قدمت فوتبال به چندین سدهٔ پیش از میلاد و به چین بازمی گردد که به تدریج در یونان و رم نیز رواج یافت. فوتبال مدرن امروزی نیز در سال ۱۸۶۶ در مدارس انگلستان شکل گرفت و به تدریج گسترهٔ پراکندگی آن همهٔ جهان را زیر پوشش خود قرارداد. با شکل گیری سازمان فیفا در سال ۱۹۰۴ و ایجاد رقابت جام جهانی فوتبال، این ورزش بسیار گسترده تر شد.
فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا) در تاریخ ۲۱ مه ۱۹۰۴ در پاریس، فرانسه بنیان گذاری شد. کامیابی های ورزش فوتبال در بازی های المپیک تابستانی سبب شد که مقامات فیفا به فکر تشکیل مسابقات جهانی بیافتند. ایدهٔ برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال را ژول ریمه، رئیس وقت فیفا ارائه داد و این سازمان در کنگره ای در ۲۸ مه ۱۹۲۸ در آمستردام با برگزاری مسابقات جام جهانی موافقت کرد. از همان آغاز، اروگوئه که قهرمان مسابقات فوتبال بازی های المپیک تابستانی ۱۹۲۴ و ۱۹۲۸ شده بود، پیشتاز جام جهانی شد و میزبانی جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ را برعهده گرفت و قهرمان این جام نیز شد.
نخستین باشگاه فوتبال
باشگاه فوتبال شفیلد نخستین باشگاه فوتبال است و قدمتی ۱۵۲ ساله دارد و در سال ۱۸۵۷ در شهر شفیلد که در انقلاب صنعتی، عمده مرکز تولید فولاد بود، بنیان گذاری شد. لیگ قهرمانان اروپا یکی از معتبرترین جام های باشگاهی فوتبال است که قدمت آن به سال ۱۹۵۵ باز می گردد. باشگاه فوتبال رئال مادرید در پنج دورهٔ نخست این مسابقات به قهرمانی رسید. جام باشگاه های جهان یکی از معتبرترین مسابقات بین المللی فیفا است که در سال ۲۰۰۰ بنیان گذاری شد و در نخستین و واپسین دورهٔ (سال ۲۰۱۲) آن، باشگاه فوتبال کورینتیانس از برزیل به مقام قهرمانی رسیده است. امروزه ۲۰۷ کشور دارای تیم ملی فوتبال هستند.
فوتبال
محبوب ترین بازی در سراسر جهان فوتبال است که توسط دو تیم یازده نفره متشکل از بازیکنان فوتبال با یک توپ فوتبال بر روی چمن طبیعی یا مصنوعی با هدف گل زدن انجام می گیرد. یازده بازیکن هر تیم شامل چند مهاجم، هافبک، مدافع و یک دروازه بان می شوند که توسط سرمربی در زمین چیده می شوند و مانند یک سیستم عمل می کنند که سیستم فوتبال نامیده می شود. امروزه بیش از ۲۵۰ میلیون فوتبالیست در بیش از ۲۰۰ کشور وجود دارند.
اندازه زمین فوتبال
طول زمین فوتبال ۹۰ تا ۱۲۰ متر و عرض آن ۴۵ تا ۹۰ متر است. فوتبال در دونیمه ۲۰ تا ۴۵ دقیقه ای انجام می گیرد و در بازی های حذفی و رفت و برگشتی گاهی اوقات، وقت های اضافه و پنالتی نیز به آن افزوده می گردد. فوتبال ضوابطی دارد که قوانین فوتبال نامیده می شوند و نمی توان بر خلاف آن ها عمل کرد. سازمان فیفا علاوه بر فوتبال، نهاد رسمی ورزش های فوتسال و فوتبال ساحلی نیز می باشد و کنفدراسیون های قاره ای یوفا، اِی اِف سی، سی اِی اِف، کونکاکاف، کونمبول و اُاِف سی از زیرشاخه های فیفا هستند.
