طرفداری | جام جهانی زیر ۲۰ سال اغلب جایی برای کشف نسل بعدی استعدادهای جوانِ در حال ظهور است و تازه‌ترین دوره این رقابت‌ها فردا در شیلی آغاز می‌شود.
برخی از سرشناس‌ترین کشورهای جهان در آن حضور دارند و ستارگان نسل آتی خود را در این‌جا به رخ می‌کشند.
بازیکنان جوانی چون ماهر کاریزو از آرژانتین، آدرین لیسو از اسپانیا، فؤاد زاهوعانی از مراکش، پدرینیو از برزیل، محمد الساعد از مصر، اسماعیل کوناته از ایتالیا که بازی‌هایش را در سری آ دیده‌ام، و خیلی‌های دیگر…
توپ طلاهای مشهور این رقابت‌ها در گذشته را لیونل مسی در سال ۲۰۰۵، سرخیو آگوئرو در ۲۰۰۷ و پل پوگبا در ۲۰۱۳ برده‌اند؛ ارلینگ هالند در ۲۰۱۹ کفش طلا را برد. جایی‌که پس از به‌ثمر رساندن رکورد ۹ گل در مقابل هندوراس، کفش طلای تورنمنت را از آن خود کرد. ولی آینده‌ی درخشان بعد از این رقابت‌ها تضمین‌شده نیست و استعدادهای زیادی به جایگاهی که شایسته‌ی آن بودند دست نیافتند.
به این بهانه، ترجمه‌ی آخرین مطلب جاناتان ویلسون در شماره‌ی سپتامبر ۲۰۲۵ ورلد ساکر را در باب اهمیت این رقابت‌ها و بازیکنانی که تعدادی از آن‌ها مسلماً چراغ راه آینده‌ی تیم‌های بزرگسالان کشور خود خواهند بود، با یکدیگر می‌خوانیم.
پی‌ریزی فردا
جام جهانی زیر ۲۰ سال می‌تواند ابزاری ارزشمند برای پرورش بازیکنان باشد؛ همان‌طور که آرژانتین نشان داد.
در تاریخ فوتبال جوانان، هیچ تیمی به اندازه‌ی آرژانتین بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ در جام جهانی زیر ۲۰ ساله‌ها موفق نبوده است. آن‌ها طی ۱۲ سال از هفت دوره، پنج بار به قهرمانی رسیدند؛ دستاوردی که باعث تعجب همگان بود، زیرا تیم بزرگسالان آرژانتین از ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۰ هیچ افتخاری به‌دست نیاورد. با این حال، پایه‌های موفقیت قطر در همین دوره‌ی موفقیت‌های جوانان بنا گذاشته شد.
ساختار تیم‌های پایه‌ی آرژانتین توسط خوزه پکرمن ایجاد شد، کسی که بعدها هدایت تیم بزرگسالان را در جام جهانی ۲۰۰۶ برعهده گرفت. هوگو توکالی، که ۱۴ سال به‌عنوان دستیار پکرمن کار کرد، معتقد است:
مهم‌ترین هدف در تیم‌های پایه، ساختن تیم برای بردن مسابقات یا تورنمنت‌ها نیست، بلکه باید به یاد داشته باشیم ما در حال ساختن بازیکن هستیم. ما باید خودمان را توسعه‌دهنده بدانیم و اجازه ندهیم بازیکنان جوان مثل حرفه‌ای‌ها فکر یا تمرین کنند، چون هنوز حرفه‌ای نیستند. این ذهنیت «برد به هر قیمتی» بازیکن بهتری از شما نمی‌سازد. در فوتبال پایه، بردن بدون آینده هیچ فایده‌ای ندارد.
پایان یک دوران؛ آرژانتین با جام قهرمانی زیر ۲۰ سال در سال ۲۰۰۷ در کانادا
رسیدن به آن آینده زمان زیادی برد. آرژانتین چندین بار در لحظات آخر ناکام ماند. در شش دوره رقابت کوپا امریکا بین ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۹، چهار بار نایب‌قهرمان شد و یک بار مقام سوم را کسب کرد.
در جام جهانی ۲۰۰۶ نیز دو مصدومیت در فاصله‌ی دو دقیقه از نیمه‌ی دوم باعث حذف تیم مقابل آلمان در مرحله‌ی یک‌چهارم نهایی شد. البته همان‌طور که توکالی گفته، در فوتبال تورنمنتی هیچ تضمینی وجود ندارد و شانس همیشه نقش دارد. اما این به معنی بی‌فایده بودن برنامه‌ریزی نیست:
من طرفدار پروژه‌های بلندمدت هستم؛ آن‌ها نتیجه می‌دهند. مثلاً به اسپانیا نگاه کنید که کارشان را از تیم‌های پایه شروع کردند… یا همین آلمان با کلینزمن و بعد یواخیم لو.
