رژیم لاغری نامتعادل
1 – رژیم صفر كالرى
رژیمى است كه هیچ كالرى اى به بیمار نمى رسد و فقط مایعات و الكترولیت هاى بیمار تامین مى گردد. این رژیم براى وزن هاى بالا مورد استفاده قرار مى گیرد و معمولاً بیماران باید تحت كنترل در بیمارستان باشند. كاهش وزن در روز هاى اول در حدود 1 تا 2 كیلوگرم و بعد از آن روزانه 300 تا 500 گرم كاهش وزن را در بیمار شاهد خواهیم بود. اجرای این رژیم برای بیش از 4-2 هفته توصیه نمى شود.
2 – رژیم بسیار کم كالرى
این رژیم به شكل هاى مختلف مورد استفاده قرار مى گیرد. در بعضى از انواع آنها روزانه به فرد 600- 400 كالرى داده مى شود كه 80 درصد از این مقدار از كربوهیدرات ها تامین مى گردد و 10 درصد از چربى و 10 درصد باقى مانده به پروتئین ها اختصاص مى یابد.
نوع دیگر این رژیم ها كه بسیار هم رایج شده رژیمى است كه كربوهیدرات آن بسیار پائین بوده یا اساساً فاقد كربوهیدرات است. در این رژیم ها استفاده از منابع پروتئینى آزاد ذكر مى گردد ؛ ماندد رژیم اتکینز .
در بعضى از انواع دیگر این رژیم ها روزانه به فرد 100 گرم چربى و حدود 160- 100 گرم پروتئین داده مى شود. این رژیم ها باعث از دست رفتن سریع مایعات بدن شده و در اثر استفاده از آنها تهوع ، استفراغ و بى اشتهایى به دلیل افزایش كتون ها (مواد كتونى) در بدن عارض مى گردد. به طور كلى این رژیم ها، فقط به افرادى كه در بیمارستان بسترى هستند و دسترسى به پرستار و پزشك بسیار آسان است، داده مى شود تا به طور همزمان مولتى ویتامین – مینرال و الكترولیت ها را دریافت مى كنند توصیه مى شود و از عوارض آن در افراد عادى مرگ ناگهانى، اریتمى قلبى، كاهش فشار خون، غش و بیهوشى، ریزش مو ، خشكى و پوسته پوسته شدن پوست و از همه مهم تر و شایع تر افسردگى است. برگشتن به وزن اولیه در این افراد سریع صورت مى گیرد.
3 – رژیم هاى فانتزى
انواع دیگرى از رژیم ها وجود دارد كه رژیم هاى فانتزى نامیده مى شود. در واقع اینها رژیم هایى هستند كه در هر روز یك میوه خاص را توصیه مى كنند یا مثلاً یك روز كامل فقط شیر یا بستنى و … می خورند که به دلیل كاهش كالرى دریافتى وزن كاهش مى یابد. ولى این كاهش از یك اصل بسیار مهم در كاهش وزن دور بوده و آن اصل تعادل است، یعنى این رژیم ها متعادل نبوده و تمام مواد مغذى مورد نیاز براى بدن فرد را به وى نمى رساند. در نتیجه این كاهش وزن عوارض بدى را در دراز مدت به دنبال خواهد داشت.
رژیم لاغری متعادل و اصولی
یك رژیم متعادل رژیمى است كه تمام نیازهاى بدن را به مواد مغذى تامین كند و طورى نباشد كه سلامت فرد را به خطر اندازد و عوارض سویى نظیر سردرد، ضعف و یا ریزش مو را به دنبال داشته باشد.
همچنین باید در تنظیم رژیم علایق غذایى هر فرد، سن، شرایط اقتصادى و شرایط پزشكى وى در نظر گرفته شود و در پایان باید گفت كه این رژیم باید قادر به تامین نیازهاى تغذیه اى فرد باشد یعنى حاوى غذاهایى باشد كه از تمام گروه هاى غذایى انتخاب شده اند.در چنین رژیمى حتى الامكان از ذخایر چربى فرد براى تامین انرژى استفاده مى شود.
