در روزهایی که تاریخ مشخصی برای بازگشایی ورزشگاه آزادی وجود ندارد، از مهندسی ایرانی در بازسازی نیوکمپ رونمایی شد.
به گزارش فوتبال 360، ورزشگاه آزادی سالهای زیادی است از دسترس خارج شده و این روزها دو تیم مطرح پایتخت یعنی پرسپولیس و استقلال در رده باشگاهی و تیم ملی، امکان استفاده از این ورزشگاه تاریخی و خاطرهانگیز را ندارند. آزادی از سه سالونیم گذشته وارد چرخه بازسازی شده و برخلاف وعدههای مکرر که گفته میشود «به زودی» در دسترس قرار خواهد گرفت، هنوز چنین نشده است. این موضوع تبدیل به سوژهای برای عادل فردوسیپور شد تا در برنامه «لایو 360» به ابهامات زمانی این بازسازی بپردازد. در آیتم مربوط به همین قسمت، علاوه بر تناقض بسیار در اعلام زمان پایان این کار، از مهندسی ایرانی پرده برداشته شد که نقش مهمی در بازسازی ورزشگاه نیوکمپ داشته است؛ آنهم به همراه 50 تا 60 چهره ایرانی دیگر!
تا دلتان بخواهد تاریخها مختلف است
پرسشهای بسیاری درباره بازسازی ورزشگاه آزادی وجود دارد؛ مهمترین آنها این است که چرا بازسازی آزادی تمام نمیشود؟ در شرایطی که همه جای دنیا تاریخ شروع و پایان بازسازی مشخص است و تلاش میشود به آن پایبند بمانند، در مورد آزادی چنین اعتقادی وجود ندارد و اظهارنظرهای ضدونقیض درباره این ورزشگاه وجود دارد. اظهاراتی که ۱۴ خرداد ۱۴۰۱ (حدود سه سال و نیم پیش) رواج پیدا کرده و تا به الان ادامه دارد. در آن تاریخ و بعد از انتشار تصاویر سکوهای تخریبشده آزادی، معاون فنی و مهندسی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، بر عدم نگرانی در ناپایداری سازه استادیوم تأکید کرد و گفت: «مشکلات موجود در وضعیت ظاهری و سطحی بوده است». با این حال احمد مددی، مدیر برکنارشده ورزشگاه آزادی گفته بود: «برخی هنوز باور ندارند سکوها در آستانه ریزش است. میگویند شیطنت است و مشکلی وجود ندارد. مگر میشود به مردم دروغ گفت؟»
۱۷ آذر ۱۴۰۱ ولی مسئولان ورزشگاه در فرصت تعطیلی مسابقات لیگ به دلیل برگزاری جام جهانی، بازسازی سکوهای استادیوم را آغاز کردند. چندماه بعد و در ۲۴ فروردین ۱۴۰۲، حمیدرضا سجادی به صورت سرزده راهی ورزشگاه آزادی شد و تاکید کرد مقاومسازی این ورزشگاه، با رعایت زمانبندی انجام گیرد تا هواداران فوتبال از این استادیوم ملی نهایت استفاده را ببرند. آن روزها مهیار عسگریان، مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اولین زمان برای اتمام پروژه بازسازی آزادی را اعلام کرد و گفت: «دکتر سجادی اعلام کردند عملیات بازسازی همزمان با برگزاری بازیها انجام شده و کیفیت فدای سرعت نشود. فکر میکنم این پروسه در نهایت دو فصل ما را درگیر کند». تیرماه 1402 بود که آغاز بازسازی سکوهای غربی با تاکید سجادی و عسگریان آغاز و عملیات بتنریزی و ساخت سکوها استارت خورد. ۱۸ مرداد ۱۴۰۲، زمان دیگری توسط مهیار عسگریان، سرپرست شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی اعلام شد. او گفت: « اگر آزادی را کامل به ما بدهند، بازسازی، زیباسازی و مدرنسازی حدود ۱۷-۱۶ ماه زمان میبرد. هزینه برآورد شده، حدود ۱۰۰۰ میلیارد برای کل آزادی است».
