اختصاصی طرفداری | مهاجمان نوک بار دیگر در میان سرمربیان روز فوتبال دنیا خواهان پیدا کرده‌اند و تابستان جاری تبدیل به جنگی تمام عیار میان بزرگ‌ترین باشگاه‌های دنیا در راستای به خدمت گرفتن این مهاجمان شده.
لیگ برتر انگلیس نیز همچون همیشه پیش‌رو در مسائل فنی است و ترندهای روز فنی همواره خود را از دل این لیگ هیجان‌انگیز نشان می‌دهند. تقریبا تمامی باشگاه‌های بزرگ انگلیس تابستان امسال یکی از اصلی‌ترین اهداف خود را در فصل نقل و انتقالات معطوف به جذب یک مهاجم نوک کردند. لیورپول، آرسنال، یونایتد و چلسی همه مهاجمان جدیدی را در نوک خط حمله به ترکیب خود اضافه کردند و از میان تاپ سیکس تنها سیتی و تاتنهام در بازار به دنبال مهاجم نوک نبودند که با توجه به وجود هالند و سولانکه، مسئله عجیبی نبود.
ویکتور یوکرس، بنیامین ششکو و الکساندر ایساک، سه مهاجم نوک ترند تابستان امسال بودند که نگاه‌های زیادی را به خود چه از سمت هواداران فوتبال و چه از سمت محافل فنی فوتبال به خود خیره کردند. مقایسه‌های زیادی همین حالا میان این سه مهاجم در جریان است و بسیاری از هواداران فوتبال نظرات متفاوتی دارند. از مقایسه عمومی که عبور کنیم اما به بحث فنی می‌رسیم.
در این یادداشت قصد دارم تا به طور مفصل به بررسی فنی این سه بازیکن در کنار یکدیگر بپردازم و نقاط قوت و ضعف هر یک را بیان کنم. اینکه هر یک چه توانایی‌هایی دارند، به چه نوع فوتبالی علاقه‌مند هستند و در چه پارامترهای فنی ضعف دارند و نیاز به بهتر شدن در آن‌ها احساس می‌شود. بیان توانایی‌های فنی این سه بازیکن در کنار یکدیگر می‌تواند تصویر دقیق‌تری از این سه مهاجم به شما ارائه دهد.
برای بحث فنی نُه داده فنی پیشرفته را در سه بخش، مطالعه و تحلیل می‌کنم. داده‌ها در هر بخش به منظور خاصی انتخاب شده‌اند که می‌توانند توانایی فنی این سه بازیکن را به طور جداگانه بررسی کنند. در بخش نخست، توانایی این سه مهاجم در بحث قرار گرفتن در موقعیت گل، حضور مستمر در باکس حریف و زدن ضربات باکیفیت به سمت دروازه حریفان مورد بررسی قرار می‌گیرد. بخش دوم مربوط به توانایی این سه مهاجم در کار با توپ، بازیسازی و دادن پاس باکیفیت به هم‌تیمی‌ها است. در نهایت بخش سوم نیز مربوط به توانایی فیزیکی این سه بازیکن به عنوان مهاجم نوک می‌شود. در هر سه بخش سه داده فنی پیشرفته را مطالعه و تحلیل می‌کنم و در نهایت به جمع‌بندی نهایی درباره توانایی فنی این سه مهاجم خواهم رسید.
| بخش اول: قرار گرفتن در موقعیت گل، حضور مستمر در باکس حریف و زدن ضربات باکیفیت به سمت دروازه |
در بخش اول سه داده فنی پیشرفته را انتخاب کرده‌ام. داده نخست مقدار «xG» (توضیح مفصل فنی) است. داده دوم مقدار لمس توپ در باکس حریفان خواهد بود و در نهایت داده سوم «Shot OBV» است. پیش از این در یادداشت علم آنالیز با OBV به طور مفصل درباره مفهوم OBV صحبت کرده‌ام. داده «Shot OBV» نیز به میزان تاثیر ضربات و شوت‌های هر بازیکن اشاره دارد. به این معنی که ضربات بازیکن مورد نظر تا چه اندازه خطرناک بوده و تا چه اندازه توانسته تهدیدی برای دروازه حریف باشد. همچون روال همیشه خود، داده‌ها را نیز بر اساس «Percentile» (صدک) مشخص کرده‌ام تا بهتر بتوانیم به مقایسه کیفیت بازیکنان در هر یک از این داده‌ها با دیگر بازیکنان هم‌پستشان در لیگ‌های مطرح اروپایی بپردازیم. به عنوان مثال وقتی می‌گوییم ششکو از حیث داده فنی «Shot OBV» در صدک 80 اُم قرار دارد، به این معنی است که او از 80 درصد بازیکنان هم‌پستش در لیگ‌های مطرح اروپایی وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته. حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت این سه مهاجم را از حیث داده‌های شرح داده شده در فصل گذشته رقابت‌های داخلیشان نشان می‌دهد.
