فاجعه ورزشگاه هیسل فاجعهای است که قبل از شروع مسابقهٔ فینال جام باشگاههای اروپا ۱۹۸۵ که بین تیمهای یوونتوس و لیورپول در ورزشگاه هیسل بروکسل برگزار میشد ۳۹ هوادار یوونتوس کشتهشدند.
در آن سال لیورپول میبایست از عنوان قهرمانی دوره پیشین دفاع کند. در سال قبل، آنها تیم رم را مغلوب کردند و به قهرمانی رسیدند. در این سال آنها دوباره میبایست با یک تیم ایتالیایی دیگر پیکار میکردند. از طرف دیگر یوونتوس قهرمان جام در جام اروپا در سال ۱۹۸۴ بود که اکثر بازیکنان آن را بازیکنانی تشکیل میدادند که در سال ۱۹۸۲ به همراه تیم ملی فوتبال ایتالیا قهرمان جام جهانی در اسپانیا شده بودند و نیز در یوونتوس آن زمان، میشل پلاتینی (دارندهٔ جایزهٔ بهترین بازیکنان اروپا در سالهای ۱۹۸۳،۱۹۸۴ و ۱۹۸۵) بازی میکرد.
قبلاً در ژانویهٔ آن سال یوونتوس و لیورپول در سوپر جام اروپا به مصاف هم رفتهبودند که یوونتوس در تورین موفق شد که بازی را با نتیجه ۲-۰ ببرد و بازی برگشت که قرار بود در آنفیلد برگزار شود بهدلیل اینکه لیورپول در جدول زمانبندی برنامههای خود زمان مناسبی را برای انجام این بازی پیدا نکردهبود، به تعویق افتاد و بعد از فاجعه ورزشگاه هیسل دیگر برگزار نگردید.
یک ساعت قبل از شروع مسابقه(حدود ساعت 7 بعد از ظهر به وقت محلی)، در فینال جام باشگاههای اروپا سال ۱۹۸۵ در ورزشگاه هیسل، تماشاگران لیورپول با شکستن فنسهایی که میان آنان و طرفداران یوونتوسیها برای جدایی و جلوگیری از کشمکش و درگیری قرار داده شدهبود به طرفداران یووونتوس حملهور شده و آنها را مورد ضرب و شتم قرار دادند، یوونتوسیها که انتظار این حرکت را از لیورپولیها نداشتند ناچار با آنها درگیر شده و به ناگاه عقبنشینی کردند؛ فشار یوونتوسیها به دیوارهای پیرامون ورزشگاه، منجر به ویرانی آن گشت و باعث شد که روی سر آنها ویران گردد. در پی این حادثه ۳۹ نفرکه (32 نفر از آن ها طرفداران يوونتوس ، 2 نفر فرانسوی، 4 نفر بلژيکی و يک نفر از آن ها ایرلندی بود ) ، کشته شدند. این فاجعه را سیاهترین ساعت در تاریخ مسابقات یوفا نامگذاری کردند.
با این وجود بازی فینال برگزار شد و یوونتوسیها با تک گل میشل پلاتینی قهرمان شدند. بعد از این مسابقهٔ لیورپولیها ۶ سال و دیگر باشگاههای انگلیسی از حضور در رقابتهای اروپایی به مدت ۵ سال محروم شدند.
اصل ماجرا چه بود؟
بازی با رم
فينال جام باشگاه هاي اروپا سال1984 بين تيم های ليورپول و رم در ورزشگاه المپيک شهر رم برگزار شد که ليورپول آن بازی را در ضربات پنالتی برد و برای بار چهارم قهرمان اروپا شد .هنگامي که تماشگاران ليورپولی شادی کنان در راه بازگشت به هتل های خود بودند ناگهان مورد هجوم گروهی از هواداران رم قرار گرفتند که بعضی ها به شدت مجروح شدند .
بعد از اين حادثه روزنامه های چاپ رم ، این جریانات را به خوبی پوشش ندادند و به سادگی از آن گذشتند . درحالي که گفته می شد يک گروه از رمی ها با پر کردن اسلحه هاي خود قبل از بازی آماده بودند که در هنگام بازی و در میان سر و صداهای موجود در ورزشگاه همراه با سوت هايی که تماشاگران مي زدند ، به هواداران رقيب يورش ببرند .
راديو محلي ليورپول موسوم به Radio city اولين رسانه اي بود که سر و صدا های ناشی از درگيری را تحت پوشش داد : «...خيلی از هواداران در هنگام رسيدن به ايستگاههاي اتوبوس مورد هجوم هواداران رم قرار گرفتند . راننده ها از رساندن هواداران ليورپول به هتل هايشان اجتناب می کنند . انگليسی هايی که می خواهند به سفارت بروند مورد هجوم قرار می گيرند ...چه در گيری ای ... خدای من ...».
سرانجام يک راننده داوطلب حاضر شد که هواداران ليورپول را به هتل هايشان بازگرداند .
هيچ کدام از اين حوادث در روزنامه هاي چاپ بريتانيا انعکاس نيافت بجز روزنامه محلی شهر ليورپول موسوم به صدای ليوپول با تيتر « شادی و درد و رنج » .
این هم گفته ميشود که بعد از رويداد های رم در سال 1984 عده ای از گروه های آشوبگر انگليسی فاصله های زیادی را طی کرده بودند تا به بلژيک بروند و بلاهايی را که ايتاليا یی ها بر سر انگليسی ها آورده بودند جبران کنند و به نحوی انتقام بگیرند . دسته های اوباش هاي انگليسی شامل گروه MIGS از لوتون ، Bushwackers از ميلوال ، ICF از وستهام و Gremlins از نيو کاسل بودند که بعدها ثابت شد که همه اين گفته ها شایعاتی بیش نبوده است .