باید بدانیم كه رژیم هاى غذایى كه در مدت طولانى تر كاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب را میسر مى سازند رژیم هاى بهترى بوده و امكان برگشت وزن در آنها بسیار كم است.
بهترین نوع رژیم، رژیمى است كه توزیع كالرى در آن به صورت زیر است :
?? درصد از كالرى دریافتى از منابع كربوهیدراتى (ترجیحاً كربوهیدرات هاى پیچیده مثل نان و برنج ).
?? درصد از كالرى دریافتى از منابع پروتئینى (انواع گوشت ها، لبنیات و حبوبات).
?? درصد از كالرى دریافتى از منابع چربى (انواع روغن ها، مغزها و سس ها).
به نظر مى رسد كه كاهش چربى رژیم هر چقدر بیشتر باشد، فرد سایز بیشترى كم مى كند. بنابراین اگر به دنبال سایز كم كردن هستید توصیه من به شما این است كه چربى هاى رژیم خود را محدود كنید.
در رابطه با رژیم كاهش وزن توصیه من به شما این است كه هرچیزى كه در دهان شما مزه شیرینى دارد (قند، شكلات، شكر، شیرینى، كیك، آبنبات و…) را از رژیم غذایى خود حذف كنید، از غذاهاى سرخ كرده و پركالرى (نظیر چیپس، نوشابه ، مایونز، كله پاچه و …) پرهیز كنید و حتى الامكان پوست مرغ و چربی گوشت را جدا كنید و در هنگام طبخ از روش هایى نظیر آب پز كردن، طبخ در فر یا ماكروویو و یا كباب كردن استفاده كنید.
حتماً قبل از وعده غذایى اصلى به خوردن مواد پرفیبر نظیر سالاد، كدو و … بپردازید. من سالاد كلم یا كاهو را همراه با آب لیموى تازه یا سركه سیب توصیه مى كنم. سركه سیب علاوه بر تاثیر بر لاغرى تاثیرات زیادى بر پوست و زیبایى دارد ( حتى الامكان از سركه هاى فرآیند شده بپرهیزید). همچنین نوشیدن آب به میزان حداقل 8 لیوان در روز را فراموش نكنید.
در پایان بهتر است كه بدانیم براى خانم ها رژیم هاى زیر 1200 كالرى و براى آقایان زیر 1400 كالرى توصیه نمى شود و بهترین رژیم ها آنهایى است كه در 6-5 وعده غذایى تنظیم شده باشد و براى كاهش عوارض جانبى، كاهش وزن نباید بیشتر از 2 تا 4 كیلوگرم در ماه باشد. براى جلوگیرى از عادت كردن بدن، از استفاده بى اراده از رژیم های متعدد باید پرهیز كرد یعنى اینطور نباشد که چند هفته فرد در رژیم باشد و بعد آن را رها كند.
همچنین باید كاهش كالرى طورى باشد كه به تدریج به كالرى پائین تر رسید تا بر اساس كاهش كالرى كاهش وزن صورت بگیرد.
آخرین موردى كه بحث در مورد آن را لازم مى دانم موضوع ورزش است. در واقع ورزش نه تنها در مورد كاهش وزن بلكه در تمام موارد براى حفظ سلامتى بسیار كارآمد است. اما ما مى خواهیم راجع به تاثیرات شگرف آن همراه با رژیم غذایى صحبت كنیم. در حقیقت براى كاهش وزن ورزش نباید كمتر از 3 بار در هفته و هر بار كمتر از 20 دقیقه باشد. بهترین حالت 3 بار در هفته و هر بار 45 دقیقه (مثلا پیاده روی ) است كه فرد با توجه به توانایى هاى خود مى تواند مدت آن را به تدریج افزایش دهد تا به زمان مورد نظر دست یابد.
منبع : مای بانو
