مطلب ارسالی کاربران
حذف چهار. صفر یا این راه حل، مسأله این است
ایران به جای توهم اصلاح ارزی، باید به سمت طلا حرکت کند..استیو هانکه، نویسنده سابق فوربز( در دسامبر سال 2016 ( دولت حسن روحانی لایحه‌ای را برای تغییر نام واحد پول ملی ایران، از ریال به تومان، تصویب کرد. این تغییر مستلزم حذف یک صفر از واحد پولی ایران بود، به طوری که هر یک تومان برابر با ۱۰ ریال می‌شد. اما بدون تغییر در نظام پولی و ارزی، این پیشنهاد چیزی جز یک توهم بزرگ نیست.واحد پول ایران یکی از دلایل اصلی اختلال در اقتصاد کشور است. از زمان انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، ارزش رسمی ریال تقریباً تمام ارزش خود را از دست داده است؛ دقیقاً ۹۹.۸ درصد. با توجه به این میزان از دست رفتن ارزش، انقلاب از نظر اقتصادی یک فاجعه تمام‌عیار بوده است.در حالی که تورم از اوج خود در اکتبر ۲۰۱۲ (که من آن را ۶۲ درصد در ماه اندازه‌گیری کردم) کاهش یافته، اما همچنان بسیار بالاست و نرخ تورم رسمی سالانه ۹.۶ درصد اعلام شده است. اما این نرخ، نرخ رسمی است و آمارهای رسمی در ایران همیشه کمی مشکوک هستند. محاسبات من نشان می‌دهد که نرخ تورم فعلی نزدیک به ۲۰ درصد است؛ یعنی دو برابر نرخ رسمی.برای حل مشکل ارزی، ایران می‌توانست واحد پول کشور دیگری مانند دلار آمریکا یا یورو را بپذیرد. اما این گزینه‌ها از نظر سیاسی قابل قبول نیستند. شاید روبل روسیه یا یوان چین از نظر سیاسی مقبول‌تر باشند، اما کیفیت پایین‌تری دارند. برای داشتن یک واحد پول باکیفیت از یک کشور "بی‌طرف"، ایران می‌توانست مانند لیختن‌اشتاین، فرانک سوئیس را بپذیرد. اما انجام این کار برای حکومت مذهبی ایران نیز دشوار خواهد بود، زیرا باید اعتراف کند که اشتباه کرده و قصد دارد پول ملی خود را با یک واحد پول خارجی برتر جایگزین کند تا ثبات را تضمین کند.اما یک راه‌حل وجود دارد؛ یک راه‌حل هوشمندانه. ایران باید به سمت طلا حرکت کند، یعنی یک "واحد پولی" که توسط هیچ حاکمیتی صادر یا کنترل نمی‌شود. ایران می‌تواند این کار را انجام دهد و در عین حال واحد پول خود را نیز حفظ کند.تا اوایل قرن بیستم، طلا نقشی محوری در دنیای پول ایفا می‌کرد. طلا نزدیک به سه هزار سال یک جایگاه بی‌نظیر داشت. چرا که طبق مستندات قانع‌کننده پروفسور روی جاسترام در کتاب «ثبات طلایی»، طلا در طول زمان، قدرت خرید خود را حفظ می‌کند.اما از زمانی که ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در اوت ۱۹۷۱ پشتوانه طلا را از دلار حذف کرد، طلا نقش رسمی خود را در نظام پولی بین‌المللی از دست داد. امروزه، این نظام به عنوان یک "نظام بی‌نظم و آشفته" شناخته می‌شود.در دهه گذشته، قیمت طلا به شدت افزایش یافته و زمزمه‌هایی برای بازگرداندن نقش رسمی طلا در حوزه پول بین‌المللی شنیده می‌شود. در سال ۱۹۹۷، رابرت ماندل، برنده جایزه نوبل، پیش‌بینی کرد که "طلا در قرن بیست و یکم بخشی از ساختار نظام پولی بین‌المللی خواهد بود."هیئت‌های ارزی مبتنی بر طلایکی از راه‌های مطمئن برای تبدیل پیش‌بینی پروفسور ماندل به واقعیت، استفاده از هیئت‌های ارزی مبتنی بر طلا است. هیئت‌های ارزی در بیش از ۷۰ کشور وجود داشته‌اند و تعدادی از آن‌ها هنوز فعال هستند. کشورهایی که چنین نهادهای پولی دارند، در مقایسه با کشورهای دارای بانک مرکزی، انضباط مالی، ثبات قیمت‌ها و نرخ رشد بالاتری را تجربه کرده‌اند.