میلیون‌ها سال پیش جهشی ژنتیکی باعث شد راه اجداد ما و میمون‌ها از یکدیگر جدا شود و انسان برای همیشه دم خود را از دست بدهد.
با جستجوی کلمه «تکامل» در گوگل، تصاویر و نتایج با تم مشابهی برایتان ظاهر می‌شوند که از میان آن‌ها می‌توان به تصویرسازی مشهور رژه پیشرفت اثر رالف زالینگر اشاره کرد. در این تصویرسازی از چپ به راست شاهد یک موجود شامپانزه‌مانند قوزکرده هستیم که به مرور بلندقامت‌تر می‌شود و می‌تواند در حالت ایستاده راه برود.
با این‌حال در تصویرسازی رژه پیشرفت و عنوان آن، سوگیری‌هایی نسبت به چشم‌انداز تکامل وجود دارد. این دیدگاه به ما می‌گوید که ما محصول بی‌نقصی از این فرآیند تکاملی هستیم. در واقع همیشه خود را متناسب‌ترین بازماندگان تکامل و بهترین نسخه از آن می‌دانیم؛ اما در اینجا یک تناقض دیده می‌شود. اگر انسان تا این اندازه خارق‌العاده است، پس چرا برخی انسان‌ها از بیماری‌های ژنتیکی یا تکاملی رنج می‌برند؟
تقریبا ۲۵ میلیون سال پیش، جد انسان‌ها و میمون‌های بی‌دم از نظر ژنتیکی راه خود را از میمون‌ها جدا کرد و دم خود را از دست داد. تاکنون جهش ژنتیکی پشت این تغییر چشم‌گیر در فیزیولوژی بدنی ما کشف نشده بود؛ اما حالا پژوهشگرها توانستند به این راز پی ببرند.
پژوهش جدیدی که در مجله نیچر منتشر شده است، با نگاهی به تغییرات ژنتیکی که باعث از بین‌رفتن دم اجدادمان شد، به این معما پاسخ می‌دهد. پژوهشگرها یک جهش منحصر‌به فرد DNA را شناسایی کردند که عامل از بین رفتن دم نیاکان ما بوده است. این جهش در ژن TBXT قرار دارد که عامل دم بلند در گونه‌های دم‌دار است.
میلیون‌ها سال پیش جد انسان‌ها و میمون‌های بی‌دم مثل شامپانزه و گوریل از نظر ژنتیکی راه خود را از میمون‌ها جدا کرد
ژن‌های پرشی و «ماده تاریک»
«دم من کجاست؟»، این پرسشی بود که ذهن بو شیا، متخصص ژنتیک را در دوران کودکی به خود مشغول کرده بود. سال‌ها بعد در طول دوره‌ی نقاهت عمل جراحی دنبالچه، این سؤال دوباره برایش مطرح شد. طی میلیون‌ها سال، تغییر در DNA به جانوران امکان تکامل می‌دهد. برخی تغییرها صرفا شامل پله‌ای واحد در نردبان پیچیده‌ی DNA است، اما برخی دیگر پیچیدگی بیشتری داشتند.
تبلیغات
عنصرهای به اصطلاح Alu توالی‌های تکراری DNA هستند که می‌توانند تکه‌هایی از RNA یا پسرعموی مولکولی DNA را تولید کنند. این RNA-ها می‌توانند دوباره به DNA تبدیل شوند و سپس خود را به‌طور تصادفی وارد ژنوم کنند. این عناصر «جابه‌جایی‌پذیر» یا ژن‌های پرشی می‌توانند تابع ژنی را در حین درج، بهبود دهند یا مختل کنند. این نوع خاص از ژن پرشی تنها در نخستی‌ها وجود دارد و از میلیون‌ها سال پیش تنوع ژنتیکی را هدایت کرده است.
