اختصاصی طرفداری | شرکت ولو (Valve) رسماً نسل جدید کنسول استیم‌ماشین (Steam Machine) را برای عرضه در سال ۲۰۲۶ معرفی کرد؛ یک مینی‌کامپیوتر قدرتمند با توان پردازشی شش برابر کنسول دستی استیم‌دک، هدف‌گذاری تصاویر 4K و 60 فریم بر ثانیه، سیستم‌عامل SteamOS 3.0 و پشتیبانی گسترده از بازی‌های ویندوزی از طریق Proton.
این شرکت که در سال ۲۰۱۳ با معرفی SteamOS و استیم‌ماشین تلاش داشت معادلات PC گیمینگ را تغییر دهد اما در سال ۲۰۱۵ با شکست تجاری مواجه شد، اکنون با تکیه بر بلوغ نرم‌افزاری Proton و SteamOS 3.0، نسل جدید کنسول خود را برای عرضه در اوایل ۲۰۲۶ معرفی کرده است؛ دستگاهی که هدفش ارائه تجربه 4K پایدار و تبدیل شدن به مرکز یک اکوسیستم یکپارچه گیمینگ است.
بازخوانی یک شکست و درس‌هایی برای آینده
تصاویری از اولین نسخه‌ی استیم ماشین در سال ۲۰۱۳
در سال ۲۰۱۳، ولو با معرفی SteamOS و سپس کنسول استیم‌ماشین، قصد داشت دنیای باز و ارتقاءپذیر رایانه شخصی (PC) را با سادگی کنسول‌ها در اتاق نشیمن ترکیب کند؛ تلاشی که هم برای دور زدن انحصار ویندوز در بازار PC گیمینگ و هم برای ایجاد یک استاندارد سخت‌افزاری تازه انجام شد.
با این حال، وابستگی شدید SteamOS نسل اول به پورت‌های لینوکسی، نبود کتابخانه بازی کافی، تنوع بیش‌ازحد سخت‌افزاری و قیمت‌های گراف، این پروژه را به شکست کشاند؛ دستگاهی که در ۲۰۱۸ حتی از فروشگاه استیم حذف شد. مهم‌ترین درس این شکست، ضرورت اجرای بازی‌های ویندوزی بدون نیاز به پورت بود؛ نقطه‌ای که بعدها Proton آن را متحول کرد.
دو ستون بازگشت ولو؛ Proton و SteamOS 3.0
پروژه ۲۰۲۶ شرکت ولو بر پایه دو تحول نرم‌افزاری کلیدی بنا شده است:
- یک) Proton؛ پایان معضل پورت
پروتون، لایه سازگاری مبتنی بر Wine، اکنون به‌حدی بلوغ یافته است که بخش عمده کتابخانه استیم بدون نیاز به تغییرات توسعه‌دهندگان روی SteamOS اجرا می‌شود. این پیشرفت بزرگ، یکی از اصلی‌ترین موانع نسل اول را رفع کرده است.
- دو) SteamOS 3.0؛ سیستم‌عاملی مدرن برای گیمینگ
نسخه جدید SteamOS که همراه استیم‌دک مطرح شد، اکنون بر پایه Arch Linux و مدل انتشار چرخشی کار می‌کند و از درایورها و بهینه‌سازی‌های روز بهره می‌برد. در آزمایش‌های انجام‌شده، SteamOS 3.7 در برخی عناوین، عملکرد بهتری نسبت به ویندوز ۱۱ ارائه داده است؛ از جمله برتری ۱۷ فریمی در بازی Returnal و تا ۸ فریم در بازی‌هایی مانند Cyberpunk 2077 و Doom: The Dark Ages. این برتری‌ها نشان می‌دهد ولو دیگر صرفاً توزیع‌کننده نیست؛ بلکه یک توسعه‌دهنده کامل سیستم‌عامل است.
استیم‌ماشین؛ مینی‌کامپیوتری با توان کنسول‌های نسل جدید
تصاویر رسمی از کنسول استیم ماشین ۲۰۲۶
ولو در نوامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که نسل جدید کنسول استیم ماشین اوایل ۲۰۲۶ عرضه خواهد شد. مشخصات رسمی نشان‌دهنده تمرکز کامل بر توان 4K و عملکرد پایدار است.
