دلار آمریکا به عنوان مهم‌ترین ارز ذخیره جهانی، همواره تحت تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی متعددی قرار دارد. نوسانات ارزش دلار می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر بازارهای مالی بین‌المللی، به‌ویژه بازار طلا، داشته باشد.
رابطه بین دلار و طلا معمولاً معکوس است؛ یعنی با افزایش ارزش دلار، قیمت طلا کاهش می‌یابد و برعکس. دلیل این موضوع هم به قیمت‌گذاری جهانی طلا به دلار و نقش طلا به عنوان دارایی امن در برابر نوسانات ارزی و تورم بازمی‌گردد. در کنار این عوامل، سازوکاری مانند «مکانیسم ماشه» می‌تواند به عنوان یک محرک ژئوپلیتیکی بر انتظارات بازار اثر گذاشته و نوسانات شدیدی ایجاد کند.
سهم ۱۳۵ هزار تومانی، به شما تعلق می‌گیرد؟ | یارانه فرزندان سه‌برابر شد، جز کارمندان و دهک‌های بالا!
مکانیسم ماشه و اثرات آن بر دلار و طلا
«مکانیسم ماشه» در توافقات بین‌المللی (مانند برجام) به سازوکاری گفته می‌شود که امکان بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل را بدون نیاز به رأی‌گیری جدید فراهم می‌کند. فعال شدن این مکانیسم می‌تواند بخش‌های کلیدی اقتصاد، مانند صادرات نفت، روابط بانکی و بازگشت ارز را مستقیماً تحت تأثیر قرار دهد.
مهم‌ترین تأثیرات مکانیسم ماشه:
-
اثر روانی و انتظارات منفی: انتشار خبر فعال‌سازی، نگرانی و رفتار هیجانی در بازار ایجاد کرده و به رشد تقاضا برای دلار آزاد منجر می‌شود.
-
افزایش قیمت دلار: با محدود شدن فروش نفت و بازگشت ارز، عرضه دلار کاهش یافته و قیمت آن می‌تواند حتی ۲۰ تا ۵۰ درصد جهش کند.
-
افزایش قیمت طلا: در چنین فضایی، طلا به عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران عمل کرده و قیمت آن نیز هم‌زمان رشد قابل‌توجهی خواهد داشت.
-
ثبات صادرات نفت در ۱.۶۵۰ میلیون بشکه در روز → کاهش نرخ دلار به زیر ۹۰ هزار تومان.
-
افت صادرات به یک میلیون بشکه → افزایش نرخ دلار تا محدوده ۱۱۵ تا ۱۲۰ هزار تومان.
-
کاهش شدید صادرات به ۴۵۰ هزار بشکه → جهش نرخ دلار تا ۱۵۰ هزار تومان.
قانون ۱۴۰۴ چقدر از حقوق پدر را به دختر مجرد می‌دهد؟ | سهم واقعی همسر و فرزندان از مستمری متوفی
سه سناریوی اصلی برای دلار و اثر آن‌ها بر قیمت طلا
-
سناریوی تقویت دلار (افزایش نرخ بهره فدرال رزرو):
-
سناریوی تضعیف دلار (کاهش نرخ بهره فدرال رزرو):
-
سناریوی ثبات دلار (ثبات نرخ بهره و رشد پایدار اقتصادی):
-
مکانیزم: نرخ بهره در محدوده ثابت باقی می‌ماند و اقتصاد آمریکا با تورم کنترل‌شده پیش می‌رود.
-
تأثیر بر طلا: قیمت طلا در محدوده مشخصی نوسان می‌کند، اما بروز هر ریسک ژئوپلیتیکی می‌تواند جهش قیمتی ایجاد کند.
چشم‌انداز طلا در بازار جهانی و داخلی
-
بازار جهانی: قیمت اونس طلا به شدت تحت تأثیر سیاست‌های نرخ بهره آمریکا است. اگر کاهش نرخ بهره به تعویق بیفتد، احتمال افت قیمت جهانی طلا وجود دارد. افزایش ۹۰ درصدی طلا طی دو سال اخیر بیشتر ناشی از بحران‌های سیاسی و انتظارات کاهشی نرخ بهره بوده است.
-
بازار داخلی: با شرایط موجود، قیمت طلای ۱۸ عیار احتمالاً در محدوده ۱۰ میلیون تومان باقی خواهد ماند مگر اینکه بحران‌های ژئوپلیتیک تازه‌ای رخ دهد.
جمع‌بندی
رابطه بین دلار و طلا همواره پویا و پیچیده است و تحت تأثیر سیاست‌های پولی، شرایط اقتصادی جهانی و تحولات ژئوپلیتیکی قرار دارد. شناخت این سناریوها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تصمیمات آگاهانه‌تری در بازارهای مالی بگیرند. در این میان، «مکانیسم ماشه» می‌تواند با ایجاد فضای عدم قطعیت و انتظارات تورمی، نقش محرکی قوی در افزایش قیمت دلار و طلا ایفا کند.