هزینهها بالا و بالاتر رفتند
وعدهها در سال 1402 که به پایان رسید، نوبت به سال 1403 شد. در این سال هم تفاوت زیادی صورت نگرفت و دوباره تاریخ متفاوتی درباره زمان اتمام بازسازی ورزشگاه آزادی اعلام شد؛ با این حال، پیمانکار ورزشگاه آزادی مثل رقم قرارداد اولیه در همین سال روشن شد. برای اولینبار ۲۴ خرداد ۱۴۰۳، کیومرث هاشمی، وزیر وقت ورزش، به این مورد ورود کرد و خبر داد که «قرارگاه خاتمالانبیاء پیمانکار بازسازی استادیوم آزادی شده است. ۱۲۰۰ میلیارد تومان از اعتبارات سال ۱۴۰۲ پیشبینی کردیم و کارشان را از دو ماه پیش آغاز کردند». تیرماه همان سال امیرمهدی علوی، سخنگوی فدراسیون فوتبال خبر داد که بازسازی آزادی تا پیش از شروع لیگ آماده شود ولی حسین طلا، مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی خبر داد که قرارداد با قرارگاه خاتم 18 ماهه خواهد بود. همان زمان رضا درویش، مدیرعامل وقت پرسپولیس هم خبر داد که به او گفتهاند آزادی شهریور 1403 در اختیار باشگاهها قرار خواهد گرفت.
مورد مهم دیگر در این زمینه هم افزایش ناگهانی رقم قرارداد اولیه بود؛ چراکه شهریور 1403 حسین طلا، مدیرعامل وقت شرکت توسعه و نگهداری علاوه بر اعلام زمان جدید اتمام این پروژه از رقم تازهتری پرده برداشت و گفت: «اگر هیچ دیداری برگزار نشود، بازسازی بزرگترین استادیوم ایران با هزینه ۵ هزار میلیارد تومانی، در نوروز ۱۴۰۵ به پایان میرسد».
البته که همان روزها احمد دنیامالی، وزیر ورزش و جوانان هم گفته بود که ورزشگاه آزادی تا پاییز در دسترس خواهد بود. بعدها هدایت ممبینی دبیر کل فدراسیون فوتبال خبر داد که قول دادهاند آزادی آبان 1403 مهیا شود. کمی بعدتر وزیر ورزش با عبور از پاییز، وعده آمادهسازی آزادی در زمستان 1403 را داد. زمستان ولی از راه رسید و آزادی مهیا نشد تا اینکه حسین طلا، مدیرعامل وقت شرکت توسعه و نگهداری نکات جدیدتری مطرح و خبر داد که «برای بازسازی تا الان چیزی حدود ۷۰۰ میلیارد پرداخت کردهایم. کل قرارداد ما با خاتمالانبیا ۱۹۰۰ میلیارد تومان است. ۹۰ درصد کار تقریبا طی این ۴ ماه انجام شده است». همان روزها ولی مهدی نصیبی، مدیر مجموعه آزادی گفته بود این ورزشگاه یک سالونیم زمان برای بازسازی کامل نیاز خواهد داشت.
اتفاقات عجیب در بازگشایی موقت
آن روزها که فشار بر پیمانکاران برای تحویل فوری ورزشگاه آزادی بالا گرفته بود، یکی-دو دیدار در این ورزشگاه برگزار شد؛ ولی نتیجه اصلا درخورتوجه نبود؛ یکی که با حداقل ظرفیت تماشاگر (استقلال – شمسآذر) برگزار شد و دیگری هم که آبروریزیهای بازی پرسپولیس – النصر و تیم ملی ایران با امارات را به همراه داشت؛ همان دیدارهایی که سروش رفیعی گفته بود: «در رختکن نیممتر آب جمع شده بود» و مهدی طارمی هم اظهارات جنجالیاش را به زبان آورد و گفت: «نمیدانم پولشویی بگویم یا پولخوری. رختکن افتضاح است و این هم میکسدزون است و کلاً افتضاح است!»
تا پایان 1405 منتظر نباشید!