می‌بینیم که ایساک و یوکرس از بهترین مهاجمان فصل گذشته اروپا از حیث قرار گرفتن در موقعیت گل، حضور مستمر در باکس حریف و زدن ضربات باکیفیت به سمت دروازه حریفان بوده‌اند. یوکرس در لیگ پرتغال خارق‌العاده عمل کرده. او از 97 درصد مهاجمان نوک لیگ‌های مطرح اروپایی بیشتر در موقعیت گل باکیفیت قرار گرفته، از 98 درصد بیشتر در باکس حریفان توپ را لمس کرده و در نهایت از 97 درصد مهاجمان نوک اروپا نیز بهتر توانسته از طریق شوت‌هایش دروازه حریفان را به طور جدی و ملموس تهدید کند. عملکردی نزدیک به بی‌نقص از یوکرس در اسپورتینگ به عنوان یک مهاجم نوک. ایساک نیز در نیوکاسل خارق‌العاده عمل کرده. چه از لحاظ در موقعیت گل باکیفیت قرار گرفتن، چه از لحاظ شوت‌های باکیفیت و چه از لحاظ حضور مستمر در باکس حریفان و لمس توپ به عنوان یک مهاجم نوک. عملکردی استثنایی از مهاجم نوک نیوکاسل.
ششکو اما با اختلاف بعد از این دو مهاجم در این بخش قرار می‌گیرد. مهاجم نوک سابق لایپزیش البته که شوت‌زن خوبی است و از طریق ضرباتش توانسته بارها دروازه حریفان را به خوبی تهدید کند و از 80 درصد مهاجمان نوک لیگ‌های مطرح اروپایی در این حوزه بهتر عمل کرده اما به عنوان یک مهاجم نوک نتوانسته در سطح بهترین مهاجمان اروپا خودش را در موقعیت گل باکیفیت قرار دهد و در عین حال در باکس حریفان نیز نتوانسته به اندازه کافی همراه با توپ رخ‌نمایی کند. او تنها از 23 درصد مهاجمان نوک اروپا بیشتر توانسته در باکس توپ را لمس کند که وضعیت بسیار خطرناکی برای یک مهاجم نوک در سطح کلاس جهانی است. ششکو فصل گذشته نتوانسته به خوبی هدف هم‌تیمی‌هایش قرار گیرد که این مسئله البته می‌تواند به سبک بازی هم مرتبط باشد اما در عین حال عملکرد خاص بازیکن را هم نشان می‌دهد.
| بخش دوم: کار با توپ، بازیسازی و دادن پاس باکیفیت به هم‌تیمی‌ها |
در بخش دوم نیز سه داده فنی پیشرفته را انتخاب کرده‌ام. داده نخست «xA» (توضیح مفصل فنی) است. داده دوم «Dribble & Carry OBV» است. داده‌ای که به محاسبه OBV از طریق کنش‌های دریبل و حمل توپ می‌پردازد. داده آخر در این بخش نیز «Pass OBV» خواهد بود که به ما می‌گوید که هر بازیکن از طریق کنش ارسال پاس، تا چه اندازه توانسته تیم را به احتمال موقعیت گلزنی بهتر سوق دهد. هر چه این عدد بالاتر باشد، به این معنی است که بازیکن مورد نظر با ارسال پاس‌های مختلف خود توانسته تیم را رو به جلو و در راستای رسیدن به امکان گلزنی بهتر، سوق دهد. حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت ایساک، یوکرس و ششکو را از حیث این سه داده فنی پیشرفته نشان می‌دهد.