جام جهانی فوتبال
جام جهانی فوتبال از بزرگ ترین رویدادهای ورزشی جهان است که هر چهارسال یک بار در یکی از کشورهای جهان روی می دهد. علاوه بر این، مسابقات بین المللی دیگری مانند بازی های المپیک تابستانی، جام کنفدراسیون ها، جام باشگاه های جهان، جام ملت های اروپا و لیگ قهرمانان اروپانیز رایج است. لیگ های متعددی ازجمله لا لیگا و لیگ برتر انگلستان در کشورهای مختلف به وجود آمده اند که نوعی مسابقات داخلی محسوب می شوند. فوتبال بانوان نیز از اواخر سدهٔ نوزدهم میلادی به راه افتاد. فیفا ادعا می کند که وظیفهٔ محافظت بازیکنان از زورافزایی را به خوبی انجام می دهد و فوتبال، از زورافزایی پاک است. در سال ۲۰۰۴، فیفا یک منشور اخلاقی برای اجرای بازی های جوانمردانه به تصویب رساند. اما در سال ۲۰۰۶، این منشور بازنگری شد و منجر به تشکیل نهاد قضایی سوم فیفا شد.
واژه ی فوتبال
فوتبال در کشورهایی که آغازگر فوتبال بودند، نام های مختلف داشت. این ورزش در چین تسوچو در ژاپن کِمَری و در یونان و امپراتوری رم هارپاستوم نامیده می شد. اصطلاح فوتبال (به انگلیسی:Football) را برای نخستین بار مردم بریتانیا ابداع کردند، اما مردم ایالات متحده آمریکا آن را ساکر (به انگلیسی: Soccer) می نامند. در بریتانیا این ورزش در رده های سنی بزرگسالان، تا مدتی با نام ساکر شناخته می شد. پس از مدتی، در ردهٔ سنی ۱۸ سال برای نخستین بار فوتبال نامیده شد و این اصطلاح به تدریج بر واژه ساکر تسلط پیدا کرد و در پایان به فوتبال تغییر نام یافت.
این ورزش در مناطقی از جمله فرانسه، آمریکای لاتین و اسپانیا با اصطلاح فوتبال نامیده می شود. آلمانی ها با اندکی تنوع آن را Fuball و fooseball می نامند. ریشهٔ واژهٔ فوتبال به اواخر سال ۱۸۰۰ میلادی و از هنگامی که این ورزش در مدارس انگلستان راه اندازی شد، باز می گردد.
تعاریف > مسابقهٔ فوتبال:
به بازی که در آن بازی فوتبال انجام می گیرد، مسابقهٔ فوتبال می گویند
تعاریف > تیم فوتبال:
به مجموعه ای از بازیکنان فوتبال گفته می شود که در یک مسابقه با هم متحد و هم هدف هستند.
تعاریف > مربی فوتبال:
فردی که فوتبال نقش تربیت و سازماندهی بازیکنان تیم (از نظر جسمی و روحی) جهت کامیابی در مسابقات را بر عهده دارد در فوتبال امروزی هر تیم چندین مربی دارد که وظایف به صورت تفکیک شده بین آن ها تقسیم می شود. سرگروه مربیان تیم، سرمربی نامیده می شود.
تعاریف > سیستم فوتبال:
سیستم فوتبال
به تاکتیک هایی که سرمربی برای بازی تیم در نظر می گیرد و بازیکنان مطابق این تاکتیک ها در زمین چیده می شوند، سیستم فوتبال می گویند که به نوعی همان ساختار تیم است.
دروازه بان یک پست ثابت است و در سیستم جایی ندارد و ده بازیکن دیگر در این سیستم در زمین چیده می شوند.
از جملهٔ سیستم های فوتبال میتوان به ۲۴۴، ۱۱۴۴، ۱۵۴، ۳۳۴ و ۲۳۵ اشاره نمود.
سیستم ۲۴۴ یکی از رایج ترین سیستم های فوتبال است که در انگلستان بسیار کاربرد دارد و از ۴ مدافع، ۴ هافبک و ۲ مهاجم تشکیل شده است.
سیستم ۱۱۴۴ چنان چه از نامش پیداست، گیج کننده نیست. در این سیستم، چهار مدافع و چهار هافبک بازی می کنند و مهاجم دوم پشت مهاجم اصلی قراردارد.
سیستم ۱۵۴ را به طور سنتی تیم های اروپایی در لیگ های برتر خودشان به کار می گیرند. این سیستم از چهار مدافع، پنج هافبک و یک مهاجم تشکیل شده است.
