طرفداری | اگر مالک باشگاه محبوب شما در بروز قحطی، پاکسازی نژادی و مرگ 1500 مرد، زن و کودک دخیل باشد - هرچند این اتهامات را رد کند - چه احساسی پیدا میکنید؟
این وضعیت را با لیست آشنایی از کارهای اشتباهی که مالکان باشگاههای فوتبال انجام میدهند، مقایسه کنید؛ چیزهایی از قبیل نخریدن مهاجم نوک، جاهطلب نبودن، استخدام سرمربی اشتباه که باعث میشود شعار «هیئتمدیره استعفا» در استادیوم شنیده شود. با وجود این، اتهام دست داشتن در نسلکُشی در سطح کاملاً متفاوتی است. واکنش در این مورد باید چه باشد؟ تحریم بازیها؟ اعتراض؟ تحقیق یا بیتفاوتی محض؟
شاید فکر کنید این یک موقعیت فرضی است اما در حقیقت در حال اتفاق افتادن است و رنگش آبی آسمانیِ منچسترسیتی است. به فوتبال 2025 خوشآمدید؛ جایی که مرزهای اخلاقی در حال ویران شدن است و کسی از شدت خشم، فریاد نمیزند.

اگر بخواهیم دقیقتر صحبت کنیم، باشگاه منچسترسیتی در مالکیت مقامات دولتی امارات متحده عربی است. تلاشهای زیادی برای انکار این حقیقت صورت گرفته اما بیفایده است. امارات متحده عربی یک پادشاهی موروثی مطلقه است و نهادی غیر از دولت، قدرتی ندارد. معاون رئیس دولت امارات، منصور بن زاید آلنهیان، همان مالک باشگاه منچسترسیتی است.
جرمی کوربین، نماینده پارلمان بریتانیا در نامهای به دولت مستقیماً به شیخ منصور اشاره کرده است. کوربین در این نامه خطاب به دولت، روی موضوعی تأکید کرده که پیشتر از سوی سازمان ملل و وزارت خارجه آمریکا نیز بیان شده بود؛ کشور امارات و بهتبع آن مالک منچسترسیتی، منابع و پشتیبانی لازم برای کشتارهای قومی در سودان را فراهم کرده است؛ کشتارهایی وحشیانه که حتی از تصاویر ماهوارهای نیز قابل مشاهده هستند.
سازمان ملل از تجاوزهای گسترده، قتلعامهای قومیتی و خطر قحطی فراگیر صحبت کرده است. در تصاویر ماهوارهای، لکههای خون و تودههای اجساد قابل مشاهده هستند و گزارشهایی از اعدام صحرایی پانصد نفر در یک زایشگاه منتشر شده است. اینها یک ارتباط دورادور نیست؛ افراد همان هستند: مالک باشگاه، دولت، مسابقه فوتبال و اجساد. انتخاب کردن هم ساده است؛ یا اهمیت باید داد و یا نه.
ردّ خون در تصاویر ماهوارهای شهر الفاشر
ظاهراً پاسخ خیلیها بیاهمیتدانستن است. در بازی چهارشنبه شب منچسترسیتی و دورتموند ظاهراً کسی از این موضوع خبر نداشت. نه پرچمهای «آزادی برای سودان» دیده میشد و نه سرودهای اعتراضی خوانده میشد، بلکه مردم با شالهای سیتی و برخی هم با شالهای دورتموند، با شادی قدم میزدند. البته هوادار فوتبال وظیفه ندارد مشکلهای حقوقبشری را حل کند اما چرا نهادهای فوتبال انگلستان با این موضوع مشکلی ندارند و چرا خلاف موضوع غزه، در این خصوص سکوت شده است؟
سقوط به جهنم؛ ماجرای جنگ سودان چیست؟
ابتدا باید روشن شود که در سودان چه میگذرد. چهار سال پیش روند گذار سودان به دموکراسی پس از سقوط عمر البشیر، با کودتایی به رهبری ژنرال عبدالفتاح برهان متوقف شد. نیروهای مخالف او، ضدحملهای را شروع کردند و جنگ مسلحانهی سنگینی بر سر منابع طبیعی سودان، بهویژه طلا، شروع شد. گفته میشود این جنگ نیابتی است و قدرتهای منطقه در آن شرکت دارند.