باز هم شاهد هنرنمایی یوکرس و ایساک در کنار یکدیگر در امر کار با توپ، بازیسازی و دادن پاس باکیفیت به هم‌تیمی‌ها هستیم. مهاجم نوک سوئدی فصل گذشته از 99 درصد مهاجمان اروپا بهتر توانسته از طریق کنش حمل توپ و دریبل زنی، تیمش را به احتمال گلزنی بیشتر سوق دهد (Dribble & Carry OBV) که توانایی‌های متفاوت این مهاجم نوک را نشان می‌دهد. ایساک نیز در این امر استثنایی بوده و از 89 درصد مهاجمان نوک در فصل گذشته بهترعمل کرده. یوکرس در دادن پاس نهایی به هم‌تیمی‌ها (xA) نیزخارق العاده بوده و در مجموع نیز همواره از طریق کنش ارسال پاس توانسته برای تیمش موثر باشد (Pass OBV). ایساک نیز در هر دو پارامتر بالاتر از میانگین مهاجمان لیگ های مطرح اروپایی عمل کرده و توانایی‌های خوب و قابل قبولش را در کنش‌های مخلتف مربوط به ارسال پاس به عنوان یک مهاجم نوک نشان داده.
بنیامین ششکو اما در این بخش نیز بسیار پایین‌تر از میانگین مهاجمان لیگ‌های مطرح اروپایی عمل کرده. مهاجم اهل اسلوونی در امر بازیسازی به عنوان یک مهاجم نوک نتوانسته تا این جا خودی نشان دهد. او گرچه بیرون از باکس خودنمایی می‌کند اما این خودنمایی معمولا مربوط به علاقه او به زدن ضربات از راه دور می‌شود و کمتر توانسته در امر بازیسازی و یا کنش‌های مختلف مربوط به ارسال پاس و یا حتی دادن پاس نهایی به هم‌تیمی‌ها مشارکت داشته باشد. مسئله‌ای که در مقایسه با مهاجمانی همچون ایساک و یا یوکرس یک خلا جدی محسوب می‌شود.
در بخش سوم اما توانایی‌های فیزیکی و بدون توپ این سه مهاجم را بررسی می‌کنم. داده نخست در این بخش «PAdj Pressures» است. داده‌ای که به ما می‌گوید بازیکنان یک تیم چند بار تلاش کرده‌اند تا زمانی که بازیکنان حریف توپ را حمل، دریافت و یا پاس می‌دهند، روی آن‌ها ایجاد فشار کنند. ایجاد فشاری که به منظور بازپس‌گیری توپ صورت می‌گیرد (این داده بر حسب زمانی که تیم مالک توپ نیست، محاسبه می‌شود). داده دوم مربوط به نبردهای هوایی موفق می‌شود و داده سوم نیز مقدار از دست دادن توپ از طریق کنش‌های دریبل ناموفق و کنترل بد توپ است.
سرانجام در بخش سوم شاهد رخ‌نمایی توانایی‌های ششکو هستیم. مهاجم جدید یونایتد در این بخش عملکردی بسیار بهتر از یوکرس و ایساک دارد که نشان دهنده توانایی‌های فیزیکی و قدرت بالای بدنی اوست. ششکو از 82 درصد مهاجمان لیگ های مطرح اروپایی بیشتر توانسته حریفان را حین مالکیت توپ در حوزه پرسینگ تحت فشار قرار دهد. در عین حال از 71 درصد مهاجمان نوک نیز در هوا عملکرد بهتری داشته و از 77 درصد مهاجمان هم کمتر توپ را به حریف لو داده. عملکردی بسیار خوب از مهاجم اهل اسلوونی که فیزیک بدنی خوب و قدرت بدنی بسیار بالایی دارد. یوکرس اما در هر سه داده کمتر از میانگین مهاجمان نوک لیگ‌های مطرح اروپایی عمل کرده که در بازی بدون توپ کمی نکران کننده است و در عین حال او توپ‌های زیادی را هم در جریان بازی لو می‌دهد. ایساک اما از یوکرس در این بخش بهتر است. او تنها در هوا بسیار پایین‌تر از میانگین مهاجمان عمل کرده اما در حوزه پرسینگ بسیار توانا است و توپ را هم کمتر از میانگین مهاجمان لو می‌دهد.
