سبک کاپابلانکا به خوبی شناخته شده است: مهارت های فوق العاده پوزیسیونی، تاکتیکی و آخر بازی. او همچنین به خاطر سرعت بازی خود و توانایی بی بدیل برای نگاه کوتاه به پوزیسیون و رسیدن به بهترین حرکت، به یک کامپیوتر معروف بود. تکنیک آخر بازی او آنقدر بی عیب و نقص بود که لقب «ماشین شطرنج انسانی» را به خود اختصاص داد.
کاپابلانکا در 4 سالگی شطرنج را یاد گرفت. در 8 سالگی بازی کردن را در باشگاه شطرنج هاوانا آغاز کرد. در سن 13 سالگی، او قهرمان کوبا، خوان کورزو، را در یک مسابقه، به سختی شکست داد. او در اوایل دهه 1900 به بازی خوب و پیشرفت کردن ادامه داد، قبل از اینکه در سال 1905 برای حضور در دانشگاه کلمبیا به نیویورک برود.
در نیویورک بود که کاپابلانکا به باشگاه شطرنج منهتن پیوست و شروع به ساختن نام بزرگی برای خود کرد. در سال 1906 او یک تورنمنت سرعتی را از قهرمان جهان در آن زمان، امانوئل لاسکر، برد. او در نهایت دانشگاه کلمبیا را رها کرد تا روی شطرنج تمرکز کند. کاپابلانکا در سال های آینده به موفقیت خود ادامه داد و اغلب در سراسر ایالات متحده سفر و بازی ها برگزار میکرد. موفقیت او در این بازی ها به او اجازه داد تا در سال 1909 مقابل قهرمان ایالات متحده، فرانک مارشال، بازی کند که کاپابلانکا به طور قاطع بر مارشال پیروز شد.
در سال 1911، کاپابلانکا به اولین تورنمنت بزرگ بین المللی خود در سن سباستین اسپانیا دعوت شد. در کمال تعجب جهان شطرنج، او بالاتر از نیمزوویچ، روبینشتاین، مارشال، برنشتاین، ویدمار و تاراش (به استثنای لاسکر بهترین جهان) قهرمان مسابقات شد. این پیروزی به او اعتبار کافی در صحنه جهانی داد تا قهرمان جهان لاسکر را به چالش بکشد اما متأسفانه لاسکر و کاپابلانکا نتوانستند با شرایط موافقت کنند، بنابراین این مسابقه انجام نشد.
در سال 1914، کاپابلانکا در تورنمنت معروف سنت پترزبورگ مقابل بهترین های جهان بازی کرد. او مسابقات را شروع کرد و به وضوح در مرحله اول پیروز شد. متأسفانه، او نتوانست در آخرین راندها مقاومت کند که منجر به کسب مقام دوم برای کاپابلانکا شد (1/2 یک امتیاز کمتر از لاسکر، اما 3 امتیاز بیشتر از مقام سوم الکساندر آلخین). نیمزوویچ فکر می کرد که لغزش کاپابلانکا در پایان مسابقات به این دلیل است که: ما به باختن عادت نداشتیم. یا اینکه چگونه بعد از باخت ادامه دهیم.
متأسفانه جنگ جهانی اول بعد از مسابقات سن پترزبورگ آغاز شد. جنگ، مسابقات بین المللی شطرنج را برای تقریبا 5 سال متوقف کرد. کاپابلانکا در مسابقات نیویورک از سال 1914 تا 1918 قهرمان شد و به راحتی بوریسلاو کوستیچ را شکست داد.
در سال 1919، اولین تورنمنت بین المللی از زمان جنگ جهانی اول در هاستینگز آغاز شد. کاپابلانکا با کسب 10/۵ امتیاز از 11 بازی به راحتی قهرمان این مسابقات شد. در آغاز سال 1920، کاپابلانکا و لاسکر با شرایط بازی برای عنوان قهرمانی جهان در سال بعد موافقت کردند. کاپابلانکا شانس قهرمانی را داشت.
مسابقه کاپابلانکا-لاسکر در سال 1921 در هاوانا کوبا برگزار شد. این مسابقه قرار بود زمانی تمام شود که یک بازیکن به 6 برد برسد. با این حال، لاسکر، پس از بازی 14 استعفا داد، کاپابلانکا 4 بازی برد، صفر باخت و 10 تساوی کسب کرد. کاپابلانکا اولین قهرمان جهان در تاریخ شد که بدون شکست حتی یک بازی در این مسابقات عنوان قهرمانی را به دست آورد. از آن زمان تاکنون این شاهکار تنها سه بار تکرار شده است: کرامنیک در سال 2000 بدون باخت قهرمان شد و کارلسن در سال های 2013 و 2018 همین کار را کرد.