سیستم ۳۳۴ یک سیستم کاملاً هجومی است. این سیستم از چهار مدافع، سه هافبک و سه مهاجم تشکیل می شود و علاوه بر حمله کردن با سه مهاجم، خط هافبکی قوی و نیرومند را دارا می باشد.
سیستم ۲۳۵ نیز تاچند سال پیش به یک سیستم محبوب تبدیل شده و به خوبی امکان جابه جایی مهاجمان و مدافعان را فراهم می کند. این سیستم همان طور که از نامش پیداست، از پنج مدافع، سه هافبک و دو مهاجم تشکیل شده است.
یکی از سیستم های نوین فوتبال ۱۴۱۴ است که ساختاری مانند ۳۳۴ دارد، با این تفاوت که هافبک ها و مهاجمان چپ و راست تقریباً روی یک خط بازی می کنند و مهاجم نوک از دیگر مهاجمان جلوتر بازی می کند.
از دیگر سیستم های محبوب فوتبال، ۲۵۳ است که شامل سه مدافع، پنج هافبک و دو مهاجم می شود.
کاپیتان در فوتبال
کاپیتان یکی از بازیکنان است که وظیفه رهبری تیم در زمین بازی را بر عهده دارد و با بستن بازوبند به بازوی چپش، از دیگر بازیکنان متمایز می شود.
تعاریف > دروازه بان:
دروازه بان هر تیم وظیفه جلوگیری از ورود توپ به دروازه خودی را بر عهده دارد و لباس وی از سایر بازیکنان تیم متمایز است. وی تنها بازیکن تیم است که اجازه دارد توپ را (در محدوده مشخص) با دست لمس نماید.
مدافع فوتبال
به بازیکنی گفته می شود که محل جای گیری او در زمین خودی است و میان دروازه بان خودی و مهاجم حریف قرار می گیرد و وظیفهٔ اصلی وی مقابله با حمله تیم حریف است. مدافعان خود به انواع مدافع مرکزی، مدافع کناری، سوییپر، مدافع جلو و مدافع آزاد (لیبرو) دسته بندی می شوند.
تعاریف > هافبک:
به بازیکنی گفته می شود که معمولاً در میانهٔ زمین بازی می کند و به زیر مجموعه هایی از جمله هافبک هجومی، هافبک دفاعی، هافبک میانی و هافبک کناری تقسیم می شود. وظایف اصلی هافبک، رساندن توپ به مهاجمان برای گل زنی و کمک به مدافعان برای جلوگیری از گل خوردن است.
تعاریف >مهاجم:
به بازیکنی گفته می شود که در خط جلو بازی می کند و نزدیک ترین بازیکن هر تیم به دروازهٔ حریف است. وظیفه اصلی مهاجم گلزنی است. مهاجم زیر مجموعه های مختلفی مانند مهاجم نوک، مهاجم کنار و مهاجم کاذب دارد.
تعاریف > بازیکن ذخیره:
بازیکن فوتبالی است که بر روی نیمکت می نشیند و در مسابقات استاندارد، حداکثر ۳ بازیکن ذخیره می توانند جایگزین بازیکنان اصلی شوند.
تعاریف > هت تریک:
اگر یک بازیکن در یک مسابقه سه بار یا بیشتر گل زنی کند، می گویند او هت تریک کرده است
تعاریف > کلین شیت (دروازه بسته):
هنگامی که یک تیم در یک مسابقه هیچ توپی وارد دروازه اش نشود؛ می گویند آن تیم (یا دروازه بان آن تیم) کلین شیت (دروازه بسته) انجام داده است.
تعاریف > دیواره دفاعی:
یک ردیف از بازیکنان فوتبال است که شانه به شانه یک دیگر می ایستند و تلاش می کنند جلوی شوت بازیکنان حریف به دروازه خودی را در زمان نواخت ضربه ایستگاهی مستقیم بگیرند. این ردیف انسانی می بایست حداقل ۱۰ یارد از توپ کاشته شده فاصله داشته باشد.
تعاریف > آوانتاژ:
قانونی است که به داور اجازه می دهد در مواردی که خطایی را روی بازیکنی تشخیص داده است، اگر تشخیص دهد که در جریان ماندن بازی به نفع بازیکن هدف خطا است، اعلام خطا نکند و بازی را ادامه دهد.
