طرفداری | کمیته بینالمللی المپیک (IOC) در حال برداشتن گامهای نهایی بهسوی اعمال یک ممنوعیت جامع برای حضور زنان ترنسجندر در دستههای ورزشی زنان است.
بر اساس گزارش روزنامه تایمز، قرار است این سیاست جدید بهصورت رسمی در اوایل سال آینده اعمال شود، پس از آنکه مدیر پزشکی IOC، گزارشی از یافتههای علمی خود را به اعضای کمیته ارائه کرده است.
با این حال، IOC در واکنش رسمی خود اعلام کرد که «گروه کاری همچنان در حال بررسی موضوع است و هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.» با وجود این، منابع آگاه به BBC Sport گفتهاند که این ممنوعیت از سال ۲۰۲۶ اجرایی خواهد شد.
کمیته المپیک تلاش میکند تا با اعمال سیاستهای جدید، از تکرار ماجراهایی مثل ایمان خلیف جلوگیری کند.
بررسی علمی و زمان اجرای احتمالی
دکتر جین تورنتون، مدیر پزشکی و علمی IOC، اخیراً گزارشی به اعضا ارائه کرده است که طبق یافتههای اولیه، افرادی که با جنسیت مرد به دنیا آمدهاند حتی پس از کاهش سطح تستسترون، همچنان از مزیتهای فیزیولوژیکی مردانه برخوردارند.
بر این اساس، انتظار میرود اجرای رسمی این سیاست تا پیش از بازیهای زمستانی ۲۰۲۶ عملی نشود، اما به احتمال فراوان تا پیش از المپیک لسآنجلس ۲۰۲۸ نهایی خواهد شد.
وعده رئیس جدید IOC برای «حفاظت از دسته زنان»
خانم کیرستی کاونتری، شناگر سابق و دارنده هفت مدال المپیک از زیمبابوه، در زمان کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود که IOC باید در این زمینه نقش رهبری ایفا کند و از «یکپارچگی رقابتهای زنان» محافظت نماید.
او در ماه ژوئن و پس از انتخاب بهعنوان رئیس کمیته، اعلام کرد که گروه کاری متشکل از متخصصان و فدراسیونهای بینالمللی در حال همکاری برای رسیدن به یک اجماع جهانی هستند. کاونتری افزود که «اعضای کمیته حمایت قاطع خود را از حفاظت از دسته زنان ابراز کردهاند.»
سیاستهای پیشین و تغییر رویکرد
در گذشته، کمیته بینالمللی المپیک قوانین تعیین صلاحیت جنسیتی را به فدراسیونهای هر رشته واگذار کرده بود. بسیاری از فدراسیونها حضور زنان ترنسجندر در رقابتهای زنان را در صورتی مجاز میدانستند که سطح تستسترون آنان به حد مشخصی کاهش یافته باشد.
اما در سالهای اخیر، با بالا گرفتن بحث «عدالت و ایمنی در رقابتهای زنان»، رشتههایی چون دوومیدانی، شنا، و راگبی تصمیم به ممنوعیت حضور افرادی گرفتند که دوران بلوغ مردانه را پشت سر گذاشتهاند.
در بریتانیا، فدراسیون سهگانهکاران (British Triathlon) در سال ۲۰۲۲ اولین نهاد ورزشی بود که دسته جدیدی به نام «دسته آزاد (Open Category)» ایجاد کرد تا ورزشکاران ترنسجندر بتوانند در آن رقابت کنند.
فشارهای سیاسی و بینالمللی
در آمریکا، دونالد ترامپ رئیسجمهور این کشور، امسال با صدور یک فرمان اجرایی حضور زنان ترنسجندر در رقابتهای زنان را ممنوع کرد. او اعلام کرد این دستور شامل بازیهای المپیک لسآنجلس ۲۰۲۸ نیز خواهد شد و افزود که از ورود ورزشکاران ترنسجندر به خاک آمریکا برای شرکت در این رقابتها جلوگیری خواهد شد.
موارد بحثبرانگیز در گذشته
در المپیک توکیو ۲۰۲۰، لورل هابارد از نیوزیلند نخستین زن ترنسجندر بود که در دسته زنان شرکت کرد. او در رقابت وزنهبرداری وزن +۸۷ کیلوگرم شرکت داشت اما موفق به ثبت وزنه نشد.
همچنین، موضوع ورزشکاران دارای تفاوت در رشد جنسی (DSD) نیز در سیاست جدید IOC لحاظ شده است. برخی فدراسیونها مانند دومیدانی و بوکس جهانی در سال جاری آزمایشهای ژنتیکی تعیین جنسیت را برای حفظ سلامت رقابتهای زنان اجرا کردهاند.
المپیک پاریس ۲۰۲۴ نیز از این قاعده مستثنا نبود و درگیر جنجال شد، زمانی که ایمان خلیف از الجزایر مدال طلای بوکس زنان را بهدست آورد. او سال گذشته بهدلیل شکست در آزمون صلاحیت جنسیتی از مسابقات قهرمانی جهان کنار گذاشته شده بود.
برخی گزارشها مدعی شدند که خلیف دارای کروموزومهای XY است و ممکن است مانند دونده اهل آفریقای جنوبی، کاستر سمنیا، از شرایط DSD برخوردار باشد؛ اما BBC نتوانست این موضوع را بهصورت مستقل تأیید کند.