مصر و عربستان سعودی، حامی برهان هستند و امارات از نیروهای RSF به فرماندهی محمد حمدان دقلو پشتیبانی میکند. البته امارات متحده عربی هرگونه مشارکت را قاطعانه تکذیب میکند اما بههرروی، حجم عظیمی از تسلیحات به این نیروها تحویل شده و دولت آمریکا نیز مدعی شده که نیروهای دقلو در حال رقمزدن نسلکشی در دارفور هستند. اخیراً شواهد تازهای از کشتار و تجاوز جمعی به دست نیروهای RSF در شهر محاصره شده الفاشر منتشر شده و بیش از 12 میلیون نفر آوار هستند. این اکنون بزرگترین بحرانی انسانی دنیا است.
امارات مسلح کردن هر یک از طرفین را منکر میشود اما طارق پنجه از نیویورک تایمز گزارش داده ایالات متحده آمریکا تماسهای تلفنی منظم میان ژنرال دقلو و رهبران امارات، از جمله شیخ منصور را شنود کرده است. جفری فلتمان، نماینده پیشین آمریکا در منطقه شاخ آفریقا گفته:
همیشه میدانستیم پشت پرده سودان، شیخ منصور قرار دارد.
براساس گزارشها، شیخ منصور با ژنرال دقلو و رمضان قدیروف جهت حفظ توازن دیدار داشته است. او روی قایق تفریحیاش در سراسر دنیا میگردد و شال منچسترسیتی را به گردن رهبران جهان میاندازد. آیا فوتبال همین است؟ آیا دریافت پول و افتخار در برابر چنین معاملاتی کافی است؟
شیخ منصور با شال باشگاه منچسترسیتی، فینال لیگ قهرمانان اروپای 2023
چرا کسی از خودش نمیپرسد که چرا منچسترسیتی همچنان در مالکیت شیخ منصور و دولت ابوظبی است؟ مگر رومن آبراموویچ بهدلیل پشتیبانی الیگارشهای روسیه در جنگ اوکراین مجبور به فروش باشگاه چلسی نشد؟ اگر اسرائیل یک باشگاه لیگ برتری میخرید، تصور میکنید چه موجی از خشم و واکنش برانگیخته میشد؟ احتمالاً مالک اسرائیلی، پنج دقیقه هم دوام نمیآورد. این موضوع در بازی مکابی تلآویو و استون ویلا هم اتفاق افتاد و در شب پرحادثه بیرمنگام، هواداران اعتراض خود را بهدرستی به اسرائیلیها نشان دادند چرا که جنایت جنگی محکوم است.
چرا دنیا نسبت به سودان واکنشی نشان نمیدهد؟
دلایل این موضوع روشن است. اول از همه، ناآگاهی است. مردم یا از این فجایع بیخبرند و یا هنوز ارتباطها را درک نمیکنند. رسانههای جریان اصلی هم این موضوع را بازتاب نمیدهند. در واقع مرگ خوب است، اما برای همسایه و از این موضوعات چشمپوشی میشود.
دلیل دوم، مجموعهای از باورهای جهتدهیشده است. خیلی از مردم صرفاً از اسرائیل متنفر هستند و افکار عمومی هم به همین جهت میرود. به همین دلیل ماجرای غزه در جهان بازتاب بیشتری داشت. دلیل سوم پدیده آشنای «سفیدشویی ورزشی» است و امارات در آن به درجهی استادی رسیده است. شبکههای اجتماعی پر از بلاگرهایی است که تصاویر پرزرقوبرق و رؤیایی امارات را تبلیغ میکند، مثل ریو فردیناند اما این کشور از لحاظ نظامی، سرکوبگر است. امارات در زندگی بریتانیاییها حضور پررنگی دارد؛ هم بهعنوان متحد و هم حامی مالی.
همکاری امارات و بریتانیا جواب میدهد چون اولین دولتی که سفیدشویی ورزشی را شروع کرد، خود امپراتوری بریتانیا بود؛ دولتی که به کنترلهای استعماری شهرت داشت. اکنون چه میتوان کرد؟ کسی نمیداند اما میتوان اهمیت داد. چیزی که مشخص است، این است که دولتها یا نهادهای دولتی نباید مالک باشگاههای ورزشی شوند؛ اتفاقی که از اول هم بدیهی بهنظر میرسید.
باید مسائل را با چشمان باز دید و از تعصبات فاصله گرفت و به قول جورج اورول، برای گفتن حقیقت تلاش کنیم.
یادداشت Barney Ronay از وبسایت TheGuardian، با اندکی دخل و تصرف