مطالعات نشان می‌دهند که انتخاب نوع غذای مصرفی تاثیر قابل‌توجهی بر سلامت دهان و دندان سگ‌ها دارد. شما می‌توانید غذای سگ خود را از میان نمونه‌های خشک یا تر انتخاب کنید؛ اما کدام گزینه برای او مناسب‌تر است؟ در سال 2022 مقاله‌ای در انتشارات آکسفورد به چاپ رسیده که به تاثیر نوع غذای مصرفی (خشک یا مرطوب) بر سلامت سگ‌ها پرداخته است. نتایج نشان می‌دهند که سگ‌هایی که غذای خشک مصرف می‌کنند، پلاک دندانی کمتری دارند و بوی دهان آن‌ها کمتر است. البته، غذاهای تر نیز دارای مزایای خاص خود هستند که در ادامه به بررسی بیشتر در این زمینه می‌پردازیم.
چرا انتخاب نوع غذای سگ اهمیت دارد؟
انتخاب نوع غذای سگ (خشک، مرطوب، خانگی، صنعتی و...) تاثیر مستقیمی در گوارش، سطح انرژی و سلامت عمومی سگ دارد. غذاهای باکیفیت که حاوی پروتئین‌های قابل‌هضم، چربی‌های مفید و کربوهیدرات مناسب هستند، کمک می‌کنند تا سگ شما سطح انرژی خوبی برای فعالیت‌های روزانه داشته باشد. رژیم غذایی که با دقت انتخاب نشود، ممکن است مشکلات گوارشی و باکتریایی را به دنبال داشته باشد.
نوع غذا حتی در سلامت دهان و دندان سگ نیز موثر است و علاوه بر تمیزی دندان‌ها، در سلامت لثه‌ها، بوی دهان و پیشگیری از بیماری‌های دهانی نیز نقش موثری دارد. درواقع، انتخاب غذای مناسب برای استحکام دندان‌ها و استخوان فک سگ‌ها ضروری است. رژیم غذایی حتی بر رفتار، خلق‌وخو و وضعیت ذهنی سگ‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل توصیه می‌شود که در انتخاب غذای سگ خود دقت لازم را به خرج دهید. به خاطر داشته باشید که باید در این انتخاب، سن و وزن سگ، سطح فعالیت، نژاد و حساسیت‌های غذایی او را در نظر بگیرید.
غذای خشک برای سگ: مزایا و معایب
غذای خشک سگ معمولا با حذف عوامل بیماری‌زا و به‌صورت دانه‌های خشک تولید و عرضه می‌شود و شامل ترکیبات متنوعی مانند پروتئین‌های حیوانی (مانند گوشت گاو، مرغ و ماهی) و غلات (مانند برنج، جو و گندم) است. غذای خشک ویتامین‌ها و مواد مغذی لازم را به بدن سگ می‌رساند و با بافت سفتی که دارد، باعث کاهش جرم و افزایش سلامتی دندان‌های سگ می‌شود. غذاهای خشک بافت تُردی دارند و نیاز طبیعی سگ‌ها به جویدن را برآورده می‌کنند و موجب کاهش استرس آن‌ها می‌شوند. از دیگر مزایای غذای خشک سگ می‌توانیم به ماندگاری طولانی و قیمت مقرون‌به‌صرفه آن‌ها اشاره کنیم.
البته، غذای خشک معمولا فقط 10 تا 12درصد رطوبت دارد که مقدار کمی به‌حساب می‌آید؛ بنابراین، ممکن است باعث کم‌آبی بدن سگ‌ها شود و احتمال بروز مشکلات گوارشی را در برخی نژادها افزایش دهد.
غذای تر برای سگ: مزایا و معایب
غذای مرطوب سگ از ترکیب گوشت حیوانی با سبزیجات و آب تهیه می‌شود و به‌صورت کنسرو در بازار به فروش می‌رسد. غذای تر به دلیل داشتن رطوبت زیاد (بین 60 تا 84 درصد)، خوش‌خوراک‌تر از غذای خشک است و به دلیل داشتن بافت نرم‌تر، جویدن و هضم آن راحت‌تر است و برای سگ‌های بیمار و مسن توصیه می‌شود.
غذاهای مرطوب پروتئین بیشتر و کربوهیدرات کمتری دارند و کمتر باعث چاقی سگ‌ها می‌شوند؛ بو و مزه آن‌ها هم بهتر است؛ اما ماندگاری کمتری دارند و در صورت عدم رعایت بهداشت، احتمال پوسیدگی دندان سگ‌ها را افزایش می‌دهند. ضمن اینکه غذای تر سگ معمولا با قیمت گران‌تری نسبت به غذاهای خشک به فروش می‌رسد.
کدام نوع غذا برای سگ من مناسب‌تر است؟
برای انتخاب غذای مناسب سگ خود باید نژاد، وزن، وضعیت سلامت عمومی و مشکلات خاص او (مانند ناراحتی کلیه، آلرژی، حساسیت گوارشی یا بیماری‌های پوستی) را در نظر بگیرید. حتی وضعیت دندان‌های سگ هم در انتخاب نوع غذا مهم است؛ زیرا سگ‌هایی که دندان‌های سالمی دارند، می‌توانند غذای خشک بخورند، اما اگر دندان‌ها ضعیف یا مشکل‌دار باشند، غذای مرطوب و نرم گزینه مناسب‌تری است.
