پهپادها که پیش از این ابزارهای برای ماموریت های نظامی و اطلاعاتی بودند اکنون به ابزاری علمی و تحقیقاتی تبدیل شده اند. این فناوری نوین عملاً از انحصار دولت ها و ارتش ها خارج شده و به وسیله ای در اختیار محققان و شهروندان کنجکاو درآمده اند.
در گرماگرم بحث شلیک و شکار به دومین پهپاد در آسمان تهران، بحث داغی در شبکه های اجتماعی بر سر نحوه مقابله این ریزپرنده ها در گرفت. پهپادها که پیش از این ابزارهای برای ماموریت های نظامی و اطلاعاتی بودند اکنون به ابزاری علمی و تحقیقاتی تبدیل شده اند. این فناوری نوین عملاً از انحصار دولت ها و ارتش ها خارج شده و به وسیله ای در اختیار محققان و شهروندان کنجکاو درآمده اند. به همین دلیل کنترل و مهار آنها با پیچیدگی های خاصی همراه شده است.
گزارش ها حاکی از آن است که پرواز بی حساب و کتاب پهپادها به مشکلی عمومی در جهان امروز تبدیل شده است. به گونه ای که صاحبان این ریزپرنده ها قوانین ساده مربوط به ممنوعیت استفاده از دستگاه های کنترل از راه دور در بعضی از مکان ها را نادیده می گیرند و آن ها را در مکان های نامناسبی به پرواز درمی آورند که باعث ایجاد مزاحمت برای مردم می شود. از این رو نیروهای پلیس در سراسر دنیا به دنبال روش هایی برای مقابله با این مشکل هستند
تجربه برخی کشورهای پیشرفته حاکی از آن است که تاکنون راه حل هایی همچون استفاده از سیستم پدافند هوایی، استفاده از بازوکا با قابلیت شلیک پرتابه و حتی استفاده از لیزرها در این مسیر به کار گرفته شده است.
امروز نیز همزمان با شلیک پدافند هوایی تهران به ریزپرنده ها، شماری از کاربران تجربه ژاپنی ها را در تعقیب و شکار پهپادها را یادآوری کردند که در آن بدون استفاده از ابزارهای نظامی و عمدتاً با تکیه بر روش تور انداختن پهپاد توسط حریف آن مبادرت می کند.
در اوایل سال جاری، فرانسه نیز از سیستم ضد پهپاد خود که با ایجاد اختلال مخفیانه در سیگنال هدف، واکنش آن را صفر می‌کند و جلوی ورود آنها را به مناطق حساس می‌گیرد رونمایی کرد. گفته می شود این فناوری به‌طور گسترده‌ای در کره جنوبی و در یک منطقه غیرنظامی 250 کیلومتری آزمایش شده که در آن، رادارها برای چند سال به کار مشغول بودند.
این راه حل ها را مرور می کنیم:
روش هلندی ها: استفاده از عقاب
در هلند چندی است محققان روی پروژه جنجالی بنام آموزش عقاب ها برای شکار پهپادها مبادرت کرده اند. این پروژه راپلیس هلند پیش می برد و امیدوار است با کمک عقاب های آموزش دیده فعالیت پهپادها در مناطق ممنوعه را متوقف کند. البته گروه های حامی حقوف حیوانات با این پروژه مخالفت کرده اند و معتقدند این کار ممکن است باعث آزار و اذیت عقاب ها شود، اما شرکتی که مسئولیت آموزش این عقاب ها بر عهده دارد، امنیت و سلامتی این پرندگان را کاملا تضمین کرده است و گفته است در طول مراحل تمرین و آموزش هیچ یک از عقاب ها کوچکترین آسیبی ندیده اند. هلند نخستین کشوری است که از عقاب برای متوقف کردن پهپادها استفاده می کند؛ بنابراین صاحبان پهپادها در این کشور باید مراقب باشند در مناطق ممنوعه از آن ها استفاده نکنند. زیرا پهپادهای چهار پره ای هرگز حریف این عقاب های تیز چنگال نمی شوند.
تجربه ژاپنی ها: تورماهیگیری
در این روش پهپادی دیگر توری به ابعاد 3 در 2 متر را در جهت شکار پهپادهای سبک غیرمجاز و متخلف به آسمان می‌برد. هرچند در نگاه اول استفاده از روش برای سرنگونی پهپادهای کوچک مضحک به نظر می‌رسد، با این حال ضریب امنیت آن به قدری است که در ماه آوریل پلیس با استفاده از آن توانست پهپادی حامل مواد رادیواکتیو که نیت ترو نخست‌وزیر را داشت در آسمان سرنگون کند.
