در مقاله قبلی درباره کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال؛ از تخلف تا مجازات صحبت کردیم در این مقاله قصد داریم درباره تأثیر جنگ بر فوتبال جهان صحبت کنیم.
فوتبال، بیش از یک بازی است؛ آن را میتوان زبان مشترک ملتها، ابزاری برای وحدت، و پنجرهای برای امید دانست. اما در میانهی دود و آتش جنگ، این ورزش جهانی نیز مانند دیگر جنبههای زندگی، تحتتأثیر قرار میگیرد. تاریخ بارها نشان داده که جنگهای داخلی یا بینالمللی، نهتنها ساختارهای سیاسی و اجتماعی کشورها را دگرگون کردهاند، بلکه بهطور مستقیم یا غیرمستقیم فوتبال را نیز به چالش کشیدهاند.
در دوران جنگ، لیگهای فوتبال تعطیل میشوند، استادیومها به پناهگاه یا مقر نظامی تبدیل میشوند و بازیکنان، یا به جبهههای نبرد میروند یا از کشورشان میگریزند. باشگاههای مطرح ممکن است با ورشکستگی یا بیثباتی اقتصادی مواجه شوند و حتی ستارگان ملی، قربانی خشونتها و ناآرامیهای ناشی از جنگ شوند. این وضعیت نهتنها روند حرفهای بازیکنان را مختل میکند، بلکه ارتباط احساسی مردم با فوتبال را نیز خدشهدار میسازد.
در این مقاله به بررسی تأثیرات گوناگون جنگ بر فوتبال در سطح جهانی میپردازیم؛ از تعلیق رقابتها و کوچ بازیکنان، تا نقش جنگ در تغییر ساختار باشگاهها و حتی مهاجرت ستارهها به لیگهای امنتر. جنگ چگونه فوتبال را تغییر میدهد؟ در ادامه با ما همراه باشید.

جنگ و تعلیق لیگها
در طول تاریخ، بسیاری از لیگهای فوتبال در سراسر جهان به دلیل جنگ به حالت تعلیق درآمدهاند. جنگ جهانی دوم یکی از بارزترین نمونههاست؛ در این دوران، لیگهای اروپایی از جمله انگلستان، آلمان و فرانسه، بهطور کامل متوقف شدند. بسیاری از بازیکنان حرفهای بهعنوان سرباز به خدمت فراخوانده شدند و ورزشگاهها به انبارهای مهمات یا بیمارستان نظامی تبدیل شدند.
در سالهای اخیر نیز، جنگهای منطقهای مانند بحران اوکراین یا درگیریهای سوریه و فلسطین باعث تعطیلی موقت یا دائمی مسابقات فوتبال شدند. در این شرایط، سازمانهای فوتبال معمولا قادر به تأمین امنیت مسابقات نیستند و تیمها نیز به دلیل ناامنی، امکان سفر یا میزبانی را از دست میدهند.
فرار بازیکنان و مهاجرت فوتبالی
در زمان جنگ، بسیاری از بازیکنان به ناچار کشور خود را ترک میکنند؛ برخی برای نجات جان خود، و برخی برای ادامهی حرفهشان در کشوری امنتر. این کوچ اجباری، هم برای بازیکن و هم برای باشگاههای مبدأ و مقصد، تأثیرات گستردهای به همراه دارد.
برای مثال، در دوران درگیریهای یوگسلاوی سابق، بسیاری از بازیکنان نامدار آن کشور راهی لیگهای آلمان، ایتالیا و اسپانیا شدند. این مهاجرتها گاه به شکوفایی حرفهای بازیکن منجر شد، اما گاهی هم باعث شد استعدادهایی بزرگ به دلیل نداشتن شرایط مناسب، نادیده گرفته شوند یا از فوتبال کنار بروند.
نقش فوتبال در بازسازی پس از جنگ
جالب است بدانید که فوتبال تنها قربانی جنگ نیست، بلکه گاهی بهعنوان یک ابزار روانی و اجتماعی در بازسازی جوامع جنگزده نیز ایفای نقش میکند. پس از پایان درگیریها، برگزاری دوباره مسابقات فوتبال و بازگشایی استادیومها، میتواند نشانهای از بازگشت امید، نظم و روح زندگی باشد.
کشورهایی مانند عراق، بوسنی و رواندا، نمونههایی هستند که پس از سالها جنگ داخلی، از فوتبال برای ترمیم روح جمعی مردم استفاده کردند. تیمهای ملی این کشورها، به نمادهایی از وحدت و مقاومت تبدیل شدند و حتی باعث کاهش تنشهای قومی و سیاسی شدند.

جنگ و سیاست در فوتبال
بسیاری از درگیریهای سیاسی در تاریخ، ردپای خود را در فوتبال نیز بر جای گذاشتهاند. بازیهایی که بهدلیل دشمنی دو ملت، با تنشهای سیاسی همراه بودهاند، یا مسابقاتی که از سوی دولتها بهعنوان ابزاری تبلیغاتی استفاده شدهاند، همگی نمونههایی از این موضوعاند.
دیدار تاریخی میان ایران و آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ یا بازی اوکراین و روسیه در رویدادهای اخیر، تنها نمونههایی از تأثیر سیاست و درگیری در دنیای فوتبال هستند. گاهی فوتبال حتی بیش از دیپلماسی رسمی توانسته پیام صلح یا اعتراض را به جهانیان منتقل کند.
کودکان فوتبالیست در میانه جنگ
در مناطق جنگزده، کودکان و نوجوانانی که رویای فوتبالیست شدن را در سر دارند، بیشترین آسیب را میبینند. زیرساختهای ورزشی نابود میشود، امکانات تمرین در دسترس نیست، و خانوادهها توان مالی یا امنیت کافی برای حمایت از مسیر حرفهای فرزندشان ندارند.
با این حال، سازمانهای بشردوستانه و فوتبالی، مانند فیفا، AFC و یوفا، برنامههایی برای حمایت از استعدادهای جوان در مناطق جنگزده اجرا کردهاند. ایجاد کمپهای آموزشی در کشورهای همسایه، حمایت از تیمهای محلی، یا اعزام استعدادها به باشگاههای امنتر، از جمله این اقدامات است.

نتیجهگیری
جنگ بدون شک به فوتبال آسیب میزند؛ لیگها متوقف میشوند، باشگاهها سقوط میکنند، بازیکنان آواره میشوند، و نسل آینده در سایه جنگ رشد میکند. اما در عین حال، فوتبال میتواند به ابزار بازسازی، امید، اتحاد و حتی اعتراض تبدیل شود.
تأثیر جنگ بر فوتبال، یادآور این حقیقت است که ورزش نهفقط سرگرمی، بلکه بازتابی از زندگی واقعی جوامع است. و شاید به همین دلیل است که در دل آوار جنگ نیز، صدای توپ، همچنان طنین امید دارد.
https://newspaper.deyblog.ir/