ناگفته نماند که نیازهای غذایی و میزان اشتهای سگ‌ها در مراحل مختلف (توله، بالغ و سالخورده) متفاوت است؛ بنابراین در انتخاب غذای سگ خود به سن او هم دقت کنید. همچنین، باید در نظر بگیرید که سگ شما بیشتر در خانه است یا فعالیت بدنی زیادی در فضای بیرون از منزل دارد. نوع غذا باید بر اساس این نکات انتخاب شود تا نیازهای تغذیه‌ای سگ را تامین کند و سبب حفظ سلامت جسمی و رفتاری او شود.
ترکیب غذای خشک و تر: راهکار میانه؟
اگر دغدغه تغذیه سالم سگ خود را دارید و نگران سلامت گوارش و دندان‌های او هستید، توصیه می‌کنیم که ترکیبی از غذاهای خشک و تر را به او بدهید؛ چون راهکاری ایده‌آل برای تامین تغذیه متعادل، جذاب و متنوع برای سگ است. اگر این روش را به درستی به‌کار ببرید، سگ شما می‌تواند از مزایای هر دو نوع غذای خشک و مرطوب بهره‌مند شود و تنوع غذایی خوبی را تجربه کند. برای این کار توصیه می‌شود که زمان‌بندی مناسبی را برای دادن نوع خاصی از غذا در نظر بگیرید و مقدار آن را هم رعایت کنید. شما می‌توانید یکی از روش‌های زیر را برای ترکیب غذای خشک و تر در رژیم غذایی سگ خود به‌کار ببرید:
- نیمی از غذای هر وعده را به غذای خشک و نیمی دیگر را به غذای تر اختصاص دهید؛ البته باید دقت کنید که مجموع کالری این دو از نیاز روزانه سگ بیشتر نباشد.
- روش دوم این است که هرکدام از غذاهای خشک و مرطوب را در وعده خاصی به سگ خود بدهید. برای مثال، غذای خشک را برای وعده صبح و غذای مرطوب را برای وعده شب در نظر بگیرید.
- شما می‌توانید مقداری (مثلا یک قاشق غذاخوری)از غذای مرطوب را روی غذای خشک سگ خود بریزید. با این کار بدون اینکه تمام وعده غذایی او مرطوب باشد، می‌تواند غذای خوش‌خوراک‌تری را با اشتهای بیشتر بخورد.
نکته بسیار مهم این است که دادن غذای جدید به سگ باید تدریجی، کنترل‌شده و دقیق باشد تا از مشکلات گوارشی (مانند اسهال) و مقاومت غذایی جلوگیری شود. سگ‌ها دستگاه گوارش حساسی دارند و تغییر ناگهانی نوع و مقدار غذا می‌تواند به آن‌ها آسیب بزند. بنابراین، بهتر است که هر بار نسبتی از غذای قدیمی را با مقداری غذای جدید به سگ خود بدهید و به تدریج میزان غذای جدید را بیشتر کنید و از مقدار غذای قدیمی بکاهید تا دستگاه گوارش او کم‌کم به غذای جدید عادت کند.
جمع‌بندی: انتخاب آگاهانه غذای سگ شما
برای تامین سلامت کامل سگ خود باید غذای مناسبی را با دقت و شناخت نیازهای خاص او انتخاب کنید. در انتخاب نوع و ترکیب غذایی که می‌خواهید به سگ خود بدهید، عواملی مانند نژاد، سن، وزن، میزان فعالیت بدنی، وضعیت دندان‌ها و داشتن حساسیت یا بیماری او را در نظر بگیرید. همان‌طور که گفتیم، یکی از بهترین روش‌ها، استفاده ترکیبی از غذای خشک و مرطوب است که می‌تواند مزایای هر دو نوع غذا را به‌طور هم‌زمان فراهم کند. البته، باید میزان کالری و کیفیت برند غذای مورد نظر را هم مورد بررسی قرار دهید. فراموش نکنید که تغذیه نامناسب می‌تواند منجر به مشکلات رفتاری مانند بی‌قراری، کم‌انرژی بودن یا پرخاشگری شود.
همان‌طور که گفتیم، غذای جدید را به‌صورت تدریجی و طی یک هفته در رژیم غذایی سگ خود قرار دهید تا سیستم گوارشی او به غذای جدید عادت کند. توصیه می‌شود که جهت انتخاب غذای مناسب برای سگ خود با دامپزشک مشورت کنید. این کار می‌تواند در تنظیم برنامه غذایی اصولی و متناسب با ویژگی‌های فیزیکی و خلق‌وخوی سگ شما تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد؛ زیرا دامپزشک با ارزیابی کامل، بهترین راهکار تغذیه‌ای را برای سلامت و رفاه بلندمدت سگ شما پیشنهاد می‌دهد.