اولین نمونه های این پهپاد شکارچی قرار است حفاظت از حریم هوایی مکان های بسیار حساسی چون قصر سلطنتی و دفتر نخست وزیری را به عهد بگیرند. یکی از فرماندهان پلیس توکیو در توضیح این طرح می گوید: «حمله تروریستی به وسیله بسته های انفجاری متصل به پهپادها، یکی از روش های احتمالی برای انجام حملات تروریستی است. پس ما ناچاریم برای حفظ امنیت بدترین شرایط ممکن را در نظر بگیریم.
در کشور ژاپن به پرواز درآرودن هرگونه وسیله پرنده در اطراف برخی مکان های خاص چون فرودگاه ها و نیروگاه ها و همچنین در ارتفاع بیش از 150 متر از سطح زمین ممنوع و مستحق جریمه و حتی مجازات زندان است. علاوه بر این در شهرهای توکیو و اوزاکا به پرواز درآوردن پهپادها در پارک ها نیز غیر مجاز به شمار می رود.
بر طبق گزارش وبسایت خبری Asahi، به دنبال حادثه فرود آمدن یک وسیله پرنده ناشناس بر بام دفتر نخست وزیری ژاپن که حاوی خاک رادیواکتیو از نیروگاه فوکوشیما بود، پلیس توکیو به فکر افتاد از پهبادها برای شکار پرنده های مزاحم و ناشناس استفاده کند. طبق نظر آنها استفاده از تور ایمن ترین روش برای به دام انداختن پهپادهاست. با این کار دیگر هیچ نگرانی از بابت سقوط پرنده ها و یا بسته های خطرناک متصل به آنها روی سر افراد وجود ندارد.
استفاده از سلاح بازوکا با قابلیت شلیک پرتابه
روش هک کردن جی.پی.اس پهپاد.
بعد از آنکه ایران یکی از پهپادهای امریکا را توانست ساقط کند روزنامه کریسشن‌ساینس‌مانیتور ادعا کرد ایرانیها سیستم هوشمند پهپاد را هک کرده اند. این منبع افزود این اطلاعات را از یکی از مهندسان ایرانی که درحال بررسی پهپاد بدست آورده : «سیستم هدایت براساس جی.پی.اس، نقطه ضعف این هواپیماست. با ارسال نویزهای قوی و مسدود کردن ارتباط ماهواره‌ای پهپاد با اپراتور، هواپیما مجبور به استفاده از هدایت خودکار (اتوپایلوت) شد و شرایط برای فریب آن مهیا گشت.
سپس، کارشناسان ایرانی توانستند سیستم نقشه‌خوانی داخلی این هواپیما را طوری تغییر دهند که کامپیوتر داخلی پهپاد تصور کند آشیانه‌اش، پایگاهی در ایران با همان ارتفاع آشیانه اصلی است. اما اختلاف اندک ارتفاع این پایگاه ایرانی با پایگاه اصلی پرواز پهپاد موجب شد هواپیما هنگام فرود دچار مشکل شود و بخش‌های پایینی و چرخ‌های فرود آسیب ببیند».
این روزنامه در ادامه می افزاید:اما آیا چنین کاری واقعا ممکن است؟ امواج جی.پی.اس را ماهواره‌ها ارسال می‌کنند و به همین دلیل در نزدیکی سطح زمین ضعیف هستند. پس می‌توان با استفاده از امواج قوی‌تری که از آنتن‌های نزدیک‌تر ارسال می‌شود، در آنها تداخل ایجاد کرد. حتی ابزارهای نظامی جی.پی.اس که از دقت بالاتری نسبت به ابزارهای معمولی و تراشه‌های به‌کاررفته در گوشی‌های همراه برخوردارند، در برابر چنین مشکلی آسیب‌پذیرند.
گفته می شود لاکهیدمارتین، سازنده پهپاد شناسایی RQ-170 هواپیما را طوری ساخته بود که اگر ارتباط ماهواره‌ای با اپراتور قطع شد، هواپیما بر اساس نقشه موجود در کامپیوترش و موقعیت‌سنجی جی.پی.اس به آشیانه بازگردد و اگر مشکلی برایش پیش آمد، خود را منهدم کند.