مشخصات کلیدی استیم ماشین
- پردازنده: AMD Zen 4 نیمه‌سفارشی، ۶ هسته/۱۲ رشته، تا ۴.۸ گیگاهرتز، TDP برابر ۳۰ وات
- گرافیک: AMD RDNA 3 نیمه‌سفارشی، ۲۸ واحد محاسباتی، فرکانس پایدار ۲.۴۵ گیگاهرتز، TDP برابر ۱۱۰ وات
- حافظه: ۱۶ گیگابایت DDR5 به‌همراه ۸ گیگابایت GDDR6 (قابلیت ارتقاء احتمالی)
- ذخیره‌سازی: مدل‌های ۵۱۲GB و 2TB با NVMe SSD، پشتیبانی از microSD پرسرعت
- طراحی: ابعاد ۱۵۲×۱۶۲×۱۵۶ میلی‌متر، وزن ۲.۶ کیلوگرم
- خروجی تصویر: DisplayPort 1.4 (تا 4K/240Hz یا 8K/60)، HDMI 2.0 (تا 4K/120)
- اتصالات: Wi-Fi 6E و اترنت گیگابیتی
- توان کنسول: اجرای بازی‌ها با 4K/60FPS همراه با Ray Tracing و استفاده از FSR
معماری انتخاب‌شده (CPU و GPU مجزا با منبع تغذیه داخلی ۳۰۰ وات) تأکید می‌کند که ولو این‌بار کیفیت و پایداری پردازشی را بر هر ملاحظه دیگری ترجیح داده است.
کنترلر جدید و هدست Steam Frame
پک کامل کنسول استیم ماشین
همزمان با معرفی سخت‌افزار اصلی، ولو دو محصول جدید نیز ارائه کرد:
- کنترلر Steam Controller: نسخه بازطراحی‌شده کنترلر معروف ولو، با پدهای لمسی و چهار کلید پشتی، حالا با یک آنتن اختصاصی ۲.۴ گیگاهرتزی برای کاهش تأخیر عرضه می‌شود؛ قابلیتی حیاتی برای گیمرهای PC.
- هدست واقعیت مجازی Steam Frame: ولو با این هدست، حلقه سوم اکوسیستم سخت‌افزاری خود را کامل می‌کند. هر سه دستگاه به‌صورت یکپارچه با یکدیگر تعامل دارند.
استراتژی جدید ولو:رقابت با PC
طراحی بامزه کنسول استیم ماشین باعث شده تا بسیاری از کاربران از هم‌اکنون به فکر تزئین و کاستوم کردن آن بیفتند
ولو در نسل جدید، برخلاف سال ۲۰۱۵، قصد رقابت مستقیم با ایکس‌باکس یا پلی‌استیشن را ندارد. استراتژی ۲۰۲۶ بر مبنای اکوسیستم واحد در سه سطح شکل گرفته است:
- Steam Deck: بازی در حالت دستی
- Steam Machine: رندرینگ مرکزی و بازی خانگی
- Steam Frame: تجربه واقعیت مجازی
نقطه کلیدی این استراتژی، امکان استریم داخلی پردازش سنگین از Steam Machine به سایر دستگاه‌هاست؛ قابلیتی که عملکرد استیم‌دک را در بازی‌های AAA متحول می‌کند.
چالش‌ها و پرسش‌های باقی‌مانده
با وجود پیشرفت‌ها، دو عامل کلیدی آینده پروژه را تعیین می‌کند:
- قیمت نهایی: ولو وعده داده که قیمت محصولش «رقابتی» خواهد بود، اما هنوز معلوم نیست این قیمت در مقایسه با کامپیوترهای کوچک (SFF) رده‌بالا چه جایگاهی خواهد داشت.
- سازگاری بدون دردسر: موفقیت Proton چشمگیر بوده، اما ولو باید تجربه‌ای کاملاً Plug & Play ارائه دهد تا کاربران کنسولی نیز جذب شوند.
