحقق آن به عنوان" وظیفه دائمی" در حزب مورد تأکید است. سوسیال دموکراسی در این حزب به عنوان "یک اصل" مورد تأکید قرار دارد.
موضع فعلی حزب سوسیال دموکرات از رسیدن هدف نهایی سوسیال دموکراسی حمایت می‌کند، که به عنوان چشم‌انداز یک نظم اجتماعی شناخته می‌شود که در آن آزادی و عدالت اجتماعی در درجه اول اهمیت قرار دارد. طبق پلتفرم حزب، آزادی، عدالت و همبستگی اجتماعی اساس سوسیال دموکراسی را تشکیل می‌دهد. اقتصاد هماهنگ در یک بازار سوسیال باید تقویت شود و تولید در این اقتصاد باید به‌طور عادلانه‌ای توزیع شود. این حزب برای اطمینان از قدرت اقتصادی همه افراد در جامعه، وجود این نظام اقتصادی را ضروری می‌داند. در کنار این، حزب سوسیال دموکرات با تشکیل دولت رفاه سعی در محافظت از فقرای جامعه دارد. همزمان، از سیاست مالی پایدار حمایت می‌کند که ضمن ریشه کن کردن کسری بودجه، باری بر دوش نسل‌های آینده نمی‌گذارد. در سیاست‌های اجتماعی، سوسیال دموکراتها در جامعه آزاد از حقوق مدنی و سیاسی افراد جامعه دفاع می‌کنند. در سیاست خارجی، هدف این حزب تأمین صلح جهانی از طریق متعادل سازی منافع جهانی با ابزارهای دموکراتیک است و پروژه ادغام بیشتر اروپایی، از اولویت‌های اصلی حزب است. حزب سوسیال دموکرات از مقررات اقتصادی برای به حداقل رساندن خسارات احتمالی در صورت بروز بحران برای بانک‌ها و مردم پشتیبانی می‌کند. آنها همچنین از سیاست اقتصادی و مالی مشترک اروپا و جلوگیری از تجارت سوداگرانه و همچنین رشد پایدار محیط زیست پشتیبانی می‌کنند.
شهر های حامی این حزب در آلمان :
از نظر جغرافیایی، بیشتر حمایت‌های حزب سوسیال دموکرات در حال حاضر از شهرهای بزرگ، به ویژه شمال و غرب آلمان و برلین صورت می‌گیرد. از سال ۲۰۱۹، ۱۰ شهر از ۱۵ کلانشهر آلمان توسط شهرداران از حزب سوسیال دموکرات هدایت می‌شوند. منطقه کلانشهرهای روهر، جایی که استخراج ذغال سنگ و تولید فولاد بزرگترین منبع درآمد آن است، پایگاه قابل توجهی برای حزب سوسیال دموکرات در قرن ۲۰ فراهم کرده‌است. در ایالت شهر برمن، حزب سوسیال دموکرات به‌طور بی‌وقفه از سال ۱۹۴۹ دولت ایالتی را در دست دارد. حمایت عمومی از حزب سوسیال دموکرات در جنوب آلمان فقط محدود به شهرهای بزرگ است. در انتخابات فدرال ۲۰۰۹، حزب سوسیال دموکرات تنها حوزه انتخابیه خود را در کل ایالت بایرن که در مونیخ بود از دست داد.
شهرهای کوچکتری که از حزب سوسیال دموکرات حمایت می‌کنند، بغیر از شهرهای کوچک دانشگاهی مناطقی همانند ایالت براندنبورگ در شمال و شرق آلمان هستند که به‌طور سنتی جمعیتی پروتستان دارند. کمی جنوب‌تر، حزب سوسیال دموکرات از پشتیبانی خوبی در شمال هسن، مناطقی از فالتز و زارلند برخوردار است. سوسیال دموکراتها در ایالت‌هایی همانند بایرن، زاکسن و تورینگن در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ ضعیف‌ترین نتایج خود را کسب کردند و درصد آرای آن در انتخابات ایالتی در این مناطق به زیر ده درصد رسید.
این حزب در سال 2021 در انتخابات آلمان شرکت کرد که توانست با کسب 88/7 درصد آرا به عنوان حزب نخست پیروز انتخابات شود و رهبر آن اولاف شولتس به عنوان صدراعظم جدید آلمان انتخاب شد
عملکرد دولت اولاف شولتس :
به طور کلی عملکرد دولت اولاف شولتس در آلمان در دوره حدودا 3 ساله اش یکی از ضعیف ترین دولت ها در تاریخ آلمان بوده است اختلافات داخلی و فشار های اقتصادی و همچنین سیاست های این دولت در قبال مهاجران و اتحادیه اروپا یکی از دلایل نارضایتی مردم بوده است
به طوریکه در یک نظرسنجی در اوایل سال 2024 ، ۸۴ درصد از شرکت‌کنندگان در آلمان از دولت این کشور ابراز نارضایتی کردند و نتایج نشان می‌دهد که یکی از احزاب ائتلاف حاکم در انتخابات بعد به پارلمان راه نخواهد یافت.
چگونگی سقوط :
همانطور که گفته شد این دولت به دلیل اختلافات داخلی و فشارهای اقتصادی دچار بحران شد. در تاریخ ششم نوامبر ۲۰۲۴، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، کریستیان لیندنر، وزیر دارایی را از سمتش برکنار کرد. این اقدام پس از اختلافات مداوم درون ائتلاف سه‌گانه (SPD، FDP و سبزها) درباره سیاست‌های اقتصادی صورت گرفت. شولتس در بیانیه‌ای تأکید کرد که برای گرفتن تصمیمات لازم برای کشور، وجود یک دولت توانمند ضروری است. در پی این برکناری، حزب دموکرات آزاد (FDP) تمام وزیران خود را از دولت خارج کرد که منجر به شکست ائتلاف سه‌گانه شد. پس از آن، حزب سوسیال‌دموکرات (SPD) و حزب سبزها یک دولت اقلیت تشکیل دادند.
در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۲۴، شولتز درخواست رأی اعتماد مجدد را برای دولت خود در بوندستاگ مطرح کرد که موفق به کسب رأی اعتماد نشد. در نتیجه انتخابات زودهنگام برای ۲۳ فوریه ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شد. این برکناری و شکست ائتلاف، یک نقطه عطف مهم در سیاست آلمان بود که به انتخابات زودهنگام منجر شد.