ورزشگاه هيسل
استاديوم هيسل در شهر بروکسل (بلژیک) که در سال 1930 ساخته شده بود ، به نظر مي رسيد برای برگزاری يک ديدار مهم همچون فینال جام باشگاه هاي اروپا آماده نباشد .ورزشگاه گنجايش 50 تا 60 هزار تماشاگر را داشت و از اين حيث سهم هر دو تيم 25000 نفر بود که در دو جايگاه بزرگ پشت دروازه که هر دو دارای سه قسمت بودند مستقر می شدند. گروهی از هواداران یوونتوس با خريد بليت هایی در کنار ليورپولی ها قرار گرفتند و همين باعث شده بود که با هم مخلوط شوند که براي جدايی بین آن ها يک فنس قرار داده بودند . بیشتر لیورپولی ها بدون بليت وارد استاديوم شده بودند و اکثر آن ها همه ی روز را نوشيده و مست بودند و اين از بطری هایی که بعد از حادثه در آن جايگاه ها پيدا شد معلوم بود .
بازی چه شد؟
بعد از آن درگيری وحشتناک و مرگبار، هيچ کس به فکر بازی و سرنوشت آن نبود . اما احساس می شد که با کنسل شدن بازی دوباره درگيری از سر گرفته شود و وضع از اين که هست بد تر هم شود بنابراين تصميم به انجام بازی گرفته شد. قبل از شروع مسابقه ، کاپيتان های هر دو تیم برای مدت های زیادی با تماشاگران خودی صحبت کرده و از آن ها می خواستند که در هنگام مسابقه آرام باشند و سر انجام بازی شروع شد اگر چه بازيکنان دو تيم تحت تأثير جو ورزشگاه شور و شوق بازی کردن را نداشتند .
يوونتوس بازی را 0-1برد آن هم با يک پنالتی جنجال آمیز که توسط داور سوئيسی گرفته شد و ميشل پلاتينی ، آن را گل کرد . صحنه آنقدر آشکار بود که نیازی برای صحبت کردن در باره آن نبود ، خطا کاملاً پشت محوطه جريمه حداکثر 2 متر دور تر گرفته شد که داور آن را پنالتی اعلام کرد . به نطر می رسيد که دو تيم می خواستند بازی هر چه زود تر تمام گردد . بعضی ها می گفتند که ليورپول به گونه ای بازی کرد تا يوونتوس بازی را ببرد . بعد از اتمام بازی بازيکنان يوونتوس به شادی مختصری در گوشه ای از زمين پرداختند و سريع به رختکن رفتند .جام قهرمانی در رختکن به یوونتوس داده شد . در حالی که اعضای تیم هيچ کدام راضی و خوشحال به نظر نمی رسيدند و همه قهرمانی را يک تراژدی غمناک از مرگ طرفداران خود می دانستند .
بعد از مسابقه
« اولين جرقه اين تراژدی توسط ليورپولی ها زده شد ». مقامات رسمی یوفا در اظهاريه ای اين چنين گفتند: در اينکه انگليسی ها مقصرند هيچ شکی نیست .
مقامات اصلی یوفا و مسئولان برگزاری مسابقه فينال و نيز پليس بروکسل بلژيک هيچ گونه رسیدگی در اين خصوص انجام ندادند. هيچگونه پاسخی به اين سوال داده نشد ، چه شد که در گيری روی داد .
در 31می مارگارت تاچر نخست وزير بريتانيا به مسئولان ليگ انگليسی هشدار داد که تيم های انگليسی از حضور در مسابقات اروپایی واپس زنند و شرکت نکنند . دو روز بعد یوفا کليه باشگاه های انگلیسی را از حضور در بازی ها ممنوع کرد .
ورزشگاه هیسل بعد از آن حادثه به مدت ده سال دیگر پذیرای هیچ مسابقه ای مهم در اروپا نبود و در سال ۱۹۹۵ ویران شد و ورزشگاهی جدید به نام King Baudouin Stadium در آن محل احداث کردند . در سال ۱۹۹۶ ورزشگاه جدید میزبان دو تیم آلمان و بلژیک بود .همچنین این ورزشگاه میزبانی فینال جام در جام باشگاه های اروپا میان دو تیم پاری سن ژرمن و راپید وین را در همین سال بر عهده گرفت.
در جریان مسابقات یورو۲۰۰۰ همه اعضای تیم ملی ایتالیا که می بایست با بلژیک در این ورزشگاه بازی کنند با گذاشتن گل های آبی در محل کشته شدگان هیسل خاطره هواداران از دست رفته یوونتوس را گرامی داشتند .
یوونتوس و لیورپول بعد از فاجعه هیسل به مدت ۲۰ سال با هم بازی نکردند تا سال ۲۰۰۵ که در مسابقات جام باشگاه های اروپا دوباره با هم رو د رو شدند . در بازی رفت که در آنفیلد برگزار می شد قبل از شروع مسابقه هواداران لیورپول در جایگاه کپ با در دست داشتن پلاکارد هایی که نام ایتالیایی "amicizia" به معنای دوستی به روی آن نوشته شده بود خطاب به هواداران یوونتوس که در سمت مخالف نشسته بودند به نحوی از هواداران یوونتوس عذر خواهی کردند . هواداران یوونتوس با دیدن این رفتار به وجد آمده و شادی کردند و با این عمل خواستند به لیورپولی ها بفهمانند که آن ها را بخشیده اند . gharani MM7