یک هیئت ارزی استاندارد، نهادی پولی است که تنها اسکناس و سکه منتشر می‌کند. این تعهدات پولی، در مقابل یک ارز ذخیره (که به آن ارز لنگر نیز گفته می‌شود)، با نرخ ثابتی قابل تبدیل هستند. ارز ذخیره یک ارز خارجی قابل تبدیل یا یک کالا است که برای ثبات آن انتخاب می‌شود. برای ذخایر، این هیئت ارزی اوراق بهادار با ریسک پایین و با درآمد بهره و سایر دارایی‌های قابل پرداخت با ارز ذخیره را نگهداری می‌کند.طبق قانون، یک هیئت ارزی موظف است نرخ ارز ثابتی را با ارز ذخیره حفظ کند و ذخایر خارجی معادل ۱۰۰٪ از پایه پولی را نگه دارد. این امر مانع از افزایش یا کاهش پایه پولی به دلخواه هیئت ارزی می‌شود. همچنین یک هیئت ارزی معمولاً با تحمیل نسبت‌های ذخیره یا تنظیم بانک‌های تجاری، بر رابطه بین پایه پولی و عرضه پول تأثیر نمی‌گذارد. یک سیستم هیئت ارزی استاندارد منفعل است و با خودکار بودن مشخص می‌شود.در گذشته، هیئت‌های ارزی تعهدات پولی صادر می‌کردند که به طور کامل توسط طلا پشتیبانی می‌شد و با نرخ ثابتی به طلا قابل تبدیل بود. قانون پیش‌نویس هیئت ارزی مبتنی بر طلا که در زیر آمده، نشان می‌دهد که چگونه یک هیئت ارزی مدرن و مستقل مبتنی بر طلا می‌تواند در ایران تأسیس و اداره شود. این پیش‌نویس قانون برای ایجاد یک نهاد دولتی طراحی شده است، اما با اصلاحات جزئی، می‌تواند از تأسیس یک هیئت ارزی کاملاً خصوصی نیز پشتیبانی کند.پیش‌نویس قانون هیئت ارزی مبتنی بر طلا در جمهوری اسلامی ایران۱. هیئت ارزی جمهوری اسلامی ایران ("هیئت") بدین وسیله ایجاد می‌شود. هدف هیئت، انتشار اسکناس و سکه با واحد پولی طلا و نگهداری ذخایر خارجی کافی برای حفظ قابلیت تبدیل کامل آن‌ها به طلا با نرخ ثابت است.۲. مقر قانونی هیئت در سوئیس خواهد بود و تابع قوانین سوئیس است.۳. اسکناس‌ها و سکه‌های صادر شده توسط هیئت به تقاضا به طور کامل به طلا قابل تبدیل خواهند بود. هیئت برای تبدیل ارز خود به طلا یا بالعکس، کمیسیونی دریافت نخواهد کرد. اسکناس‌ها باید در خارج از جمهوری اسلامی ایران چاپ شوند.۴. الف. هیئت نمی‌تواند تعهدات پولی خود را بدون داشتن ذخایر طلا یا خارجی معادل ۱۰۰ درصد از میزان افزایش، بالا ببرد.۴. ب. هیئت ذخایر خود را به صورت طلا یا اوراق بهادار با رتبه بالا و نقدینگی که به صورت طلا قیمت‌گذاری شده‌اند یا به طور کامل در برابر تغییرات قیمت طلا در ارزهای بدون پشتوانه پوشش داده شده‌اند، نگهداری خواهد کرد. این ذخایر باید در بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی یا در یک انبار طلای دارای گواهینامه بین‌المللی سپرده‌گذاری شوند.۵. هیئت باید تمام درآمد خالص خود را به دولت جمهوری اسلامی ایران منتقل کند، به جز آنچه برای نگهداری ۱۱۰ درصد ذخایر خارجی ضروری است.۶. هیئت نمی‌تواند خدمات بانکی برای دولت جمهوری اسلامی ایران انجام دهد و مسئولیت تعهدات مالی دولت را بر عهده نخواهد داشت.۷. عدم حفظ نرخ ارز ثابت با طلا، هیئت و مدیران آن را به موجب قوانین سوئیس، مسئول نقض قرارداد می‌سازد. این بند شامل تلاش برای بازخرید اسکناس‌ها، سکه‌ها و سپرده‌های اختلاس شده، آسیب‌دیده یا تقلبی نمی‌شود.۸. قوانین موجود که با این قانون مغایرت دارند، باطل هستند.۹. این قانون بلافاصله پس از انتشار، لازم‌الاجرا می‌شود.