زمانی‌که آرژانتین سرانجام در سال ۲۰۲۲، برای سومین بار قهرمان جام جهانی شد، تنها سه بازیکن از نسل تیم جوانان باقی مانده بودند: لیونل مسی، که در سال ۲۰۰۵ قهرمان شده بود، و آنخل دی‌ماریا و پاپو گومز، که در سال ۲۰۰۷ قهرمانی را کسب کرده بودند.
با این حال، تأثیر پکرمن همچنان باقی بود. این پکرمن بود که در قامت سرمربی تیم ملی، مسی را برای نخستین بار به اردوی جام جهانی ۲۰۰۶ دعوت کرد و همچنین مربی فعلی تیم ملی، لیونل اسکالونی، و دو دستیارش پابلو آیمار و والتر ساموئل، اعضای تیم جوانان پکرمن بودند که در سال ۱۹۹۷ قهرمان جام جهانی زیر ۲۰ سال در مالزی شدند.
جالب است که ۲۷ سال پس از فتح نخستین جام جهانی زیر ۲۰ ساله‌ها توسط پکرمن در قطر، این بار هم آرژانتین در قطر به اوج دورانش رسید.
از آغاز کشنده بود؛ ارلینگ هالند در جام جهانی زیر 20 ساله‌ها
یوگوسلاوی هم نمونه‌ی دیگری از تیم موفق جوانان است که سرانجام در رده‌ی بزرگسالان هم به موفقیت رسید.
تیمی که در سال ۱۹۸۷ در شیلی قهرمان جام جهانی زیر ۲۰ سال شد، مانند تیم‌های پکرمن برنامه‌ریزی‌شده نبود و بیشتر به خاطر شرایط سیاسی و غلبه‌ی بازیکنان کروات شکل گرفته بود؛ با این وجود بسیار قدرتمند بود و قهرمان شد.
ایویتسا اوسیم که پس از جام جهانی ۱۹۸۶ سرمربی تیم ملی شده بود، برنامه‌ای برای جانشینی بازیکنان تدوین کرد: او قصد داشت نسل قدیمی را تا یورو ۸۸ حفظ کند، سپس برخی از جوانان را تا ۱۹۹۰ وارد تیم کند و سپس در یورو ۹۲ اکثریت تیم را به آن‌ها بسپارد.
ولی در این بین اتفاقات دیگری رخ داد: شکست سنگین خانگی مقابل انگلیس، حضور یوگسلاوی را در یورو ۱۹۸۸ از بین برد و انتقادات رسانه‌ای شدت گرفت، تا اینکه وضعیت سیاسی دگرگون شد.
هرچند یوگسلاوی به یک‌چهارم نهایی جام جهانی ۱۹۹۰ رسید و با قدرت به یورو ۱۹۹۲ صعود کرد، اما با شدت گرفتن جنگ داخلی، از این رقابت‌ها اخراج شد و برنامه‌های اوسیم هیچ‌گاه مجال تحقق نیافت.
اما نکته‌ی قابل اشاره و بررسی این است؛ زمانی‌که کرواسی در سال ۱۹۹۸ به نیمه‌نهایی جام جهانی رسید، پنج بازیکن این تیم از اعضای همان تیم زیر ۲۰ سال بودند که تعدادی حقیقتاً خیره‌کننده است؛ خصوصاً با توجه به اینکه لیست تیم‌ها در سال ۱۹۸۷ فقط ۱۸ نفره بود و بازیکنان از همه‌ی جمهوری‌های یوگسلاوی انتخاب می‌شدند.
تیم زیر 20 سال اسپانیا در 1999؛ آیا کسی را می‌شناسید؟
تیم اسپانیایی که در سال ۱۹۹۹ قهرمان شد، بازیکنانی چون ایکر کاسیاس، ژاوی و کارلوس مارچنا را داشت که یازده سال بعد قهرمان جهان شدند. اما تیم‌های زیادی نیز بوده‌اند که در رده‌ی زیر ۲۰ سال موفق بودند ولی در سطح بزرگسالان به جایی نرسیدند. مثلاً تیم ۲۰۱۱ برزیل با بازیکنانی چون کاسمیرو، اسکار، کوتینیو، دنیلو و الکس ساندرو هنوز موفقیت بزرگی در سطح ملی به‌دست نیاورده‌اند.
همچنین تیم‌های غنا ۲۰۰۹ و صربستان ۲۰۱۵ هم نتوانستند انتظارات را برآورده کنند. هیچ تضمینی در پرورش فوتبالیست‌های جوان وجود ندارد و همواره عوامل بیرونی و بخت و اقبال تأثیرگذار هستند.
اما همان‌طور که نمونه‌های اسپانیا و به‌ویژه آرژانتینِ پکرمن نشان می‌دهند، جام جهانی زیر ۲۰ سال، به‌عنوان بخشی از یک برنامه‌ی سازمان‌داده‌شده و هماهنگ، نه‌تنها می‌تواند تجربه‌های ارزشمندی برای بازیکنان فراهم کند بلکه پشتوانه و چراغ راه آینده برای موفقیت‌های آینده در سطح بزرگسالان باشد.
