یکی از دیدارهایی که پس از گذشت 40 سال هنوز هم یادآوری آن مایه شگفتی می شود، دیداری بود که منچستریونایتد مقابل پرسپولیس در سال 1354 انجام داد. مرور اتفاقات این بازی پس از چهار دهه خالی از لطف نیست. به خصوص با مقایسه تحلیل مجلات آن روز از یک مسابقه نسبت به تحلیل های امروزی.
تحلیل کیهان ورزشی ؛ سایه ای از یونایتد
امجدیه (سه شنبه 6 خرداد 1354)- پرسپولیس با سایه ای از منچستر یونایتد یک بر یک مساوی کرد. از منچستر یونایتد بسیار شنیده ایم و می دانیم که محبوب ترین تیم تاریخ فوتبال بریتانیا است. می دانیم که در روزگاری برترین فوتبال دنیا را داشت و در 1958 تیمش در همان دوران طولانی دچار سانحه هوایی شد و بازیکنان بزرگی از دست داد.
می دانیم که بابی چارلون (بازمانده حادثه مرگبار)، جورج بست (طفل شیطان ایرلندی)، دنیس لاو (خروس اسکاتلندی)، کرراند (گلزن بزرگ بریتانیا) و دیگران، همگی از نام منچستر برخاسته اند و این تیم ساخته دست مات باسبی بزرگ است و چند صباحی زیر نظر فرنک اوفارل قرار گرفت و اکنون تامی دا کرتی بر آن حکومت می کند.
منچستر قهرمان دسته دوم انگلیس!
بی تردید تیمی که در مقابل پرسپولیس قرار گرفت هرگز در حدی که از دور شنیده بودیم و بارها در صفحه تلویزیون دیده بودیم نبود. این تیم آن قدرت بازیافته ای نبود که با عنوان قهرمانی دسته دوم باشگاه های این فصل انگلستان به دسته اول بازگشته است.
بازیکن تعویض شده به میدان بازگشت!
منچستریونایتد در راه خود به اندونزی و زلاندنو حتی از کلیه بازیکنان خود نیز سود نبرده بود و فقط با سیزده بازیکن به میدان پرسپولیس آمد که یکی از آنها هم آسیب دید. منچستر مجبور شد یک بازیکن را با نظر ارفاق جعفر نامدار که در جمع تماشاگران قرار داشت دو بار وارد زمین کند!
یک پنالتی هدیه به پرسپولیس
اغراق نیست اگر بگوییم که تیم پرسپولیس در غیاب ابراهیم آشتیانی که دچار کشیدگی عضله ران شده و بازگشت جواد الله وردی، محمد دستجردی و اسماعیل حاج رحیمی پور در بیشتر وقت مسابقه بر تیم حریف هجوم برد و به راستی شایسته نبود که مسابقه را می باخت. اما در این نیز شکی وجود نداشت که رضا حیدری داور مسابقه یک پنالتی بی دلیل بر ضد منچستری ها اعلام کرد.
پنالتی جوک بود
تامی داکرتی مدیر شوخ طبع 54 ساله منچستر یونایتد اظهار کرد که داور خوب قضاوت کرد اما پنالتی یک «جوک» بود! باید به آقای داکرتی پاسخ دهیم که بازی تیم منچستر یونایتد هم یک «جوک» بود زیرا از این تیم توقعی بسیار فراتر داشتیم.
داکرتی علت بازی ضعیف و صد در صد دفاعی تیم منچستر یونایتد را که به تیمی صد در صد حمله ای در اروپا معروف است سفر طولانی، اختلاف درجه حرارت و کمبود بازیکن اعلام کرد. در صورتی که اولا چرا منچستر با این تعداد بازیکن به میدان آمده بود؟ و اگر لوما کاری، جان فورسایت و سه بازیکن دیگرش درگیر با تیم ملی امید بودند چرا جای آنان را با دیگر بازیکنان – که مطمئنا منچستر با آن همه عظمت دارا می باشد- پر نکرده بود و دوم اینکه آیا همه بازیکنان نمی توانستند لااقل در حد جیمی گرین هاف صاحب نام (با شماره 4) تلاش کنند و مثلا آقای استیوارت پیرسون گلزن نامدار منچستر یونایتد و بهترین گلزن دسته دوم آنقدر تنبل نباشد و فقط نقش تماشاگر را بازی نکند؟
منچستر یونایتد تنها چند بار گوشه هایی از آنچه را که داشت، روکرد و گرنه در بقیه اوقات مقهور حملات تیم پرسپولیس بود و اگر پرسپولیس می توانست بر قدرت بدنی و مهارت هولتون وجیمز (دو دفاع بلندمیانی) پیروز شود در جریان بازی نیز گل میزد.
