طرفداری | دو مرد در نیمههای شب از راه رسیدند؛ خودروی ون سفید کوچکی را در یکی از خیابانهای منطقه مسکونی در شهر وجده مراکش پارک کردند و به سمت یک سگ رفتند. مرد اول، حیوان را از دُم گرفت و آن را تا آن سوی خیابان کشاند. مرد دوم هم تفنگش را بهسوی سگ نشانه رفت و شلیک کرد. سگ بلافاصله جان داد و سپس آنها جسدش را به پشت ون انداختند. کل این اتفاقات فقط 90 ثانیه طول کشید.
برای سگهای ولگرد در مراکش، این سرنوشت فجیع اصلاً غیرعادی نیست. البته حقیقت تلخ اینجاست که این مرگ سریع در مقایسه با سایر سرنوشتهای دردناکتر، یک نوع رهایی است. تعداد بیشماری از سگها در مراکش با روشهایی بسیار وحشیانهتر کشته میشوند؛ سازمانهای مدافع حقوق حیوانات در مراکش مدارکی مبنی بر مسموم کردن، گرسنگی دادن، ضرب و شتم به قصد کشت و حتی زنده سوزاندن سگها جمعآوری کردهاند.
سگها در مراکش «شکار» میشوند
مسئله جمعیت سگهای ولگرد در مراکش و تلاشها برای کنترل آن، سابقهای طولانی دارد اما فعالان محیطزیست میگویند رفتارها با این حیوانات بهدنبال میزبانی مشترک مراکش در جام جهانی 2030، خشنتر و وحشیانهتر شده است. دولت مراکش با این اتهام روبهرو است که پیش از برگزاری جام ملتهای آفریقا 2026 و جام جهانی 2030 فعالانه در حال «پاکسازی» خیابانها است و در این مسیر صدها هزار سگ ولگرد را میکشند. فیفا نیز متهم شده نسبت به انبوه مدارک کشتارهای غیرانسانی حیوانات در این کشور در حال چشمپوشی است.
در پنج سال مانده به جام جهانی 2030 که مراکش در کنار اسپانیا و پرتغال میزبان است، خشم زیادی در جامعه بینالمللی و خود مراکش نسبت به این قضیه مطرح شده است. نگرانی فعالها و نهادهای حقوق بشری صرفاً متوجه حیوانات نیست بلکه شامل کودکان مراکشی هم میشود چون بسیاری از این کشتارها جلوی چشم کودکان انجام میشود. سازمان FairSquare نیز مدعی شده مدارک معتبری مبنی بر آسیبهای روانی جدی کودکانی که شاهد این کشتارها بودهاند، در دسترس است.
ائتلاف بینالمللی حمایت و حفاظت از حیوانات (IAWPC) حجم زیادی از مدارک مربوط به این کشتارها را جمعآوری کرده است؛ از مردم محلی و مأموران میدانی. کسانی که علاقهمند به تماشای جام جهانی در مراکش باشند، مسلماً از دیدن تصاویر و ویدیوهای مربوط به سگکشی بهشدت منزجر خواهند شد. تلگراف اسپورت تصاویری به دستش رسیده که تلی از اجساد خونآلود سگها دیده میشوند، ویدیوهایی از مردانی وجود دارد که با انبر فلزی، سگها را از گلو گرفته و به داخل ون میاندازند و فیلمی از یک توله سگ دیده میشود که تا سر حد مرگ، لگد میخورد.
سگهای ولگرد، خطرناک برای ایمنی جامعه
البته هیچیک از فعالان محیطزیستی نمیگویند مراکش باید مشکل سگهای ولگرد را نادیده بگیرد. طبق تخمینها، بیش از سه میلیون سگ خیابانی در این کشور وجود دارد و سازمان جهانی بهداشت (WHO) بر این باور است این حیوانات تهدیدی واقعی برای سلامت عمومی هستند و بیماریهایی مثل هاری و کیست هیداتید را منتقل میکنند. مشکل اما روش کنترل جمعیتی آنها است.
سازمان جهانی بهداشت و مدافعان حقوق حیوانات در این زمینه صریح هستند؛ کشتار راهحل نیست. کمیته تخصصی هاری در سازمان جهانی بهداشت، به صراحت از منع کشتار حیوانات سخن میگوید زیرا تأثیر مثبتی روی کنترل بیماریها ندارد.