بازی
فوتبال قواعدی دارد که قوانین فوتبال نامیده می شوند و بازی براساس آن ها انجام می گیرد. توپ فوتبال وسیله ای است که بازی با آن انجام می گیرد و دور آن ۷۱ سانتی متر است. در زمین فوتبال، دو تیم که هر کدام از یازده بازیکن (شامل مهاجم، هافبک، مدافع و یک دروازه بان) تشکیل شده، به رقابت با یک دیگر می پردازند و آرمان هر تیم وارد کردن توپ به دروازهٔ حریف یا اصطلاحاً گل زدن است. هر تیمی که در پایان بازی گل بیشتری به ثمر رسانده باشد، برندهٔ بازی است و تیم مقابل بازنده است. اگر هر دو تیم به تعداد مساوی گل به ثمر برسانند، با هم مساوی یا تساوی کرده اند.
بازیکنان معمولاً با پای خود توپ را در زمین جابه جا می کنند و گاهی اوقات از دیگر بخش های بدن (به ویژه سر) نیز برای جابه جا کردن توپ استفاده می کنند. بازیکنان تنها از دست ها و بازوهای خود نمی توانند استفاده کنند. همهٔ بازیکنان توپ را در هر جهت و در سراسر زمین جابه جا می کنند، اما نمی توان توپ را در موقعیت آفساید دریافت کرد.
بازیکنان با روش های کنترل توپ از جمله دریپلینگ (دریبل کردن)، پاس دادن توپ به هم تیمی، شوت زدن که معمولاً با عکس العمل دروازه بان روبه رو می شود، برای خود فرصت گل زنی ایجاد می کنند. بازیکنان برای جلوگیری از پیشروی فوتبالیست های رقیب، اعمالی چون پریدن پاس ها، تکل زدن و برخورد فیزیکی با بازیکنان تیم مقابل را انجام می دهند. فوتبال به طور کلی یک بازی روان است و تنها هنگامی که توپ از زمین بازی بیرون برود و یا داور خطای بازیکنی را گرفته باشد، متوقف می شود. پس از توقف، بازی مجدداً آغاز می گردد.
کارت های فوتبال
یک بازی شامل دوتیم است که هرکدام ۱۱ بازیکن درون زمین دارند که یکی از آن ها دروازه بان است. اگر تعداد بازیکنان یک تیم درون زمین کم تر از ۷ نفر باشد، یا بیش از چهار بازیکن از یک تیم کارت قرمز بگیرند، بازی لغو می شود.
داوران
هر بازی توسط داوری مقتدر که توانایی اجرای همه اعمال داوری در زمین را داشته باشد، اداره می شود. داوران تنها در صورت مشورت با کمک داوران یا داور چهارم (به شرط این که بازی مجدداً آغاز نشده باشد)، نظر خود را تغییر می دهند و یا بازی را فسخ می کنند. در زمین دو کمک داور وجوددارد که صلاحیت اعتراض به تصمیمات نادرست داور وسط را برعهده دارند. آن ها برای کنترل درست بازی معمولاً حدود ۹٫۱۵ متر (۱۰ یارد) از خط عرضی زمین فاصله دارند. داور چهارم نیز یکی دیگر از مقامات داوری است که بیرون زمین قراردارد و مسئولیت هایی هم چون هماهنگی تعویض بازیکن های تیم ها را برعهده دارد. در صورتی که یکی از کمک داوران توانایی ادامهٔ کمک داوری بازی را نداشته باشد، داور چهارم جایگزین او می شود. در مسابقات جام ملت های اروپا ۲۰۱۲، دو داور به طور آزمایشی روی خط دروازه ها ایستادند و کمک داوران را در تصمیم گیری به ویژه تصمیم گیری های منطقهٔ پنالتی کمک کردند.
کمک داور در زمین وجود دارند که می توانند در این موارد به تصمیم داور اعتراض کنند:
هنگامی که تمام توپ میدان بازی را ترک کند.
هنگامی که کرنر، گل و پرتاب انجام می گیرد.
هنگامی که ممکن است یک بازیکن در شرایط آفساید باشد.
زمانی که تیمی درخواست تعویض کند.
هنگامی که از دیدگاه داور، سوءرفتار و یاهر حادثهٔ دیگری رخ دهد.