روش دفاعی یونایتد
در تیم منچستریونایتد مک کروی دروازه بان نیمه دوم به تیم ملی ایرلند تعلق داشت و مک ایلروی نیز پیراهن تیم ملی انگلستان را دارد.
داکرتی معتقد بود که تیمش با روش 4-3-3 بازی می کرد در حالی که این تیم آنقدر دفاعی بازی می کرد که ما چیزی از آن نفهمیدیم. وقتی عقیده داکرتی را در مورد بازیکنان پرسپولیس پرسیدیم اظهار کرد که هیچکدام تعریفی نداشتند و نظر او را جلب نکرده اند.
تیم پرسپولی از نظر روحیه و همکاری بازی بسیار خوبی عرضه کرد و حتی تعویض چهار بازیکن نیز در کیفیت این تیم تغییری نداد. سلیمانی در بک راست بازی خوبی کرد و با نفوذهای پی در پی پایه گذار اکثر حملات پرسپولیس از جناح چپ بود.
بهترین بازیکن زمین
هافبک های پرسپولیس هر سه خوب بازی کردند ولی در خط حمله فقط ایرانپاک موثر بازی نمود می توان ادعا کرد که بهترین بازیکن زمین بود. فتاحی چند موقعیت عالی را هدر داد و دستجردی تنبل و کم کار می نمود.
در جواب توپ هایی که برای پیرسون، لایف ناین و کریمشا (بازیکن هفده ساله منچستر) در خط حمله می رسید، مدافعان پرسپولیس به راحتی دفع خطر کردند و مودت نیز روی توپ های بلند خوب عمل نمود.
مسابقه را پرسپولیس آغاز کرد. کرنر پروین و ضربه سر ایرانپاک از کنار دروازه گذشت. بازی به میانه میدان کشید و در دقیقه دهم روی یک حمله جدی، منچستر یونایتد به گل برتری دست یافت.
گل پیرسون
لایف نابن از راست سانتر کرد، مک ایلروی از درون محوطه جریمه ضربه ای محکم نواخت و مودت بطور ناقص راه توپ را بست و لحظه ای بعد توپ به کرنر فرستاده شد. کرنر را ایلروی زد، دیلی از چپ با سر توپ را به دروازه کوبید توپ به بدن مودت خورد و جلوی گل افتاد، شلیک سنگین استیوارت پیرسون خط مدافعان را شکست و وارد دروازه شد. از این لحظه یاران منچستر در اطراف محوطه جریمه حلقه زدند و فقط گرین هاف سعی در پخش توپ و باز کردن بازی داشت. یک بار هم با پاس او «دیلی»از خط مدافعان گذشت و با وجود خروج مودت از دروازه، از پشت محوطه جریمه توپ را به بالای دروازه فرستاد.
موقعیت های پرسپولیس
بهترین موقعیت پرسپولیس در دقیقه 14 بودد که شلیک سنگین سلیمانی به دنبال نفوذ از جناح راست توسط دروازه بان مهار شد.
نیکان در دقیقه 32 مودت را با شلیکی از راه دور به هراس انداخت. در دقیقه 42 با نفوذ زیبای دستجردی از راست و سانتر خوب او، موقعیتی عالی نصیب فتاحی شد که توپ را محکم و بی دقت هدر داد.
گرمی در نیمه دوم
در نیمه دوم با حملات منظم تر پرسپولیس، حمله یکپارچه به دست پرسپولیس افتاد و بازی گرمتر شد.