البته دولت مراکش هرگونه برنامه برای کشتار سگها پیش از جام جهانی را رد میکند و این حقیقت را نیز به رسمیت میشناسد. در سال 2019، توافقی در وزارتخانههای مرتبط امضا شد تا بهجای کشتار، از روشهای «زندهگیری»، «عقیمسازی»، «واکسیناسیون» و «رهاسازی در طبیعت» استفاده شود. مراکش میگوید در پنج سال اخیر بیش از 20 میلیون دلار در مراکر کنترل حیوانات سرمایهگذاری کرده و از رسانهها برای بازدید از طرح واکسیناسیون حیوانات دعوت بهعمل آورده است.
با اینحال ائتلاف بینالمللی حمایت و حفاظت از حیوانات (IAWPC) این ادعاعا را صرفاً نمایشی و برای حفظ ظاهر میداند چون بهگفته فعالان، کشتارها با بیرحمی ادامه دارد. آنها ادعا کردهاند اگر دولت برنامهای برای کنترل سگهای ولگرد داشت، باید سگهایی با تگ رسمی دولت وجود میداشتند اما هیچ شواهدی در این باره وجود ندارد.
در بازی وداد کازابلانکا و منچسترسیتی در جام جهانی باشگاهها اتفاق افتاد:
مراکش، شلیک به سگ و گربهها را تمام کن
دست دولت مراکش به خون آلوده است
دولت مراکش میگوید از کشتار سگها حمایت نمیکند و شهرداریها مسئول هستند اما دادگاهی در شهر رباط حکم داد دولت مسئول نهایی این کشتارها است چون نهاد ناظر عالی محسوب میشود.
سفارت مراکش در لندن با انتشار بیانیهای برای تلگراف اسپورت اعلام کرد ادعاهای مربوط به کشتار عمدی سگها پیش از جام جهانی دروغ است چون دولت به مدیریت پایدار حیوانات، متعهد است. سفارت دولت مراکش در لندن اضافه کرد تا پایان سال 2025، پناهگاههای جدید برای سگها در پنج شهر بزرگ کشور راهاندازی میشوند و کمپینهای آگاهیبخشی عمومی برای رفتارهای ایمن با سگهای ولگرد، بهویژه برای کودکان، در حال اجرا است.
اگرچه فعالان حقوق حیوانات معتقدند لایحه مجلس مراکش برای حفاظت از حقوق حیوانات و محدود کردن اتانازی به آخرین راهحل، «جرمانگاری دلسوزی» است چون برای شهروندانی که به سگهای ولگرد غذا میدهند، جریمه در نظر گرفته شده است.
فیفا متهم به چشمپوشی
فشارها روی فیفا از جهات مختلف رو به افزایش است. نیکولاس مکگین، مدیر سازمان FairSquare، این موضوع را نشانگر ضعف شدید ساختار مدیریتی فیفا میداند و امنیت کودکان جدی گرفته نمیشود:
آنچه برای فیفا مهم است، چهرهای آراسته از مراکش برای جلب نظر حامیان مالی و پخشکنندگان تلویزیونی است و مقدم دانستن این موضوع یعنی مدیران این نهاد، کفایت لازم را ندارند.
فیفا البته در خصوص ماجرای کشتار سگهای ولگرد با فدراسیون فوتبال مراکش و سازمان IAWPC در ارتباط است. سخنگوی فیفا در این باره میگوید:
حالا که فرایند میزبانی تکمیل شده، فیفا با مقامات محلی در تماس است تا مطمئن شود تعهدات رعایت میشوند. با فدراسیون فوتبال مراکش در تماس هستیم و تأیید شده در پنج سال اخیر اقدامهایی صورت گرفته و لایحهای جدید در دست تدوین است تا نیازهای بهداشت عمومی، ایمنی و رفاه حیوانات پاسخ داده شوند.
البته دولت مراکش شدیداً مایل است این مشکل را به سادگی حل کند چون در حال دستوپنجه نرم کردن با ناآرامیهای دیگری است. در هفتههای اخیر، معترضان ضد دولت به خیابانها آمدهاند تا بر ارجحیت یافتن میزبانی جام جهانی به سایر نیازهای مردم اعتراض کنند. طی روزهای اخیر شعارهایی مثل «نه به جام جهانی، سلامتی مهمتر است» و «بیمارستان میخواهیم، نه استادیوم فوتبال» شنیده شده است.
در چنین فضایی بعید است سرنوشت سگهای ولگرد اولویتی برای دولت مراکش باشد اما با هر کشتار بیرحمانه و انتشار تصاویر حیوانات مرده از سوی فعالان، خشم جامعه جهانی بیشتر میشود. جهان به دقت نظارهگر است.
ترجمه گزارش Sam Dean از وبسایت Telegraph، همراه با دخل و تصرف