هنگامی که خطایی انجام می گیرد، کمک داور می تواند مسئله را بهتر برای داور توضیح دهد.
هنگامی که در ضربات پنالتی، پیش از این که بازیکن ضربه را بزند، دروازه بان پایش از خط دروازه جلوتر بیاید و توپ وارد دروازه شود، کمک داور اعتراض می کند.
قوانین فیفا
فیفا قوانینی در درون و بیرون از زمین فوتبال وضع کرده است. این قوانین در ۳ مارس ۲۰۱۲ تغییرکرد و در ۱ ژوئن ۲۰۱۲ به اجرا درآمد. در زیر به طور مختصر به شرح آن ها می پردازیم:
زمین بازی:
طبق ابعاد میدان زمین که توسط هیئت بین المللی فوتبال نوشته شده است، طول زمین باید ۹۰ تا ۱۲۰ متر (۱۰۰ تا ۱۵۰ یارد) و عرض آن ۴۵ تا ۹۰ متر (۵۰ تا ۱۰۰ یارد) باشد. خط میانی زمین که به اندازه عرض زمین است، مناطق حمله و دفاع دوتیم را جدا می کند و شعاع دایره میانی میدان ۹٫۱۵ متر (۱۰ یارد) است. زمین از دو سمت به محوطه جریمه مستطیل شکل امتداد می یابد و این محوطه جریمه ۱۵٫۵ متر (۱۸ یارد) از خط دروازه فاصله دارد. محوطه کوچک مستطیل شکل درون محوطه جریمه که منطقهٔ گل زنی نامیده می شود، ۵٫۵ متر (۶ یارد) از خط دروازه فاصله دارد.
زمین بازی فوتبال باید مستطیل شکل با سطحی از جنس چمن باشد. با توجه به این که قوانین فوتبال در انگلستان شکل گرفته است، اندازه زمین فوتبال براساس دستگاه امپراتوری بیان می شوند و در این اندازه گیری، از دستگاه متریک استفاده نمی شود. استفاده از واحدهای اندازه گیری دیگر، به شکل سنتی در خارج از بریتانیا نیز مرسوم است.
توپ
توپ بازی باید از چرم یا مواد مناسب دیگر ساخته شده باشد.
بر اساس قانون شماره ۲ توپ بازی باید کروی شکل، پر از هوا و با محیط ۶۸ تا ۷۰ سانتیمتر، با فشار هوای ۸ تا ۱۲ پوند در اینچ مربع، وزن ۴۱۰ تا ۴۵۰ گرم و پوشیده از چرم یا مواد مناسب دیگر باشد.
این نوع توپ، توپ استاندارد و یا توپ شماره ی نیز نامیده می شود. در مسابقات ویژه گروه های سنی و مسابقات داخل سالن از توپ های کوچکتر و سبکتری استفاده می شود. برای مثال توپ شماره ۴ توپ استاندارد برای بازی فوتسال است.
مدت زمان بازی
بازی فوتبال در دو نیمه ۴۵ دقیقه ای انجام می گیرد، مگر این که داور و دوتیم بر تغییر مدت زمان بازی توافق کرده باشند. هرگونه توافق برای تغییر مدت زمان بازی (برای مثال کاهش هرنیمه به ۴۰ دقیقه به دلیل نبود نور کافی) باید پیش از انجام بازی، صورت گرفته باشد.
آغاز مجدد بازی
بازی در این موارد مجدداً آغاز می گردد:
هنگام آغاز مسابقه
پس از به ثمر رسیدن یک گل در طول بازی
هنگام آغاز نیمه دوم
هنگام آغاز هردو نیمه وقت های اضافی.
گل زدن
هنگامی که تمام توپ از خط دروازه ردشود، به شرطی که پیش از آن خطایی صورت نگرفته باشد، این تیم گل به ثمر رسانده است.
آفساید
بر اساس این قانون بازیکنی که در موقعیت آفساید قرار دارد حق مشارکت فعال در بازی را ندارد. بازیکنی در موقعیت آفساید است که در هنگام زدن ضربه توپ توسط هم تیمیش هم جلوتر از توپ و هم جلوتر از بازیکن ماقبل آخر تیم حریف به دروازه حریف نزدیکتر باشد.gharani MM7