سه مهاجم نوک ترند لیگ برتر انگلیس که تیم‌های زیادی به دنبال جذبشان بودند و حتی در حال حاضر نیز هستند (ایساک)، هر یک وضعیت فنی خاصی را دارا هستند. ایساک، یک مهاجم نوک کامل و اثبات شده در لیگ برتر انگلیس است. مهاجمی که بیرون از تاپ سیکس بازی می‌کند و تا این اندازه در هر سه بخش توانسته عالی عمل کند. مهاجم سوئدی به جز نبردهای هوایی تقریبا نقص خاصی ندارد و بی دلیل نیست که تگ بالای 100 میلیون یورو به او زده شده. یوکرس نیز مهاجم کاملی است. او البته از لحاظ بازی فیزیکی ضعف دارد که می‌تواند برای تیمی که اتفاقا در بازی بدون توپ بسیار کارآمد است، خبر بدی باشد. با این حال مهاحم سوئدی انگیزه بسیار زیادی دارد و زیر نظر آرتتا می‌تواند در بخش سومِ مورد بحث نیز پیشرفت کند. نکته مهم درباره یوکرس تطبیق یافتن او با لیگ برتر انگلیس است. توانایی‌های او بسیار واضح است اما حالا او باید در سطح لیگ برتر انگلیس نیز این توانایی‌ها را خیلی سریع از خود نشان دهد که این موضوع نیز چالشی مهم محسوب می‌شود.
بنیامین ششکو اما با دو مهاجم دیگر تفاوت بیشتری دارد. او در حال حاضر یک پتانسیل بالقوه است. مهاجمی که فیزیک بسیار خوبی دارد، قدرت بدنی بالایی دارد، در بازی بدون توپ بسیار پرتلاش است و شوت‌های خارق‌العاده‌ای می‌زند اما جای کار بسیاری در بازی همراه با توپ دارد تا بتواند خودش را به سطح مهاجمان کلاس جهانی نزدیک کند. یونایتد همچون روال همیشه‌اش هزینه بالایی برای یک بازیکن دارای پتانسیل کرده و این بار امیدوار است که بتواند این پتانسیل را شکوفا کند. ششکو امیدوار است با حضور دو بازیکن خط جلو مبتکر و توانا در کار با توپ (کونیا و امبومبو) پله پله سطح بازی خود را در پارامترهای مخلتف کار با توپ پیشرفت دهد و بیشتر بتواند خودش را درون باکس نشان دهد. ششکو در حال حاضر در سطح مهاجمانی همچون ایساک و حتی یوکرس قرار ندارد اما پتانسیل بسیار بالایی دارد که بتواند روزی حتی از این مهاجمان نیز قوی‌تر عمل کند.
خرید ایساک برای لیورپول به شکل قابل توجهی می‌تواند سطح این تیم را برای رقابت در همه جام‌ها ارتقاء دهد. مسئله‌ای که آن‌ها فصل گذشته علی‌رغم فتح لیگ برتر نتوانستند در آن موفق باشند. خرید یوکرس نیز برای آرسنال می‌تواند سرانجام خلا این تیم را در نوک خط حمله برطرف کند به شرطی که آرتتا بتواند مهاجم جدیدش را خیلی زود با بازی در لیگ برتر تطبیق دهد و هنر خود را در این زمینه نشان دهد. بازگشت دوباره فوتبال مدرن و مربیان صاحب ایده به مهاجمان نوک بار دیگر می‌تواند غول‌های درون باکس را بر سر زبان‌ها بیندازد. جدال این فصل هالند، ایساک (در نیوکاسل یا لیورپول)، اکیتیکه، سولانکه، یوکرس، ژائو پدرو و ششکو با یکدیگر، می‌تواند یکی از جذاب‌ترین جدال‌های فنی فوتبال اروپا تلقی شود.
*داده های فنی پیشرفته از کمپانی مرجع StatsBomb استخراج شده است.