در اولین دقیقه سانتر دستجردی درست به پای صفر گیر کرد. چند دقیقه بعد داور از خطای پنالتی جیمز – که ایرانپاک را درو کرد- چشم پوشید. شوت محکم خلعتبری از بدبیاری او درست در سینه دروازه بان جای گرفت.
آفساید بی دلیل
در دقیقه 63 پیرسون در یک ضدحمله و روی توپ بلند مک کروی گل زد. اما در حالی که کمک داور پرچمی بالا نبرده بود خود داور از دور اعلام آفساید کرد!
روی یک کرنر بود پرسپولیس ذوالفقارنسب از دفاع پیش تاخت و ضربه سر خوبی نواخت اما توپ به زمین خورد و با عبور از جلوی دستجردی به خارج رفت.
بازیکن تعویض شده دوباره وارد میدان شد
از دقیقه 70 گرین هاف با حالتی مشکوک به شکستگی پا، آسیب دید و با بیرون رفتن او منچستر همه چیز خود را از دست داد. چند دقیقه ای منچستر یونایتد 10 نفری بازی کرد زیرا اجازه نداشت بار دیگر لایف ناین را وارد زمین کند، اما چون بازی دوستانه بود، نامدار رییس کمیته داوران اجازه ورود را از بیرون صادر کرد و لایف ناین بدون اجازه داور به زمین یورش برد. حیدری ورود او را به زمین چند دقیقه بعد احساس کرد!
پنالتی ناعادلانه
ورود حاجی رحیمی پور ازمدت ها غیبت و چند بار فرار، خط حمله را کارسازتر کرد هرچند که حاجی یک بار نتوانست توپی را که ایرانپاک از جیمز گرفته بود و به او پاس داد، به ثمر برساند اما به هرحال در دقیقه 79 کار خط حمله به هر طریق به نتیجه رسید.
در این دقیقه محمد دادکان از راست سانتر کرد و در حالی که روچ (دروازه بان) توپ را بالاتر از همه قاپید، داور اعلام خطای پنالتی مدافع روی ایرانپاک را کرد که عادلانه به نظر نمی رسید و علی پروین با استادی همیشگی از پنالتی گل تساوی را ساخت.
ایرانپاک معتقد بود که مدافع با چنگ شانه او را گرفته و او را از مسیر توپ دور کرده است و می گفت هنوز جای پنجه های بازیکن انگلیسی دردناک است.
از یازده دقیقه باقیمانده نیز چیزی به دست نیامد و نامی بزرگ با یک بازی و نتیجه ضعیف تهران را به سوی جاکارتا ترک کرد.
با پنالتی پروین، بزرگان تاریخ فوتبال از پیروزی دور شدند
مسابقه دوستانه فوتبال
منچستر یونایتد (1)
الکس استینی (1) (پدری روچ، از نیمه دوم)- نیکال (2)، جیم هولتون (5) استیوجیمز (6)، آرتور آلبتیون (3)، جری دیلی (11)، جیمی گرین هاف (4) (از دقیقه 72 بیرون رفت و شماره 7 به جایش آمد)، تونی گرین شاو (11) لایف ناین (7) (مک- کرزی 12 از دقیقه 51) استیوارت پیرسون (9) جیمی مک ایلوری (8) مدیر تیم: تامی داکرتی رنگ پیراهن: قرمز
پرسپولیس(1)
بهرام مودت (1) ایرج سلیمانی 12 (محمد دادگان 6 از دقیقه 70)، بیژن ذوالفقارنسب 6، جواد الله وردی 5، (یعقوب فاطمی مقدم 16 از دقیقه 64)، رضا وطن خواه 3 (کاپیتان) علی پروین، ا اصغر ادیبی8، محمدرضا خلعتبری 13، محمد دستجردی 11، (محمدرضا زادمهر 17، از دقیقه 74) صفر ایرانپاک 9، جهانگیر فتاحی 15 (اسماعیل حاج رحیمی پور 10 از دقیقه 53)
گل ها: استوارت پیرسون (10)، 1-1 علی پروین از روی نقطه پنالتی (79)
داور: رضا حیدری با کمک مصطفی ممیز و رضا غیاثی
تماشاگر: نزدیک به 25 هزار تن