آمازون، شرکتی که شیوه خرید مردم را متحول کرد و به دومین کارفرمای بزرگ آمریکا تبدیل شد، اکنون در آستانه بزرگ‌ترین تحول داخلی خود است: جایگزینی بیش از نیم میلیون شغل با ربات‌ها. بر اساس مصاحبه‌ها و اسناد داخلی فاش‌شده که نیویورک تایمز به آن‌ها دسترسی پیدا کرده، آمازون برنامه‌های بلندپروازانه‌ای برای اتوماتیک کردن ۷۵ درصد عملیات خود دارد. این تغییر می‌تواند پیامدهای عمیقی برای میلیون‌ها شغل کارگری در آمریکا داشته باشد و الگویی برای شرکت‌های بزرگ دیگری چون وال‌مارت و یو‌پی‌اس فراهم کند.
اعداد و ارقام تکان‌دهنده اتوماسیون
مدیران آمازون به هیئت مدیره اعلام کرده‌اند که با وجود پیش‌بینی دو برابر شدن فروش تا سال ۲۰۳۳، قصد دارند تعداد کارمندان خود در ایالات متحده را افزایش ندهند. این هدف به این معنی است که آمازون از استخدام بیش از ۶۰۰ هزار نفری که در حالت عادی به آن‌ها نیاز پیدا می‌کرد، صرفه‌جویی خواهد کرد.
در کوتاه‌مدت، تیم اتوماسیون آمازون انتظار دارد تا سال ۲۰۲۷ از استخدام بیش از ۱۶۰ هزار نفر جلوگیری کند. این صرفه‌جویی برای آمازون بسیار ارزشمند است، چرا که به ازای هر کالایی که جمع‌آوری، بسته‌بندی و ارسال می‌شود، حدود ۳۰ سنت سود خالص به دست می‌آید. کاهش هزینه‌ها به تمرکز جدید مدیرعامل، اندی جسی، در سه سال اخیر بر "کارآمدی" بازمی‌گردد. تحلیل‌گران وال استریت نیز تأیید می‌کنند که رباتیک تأثیر بسیار بزرگی بر سوددهی آمازون خواهد گذاشت.
الگوی شریوپورت: انبار با حداقل حضور انسان
آمازون در حال ساخت انبارهایی است که تعداد انسان‌های بسیار کمی در آن‌ها کار می‌کنند. پیشرفته‌ترین انبار این شرکت در شریوپورت، لوئیزیانا، به عنوان الگویی برای آینده طراحی شده است. در این مرکز، پس از بسته‌بندی یک کالا، انسان‌ها به ندرت با آن تماس پیدا می‌کنند. این انبار از هزاران ربات استفاده می‌کند و سال گذشته یک چهارم کمتر از آنچه انتظار می‌رفت، کارمند داشت. انتظار می‌رود با افزودن ربات‌های بیشتر، این رقم به نصف کاهش یابد.
آمازون قصد دارد طراحی شریوپورت را در ۴۰ مرکز دیگر تا پایان سال ۲۰۲۷ کپی کند و در حال حاضر بازسازی انبارهای قدیمی را نیز آغاز کرده است. به عنوان مثال، انبار استون مانتین در نزدیکی آتلانتا که ۴۰۰۰ کارگر دارد، پس از به‌روزرسانی رباتیک، با وجود پردازش ۱۰ درصد کالای بیشتر، به ۱۲۰۰ کارمند کمتر نیاز خواهد داشت.
موج جدید بیکاری و ترند وحشتناک
این روند، یک زنگ خطر بزرگ برای جامعه کارگری آمریکاست. همانطور که دارون عجم‌اوغلو، برنده جایزه نوبل اقتصاد، می‌گوید: «هیچ شرکت دیگری انگیزه آمازون را برای یافتن راهی جهت اتوماسیون ندارد.» او هشدار می‌دهد که پس از موفقیت آمازون در این زمینه، این روش به سرعت به سایر شرکت‌ها گسترش می‌یابد و "یکی از بزرگ‌ترین کارفرمایان ایالات متحده به یک مخرب خالص شغل تبدیل خواهد شد، نه یک خالق شغل."
این یک ترند وحشتناک است که بخش بزرگی از نیروی کار را تهدید می‌کند. مشاغل کارگری (Blue-Collar Jobs) در بخش انبارداری و تحویل، که آمازون خود در ایجاد آن پیشگام بود، به شدت در معرض خطر قرار دارند. این امر به‌طور ویژه بر افراد رنگین‌پوست تأثیر می‌گذارد، زیرا کارگران سیاه‌پوست تقریباً سه برابر بیشتر از کارگران عادی در آمریکا در انبارهای آمازون مشغول به کار هستند. آینده‌ای که در انتظار بشر است، ممکن است با بیکاری ساختاری گسترده‌ای همراه باشد که در آن شغل‌های فیزیکی کم‌ارزش‌تر می‌شوند.
مدیریت افکار عمومی و پنهان‌کاری
مدیران آمازون از پیامدهای اجتماعی این تحولات آگاه هستند. اسناد نشان می‌دهند که شرکت در حال برنامه‌ریزی برای کاهش آسیب اجتماعی در جوامعی است که شغل خود را از دست می‌دهند، از جمله شرکت در رویدادهای محلی مانند رژه و برنامه‌های خیریه (Toys for Tots) برای ساختن چهره‌ای از یک "شهروند خوب شرکتی."
جالب‌تر اینکه، آمازون در اسناد داخلی پیشنهاد کرده است که از به کار بردن واژه‌هایی مانند "اتوماسیون" و "هوش مصنوعی" خودداری شود و به جای آن از اصطلاحاتی مانند "تکنولوژی پیشرفته" یا "کوبت" (Cobot - که به معنای ربات همکار است) استفاده شود تا بر همکاری با انسان تأکید شود، نه بر جایگزینی آن‌ها. این نشان می‌دهد که شرکت قصد دارد این انتقال بزرگ و نگران‌کننده را به نرم‌ترین شکل ممکن در انظار عمومی مدیریت کند.
آینده مشاغل: تخصصی‌تر و کم‌یاب‌تر
آمازون ادعا می‌کند که اتوماسیون منجر به ایجاد مشاغل جدید می‌شود، به ویژه برای تکنسین‌های رباتیک و متخصصانی که باید ماشین‌آلات پیشرفته را نگهداری کنند. در انبار شریوپورت، بیش از ۱۶۰ نفر به عنوان تکنسین رباتیک با حقوق ساعتی بالاتر از کارگران عادی کار می‌کنند. با این حال، تعداد این مشاغل فنی جدید در مقایسه با صدها هزار شغل کارگری که از بین می‌روند، بسیار کم است. در نتیجه، بازار کار آینده، تخصصی‌تر، پردرآمدتر اما به شدت کم‌یاب‌تر خواهد بود.
این طرح‌های داخلی آمازون نه تنها آینده خود شرکت، بلکه چشم‌انداز بازار کار در سراسر جهان را تغییر می‌دهد و چالشی جدی در مورد چگونگی حمایت از نیروی کاری که به تدریج توسط فناوری منسوخ می‌شود، ایجاد می‌کند.