نقلقولهای ضدونقیض درباره تاریخ اتمام بازسازی ورزشگاه آزادی فقط مربوط به 1403 نشد؛ در همین سال 1404 هم تا به الان تاریخهای مختلفی از سوی افراد گوناگون عنوان شده. با این حال آخرین آنها مربوط به ۷ آبان ۱۴۰۴ است که محمدعلی ثابتقدم، مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، آب پاکی را روی دست همه ریخته و گفت: «قرارداد ما درباره زمان دقیق تحویل پروژه آزادی، پایان سال ۱۴۰۵ است. تا الان ۱۲۰۰ میلیارد تومان، صورت وضعیت پیمانکار بوده و با کسورات ۱۰۰۰ میلیارد خالص دریافت کردند. با قیمت امروز تا پایان کار ۳۲۰۰ میلیارد تومان هزینه میشود. در حین بازسازی هیچ دیداری انجام نمیشود و تا زمانی که کار به اتمام نرسد و من در خدمت مجموعه باشم، دیداری برگزار نمیشود».
و ناگهان یک ایرانی
در ادامه همین برنامه و زمانی که در «لایو 360» به بررسی هزینه و زمان بازسازی در ورزشگاههای مختلف دنیا پرداخته شد، نوبت به ورزشگاه نیوکمپ رسید که با هزینه قریب به یکونیم میلیارد یورو بازسازی و سرانجام به روی هواداران گشوده شد. در بررسی همین قسمت بود که مشخص شد یک مهندس ایرانی هم در بازسازی ورزشگاه نیوکمپ دست داشته: مهندس مهرداد رئوفی که به عنوان یکی از شرکت طراحان مجموعه نیوکمپ، نقش مهمی در بازسازی این ورزشگاه داشته است. او در ارتباطی ویدیویی با «لایو 360»، درباره مسئولیتش در بازسازی نیوکمپ گفت: «مسئولیت طراحی بخشهایی از پروژه؛ از طراحی داخلی تاسیسات گرفته تا لنداسکیپ و معماری را به عهده داشتهایم و همچنان در حال طراحی این ورزشگاه هستیم».
رئوفی درباره اینکه چطور پایش به بازسازی ورزشگاه نیوکمپ باز شده هم گفت: «اینجا مناقصه برگزار و پیمانکار اصلی که شرکتی ترکیهای بود، برنده شد. شرکت مذکور برای آنکه بتواند طراحی مدنظر را به بهترین شکل ممکن پیش ببرد و آن را به مرحله اجرا برساند، از همکاران و مشاوران مختلفی استفاده کرده که یکی از شرکتهای همکار در این پروژه هم ما بودهایم». رئوفی در ادامه با اشاره به اینکه تنها ایرانی حاضر در بازسازی نیوکمپ نبوده، گفت: «اینجا نقش ایرانیها پررنگتر است و نزدیک به 50 یا 60 ایرانی همکاری میکنند».
او سپس در واکنش به اینکه از ایران پیشنهادی برای بازسازی و یا ساخت ورزشگاه داشتهاند یا نه، گفت: «در ایران خیر، هیچ فعالیتی نداشتیم. 2 سال پیش و زمانی که خبر رسید آقای رئیسی قرار است ورزشگاه جدیدی بسازند، تماسی برقرار شد تا ایدههایمان را بگوییم ولی در همان حد ماند و جلوتر نرفت. کلا هم سازوکار در ایران به گونهای است که خیلی هم دوست نداشتیم وارد پروژههای ایران شویم؛ البته که دعوت هم نشدهایم که بخواهیم نظراتمان را بگوییم».
رئوفی سپس درباره تاخیر در فرایند بازسازی نیوکمپ هم صحبتهای جالبی را مطرح کرد و توضیح داد: «نیوکمپ 230 هزارمتر مربع و بسیار پروژه بزرگی است. تامین کردن متریال واقعا مشکلساز است. این پروژه اجازه کار کردن در شب هم ندارد. تلاش شد سرعت افزایش بدهند که نشد. بخش کاتالان قوانین سختگیرانهای در مورد استانداردهای آتش، حفظ تخلیه ورزشگاه، مراقبت از افرادی که آنجا هستند، استفاده نابینایان و معلولین از امکانات ورزشگاه دارد. ایجاد کردن چنین زمینهای و رعایت کردن این استانداردها بسیار زمانبر شد. میلیونها دلار خرج شد تا بتوانیم ورودیهایی ایجاد کنیم که تماشاگران بیایند و تماشا کنند. ما بازگشایی را به خاطر اینکه استانداردها را رعایت کنیم به عقب انداختیم».