کاپابلانکا یک قهرمان جهان فعال بود. او در مسابقات لندن در سال 1922 بسیار جلوتر از آلخین، ویدمار، روبینشتاین و دیگران پیروز شد. در سال 1924، او اولین باخت خود در تورنمنت را پس از 8 سال متحمل شد، اما با این حال توانست پس از لاسکر در مسابقات نیویورک مقام دوم را کسب کند. چندین بازیکن سعی کردند برای قهرمانی جهان با کاپابلانکا بازی کنند، اما فقط الکساندر آلخین توانست بودجه برگزاری مسابقه را تامین کند. توافق شد که کاپابلانکا و آلخین برای عنوان قهرمانی در سپتامبر 1927 بازی کنند. قبل از آن مسابقه، مسابقات نیویورک در سال 1927 برگزار شد. کاپابلانکا با 2/۵ امتیاز بیشتر از آلخین مقام دومی، این مسابقات را مقتدرانه پیروز شد.
قبل از مسابقه آلخین-کاپابلانکا در سال 1927، دنیای شطرنج فکر می کرد آلخین شانس کمی برای شکست دادن کاپابلانکا دارد. آلخین هرگز کاپابلانکا را حتی یک بار در یک تورنمنت شکست نداده بود و کاپابلانکا پس از یک پیروزی مقتدرانه در تورنمنت نیویورک 1927 می آمد. در کمال تعجب همه، آلخین برنده مسابقه شد. خود آلخین اعتراف کرد که از شکست دادن کاپابلانکا شگفت زده شده است. طبق احتمال خودش، احساس نمی کرد که برتر از کاپابلانکا است.
پس از از دست دادن عنوان، کاپابلانکا تلاش کرد تا با آلخین (که بلافاصله به کاپابلانکا بازی برگشت را در شرایطی مشابه پیشنهاد داد) برای یک مسابقه مجدد توافق کند. بارها از اواخر دهه 1920 تا اوایل دهه 1930 به نظر می رسید که یک توافق نزدیک است، اما مسابقه برگشت هرگز محقق نشد. (بیشتر به دلیل دشواری جمع آوری بودجه مناسب در طول رکود بزرگ در ایالات متحده). به دلیل تلاش های ناموفق فراوان برای توافق بازی برگشت، رابطه کاپابلانکا و آلخین تلخ شد. آنها به ندرت در مسابقاتی مشابه با یکدیگر بازی می کردند.
کاپابلانکا از سال 1927 تا 1931 به بازی در بالاترین سطح شطرنج جهان ادامه داد. او تورنمنت های زیادی را برد و قهرمان آینده جهان آن دوره، مکس ایوه را در مسابقه ای در سال 1931 شکست داد، اما در نهایت در همان سال از شطرنج حرفه ای و جدی فاصله گرفت. او در مسابقات هاستینگز در 1934-1935 به شطرنج بازگشت و در جایگاه چهارم (بالاتر از میخائیل باتوینیک و سایر مدعیان قدرتمند) تورنومنت را به پایان رساند. در سال 1938 او در یک تورنمنت در پاریس قهرمان شد و به عنوان نماینده کوبا در هشتمین المپیاد شطرنج حضور یافت. در همین زمان بود که کاپابلانکا آخرین تلاش خود را برای کسب عنوان قهرمانی جهان با السکاندر آلخین انجام داد، اما آلخین این پیشنهاد را رد کرد.
کاپابلانکا تا زمان مرگ زودرس خود در سال 1942 به بازی شطرنج ادامه داد. بوریس اسپاسکی، قهرمان سابق جهان، کاپابلانکا را بهترین بازیکن تمام دوران می‌دانست. میخائیل باتوینیک قهرمان سابق جهان زمانی اظهار داشت که کتاب کاپابلانکا، مبانی شطرنج، بهترین کتاب شطرنجی است که تا به حال نوشته شده است.
کاپابلانکا بر بسیاری از قهرمانان جهان از جمله بابی فیشر، آناتولی کارپف و ولادیمیر کرامینیک تأثیر زیادی گذاشت. آخر بازی های او، منبع کتاب های شطرنج، مقالات، فیلم ها و سایر منابع آموزشی بوده است. کاپابلانکا به عنوان یکی از 5 بازیکن برتر تاریخ شطرنج پذیرفته شده است و همچنان یک الگو برای بازیکنان در سراسر جهان است. شاید رقیب قدیمی کاپابلانکا، قهرمان سابق جهان، امانوئل لاسکر، آن را به بهترین شکل خلاصه کرد: من شطرنج بازان زیادی را می شناسم، اما فقط یک نابغه شطرنج وجود دارد: کاپابلانکا.
ترجمه شده از مقالات سایت:
Chess.com
لینک مقاله اصلی:
https://www.chess.com/players/jose-r...
